Kävers

Vun Wikipedia
(wiederwiest vun Tieken)
Kävers; Severs; Tieken
Allerhand Kävers
Systematik
Stamm: Liddfööt (Arthopoda)
Ünnerstamm: Tracheendeerter (Tracheata)
Böverklass: Sessfööt (Hexapoda)
Klass: Insekten (Insecta)
Ünnerklass: Fleeginsekten (Pterygota)
Böverornen: Neeflunken (Neoptera)
Ornen: Kävers (Coleoptera)
Wetenschoplich Naam
Coleoptera
Linnaeus, 1758

De Kävers (Coleoptera), in de wecken plattdüütschen Dialekte ok Severs, Sebbers oder Tieken (Oostfr.) nömmt, sünd mit mehr as 350.000 Aarden, de al beschreven wurrn sünd, in 179 Familien de gröttste Ornen mank de Insekten, de dat weltwiet gifft. Elk Johr weert jummers noch en poor Hunnert nee Aarden beschreven. Tohuse sünd se up all Kontinente, man bloß nich in Antarktika. In Middeleuropa kaamt bi 8.000 Aarden vör. Dat bitherto öllste Fossil mank de Kävers kummt ut dat Tiedoller vun dat Perm un is bi 265 Mio. Johre oold. De Kävers ehr Lief is en beten anners tohopensett, as bi annere Insekten. Woll is dat dreedeelt, as bi annere Insekten ok, man düsse dree Deele sünd nich Kopp, Bost un Achterlief, as sunst, man bi den tweeden Afsnitt hannelt sik dat bloß um de Vörbost (Prothorax). Vun boven is dor bloß dat Halsschild vun to sehn. De beiden annern Deele vun de Bost (Middelbost un Achterbost) sünd mit dat Achterlief tohopenwussen. Over düssen drüdden Deel vun dat Käverlief liggt de Deekflunken un deckt em to.

Mit en Längde vun bi 170 Millimeters is de Kaventsmann-Buckkäver (Titanus giganteus) ut Brasilien de gröttste Aart. De Goliathkävers weegt bi 100 g un tellt dor to de swaarsten Insekten overhoop mit. Kävers in Europa weert twuschen bi 0,5 un 75 mms lang. De gröttste Käver in Middeleuropa is de Eckerbull (Lucanus cervus).

Wo se tohuse sünd un wo se leven doot[ännern | Bornkood ännern]

Vunwegen, datt Kävers mit unbannig verscheden Utsehn uptreden doot, is al to sehn, datt se meist allerwegens up de ganze Welt tohuse sünd. Bloß in dat ewige Ies vun Antarktika hefft se sik nich ansiedelt, un bloß man in de Ozeane sünd Kävers nich to finnen. In schier Soltwater gifft dat keen Kävers, wenn ok man in Brackwater, an de Küsten un ok in soltige Gemarken in dat Binnenland de wecken Aarden antodrepen sünd, de dat Solt nix utmaken deit. In Söötwater leevt en grote Tahl vun Käveraarden. De wecken Kävers wahnt ok in Nester un Bowarke vun annere Deerter. Dormank gifft dat Aarden, de freet, wat vun de Nestbewahners ehr Freten over blifft, man dat gifft ok Kävers, de hefft sik dor up anpasst, mit annere Deerter tohopen to leven, as sunnerlich en Reeg vun Aarden, de mit Iemecken tohopenleven doot. De Budden vun dat Geslecht Clytra ut de Familie vun de Blattkävers (Chrysomelidae) leevt in Iemeckennester. Bloß en paar Aarden mank de Kävers leevt as Ektoparasiten, dormank Leptinus testaceus up Müse un de „BeverluusPlatypsyllus castoris up Bevers. Bi en Reeg vun Aarden sünd de Budden Parasitoide. Bi dat Geslecht Aleochara (Staphylinidae) wasst se in de Poppen vun Tweeflunken ut dat Geslecht Cyclorrapha buten up de Huud vun de ehre Larven.[1]

Binnere Systematik[ännern | Bornkood ännern]

Tenomerga mucida ut de Unnerfamilie vun de Archostemata höört to de öllerhaftigsten Aarden mank de Kävers

De mehr as 350.000 Aarden in 179 Familien bi de Kävers weert indeelt in veer Unnerornens. Up de Grundlaag vun DNA-Sequenzeren is rutkamen, datt düsse Indelen richtig is:[2]

To de Grupp vun de Archostemata weert fiev Familien torekent. Dor höört alltohopen bi 50 Aarden to, de sunnerlich in de Tropen un Subtropen tohuse sünd. To de annern Unnerornens verhoolt se sik as Sustergruppen. Bi düsse Kävers hannelt sik dat um en bannig ollerhaftige (un ole) Lien mank de Kävers. Vun de Morphologie her slaht se bannig na de eersten Kävers, de al vör 250 Mio. Johre uptreden sünd. To de Unnerornen Myxophaga höört 94 Aarden to. Se leevt all unner Water. To de tweedgröttste Unnerornen Adephaga höört al bi 37.000 Aarden in 14 Familien to. Ok düsse Gruppen is bannig oold un is al in dat fröhe Trias vör bi 240 Mio. Johre upkamen. Mehr as 90 % vun all Kävers höört to de Polyphaga. Dat sünd mehr, as 300.000 Aarden. Bi jem weert u. a. de Flunken anners foolt, as bi de annern Ornens.

Mank de Käverfamilien treedt de meisten Aarden up bi de : Snutenkävers (Curculionidae): 51.000 Aarden (Böverfamilie Curculionidea 62.000 Aarden),[3] Kortflunkenkävers (Staphylinidae): 48.000 Aarden, Loopkävers (Carabidae): 40.000 Aarden,[4] Blattkävers (Chrysomelidae): 40.000 Aarden, Buckkävers (Cerambycidae): 20.000 Aarden, Staatskävers (Buprestidae): 14.000 Arden. De gröttste Grupp vun Waterkävers sünd de Swemmkävers (Dytiscidae) mit bi 4.000 Aarden.[5] In Düütschland sünd 6.537 Käveraarden bekannt. So seggt dat de Rode List vun 1997.

Kiek ok bi[ännern | Bornkood ännern]

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

  • Bernard Durin: Käfer und andere Kerbtiere. 4. Uplage, wat utbreedt. Schirmer/Mosel, München 2013, ISBN 978-3-8296-0631-8.
  • Edmund Reitter: Fauna Germanica – Die Käfer des deutschen Reiches. (= Digitale Bibliothek. Band 134). De fiev Bänn nee sett un as Faksimile rutgeven,. Stuttgart 1908–1916, Directmedia, Berlin 2006, ISBN 3-89853-534-7.
  • Heinz Freude (Begr.), Bernhard Klausnitzer (Rutg.): Die Käfer Mitteleuropas. Elsevier, München, ISBN 3-334-61035-7.
  • Severa Harde: Der Kosmos Käferführer. Die mitteleuropäischen Käfer. Franckh-Kosmos, Stuttgart 2000, ISBN 3-440-06959-1.
  • Bernhard Klausnitzer: Wunderwelt der Käfer. Herder, Freiburg 1981, ISBN 3-451-19630-1.
  • Jiři Zahradnik, Irmgard Jung, Dieter Jung u. a.: Käfer Mittel- und Nordwesteuropas. Parey, Berlin 1985, ISBN 3-490-27118-1.

Belege[ännern | Bornkood ännern]

  1. K. Peschke, P. Hahn, D. Fuldner: Adaptions of the blow fly parasitiod Aleochara curtula to the temporarial availability of hosts at a carrion. In: Zool. Jb. Syst. 114, 1987, S. 471–486.
  2. Toby Hunt et al.: A comprehensive phylogeny of Beetles reveals the evolutionary origins of a superradiation. In: Science. 318, 21, 2007, S. 1913–1916. (PDF; 2,4 MB)
  3. Rolf G. Oberprieler, Adriana E. Marvaldi, Robert S. Anderson: Weevils, weevils, weevils everywhere. In: Z.-Q. Zhang, W. A. Shear (Rutg.): Linnaeus Tercentenary: Progress in Invertebrate Taxonomy. (= Zootaxa. 1668). 2007, ISBN 978-1-86977-180-5, S. 491–520.
  4. R. G. Beutel, R. A. B. Leschen (Rutg.): Coleoptera, Beetles. Volume 1: Morphology and Systematics (Archostemata, Adephaga, Myxophaga, Polyphaga partim). (= Handbook of Zoology. Vol. IV). Walter de Gruyter, Berlin/ New York 2005.
  5. Viktor Nilsson-Örtman, Anders N. Nilsson: Using taxonomic revision data to estimate the global species richness and characteristics of undescribed species of Diving Beetles (Coleoptera: Dytiscidae). In: Biodiversity Informatics. 7, 2010, S. 1–16.

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

Kävers. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.