Parasitoid
En Parasitoid is en Organismus, de as Endo- oder Ektoparasit in oder an en Weert leven deit, dormit he sik entwicklen kann, un düsse Weert geiht dor bi doot. So gifft dat Sluppwöpsen, de leggt ehre Eier in de Eier, Larven oder Poppen vun annere Insekten. Achterna fritt de Leggwöpse ehre Larve ehren Weert suutje up, wieldes de noch leven deit. De Verscheel twuschen en Parasitoiden un Parasiten is, datt de Weert bi de Parasitoiden tolest doot geiht un bi de Parasiten nich. Parasitoide weert Ektoparasitoide nömmt, wenn se (buten = ekto) up ehren Weert leevt, un Endoparasitoide, wenn se dor binnen (endo) in leevt. De meisten parasitoiden Insekten höört to de Echten Sluppwöpsen (Ichneumonidae) un to de Leggflegen.
Parasitoide un Roofdeerter verscheelt sik dorin, datt de Parasitoid man hööchstens een Weert dootmaken deit, wieldes dat Roofdeert veel Büte dootmaken mutt, wenn dat overleven will. Dat gifft ok Parasitoide, dor wasst en ganze Reeg vun togliek in man een Weert un freet em up. Parasitoide weert for den Plantenschutz insett un kaamt dor ok torecht, wenn de Plage noch nich so wiet utbreedt is, datt dor weertschopplichen Schaden bi tostanne kummt. Dat Woort Parasitoid is 1913 dör den Biologen Odo Reuter ut Finnland inföhrt wurrn.
Dat warrt taxeert, datt bi 10 % vun all Aarden mank de Veelzellers Parasitoide sünd.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Nicholas F. Britton: Essential Mathematical Biology. Springer, London u. a. Springer, 2003, ISBN 1-85233-536-X (Springer Undergraduate Mathematics Series).
- S. B. Vinson: The behavior of parasitoids. In: G. A. Kerkut, L. I. Gilbert (Hrsg.): Comprehensive insect physiology, biochemistry and pharmacology. Volume 9: Behaviour. Pergamon Press, Oxford 1985, ISBN 0-08-030810-4, S. 417–469.
- Jeff Waage, D. Greathead (Rutg.): Insect parasitoids. Academic Press, London 1986, ISBN 0-12-728900-3 (Symposia of the Royal Entomological Society of London 13).
- Alexander Wudtke, (http://www.alice-dsl.net/wudtke/html/publikationen.html) et al. (1997) Wer sucht der findet: Parasitoide und Vorratsschädlinge, Filmbeitrag in: Abstracts Mitt. dt. Ges. allgem. Angew. Ent. - Tagung Bayreuth, Sek. 14