Martinskark (Olendörp)

Vun Wikipedia
(wiederwiest vun Kaspel Olendörp)
De Kark von achtern (Süden) keken
Örgel von de Martinskark

De Martinskark is de Kark von dat evangeelsch-luthersche Kaspel Olendörp (Karkenkreis Stood). Ehren Naam hett se von’n Hilligen Marten.

Historie[ännern | Bornkood ännern]

Olendörp weer al in de Tied 1111 bet 1116 en egen Kaspel un kummt in en Oorkunn as parochia Aldenthorp vör.[1]

De Kark is in dat 12. Johrhunnert in’n Stil von de Romanik ut Feldsteen boot worrn un 36 Meter hoog. Dat Schipp is so bi 40 m lang. Binnen in de Kark hängt dat Epitaph von Daniel von Arentsschild un siene twete Froo Hedwig Ilse (borene von Kuhla), dat ut de Tied twüschen 1667 un 1670 stammt. De Gruftplaat von Daniel von Arentsschild un siene eerste Fro Susanne (borene Grantzin) leeg fröher ünner de Örgel, is vondaag aver na’n Ümbo von 1901 in de Noordwand von de Kark inmüürt. De ole Dööpsteen steiht vondaag ok buten vör de Kark.

De Altor is in’t 17. Johrhunnert von Daniel von Arentsschild stift worrn. De aktuelle Karkenklock is von 1952.

An de Süüdwand von de Kark hängt en ole Sünnklock von 1781, ut de Tied, as de Karkentoorn noch keen Klock harr. In de Nischen blangen’n Altor na Süden to hett fröher en Standbild stahn, dat wohrschienlich de hillige Katharina wiest hett. Dit Standbild steiht vondaag in’t Swedenspieker-Museum in Stood.

Örgel[ännern | Bornkood ännern]

De Örgel hebbt Erasmus Bielfeldt un Dietrich Christoph Gloger 1730 bet 1733 boot un Georg Wilhelm Wilhelmi hett ehr denn 1806 noch wedder ümboot. Se is 1981 von Rudolf Janke kumplett nee maakt worrn, de Vörsied is dor aver bi bleven. De Örgel hett 15 Register un en II/P-Manual.

Pastoorn[ännern | Bornkood ännern]

  • ~1581: Heinrich Elerdes
  • 1677-1719: Hinrich Valentin Krauchenberg (1702-1719 Proopst)
  • 1746-1780: Jürgen Christian Matthäi (1750-1780 Proopst)
  • 1780-1799: Matthias Matthäi
  • 1800-1838: Johann Christian Göbel
  • 1839-1858: Eide Konrad Ditmar Lübs
  • 1859-1865: Friedrich Eickenrodt
  • ~1896: König
  • ~1925: Hittmeyer
  • ~1952: Bergens
  • ~1959: Ullrich

Steed I: (Beeß, Esdörp, Gröpel un Olendörp in’n Süden von de Hauptstraat)

  • Susanne Franz

Steed II: (Bossel, Brobargen, Heinbockel, Hogenoh, Kronenborg, Kuhla, Sunn, Willah un Olendörp in’n Noorden von de Hauptstraat)

  • 1990-1. Februar 2017: Burkhard Ziemens
  • 2009-2010: Anika Röling

Kaspel[ännern | Bornkood ännern]

To dat Kaspel Olendörp höört de Öörd Beeß, Bossel, Brobargen, Esdörp, Gröpel, Heinbockel, Hogenoh, Kuhla, Kronenborg (von 1926 af an, vörher Kaspel Heckthusen; Kronenborg hett mit de Michaeliskapell ok en egen Kapell), Olendörp un Willah.

Dat Dörp Düünbeudel is 1895 von dat Kaspel Olendörp na Himmelpoorten wesselt. Dat Dörp Öölm weer fröher Deel von dat Kaspel Olendörp, hett denn aver 1960 en egen Kapell kregen un is 1992 as Paul-Gerhard-Kark egenstännig worrn.

De Naverkaspels sünd Host in’n Noorden, Himmelpoorten un de Markus-Kark in Stood in’n Oosten, Freenbeek in’n Süüdoosten, Mulsen in’n Süden, Öölm in’n Süüdwesten, Isheim un Loomst in’n Westen un Heckthusen in’n Noordwesten.

Footnoten[ännern | Bornkood ännern]

  1. Hamburgisches Urkundenbuch. Band 1, Perthes-Besser, 1842, Sied 125

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

Martinskark. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.


Koordinaten:53° 35′ N, 9° 15′ O