Tweeschen (Steernbild)

Vun Wikipedia
Daten to dat Steernbild Tweeschen
Naam Tweeschen
Latiensch Beteken Gemini
Latiensch Genitiv Geminorum
Latiensch Afkörten Gem
Laag op de Ekliptik
Rektaszension 6h 00m bit 8h 07m
Deklinatschoon +35° 25´ bis +9° 50´
Flach 514 Quadratgrad
Woneem to sehn 90° Noord bit 60° Süüd
Wanneer to sehn
(in Düütschland)
Winter
Tall vun de Steerns
mit Magnitude < 3m
4
Hellste Steern,
Magnitude
β Geminorum (Pollux),
1,16m
Meteorströöm Geminiden
Epsilon-Geminiden
Naversteernbiller
(von Noord in’n
Klockenwiesersinn)
Föhrmann

Bull
Orion
Lütt Hund
Kreeft
Loss

Koort vun’t Steernbild Tweeschen
Koort vun’t Steernbild Tweeschen

De Tweeschen (lat. Gemini, astronoomsch Teken: ♊) sünd en vun de modernen 88 Steernbiller, dat in’t Rebeet vun de Ekliptik to finnen is. Dormit höört dat to de twölf Deerkreisteken.

Utsehn un Beschrieven[ännern | Bornkood ännern]

De Tweeschen hebbt de Form vun en langtogen Rechteck. De noordööstlichen Eckpunkten warrt vun de opfallen hellen Steerns Castor un Pollux billt, de dat Steernbild sien Naam geven hebbt.

Dör den Oostdeel vun de Tweeschen verlöpt dat Band vun de Melkstraat, so dat sik hier ’n Tall apene Steernhopens finnen laat.

As de Tweeschen op de Ekliptik leegt, höört dat to de so nöömten Deerkreisteken, dör dat de Sünn, de Maand un de Planeten teht. Vun wegen de Präzessionsbewegen vun de Eerdass hett sik de Dörgang vun de Sünn gegenöver de Antike verschaven. De Sünn lööpt hüütigendaags vun’n 21. Juni bit to’n 20. Juli dör de Tweeschen. Wenn een de Grenzen vun dat Steernbild as Grundlaag nimmt, leeg de Sommerpunkt vun 15 v. Chr. bit 1990 in dit Steernbild.

Historie[ännern | Bornkood ännern]

De Tweeschen weern Deeln vun de 48 Steernbiller vun de antiken Astronomie, de al vun Ptolemäus beschreven worrn sünd.

De hüütige Dwargplanet Pluto is 1930 bi’t Utweerten vun fotograafsche Platten in dat Steernbild Tweeschen opdeckt worrn.

Mythologie[ännern | Bornkood ännern]

kiek ok: Dioskuren

In de greekschen Mythologie weern Kastor un Polydeukes („Pollux“ is de latiensche Beteken) de Tweeschenbröder, de nich ut’neen to bringen weern. Jemehr Mudder, Leda, kreeg Kastor vun ehrn Ehmann, den König Tyndareos vun Sparta, man Pollux vun Zeus, de sik in de Gestalt vun en Swaan an ehr ranmaakt hett. Kastor weer dorm en normalen Minsch un künn doodblieven, wiel Pollux göttlich weer un nich starven künn. De Bröder hebbt sik bi Jason un de Argonauten anslaten bi jemehr Söök na dat goldene Vlies un hebbt en Reeg vun Aventüern beleevt. Bi en Striet mit jemehr Wegbegleiders, de Tweeschenbröder Lynkeus un Idas weer Pollux dee eenzige, de överleevt hett. He hett sik an sien göttlichen Vadder wennt un em beden, dat he sien egen Unstarvlichkeit mit Kastor delen dröff. Siet de Tiet bringt de Bröder afwesseln jemehr Daag in’n Hades oder op’n Olymp to un weern bito as Steernbild an’n Himmel sett.

De Araber hebbt in dat Steernbild en liggen Löwen sehn.

Objekten[ännern | Bornkood ännern]

Steerns[ännern | Bornkood ännern]

De Tweeschen na Johannes Hevelius
Gröttenvergliek vun Pollux (links) mit de Sünn
Animatschoon vun’t Steernbild
B F Naams o. annere Beteken Grött Lj Spektralklass
β 78 Pollux 1,16m 34 K0 III
α 66 Castor 1,58m 50 A1 V
γ 24 Alhena, Almeisan 1,93m 105 A0 IV
μ 13 Tejat Posterior, Nuhatai, Calx 2,94 bis 3,00m 350 M3 III
ε 27 Mebsuta 3,06m 900 G8 Ib
η 7 Tejat Prior 3,24 bis 3,96m 250 M3 III
ξ 31 Alzir 3,4m 64 F5 III
δ 55 Wasat 3,50m 60 F2 IV
θ 34 3,6m 150 A3 III
κ 77 3,57m 150 G8 III
λ 54 3,58m 80 A3 V
ζ 43 Mekbuda 3,7 bis 4,2m 1200 G3 + G1
ι 60 3,78m 150 K0 III
υ 69 4,06m 250 M0 III
ν 18 4,13m 300 B7 IV
1 4,16m
ρ 62 4,16m 60 F0 V
σ 75 4,23m
τ 46 4,41m
30 4,49m
e 38 4,73m 80 A9 + G5
ο 71 4,89m 60 F0 V
A 57 4,89m
g 81 4,89m
χ 4,94m
φ 83 4,97m
b 65 5,01m
f 74 5,04m
51 5,07m
64 5,07m
56 5,09m
π 80 5,14m
ω 42 5,20m
63 5,20m
d 36 5,28m

De schienbor hellste Steern vun de Tweeschen is Pollux (β Geminorum). Dorbi hannelt sik dat üm en orange lüchten Resensteern in en Afstand vun 34 Lichtjohren mit de Spektralklass K0.

γ Geminorum hett en Afstand vun 105 Lichtjohren. Dat is en witt lüchten Steern vun de Spektralklass A0. De beiden Naams Alhena un Almeisan kaamt ut dat ooltaraabsche un heet so veel as „dat Brandteken“ oder „de Schienende“.

ε Geminorum is opfallen hell, liekers dat he ruchweg 900 Lichtjohr wiet weg is. Dat is en Resensteern vun de Spektralklass G5, de den 150facken Dörmeter vun uns Sünn hett. De Naam Mebsuta is araabsch un leidt sik af vun „de utstreckt Prank vun’n Lööw“. De Steern steiht meist nipp un nau op de Ekliptik un warrt dorüm mitünner vun Planeten verdeckt. 1976 lööp de Mars vun de Eer ut sehn nipp un nau vör den Steern vörbi.

Jüst so in de Neeg vun de Ekliptik liggt ok δ Geminorum, de ruchweg 60 Lichtjohen wiet weg is. De is 1857 vun’n Saturn verdeckt worrn. Ok disse Steern hett en araabschen Naam. Wasat bedüüt „de Mitt“.

Dubbelsteerns[ännern | Bornkood ännern]

Fotoopnahm vun den Dubbelsteern Castor
System Grött Afstand
α 1,9/2,9m 4,3″
ζ 4,0/7,6m 101″
38 Gem 4,7/7,7m 7,1″

Castor (α Geminorum) is en kumplex Mehrfack-System, bi dat dree Hööftsteerns üm en gemeensomen Sworpunkt kreist. Jede vun de dree hett noch mol en lichtswacken Begleider, de aver nich in’t Teleskop to sehn sünd, man blots spektroskoopsch natowiesen sünd. De dree Hööftsteerns künnt aver al in en lütter’t Teleskop scheedt warrn.

Ännerliche Steerns[ännern | Bornkood ännern]

Objekt Grött Periood Tyyp
μ 2,94 bit 3,00m unregelmatig ännerlich Steern
η 3,24 bit 3,96m 235 Daag, 3 Daag halfregelmatig ännerlich Steern, Bedeckenännerlich Steern
ζ 3,7 bit 4,2m 10,15 Daag Bedeckenännerlich Steern

μ Geminorum is en ännerlichen Steern, de sien Helligkeit ahn kennbor Regelmatigkeit ännert. De Steern lücht deeproot un hett de Spektralklass M0. De Naam Tejat Posterior bedüüt „de achtere Foot“.

η Geminorum is en Roden Rees in’n Afstand vun 350 Lichtjohren. Dat is en halfregelmatig ännerlichen Steern vun’n Tyyp My-Cephei mit en Periood vun 235 Daag. Butendem is he ok bedeckenännerlich, vun wegen dat he vun en swacken Begleider ümkreist warrt, de em üm un bi all dree Daag deelwies bedeckt.

ζ Geminorum mit den araabschen Naam Mekbuda („de intogen Prank vun’n Lööw“) hett en Afstand vun 1200 Lichtjohren un is en ännerlichen Steern vun’n Tyyp Delta-Cepheiden.

Messier- un NGC-Objekten[ännern | Bornkood ännern]

De beiden apenen Steernhopen M 35 un NGC 1258 (rechts)
De Eskimo-Nevel
Messier (M) NGC annere Grötten Tyyp Naam
35 2168 5,5m Apen Steernhopen
2129 7m Apen Steernhopen
2158 9m Apen Steernhopen
2266 9,5m Apen Steernhopen
2331 9,5m Apen Steernhopen
2356 9,7m Apen Steernhopen
2392 9m Planetarisch Nevel Eskimonevel
2395 8m Apen Steernhopen
2420 8,3m Apen Steernhopen

In de Tweeschen sünd vele Apene Steernhopens to sehn, vun wegen, dat dat Steernbild vun de Melkstraat dörlopen warrt. En dorvun is M 35, de ruchweg 3.000 Lichtjohren wiet weg is un al mit blot Oog as en neveligen Plack to sehen is. Mit en Prismenfeernglas kann he in enkelte Steerns oplööst warrn, in’t Teleksop sünd ruchweg 200 Steerns optolösen.

NGC 2129 is en wieteren apenen Steernhopen, de in 6.000 Lichtjohren Afstand liggt aver blots wenig Steerns bargt.

In de Neeg vun den Steern δ Geminorum is NGC 2392 to sehn, wat en planetaarschen Nevel is mit en Afstand vun 2.500 Lichtjohren. Dat is en Steern, de an’n enn vun sien Entwickeln sien butere Gashüll afstött hett. Torüch blifft dorvun en witten Dwargstern un de afstött Mateer, de to’n Lüchten anreegt warrt. In’n Teleskop sütt NGC 2392 as’n neveligen runnen Plack ut. Op langbelichte Fotoopnahmen warrt Strukturen sichtbor, de an en Gesicht denken laat, dat vun en Pelzkapuuz inrahmt warrt. Dor is de Naam „Eskimonevel“ vun afleidt.

Kiek ok[ännern | Bornkood ännern]

Websteden[ännern | Bornkood ännern]