Vosshusen (Landkreis Horborg)
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
 |
| |
| Basisdaten | ||
| Inwahners: | 17.481[1] (1. Dezember 2016) | |
| Postleettall: | 21629 | |
| Vörwahl: | 040 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 28′ N, 9° 48′ O53° 28′ N, 9° 48′ O | |
|
| ||
Vosshusen (hoochdüütsch Neu Wulmstorf) is en Oort in de Gemeen Vosshusen in’n Landkreis Horborg, Neddersassen. Binnen de Gemeen höört de Oort to de Oortschop Vosshusen.
Geografie
[ännern | Bornkood ännern]De Oort liggt op’n Rand von de Geest hen na dat Moor in dat Siedland von Oolland. Na Süüdoosten to doot de Horbörger Bargen liggen.
De Naveröörd sünd Neefeld un Francop in’n Noordoosten, Fischbeek un Neegraven in’n Oosten, de Fischbeker Heid un Tempelbarg in’n Süüdoosten, Wulmsdörp, Doasdörp un Ilsdörp in’n Süden, Arsdörp, Ketzendörp un Öbergünn in’n Süüdwesten, Buxthu in’n Westen un Moorenn un Rübk in’n Noordwesten.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]Dat Moor un de Heid von Vosshusen hebbt fröher as Buurmeen de Dörper Wulmsdörp, Ilsdörp un Doasdörp tohoop tohöört. Eerst in dat 19. Johrhunnert is dat Land twüschen de Gemenen opdeelt worrn. Dorbi hebbt sik de Öörd Wulmsdörpermoor un Doasdörpermoor billt.
Vosshusen is 1835 as Anbo von Wulmsdörp ut grünnt worrn un weer von Anfang an Deel von de polietsche Gemeen Wulmsdörp. Dat eerste Huus hett de Pächter Peter Lohmann ut Doasdörp in’n Noorden von de Schossee twüschen Buxthu un Horborg (vondaag B 73) boot.
1881 is de Nedderelvbahn twüschen Horborg un Cuxhoben boot worrn, de ok dör dat Moor bi Vosshusen lopen is. En Bahnhoff hett dat dor nich geven. Aver dör den Bo von de Bahnlien un dör den Sand, de för den Bo ut de Sandkuhlen bi Wulmsdörp un Doasdörp keem, hebbt sik dor en Reeg Lüüd nee ansiedelt. Dat sünd bilütten so veel worrn, dat 1904 de Bahnhoff Doasdörp anleggt worrn is, de op en Stück Moorland leeg, dat de Gemeen Doasdörp tohöört hett. De Bahnhoff hett an’n 5. Januar 1905 apenmaakt. 1910 hett Hans Joachim Lohmann ut Ketzendörp sien Gasthuus an’n Bahnhoff apenmaakt. De Oort is bilütten jümmer mehr wussen.
In’n Eersten Weltkrieg sünd ölven Soldaten ut Vosshusen fullen oder vermisst.[2]
In’n Tweeten Weltkrieg sünd an’n 3. Mai 1945 de Briten in Vosshusen inmarscheert.[3] In’n Krieg un na’n Krieg sünd sünd veel Utbummte ut Hamborg un Verdrevene na Vosshusen kamen. 1939 harrn Wulmsdörp un Vosshusen tohoop noch keen 600 Inwahners. Von 1951 af an sünd vele Wahnungen för Verdrevene in’n Süden von de Bundsstraat 73 boot worrn. Toeerst an de Königsbarger Straat. Düt Land langs den Rethenbeek harr 1938 de Wehrmacht opköfft, üm de Kasern in Fischbeek uttoboon.[4] Na’n Krieg hebbt dor denn aver de Verdrevenen Hüüs boot. Verlööv harrn se dor toeerst noch nich to. Aver Landraad Philipp Helbach hett jem seggt, dat wenn se man eerst en Keller boot harrn, denn dee jem ok nüms dat Huus bavenop verbeden.[4] Von wegen dat dor toeerst blots Kellers stünnen, is de Oort ok Maulwurfshausen nöömt worrn.[4] 1957 harr de Oort al 3500 Inwahners.[4]
Ok de Kasern in Fischbeek hett veel Lüüd na Vosshusen tagen. Vosshusen weer jümmer noch Deel von de Gemeen Wulmsdörp. 1964 weer Vosshusen aver so veel grötter as Wulmsdörp, dat de Gemeen an'n 11. Dezember den ne’en Naam Vosshusen kregen hett. 1970 is ok Doasdörp Deel von de Gemeen Vosshusen worrn. De Bahnhoff Doasdörp hett dorüm den Naam Bahnhoff Vosshusen kregen.
Verwaltungsgeschicht
[ännern | Bornkood ännern]De Oort hett vör 1859 to de Huusvaagdie Mesborg von dat Amt Mesborg tohöört. Von 1859 bet 1885 weer dat in dat Amt Töst un von 1885 bet 1932 in’n Kreis Horborg. 1932 is dat Deel von’n ne’en un grötteren Kreis Horborg worrn.
De Gemeen Vosshusen is an’n 1. Juli 1972 mit de Gemeenreform in Neddersassen düüdlich grötter worrn. De vörherige Rebeed de Gemeen Vosshusen is denn to en Oortdeel binnen de ne’e Gemeen Vosshusen worrn.
Inwahnertall
[ännern | Bornkood ännern]| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1848[5] | 6 Hüüs |
| 1. Dezember 1871[6] | 104 Lüüd, 20 Hüüs |
| 1. Dezember 1885[7] | 169 Lüüd, 35 Hüüs |
| 1. Dezember 1905[8] | 169 Lüüd, 38 Hüüs |
Religion
[ännern | Bornkood ännern]Vosshusen is evangeelsch-luthersch präägt un billt mit de Luther-Kark en egen Kaspel. De Kark is 1958 boot worrn. Vörher hett de Oort to dat Kaspel von de Nicolai-Kark in Ilsdörp tohöört.
För de Kathoolschen is de Marien-Kark in Buxthu tostännig.
1951 hett sik en evangeelsch-freekarkliche Baptisten-Gemeen in Vosshusen grünnt, de in’n Bredenheider Weg de Krüüzkark bedreven hett. De Gemeen hett sik to’n 31. Dezember 2018 von wegen ringe Tall Maten un Personaalmangel oplööst. De Neeapostoolsche Gemeen hett sik 2016 oplööst.[9]
De Karkhoff in Vosshusen is 1958 anleggt worrn.
Kultur
[ännern | Bornkood ännern]In Vosshusen steiht en Denkmaal för de Fullenen ut de twee Weltkrieg’.
Verenen
[ännern | Bornkood ännern]De Schüttenvereen Vosshusen un Ümgegend is 1952 grünnt worrn. De Turnvereen Vosshusen is an’n 6. November 1920 grünnt worrn un de BSC 1986.
Weertschop un Infrastruktur
[ännern | Bornkood ännern]
Vosshusen gellt na dat Regionale Ruumordnungsprogramm as Grundzentrum för de Öörd in de Ümgegend.
Vosshusen hett en egene freewillige Füürwehr, de 1902 as Plichtfüürwehr in Wulmsdörp un Doasdörp grünnt worrn is. De twee Plichtfüürwehren sünd 1935 to een freewillige Füürwehr tohoopgahn. De Füürwehr hett vondaag ehr Sprüttenhuus twüschen de Öörd Vosshusen un Wulmsdörp un is för all dree Dörper tostännig.
Verkehr
[ännern | Bornkood ännern]Dör Vosshusen löppt de Bundsstraat 73, de in’n Oosten över Fischbeek, Neegraven un Huusbrook na Horborg geiht un in’n Noordwesten na Buxthu un Stood. An’n Westrand von Vosshusen geiht de Bundsstraat 3n as Oortsümgehung üm’n Oort rüm na Rübk. Von dor geiht de Straat as Landsstraat 235 wieder bet an de Landsgrenz na Hamborg. Bi Rübk schall de Straat in Tokumst an de Autobahn 26 ansluten.
In’n Süden löppt de L 235 na Ilsdörp un dor an de B 3 ran, de wiedergeiht över Raad un Mienenbüddel, an Bookholt un Snevern langs un op Soltau to.
De nächste Autobahn is de Autobahn 7. De Opfohrt 32 Heimfeld liggt so negen Kilometer in’n Oosten von Vosshusen an de B 73. De Opfohrt 44 Raad op de Autobahn 1 liggt ölven Kilometer in’n Süden an de B 3.
De nächste Bahnhoff is so bi negen Kilometer wied weg in’n Westen de Bahnhoff Buxthu an de Nedderelvbahn. Aver de S-Bahnhoff Vosshusen von de S-Bahn Hamborg (S3/S31) liggt direkt in’n Oort.
Scholen
[ännern | Bornkood ännern]In Vosshusen gifft dat de Hauptschool, de Realschool un dat Gymnasium Vosshusen. Ok en Grundschool gifft dat.
De eerste School in Vosshusen is 1889 boot worrn. Toeerst mit een Klass, von 1926 af an mit twee Klassen.
Footnoten
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Inwahners in de Oortsdeel in de Gemeen Vosshusen, „Wissenswertes über die Gemeinde Neu Wulmstorf“, Stand der Einwohnerzahlen: Dezember 2016, Faltblatt der Gemeinde Neu Wulmstorf, Januar 2017
- ↑ http://www.denkmalprojekt.org/dkm_deutschland/neu_wulmsdorf.htm
- ↑ Kinder glaubten blind an den Endsieg, Stader Tageblatt von’n 27. Mai 2015
- ↑ a b c d Claudia Michaelis: Als die Heidesiedler Neu Wulmstorf zum Ort machten, Stader Tageblatt an’n 2. Mai 2018
- ↑ Friedrich Wilhelm Harseim, Carl Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. Schlütersche Hoffbookdruckeree, Hannover 1848, Sied 100
- ↑ Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1873, Sied 133
- ↑ Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885. Verlag des Königlichen statistischen Bureaus, Berlin 1888, Sied 147
- ↑ Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1905. Verlag des Königlichen statistischen Landesamtes, Berlin 1908, Sied 79
- ↑ Claudia Michaelis: Neu Wulmstorfs Kreuzkirche schließt ihre Türen, Stader Tageblatt an’n 19. November 2018
Arsdörp | Doasdörp | Höll | Ilsdörp | Mienenbüddel | Ömbüddel | Raad | Rübk | Swiersdörp | Vosshusen | Wulmsdörp