Bundsautobahn 5

Stratenschild vun de A 5

Verloop vun de A 5

De Bundsautobahn 5 (Afk.: BAB 5, in Kortform ok A 5 nöömt) is en Autobahn in’n Süden vun Düütschland.

Verloop

De Bundsautobahn 5 verlöpt över en Streckenläng vun 440 km vun’t Hattenbacher Dreeeck in Hessen bit na de Swiezer Grenz bi Basel un hett dor Ansluss an dat Autobahnnett vun de Sweiz. Ruchweg 178 km föhrt dör Hessen un 262 km dör Baden-Württemberg.

Geograafsch is de A 5 Deel vun een vun de wichtigsten Autobahnverbinnen in Noord-Süüd-Richt dör Europa, de vun Oslo oder Stockholm bit na Spanien oder Sizilien föhrt. An’t Frankforter Krüüz dweert se de A 3, de vun de nedderlännschen Grenz an’n Nedderrhien na Süüdoost bit an de öösterriekschen Grenz bi Passau föhrt. Disse Verkehrsknütt tellt dormit to de wichtigsten Verkehrsswoorpunkten in Düütschland. Süüdlich vun Freiburg im Breisgau gifft dat en Aftwieg as Verbinnen na’t franzöösche Autobahnnett, dat togliek en Verbinnen mit Spanien herstellt.

De Urselbachdaalbrüch kort vör Frankfort

Op ehrn nöördlichsten Afsnitt twüschen dat Hattenbacher Dreeeck un dat Gambacher Krüüz is de Autobahn veerstriepig, blots twüschen Reiskirchen un Homberg (Ohm) gifft dat in Fohrtricht Kassel drei Striepens. Wieter is an’n Opstieg na’n Rimberg in Richt Kassel de Sietenstriepen to en drüdden Fohrstriepen ümmarkeert worrn. De Afsnitt dorna vun’t Gambacher Krüüz bit na’t Westkrüüz Frankfort hett söss Striepens, wobi twüschen de Anslusssteed Friedberg un dat Noordwestkrüüz Frankfort in beide Richten in Spitzentieten ok de Sietenstriepens för den Verkehr freegeven warrn künnt.

De wietere Verloop bit na’t Autobahnkrüüz Darmstadt is achtstriepig utboet. Alleen de Hööftfohrbahnen in’t Frankforter Krüüz wiest blots dree Fohrstriepens in jede Richt op. De beiden Afsneden in’n Noorden un Süüden vun’t Frankforter Krüüz höört to de beiden wenigen Autobahnstrecken in Düütschland de op gröttere Läng achtstriepig dörlopen doot. Twüschen dat Frankforter Krüüz un de Anslusssteed Frankfort-Niederrad kann in nöördliche Richt, wenn dat nödig is, ok de Sietenstriepen freegeven warrn.

Vun’t Krüüz Darmstadt bit na’t Autobahnkrüüz Walldorf is de A 5 denn blots noch veersptriepig, warrt in’n wieteren Verloop bit na de Anslusssteed Baden-Baden aver wedder sössstriepig. De restliche Verloop bit an de Swiezer Grenz is denn wedder op veer Striepens befohren, wobi de letzten Kilometers vun’t Autobahndreeeck Weil am Rhein noch mol wedder op söss Striepens verbredert warrt.

Streckenafsneden as Europastraat

De BAB 5 is op mehrere Streckenafsneden Deel vun verschedene Europastraten:

• E 35: Autobahnkrüüz Darmstadt – Grenzövergang Weil am Rhein na de Swiez, hierbi togliek:
  • E 52: Autobahndreeeck Karlsruhe – Appenweier
  • E 54: Autobahndreeeck Neuenburg – Autobahndreeck Weil
• E 40: Hattenbacher Dreeeck – Reiskirchener Dreeeck
• E 451: Reiskirchener Dreeeck – Autobahnkrüüz Darmstadt

Historie

Hitler maakt den eersten Slag mit’n Escher (1933)

De eerste Handslag mit’n Escher hett de dormolige Riekskanzler Adolf Hitler an’n 23. September 1933 för dat Deelstück Frankfort an’n Main–Darmstadt vun de plaanten Noord-Süüd-Ass (HaFraBa) doon. Dit Deelstück weer an’n 19. Mai 1935 apenmaakt. Liekers is de A 5 nich de öllste Autobahn, man blots de eerste Rieksautobahn vun Düütschland wesen. Noch öller is de Verbinnen vun Köln na Bonn, de al 1932 freegeven weer un vundaag ünner de Beteken A 555 löpt. De „HaFraBa“ weer dormols as eenheitliche Streck vun Hamborg över Frankfort an’n Main bit hen na Basel plaant. As de düütschen Autobahnen denn Tallen kregen hebbt weer dat nöördliche Deelstück vun’t Hattenbacher Dreeeck an Dell vun de A 7, de vun de däänschen Grenz bi Flensborg bit an de öösterrieksche Grenz bi Kempten (Allgäu) verlöpt.

De Afsnitt Ettlingen bit Bruchhausen weer 1955, de Afsnitt Bruchhausen bit Baden-Baden 1956 un de Afsnitt Baden-Baden bit Bühl 1958 för den Verkehr freegeven. 1959 keemen de beiden Deelstücken vun Bühl na Achern un Müllheim/Neuenburg bit Märkt dorto. 1960 weer denn de Afsnitt Achern-Offernburg fardig un 1961 de Afsneden Offenburg bit Riegel un Freiburg-Süüd bit Müllheim/Neuenburg. Dat Lock twüschen Riegel un Freiburg-Süüd is een Johr later slaten worrn. 1963 weer de Streck twüschen Märkt un Weil am Rhein fardigstellt. De Afsnitt vun Weil am Rhein bit na de Swiezer Grenz is eerst an’n 14. Juni 1980 apenmaakt worrn.

Mit den Bo vun de Autobahn Darmstadt–Heidelbarg is 1968 in’t Rebeet twüschen disse beiden Städer en tweete Verbinnen entstahn, de noch direkter lopen deit un in de siet 1975 as A 5 betekente Autobahn opnahmen weer. De olle Streck is vundaag Deel vun de Autobahnen A 67, A 6 un A 656. In Rahmen vun dissen Ümbo is ok de Afsnitt vun de A 6 vun’t Mannheimer Krüüz na dat Walldorfer Krüüz entstahn.

Ehmolig Plaan

De Afsnitt twüschen dat Hattenbacher Dreeeck un dat Reiskirchener Dreeeck hett bit Inföhren vun dat hüütige Tallensystem in’t Johr 1975 de Beteken A 48 hatt. De West- un de Oostdeel vun de A 48 schülln direkt mit’nanner verbunnen warrn und de A 5 schüll ’n annern Verloop kriegen. Disse Plaan hett vörsehn, dat de A 5 (bit 1974 weer se noch A 100 nöömt) vun Gießen ut över Marburg, Frankenberg (Eder), Waberich, Lemge, Loine, Lübbke, Sulingen un Bremen bit na Nordenham gahn schüll. Bi Lemge weer sogor en Autobahnkrüüz mit de plaanten A 35 vörsehn. De Plann is 1985 wedder opgeven worrn. Dat eenzige Stück, dat vun de A 5 jemols nöördlcih vun Gießen boet worrn is, is en kort Stück vun de B 61 an’t Dreeeck Loine vun de A 30. De B 61 is an disse Steed jüst so as’n Autobahn utboet un ok mit blaue Autobahnschiller utwiest. Dat korte Stück Snellstraat münnt denn in de A 30.

As de Plaan to’n Verlängern vun de A 5 vun’n Disch weer un ok dat Verlängern vun de A 48 nich mehr seker weer, is dat Deelstück denn as A 5 ümnöömt worrn.

Sünnerheiten

Dat Luftbrüchdenkmol an de A 5 bi’n Flaaghaven vun Frankfort

Bernd-Rosemeyer-Gedenksteed

De Kilometerangaven op de A 5 sünd vun de A 4 vun Berlin her övernahmen un fangt nich bi 0 an, man bi Kilometer 372 an’t Hattenbacher Dreeeck. Sluss is bi Kilometer 814 an de Grenz na de Swiez. Histoorsch bedingt hett de Streck en Versatz an de hee’sch-baden-württembergschen Landsgrenz, vunwegen dat de Kilomters oorsprünglich över Viernheim un Mannheim tellt weern un nun över Weinheim.

Üm de Staugefohr to minnern kann in’n Ruum Frankfort vun de Verkehrsleddzentrale de Standstriepen för den Verkehr freegeven warrn. De Afsneden warrt dorto mit Video överwacht. Op de A 5 is dat en Afsnitt vun ruchweg 20 km twüschen dat Noordwestkrüüz Frankfort un de Anslusssteed Friedberg. Dat weer de eerste Autobahn, de op längere Streck op acht Striepens utboet worrn is, vunwegen dat se to de an’n dullsten befohrenen Straten vun Düütschland tellt.

In’n Süüden vun’t Frankforter Krüüz föhrt de Autobahn nipp un nau an’n Anfang vun twee Start- un Lannbahnen ünner de Anflaagsnees vun’n Rhien-Main-Flaaghaven dör. Dor steiht op de Westsiet vun de A 5 op dat Rebeet vun de ehmolige Rhein-Main Air Base dat Luftbrüchdenkmol.

In de 1930er Johren sünd op de A 5 süüdlich vun’t hüütige Frankforter Krüüz Hoochsnelligkeitsversöken maakt worrn. An’n 28. Januar 1938 is dorbi de Rennfohrer Bernd Rosemeyer verunglückt un doodbleven. För em is an de Raststeed achter de Utfohrt Langen/Mörfelden bi Streckenkilometer 508 en Gedenksteen opstellt worrn. Delen vun de A 5 un de A 8 sünd twüschen 1946 un 1951 för de Karlsruher Dreeecksrennen nütt worrn.

Literatur

• Klaus Schefold, Alois Neher (Rgv.): 50 Jahre Autobahnen in Baden-Württemberg. Eine Dokumentation. Im Auftrag des Autobahnamtes Baden-Württemberg. Autobahnamt Baden-Württemberg, Stuttgart 1986.

Weblenken

Bundsautobahn 5. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Vullstännige Beschrieven vun’n Verloop

Düütsche Bundsautobahnen

Strecken in Bedriev:

Hööftstrecken: A 1 | A 2 | A 3 | A 4 | A 5 | A 6 | A 7 | A 8 | A 9

Över- un regional: A 10 | A 11 | A 12 | A 13 | A 14 | A 15 | A 17 | A 19 | A 20 | A 21 | A 23 | A 24 | A 25 | A 26 | A 27 | A 28 | A 29 | A 30 | A 31 | A 33 | A 37 | A 38 | A 39 | A 40 | A 42 | A 43 | A 44 | A 45 | A 46 | A 48 | A 49 | A 52 | A 57 | A 59 | A 60 | A 61 | A 62 | A 63 | A 64 | A 65 | A 66 | A 67 | A 70 | A 71 | A 72 | A 73 | A 81 | A 92 | A 93 | A 94 | A 95 | A 96 | A 98 | A 99

Regional un lokal: A 100 | A 103 | A 111 | A 113 | A 114 | A 115 | A 117 | A 143 | A 210 | A 215 | A 226 | A 255 | A 261 | A 270 | A 280 | A 281 | A 293 | A 352 | A 391 | A 392 | A 395 | A 445 | A 480 | A 485 | A 516 | A 524 | A 535 | A 540 | A 542 | A 544 | A 553 | A 555 | A 559 | A 560 | A 562 | A 565 | A 571 | A 573 | A 602 | A 620 | A 623 | A 643 | A 648 | A 650 | A 656 | A 659 | A 661 | A 671 | A 672 | A 831 | A 861 | A 864 | A 952 | A 980 | A 995

Plaant oder ehmolige Strecken:
A 16 | A 18 | A 22 | A 32 | A 34 | A 35 | A 36 | A 41 | A 47 | A 50 | A 51 | A 54 | A 55 | A 56 | A 69 | A 74 | A 77 | A 80 | A 82 | A 83 | A 84 | A 85 | A 86 | A 87 | A 88 | A 89 | A 90 | A 91

A 102 | A 104 | A 105 | A 106 | A 107 | A 205 | A 227 | A 241 | A 250 | A 252 | A 253 | A 263 | A 282 | A 290 | A 314 | A 339 | A 369 | A 376 | A 388 | A 430 | A 432 | A 441 | A 443 | A 448 | A 451 | A 480* | A 533 | A 545 | A 552 | A 558 | A 580 | A 610 | A 621 | A 647 | A 652 | A 653 | A 654 | A 655 | A 680 | A 683 | A 687 | A 713 | A 720 | A 722 | A 731 | A 751 | A 752 | A 753 | A 828 | A 834 | A 840 | A 860 | A 862 | A 863 | A 863* | A 881 | A 895 | A 921 | A 922 | A 942 | A 944 | A 985 | A 990 | A 991 | A 992 | A 993 | A 994 | A 996 | A 997 | A 998 | A 999
* ehmolig Plaan, Tall is intwüschen anners vergeven