Museum op de Insel

Dat Museum op de Insel in Stood is en Butenmuseum, dat op’n 1692 anleggten Bleker-Ravelin in’n Borggraven von Stood liggt.

Geschicht[ännern | Bornkood ännern]

Vördem Stood as sweedsche Festung utboot worrn is, weren twischen de Königsmarck-Bastion un de Gründel-Bastion de Börgerbleek un en private Bleek. De Börgerbleek weren Wischen, op de de Börgers jemehr wuschen Linnen in de Sünn bleken kunnen. 1662 sünd de beiden Bastionen boot worrn un 1692-1694 is ut’n Rest von de Bleekwischen dat Bleker-Ravelin worrn, wat de hüdige Insel is.

Georg Christoph Lichtenberg weer von Mai bet Oktober 1773 in Stood un hett op’n Bleker-Ravelin en Observatorium opboot, üm in’n Rahmen von’e kurhannöversche Landsopnahm Messungen to maken.

1825 is op de Insel en Militärbaadanstalt boot worrn. 1846 hett dat eerste Gasthuus op de Insel apenmaakt. Dor kunn een dormaals bloot över en Fährkahn henkamen. Nadem Stood keen Festung mehr weer, is de Insel 1881 över en Brügg mit de Wischenstraat un mit en Swemmbrügg mit de Inselstraat verbunnen worrn. Al 1891 harr de Stadt Intress de Insel to köpen. De Militärverwaltung hett de Insel aver an’n Gastweert Brauer verpacht.

Von 1903 af an harr dat Plaans geven, op de Insel en Butenmuseum optoboon. Dat güng denn 1908/1909 ünner Börgermeester Ado Jürgens loos, de ok Vörsitter von’n Geschichts- un Heimatvereen Stood weer. As de Weetfroo von’n Gastweert Brauer den Pachtverdrag künnen dee, kunn de Stadt Stood de Insel 1909 von de Militärverwaltung köpen. Toeerst harr de Stadt plaant, de Huushöllerschenschool hier neet to boon. As aver bi Bohrungen rutkeem, dat de Moorbodden bet söss Meter deep recken dee, hebbt se en annern Platz för de School söcht. De Stadt hett de Insel denn den Vereen an’n 1. April 1910 in Arvpacht övergeven.

Dat Planen von de Anlaag hebbt de Architekt Emil Högg un de Goornarchitekt Christian Roselius övernahmen. 1912 is dat Inselgasthuus boot worrn, dat an’n 25. Juli 1912 apenmaakt hett. Dat weer en Halvhoffhuus von 1841 ut Varel bi Scheeßl. 1913 hebbt se denn dat Oollaner Huus von 1733 ut Huttfleet köfft. In’t sülve Johr is dat Inselhuus afbrennt. Liekers kunnen de beiden Hüüs 1914 op de Insel wedder neet opboot warrn. Ne’e Anlagen sünd dor denn eerst von 1967 af an wedder tokamen.

An’n 3. Dezember 1992 is dat Inselhuus dör en Füürböter kumplett afbrennt. An de Steed is denn 1993/1994 dat Huus Himmelpoorten Nr. 6 mit en Gevel von 1641 nee opboot worrn.

Wat dor allens to sehn is[ännern | Bornkood ännern]

Ollanner Prunkpoort ut Twielenfleet von 1791 (1972)
Buckwindmöhl von 1632 ut Reitmar (1967)
Göpel ut dat 17. Johrhunnert (1969)
Immentuun
Inselhuus mit de Fassaad von dat Neddersassenhuus Himmelpoorten Nr. 6 mit en Gevel von 1641
Steenbackaven (1970)

Ollanner Huus[ännern | Bornkood ännern]

Dat Ollanner Huus is en Maschbuurnhuus von 1733 ut Huttfleet in Oolland. De Stoder Geschichts- un Heimatvereen hett dat 1913 köfft un bet 1914 op de Insel wedder neet opboot. Dat is en Kübbenhuus mit Deel, Flett un Kamerdeel. Dat hett en riek smückten, dree Maal vörkraagten Gevel mit Buntsteenmuurwark.