Beers
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
|
|
| |
| Basisdaten | ||
| Flach: | 43,17 km² | |
| Inwahners: | 4.993 (31. Dezember 2010) | |
| Inwahnerdicht: | 115,7 Inwahners pro km² | |
| Postleettall: | 27624 | |
| Vörwahl: | 04745 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 37′ N, 8° 50′ O53° 37′ N, 8° 50′ O | |
| Websteed: | www.bad-bederkesa.de | |
 | ||
Beers (Hoochdüütsch: Bad Bederkesa) is en Flecken in de Gemeen Geestland in den Landkreis Cuxhoben in Neddersassen. De Flecken is Luftkuroort un Moorbad un hett von dat Land Neddersassen dat Prädikat Oort mit Moor-Kurbedriev kregen.[1].
Geografie
[ännern | Bornkood ännern]
Laag
[ännern | Bornkood ännern]Beers liggt in’n Norden vun Dreeeck Elv-Werser um un bi 20 km ööstlich vun Bremerhaben an’n Beerster See. Dor loopt de Hadeler Kanal un de Beers-Geest-Kanal dör, de Elv un Werser over de Geest verbinnen doot. In de Gemarken vun Beers finnt sik en ganze Reeg vun Hölter, as dat „Begrabenholz“, „Brunnenholz“, „Holterborg“, „Spitzackerholz“ un „Zechholz“.
Bi Beers hett fröher de Au anfungen. Vondaag is de Loop von de Au Deel von’n Haadler Kanaal. De Oosten von Beers warrt sien Water na’n Haadler Kanaal loos, de Westen na’n Fickmöhlener Randkanaal.
De Deele vun de Oortschop
[ännern | Bornkood ännern]To de Oortschop Beers höört nich blot de Oort Beers an sik, man ok de Oortsdeele Ankloh in’n Osten un Fickmöhlen in’n Nordwesten.
Geschicht
[ännern | Bornkood ännern]Beers hett to de olen Sassen ehren Goh Haduloha tohöört. Dat weern de Gemarken twuschen de Münnen vun de Elv in’n Norden un de Noordsee in’n Westen nöördlich vun de Wersermünnen. Hüdigendags sünd dat dat Land Hadeln un dat Land Wusten, mit de Geest- un Moorrebeden rund um Beers to dor bi.
De Naam
[ännern | Bornkood ännern]De Naam Beers geiht torüch up den Naam Bederiks-Ah. Bederik oder Bederich schall en Ridder ween hebben, de hier leevt harr. Wie dat „Ah“ to verstahn is, dor gifft dat twee Meenungen: Eenmal schall dat Au heten, also en Waterloop, as en Beke. Anners kann dat avers ok en Holt bedüden, de in Besitt vun en Herren ween is. Ut „Bederiksah“ is denn mit de Tied (in ganz verscheden Schrievwies) „Bederkesa“ wurrn. Bi de mundfulen Plattdüütschen is de Naam afslepen wurrn to „Beers“. Bederik siene Nakamen hefft de Beerster Borg an de süüdwestliche Kant vun’n See boot. Vun dor is de Naam later up dat Dorp over gahn.
Um dat Johr 1000 rüm
[ännern | Bornkood ännern]Al um dat Johr 1000 sünd de Herren vun Beers as Deenstlüde vun de Erzbischöpp to Bremen insett ween. In dat hoge Middeloller hefft se bannig wat to seggen harrt twuschen de Münnen vun Elv un Werser. Se hefft rieken Landbesitt in de Börde vun Rings harrt un dor allerhand Inkamen vun kregen. Unner Umstänn weer de eerste Seet vun düt Geslecht nich de hüdige Borg, man en Platz an’t Noordover vun den See bi Holterborg. Dor sütt een vundagen noch Wall un Gravens. Dat is avers nich bekannt, wat sik an düsse Stäe fröher afspeelt hett.
Middeloller
[ännern | Bornkood ännern]To’n eersten Mol weert de Herren vun Beers nömmt in en Urkunn vun den Bremer Erzbischop. 1159 is en Marcward de Bederkesa een vun de Tügen in düsse Urkunn, de Erzbischop Hartwig I. vun Stood utstellt hett. Fiev Herren vun Beers hören in dat 13. Johrhunnert to de Domherren vun den Bremer Dom. Erich vun Beers weer Archidiakon vun Rüstringen un Rudolf vun Beers is Dekan vun dat Bremer Domkapitel ween. 1295 hefft de Herren vun Beers de St. Jakobi-Karken grünnt un hefft ehr glieks mit good Inkamen utstaffeert. Nich wiet af vun de Borg weer, um de Karken to, al in dat Middeloller en Siedlung langs de Straten tostann kamen. Al 1339 warrt in en Urkunn en Markt to Beers nömmt.
De Bremer Tied
[ännern | Bornkood ännern]In’t 15. Johrhunnert is dat still wurrn um de Ridders vun Beers, de vormols doch so veel to beschicken harrn. Meist de ganze Besitt weer in frömme Hannen un Schullen hefft dor up legen. Vun 1421 af an weer de Stadt Bremen Egner vun Amt un Borg. Mit Arndt vun Beers is dat Geslecht 1499 utstorven.
Oort un Amt Beers bleihen in dat 16. Johrhunnert. Bremen hett de Borgerlüde allerhand Rechte geven: Se dröffen Beer broen un Sluck brennen un dröffen dat verkopen in dat ganze Amt un in annere Gegenden. Mit den Hannel un de Weertschop an sik gung dat nu barg rup. Markt droff holen weern un elkeen Handwark droff in den Oort sitten. Nadem Bremen an’t Enn vun dat 16. Johrhunnert stickum na de Reformeerte Konfession over gahn weer, sett de Bremer Raat in de sess Karkengemenen in dat Amt Beers reformeerte Predigers in. In Visitatschonen sorg de Raat dor for, dat blot dat reformeerte Bekenntnis in Rings, Beers, Flögeln, Debst, Holsseln un Leh gellen dö. Blot Elm is luthersch bleven. Bit an dat Enn vun’t Johrhunnert sett de Raat vun Bremen Amtslüde in Beers in. Se mössen dor en Pachtsumm for betahlen. Later hett de Stadt de Herrschop in egene Hand nahmen. Vundeswegen hett Bremen 1602 den Roland in den Borghoff upstellen laten. He stunn for de breemsche Hoheit, sunnerlich in Rechts- un Gerichtssaken. De Wapenschiller bi de Löwen, de um den Beerster Roland umto staht, wiest de Wapens vun Bremer Raatsherren, de in Beers Amtslüde ween sünd. Se Slötel in dat Beerster Wapen betreckt sik up de Tied, as Bremen in dat Amt dat Seggen harrt hett.
Sweden regeert in Beers
[ännern | Bornkood ännern]Bremen hett dat in den Dartigjöhrigen Krieg schafft, Amt un Flecken Beers ut Moord, Plünnern un Brennen rut to holen. In den Westfäälschen Freden vun 1648 is dat Erzbisdom Bremen de Kroon vun Sweden tospraken wurrn. Sweden wannel dat „Erzbisdom Bremen“ nu um in dat „Hartogdom Bremen“ mit Stood as Hööftstadt. De Stadt Bremen meen avers, dat dor dat Amt Beers nich tohören dö. Dat höör, so de Bremers, nich to dat Erzbisdom, man to de Stadt Bremen. De Sweden hefft dat nich insehn un in’n Eersten Breemsch-Sweedschen Krieg hett sik de Grootmacht Sweden hoolt, wat se as ehr Egendom ankieken dö. 1654 is Beers belagert un innahmen wurrn. Dat Königriek harr sik nu ok vornahmen, de Karken, de bitherto reformeert weern, luthersch to maken. Man dat hett blot to’n Deel klappt, denn de Gemeenden hefft sik gegen dat luthersche Bekenntnis, wat jem upnöögt weern scholl, up de Achterbeen stellt. Bit up den hüdigen Dag is dat in Holsseln, Leh un Rings bi dat reformeerte Bekenntnis bleven. Dat Amt Beers is 1661 mit all sien Inkumsten gegen en Pandsumm vun 40.000 Rieksdalers an den General Greve Hans-Christoph vun Königsmarck kamen. In de tokamen Johre hefft siene Fro un siene Enkeldöchter, dormank ok de beröhmte Aurora vun Königsmarck fökener in de Borg Beers wahnt.
Hannober
[ännern | Bornkood ännern]An’n Anfang vun dat 18. Johrhunnert hett Sweden unner Karl XII. siene Positschoon as Grootmacht in Europa in den Groten Krieg in’n Norden verlaren. Däänmark hett de Hartogdömer Bremen un Veern arvt, konn dor avers nich veel mit anfangen. So hett Däänmark de in dat Johr 1720 for en Pries vun 1.090.000 Rieksdalers an dat Kurförstendom Hannober verköfft. Dat Pand vun de Familie vun Königsmarck is eerst na allerhand tah Verhanneln 1735 utbetahlt wurrn. Nu höör Beers to Hannober. In de ganze hannöbersche Tied leven jummers so twuschen 1.000 un 1.500 Inwahners in den Oort.
Heinrich Böse weer en dannigen Keerl. He weer de Söhn vun en Bremer Zuckerfabrikanten. Up egen Reeknung harr he en Militäreenheit gegen Napoleon upstellt un weer in den Krieg trocken. Nu gefull em dat in Beers so goot, dat he dor wahnen wull. He hett veel Godes daan for den Oort un for dat Sietland, dat unner NN liggen dö un den siene Bewahners jummers wedder unner Floot un Hoochwater lieden mössen. He hett sik dor achter klemmt, dat de Hadeler Kanal boot wurrn is. 1834 grünn he de „Schüttengill vun de Elv un Werser“. Dor is later de „Schüttenvereen Beers“ ut wurrn. De lüttje Karken an’n Markt weer midderwielen to lüttjet wurrn. Se is afreten wurrn un 1861 keem dor de hüdige Karken hen. Se is in den Stil vun de Neegotik boot wurrn na Plaans vun Simon Löschen, de ok in Bremerhaven allerhand boot hett. 1866 hett Hannober in’n Krieg mit Preußen an Öösterriek siene Siet allens verlaren un is vun Preußen dalslaken wurrn.
Preußen
[ännern | Bornkood ännern]Dat Amt Beers is 1859 oplööst worrn un dat Rebeed is denn Deel worrn von dat Amt Leh. De Borg harr nu to’n eersten Mol in ehre Geschicht, keen Upgave as Amtsseet mehr. De Staat vun Preußen hett ehr vundeswegen in private Hannen verkofft un lange Johren hett se as Kroog un Hotel deent. 1876 hett Beers dat königliche Lehrerseminar Beers kregen un 1896 keem ok de Iesenbahn vun Bremerhaben na Beers. Dat Lehrerseminar is denn 1927 ummuddelt wurrn to dat „Neddersassische Internatsgymnasium“, wat dat bit up den hüdigen Dag noch geven deit.
Neddersassen
[ännern | Bornkood ännern]De Gemeen Ankloh is 1968 an Beers anslaten worrn. An’n 1. April 1971 is Beers Liddmaat von de eerste Samtgemeen Beers worrn. Dat hett aver blots bet to’n 1. März 1974 duurt, denn is Beers Deel von de ne’e, gröttere Samtgemeen Beers worrn. Gliektiedig is ok Fickmöhlen Deel von de Gemeen Beers worrn.
De Gemeen Beers is to’n 1. Januar 2015 mit de annern Gemenen von de Samtgemeen Beers un de Stadt Langen to de Gemeen Geestland tohoopgahn. Beers billt nu en Oortschop mit egen Oortsraad binnen disse Gemeen.
Politik
[ännern | Bornkood ännern]Börgermeesters
[ännern | Bornkood ännern]| Tied | Naam | Partei |
|---|---|---|
| 2001-2002 | David McAllister | CDU |
| 2002-2012 | Theodor Ennen | CDU |
| 2012-31. Dezember 2014 | Uwe Bischoff | CDU |
Beers hüdigendags
[ännern | Bornkood ännern]Ut Beers is mit de Tied en Luftkuroort un Moorbad wurrn. Vun den 1. Oktober 1996 af an höört de Beteeknung „Bad“ mit to den offiziellen Naam.[2]
Inwahners
[ännern | Bornkood ännern]| Jahr | 1987 | 1992 | 1997 | 2002 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwahners | 4.221 | 4.474 | 5.079 | 5.207 | 4.995 | 5.000 | 4.943 | 4.993 |
(jummers to’n 31. Dezember)[3]
Wat een sik ankieken schall
[ännern | Bornkood ännern]
Weertschop un Infrastruktur
[ännern | Bornkood ännern]Beers gellt na dat Regionale Ruumordnungsprogramm as Grundzentrum för de Öörd in de Ümgegend.
Verkehr
[ännern | Bornkood ännern]
Von Beers loopt en Reeg Landsstraten weg. De L 117 in’n Noordoosten över Steenau, Helmworth un Neenkarken na Oterndörp, de L 128 in’n Süden na Ringst, Geestenseth un Beverst, de L 120 in’n Westen na Drangst un Debst un de L 119 in’n Noordwesten na Niewohl un Dorum un in’n Süüdoosten över Lintig na Eversdörp. Von de L 119 geiht in Lintig tosätzlich de L 116 af, de in’n Oosten na Loomst un Heckthusen löppt. Ans gifft dat noch de Kreisstraat 18 in’n Noorden na Flögeln, de K 38 in’n Süüdwesten na Alfst un de Ankloher Straat in’n Oosten na Ankloh.
De nächste Autobahn is de Autobahn 27 (Afsnidd Bremen–Cuxhoben). De Opfohrt 5 Debst liggt so 13 Kilometer in’n Westen von Beers an de L 120.
De nächste Bahnhoff is de Bahnhoff Geestenseth 16 Kilometer in’n Süden an de Bahnlien Bremerhoben–Buxthu. De Bahnhoff Dorum an de Bahnlien Bremerhoben–Cuxhoben liggt 20 Kilometer in’n Westen. Von 1896 bet 1968 hett dat ok Personenverkehr op de Bahnlien Bremerhoben–Beers geven. De Bahnhoff Beers liggt an’n Noordwestrand von’n Oort. Vondaag löppt de Bahn aver blots noch as Museumsbedriev.
De Oort hett in’n August 2005 tweesprakige Oortsschiller kregen, op de blangen den hoochdüütschen Naam ok de plattdüütsche mit op steiht.
Freetied
[ännern | Bornkood ännern]In Beers gifft dat as Swemmbad de Moor-Therme.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Hans Aust: Burg Bederkesa – Geschichte des Hauses und seiner Bewohner. Restaurierung und Wiederaufbau. Bremerhaben 1984.
- Ernst Beplate: Bederkesa zur Königsmarck-Zeit 1662–1736. Beers 2001.
- Ernst Beplate: Das Bederkesaer Seminar - vom Lehrerseminar zur Pädagogischen Hochschule. Beers 1991.
- Klaus Dobers: Unter dem Dach von St. Jakobi. Bederkesaer Lebenszeugnisse aus 250 Jahren. Beers 1995.
- Johannes Göhler: Jakobus kam auch nach Bederkesa. Von den Bederkesaer Rittern, Pfarrherren und der St. Jakobi-Kirche 1295–1355. Beers 1995.
- Sönke Hansen (Rutgever): Bad Bederkesa in Gegenwart und Vergangenheit. Eine Ortskunde. Bremerhaben 2004.
- Männer vom Morgenstern (Rutgever): Hake Betken siene Duven. Das grosse Sagenbuch aus dem Land an Elb- und Wesermündung. Bremerhaben 1999, ISBN 3-931771-16-4.
- Hans-Cord Sarnighausen: Hannoversche Amtsjuristen von 1675 bis 1859 in Bederkesa. In: Jahrbuch der Männer vom Morgenstern 89. Bremerhaven 2011, S. 41–62.
(de Böker sünd all man blot up Hoochdüütsch rutkamen)
