Wils (Bissen)
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
 |
| |
| Basisdaten | ||
| Inwahners: | 46 (30. Juni 2012) | |
| Postleettall: | 29646 | |
| Vörwahl: | 04175 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 10′ N, 9° 58′ O53° 10′ N, 9° 58′ O | |
|
| ||
Wils (hoochdüütsch Wilsede) is en Dörp in de Gemeen Bissen in’n Landkreis Heidkreis, Neddersassen. Dat liggt in de Lümbörger Heid (Naturschuulrebeed Lümbörger Heid).
Geografie[ännern | Bornkood ännern]
In’n Noordwesten von dat Dörp liggt de Wilser Barg, wat mit 169,2 Meter över de See de höögste Steed in de Lümbörger Heid is. In’n Süden liggt de Dodengrund. Dat Water flütt in’n Noordoosten över den Wilser Beek af un in’n Süüdoosten över den Sprengbeek.
De Naveröörd sünd Unnel, Sohrendörp un Su’möhlen in’n Noordoosten, Döhl in’n Oosten, Sellhorn, Hörpel un Volgern in’n Süüdoosten, Behrn in’n Süden, Habenbeck-Bobendörp in’n Süüdwesten un Ehrhoorn, Wintemaur an de Chaussee, Wehlen, Meenern un Wesel in’n Noordwesten.
Historie[ännern | Bornkood ännern]
Wils kummt 1287 toeerst in de Oorkunnen vör. In de öllste Tied bestünn de Oort ut twee Vullhööv, in dat 16. Johrhunnert kemen dor twee Kötnersteden to. In’n Dörtigjohrigen Krieg is de Oort 1638 von Truppen von’n Groothertog von Florenz överfullen worrn. Den Buur Carsten Hillmer op’n Hillmershoff schöölt se dor in en Backaven verbrennt hebben.
Dat Dörp stünn ünner de Överherrschop von dat Michaelis-Klooster in Lümborg. Eerst na de Buurnbefreeung un dat Aflösungsgesett von 1831 in dat Königriek Hannover kunn sik 1838 toeerst de Buur Hillmers freeköpen un later ok de Hööv von Witthöft, Rieckmann un Hillmer. 1857 is en föfften Hoff tokamen un 1891 hett dat al negen Wahnhüüs geven.
1882 is en Armenhuus för twee Familien boot worrn. 1907 hett de Schoolmeester Bernhard Dageförde en Huus in Hanstää afbreken un in Wils wedder opboon laten. Dat heet vondaag Dat ole Huus. 1909 hett Pastoor Wilhelm Bode bi dat Museum en Gasthuus boon laten un 1910 hett de Vereen Naturschutzpark anfungen, Land un Hüüs in Wils optoköpen. 1954 is en Gemeenhuus boot worrn un 1964 is de Emhoff in Wils nee opboot worrn.
Bueree gifft dat vondaag in Wils nich mehr. Dat Dörp leevt von’n Tourismus un von de Forstweertschop.
In de Franzosentied von 1810 bet 1814 hett de Oort to de Mairie Behrn in’n Kanton Garlstörp höört. Dat Rebeed hett in disse Tied 1810 to dat Königriek Westfalen un von 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon höört.
De Oort hett vör 1852 to dat Amt Winsen tohöört un is 1852 denn in dat Amt Soltau wesselt. Na 1885 weer dat in’n Kreis Soltau. 1977 is dat Deel von’n Landkreis Soltau-Fambossel worrn (de siet 2011 Landkreis Heidkreis heet).
De Oort is an’n 1. März 1974 bi de Gemeenreform in Neddersassen Deel von de Gemeen Behrn worrn, de aver blots bet to’n 16. März 1974 Bestand harr un denn Deel von de Gemeen Bissen worrn is.
Inwahnertall[ännern | Bornkood ännern]
| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1812[1] | 48* |
| 1824[2] | 4 Füürsteden |
| 1848[3] | 65 Lüüd, 7 Hüüs |
| 1. Dezember 1871[4] | 93 Lüüd, 7 Hüüs |
| 1. Dezember 1910[5] | 81 |
| 1925[6] | 71 |
| 1933[6] | 75 |
| 1939[6] | 59 |
- * tohoop mit Sellhorn
Religion[ännern | Bornkood ännern]
Wils is evangeelsch-luthersch präägt un höört to dat Kaspel von de Antoniuskark in Bissen.
För de Kathoolschen is de St.-Maria-von’n-hilligen-Rosenkranz-Kark in Soltau tostännig.
Kultur[ännern | Bornkood ännern]
En Denkmaal för de Fullenen ut de twee Weltkrieg’ steiht in Bissen bi dat Raadhuus.
In Wils liggt dat Heidmuseum Dat ole Huus.
Weertschop un Infrastruktur[ännern | Bornkood ännern]
För Wils is de freewillige Füürwehr Volgern mit tostännig.
Verkehr[ännern | Bornkood ännern]
Von Wils ut löppt de Kreisstraat 34 na Süüdoosten över Sellhorn na Volgern an de Landsstraat 212 ran. In’n Oosten gifft dat ans en Straat na Döhl, in’n Noordoosten na Unnel un in’n Westen na Bobenhabenbeck.
De nächste Autobahn is de Autobahn 7 (Afsnidd Hamborg–Hannover). De Opfohrt 43 Bissen liggt so ölven Kilometer in’n Süden von Wils.
De nächste Bahnhoff is so bi twölv Kilometer wied weg in’n Noordwesten de Bahnhoff Wintemaur an de Heidbahn.
Scholen[ännern | Bornkood ännern]
Dat eerste Schoolhuus is 1750 boot worrn. Dat is 1882 afbrennt un 1885 wedder nee opboot worrn.
Vondaag gaht de Kinner ut Wils na de Grundschool Bissen.
Lüüd[ännern | Bornkood ännern]
De Maler Arnold Lyongrün hett en Tied lang in Wils leevt. De Heidpastoor Wilhelm Bode hett von 1923 bet to sien Dood 1927 in Wils leevt.
Trivia[ännern | Bornkood ännern]
De Teihn-Mark-Schien in de Veerte Serie („BBk III“) wiest op de Rüggsied en Sextant un en Skizze över de Vermetung von Wangeroog un Neewark dör Triangulatschoon, bi de Wils mit’n Wilser Barg en wichtigen Meetpunkt weer.
Literatur[ännern | Bornkood ännern]
- Heinrich Schulz: Chronik von Wilsede. Stuttgart 1967
- Verein Naturschutzpark (Rutgever): Wilsede - ein altes Heidedorf. Mundschenk, Soltau 1999
Footnoten[ännern | Bornkood ännern]
- ↑ Albrecht Friedrich Ludolph Lasius: Der französische Kayser-Staat unter der Regierung des Kaysers Napoleon des Großen, im Jahre 1812, Band 1. Kißling 1813, Sied 59: http://books.google.de/books?id=Q 5OAAAAcAAJ&pg=PA59
- ↑ C. H. Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. 1824, Sied 668: http://books.google.de/books?id=tG0AAAAAcAAJ&pg=PA668
- ↑ Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 103: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA103
- ↑ Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1873, Sied 94: https://books.google.de/books?id=qTZDAQAAMAAJ&pg=RA2-PA94
- ↑ http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?hannover/soltau.htm
- ↑ a b c http://www.verwaltungsgeschichte.de/soltau.html
