Handörp (Landkreis Horborg)
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
 |
| |
| Basisdaten | ||
| Inwahners: | ||
| Postleettall: | 21256 | |
| Vörwahl: | 04188 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 15′ N, 9° 50′ O53° 15′ N, 9° 50′ O | |
|
| ||
Handörp (hoochdüütsch Handeloh) is en Dörp in de Gemeen Handörp (Samtgemeen Töst) in’n Landkreis Horborg, Neddersassen.
De Öörd Hökel un Wörm höört polietsch ok al von öllers bi Handörp mit bi.
Geografie
[ännern | Bornkood ännern]In’n Oosten von’n Oort münnt de Handörper Beek in de Seev un in’n Westen flütt de Eest langs. Na Noorden to doot de Lohbargen liggen (mit’n Flidderbarg as höögsten Punkt).
De Naveröörd sünd Wörm un Holm in’n Noordoosten, Inzmöhlen in’n Oosten, Wesel un Wehlen in’n Süüdoosten, Wintemaur an de Chaussee, Ottermoor, Groot un Lütt Todtshorn in’n Süüdwesten, Will un Kamp in’n Westen un Hökel in’n Noordwesten.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]Handörp weer jümmer en lütt Heiddörp. Wat duller wussen is de Oort eerst na 1901, as de Bahnhoff Handörp an de Heidbahn anleggt worrn is un dor veel ne’e Hüüs boot worrn sünd.
An’n 16. März 1936 hett de Oort, de vörher op hoochhdüütsch offiziell Handorf bei Tostedt heten hett, den ne’en hoochdüütschen Naam Handeloh kregen.
In’n Eersten Weltkrieg sünd negen Soldaten ut Handörp fullen oder vermisst un in’n Tweten Weltkrieg 42.[1] Kort vör dat Enn von’n Krieg hett an’n 8./9. April 1945 en Tog mit Fungene ut dat KZ Mittelbau Dora in Handörp hollen, de na dat KZ Bergen-Belsen brocht warrn schullen. 64 Lüüd, de op de Fohrt na Handörp oder in Handörp doodbleven oder doodschaten worrn sünd, sünd in en Massengraff an’n Bahnhoff ünner de Eer brocht worrn. Eerst in de Johren 1950 is dat Massengraff wedder opgraavt un de Doden op’n Karkhoff nee begraven worrn.[2]
Verwaltungsgeschicht
[ännern | Bornkood ännern]In de Franzosentied von 1810 bet 1814 hett de Oort to de Mairie Jesborg in’n Kanton Hittfeld höört. Dat Rebeed hett in disse Tied 1810 to dat Königriek Westfalen un von 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon höört.
De Oort hett vör 1852 to de Vaagdie Töst in dat Amt Horborg tohöört. 1852 is de Vaagdie Töst in dat Amt Mesborg wesselt, dat 1859 denn in dat Amt Töst ümwannelt worrn is. Na 1885 weer dat in’n Kreis Horborg. 1932 is dat Deel von’n ne’en, grötteren Kreis Horborg worrn.
De Oort is an’n 1. Juli 1972 mit de Gemeenreform in Neddersassen tohoop mit Inzmöhlen Deel von de nu gröttere Gemeen Handörp worrn.
Inwahnertall
[ännern | Bornkood ännern]| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1793[3] | 6 Füürsteden |
| 1812[4] | 79 |
| 1824[5] | 13 Füürsteden |
| 1848[6] | 92 Lüüd, 13 Hüüs |
| 1. Dezember 1871[7] | 98 Lüüd, 15 Hüüs |
| 1. Dezember 1910[8] | 226 |
| 1925[9] | 289 |
| 1933[9] | 320 |
| 1939[9] | 367 |
Religion
[ännern | Bornkood ännern]Handörp is evangeelsch-luthersch präägt un billt mit de Nikodemus-Kark en egen Kaspel. De Kark is 1957 bet 1959 boot worrn. Vörher hett de Oort to dat Kaspel von de Martins-Kark in Jesborg höört.
För de Kathoolschen is de Hillig-Hart-Kark in Töst tostännig, de siet 1. November 2014 to de Karkengemeen St. Petrus in Bookholt tohöört.
Kultur
[ännern | Bornkood ännern]In Handörp an de Ole Dörpstraat steiht en Denkmaal för de Fullenen ut de twee Weltkrieg’.
Op en Riederhoff in Handörp is en groten Deel von de Szenen von de Feernsehreeg Neues vom Süderhof dreiht worrn.
Weertschop un Infrastruktur
[ännern | Bornkood ännern]Handörp hett en egene freewillige Füürwehr. 1934 is toeerst en Löschverband mit Inzmöhlen un Wesel billt worrn, 1950 hett Handörp denn en egene Füürwehr kregen.
Verkehr
[ännern | Bornkood ännern]Dör Handörp löppt de Kreisstraat 27, de in’n Süüdoosten över Inzmöhlen un Wesel na Unnel un bi Sohrendörp an de Landsstraat 213 ran geiht un in’n Westen in Will an de Bundsstraat 3. In’n Noorden geiht de Wörmer Straat na Wörm. De B 3 löppt in’n Süden op Snevern un Soltau to un in’n Noorden bi Bookholt na de B 75 un denn bi Buxthu an de B 73.
De nächste Autobahn is de Autobahn 1. De Opfohrt 44 Raad liggt so 16 Kilometer in’n Noorden von Handörp.
De Oort hett mit’n Bahnhoff Handörp en egen Bahnhoff an de Heidbahn.
Scholen
[ännern | Bornkood ännern]In’n Oort gifft dat de Grundschool Handörp. Na de Grundschool gaht de Kinner normalerwies in Töst na School, op de Hauptschool Töst, de Realschool Töst oder dat Gymnasium Töst.
Lüüd
[ännern | Bornkood ännern]De plattdüütsche Schriever Hermann Bahlburg hett von 1950 af an in Handörp leevt.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Hermann Schettler: Ortschronik von Handeloh: mit den ehemaligen Gemeinden und jetzigen Ortsteilen Handorf/Handeloh, Höckel, Inzmühlen und Wörme. 1983
Footnoten
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ http://www.denkmalprojekt.org/dkm_deutschland/handeloh.htm
- ↑ http://www.denkmalprojekt.org/dkm_deutschland/handeloh_frdh_wk2_ns.htm
- ↑ Christoph B. Scharf: Statistisch-Topographische Samlungen zur genaueren Kentnis aller das Churfürstenthum Braunschweig-Lüneburg ausmachenden Provinzen. 1791, Sied 94: https://books.google.de/books?id=jN5QAAAAcAAJ&pg=RA1-PA94
- ↑ Albrecht Friedrich Ludolph Lasius: Der französische Kayser-Staat unter der Regierung des Kaysers Napoleon des Großen, im Jahre 1812, Band 1. Kißling 1813, Sied 60: http://books.google.de/books?id=Q 5OAAAAcAAJ&pg=PA60
- ↑ C. H. Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. 1824, Sied 240: http://books.google.de/books?id=tG0AAAAAcAAJ&pg=PA240
- ↑ Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 93: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA93
- ↑ Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1873, Sied 131: https://books.google.de/books?id=qTZDAQAAMAAJ&pg=RA2-PA131
- ↑ http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?hannover/harburg.htm
- ↑ a b c http://www.verwaltungsgeschichte.de/harburg.html