Alfred Hitchcock

Vun Wikipedia
Alfred Hitchcock (1956)

Sir Alfred Joseph Hitchcock, KBE[1], (* 13. August 1899 in Leytonstone; † 29. April 1980 in Los Angeles) weer en brittschen Speelbaas un Filmproduzent. 1939 is he in de USA översiedelt un hett an’n 20. April 1955 tosätzlich de US-amerikaansche Staatsbörgerschop annahmen.

He gellt as een vun de Filmspeelbasen, de an meisten op’n Stil inwarkt un in de Filmwelt Begrepen etableert hett as Suspense un MacGuffin. To Huus weer he in dat Genre vun’n Thriller, in dat he tyypscherwies Spannung mit Humor verbunnen hett. To sien beropensten Filmen tellt Warken as Rebecca (1940), Rear Window (1954, dt.: Das Fenster zum Hof), North by Northwest (1959, dt.: Der unsichtbare Dritte), Psycho (1960), The Birds (1963, dt.: Die Vögel) oder Frenzy (1972).

Hitchcock hett grote Weert op de künstlerische Kontroll vun sien Warken leggt. Sien Samtwark belöpt sik op 53 Speelfilmen. Ut Sicht vun’n Spood bi de Tokiekers as ok, wat de de Rezepschoon dör Kritik un Wetenschop angeiht, tellt he to de bedüdensten Personen vun de Filmhistorie. Nich toletzt ok wegen sien bewusst Sülvstvermarkten höört he vundaag to de bekanntsten Persönlichkeiten vun de Tiethistorie. An’n 3. Januar 1980 is he vun Königin Elizabeth II. to’n Ridder slahn worrn.

Leven un Wark[ännern | Bornkood ännern]

De jungen Johren[ännern | Bornkood ännern]

Alfred Hitchcock weer an’n 13. August 1899 as jüngsten Söhn vun den Gröönhökerer William Hitchcock un den sien Fro Emma Jane Whelan bi London boren. Dör den Öllersünnerscheed vun söven un negen Johren to sien ölleren Bröder un Süstern, as ok dör sien röömsch-kathoolsche Optucht in en Land, dat vun de Anglikaanschen Kark prägt is, un nich toletzt ok dör sien Utsehn – he weer teemlich lütt un as Kind al wat dicker – harr he en teemlich eensome Kindheit. Twüschen 1910 un 1913 hett he dat St.-Ignatius-College besöcht, en Jesuiten-School in London. Vun dat College is he mit knapp 14 Johren afgahn un hett an de Steed Avendkursen an de Londoner Universität besöcht as ok verschedene Kurse för Handwark. För wenige Maanden besöch he ok de School of Engineering and Navigation. An de Londoner Kunstakademie hett he wieter ok Kursen in Technisch Teken un in Kunsthistorie beleggt.

Sien Freetiet hett he veel mit Lesen vun Fohrplaans un mit dat Studeeren vun Stadtplaans un Landkoorten tobröcht. As he öller weer, söök he Toflucht in Romanen un Theateropföhren un güng faken in’t Kino. Butendem hett he Moordprozessen in’n Old-Bailey-Gerichtshoff verfolgt oder dat Black Museum vun Scotland Yard besöcht. He föhl sik drang mit sien Mudder verbunnen, wat noch mehr tonahmen hett, as 1914 sien Vadder doodbleev.

In’t Johr 1915 hett Hitchcock en Arbeit annahmen as Technischen Anstellten bi de W. T. Henley Telegraph Company, de elektrische Leitungen herstellt hett. Vun wegen dat he düchtig goot teken künn, is he gau in’t Warfafdeel versett worrn. Ünner sien Ökelnaam „Hitch“, de bit toletzt bruukt worrn is, hett he in de Bedriefstietschrift sien eersten gruseligen Kortgeschichten publizeert.

Arbeit bi’n Film[ännern | Bornkood ännern]

In’t Fröhjohr 1920 hett Hitchcock vun de Neegrünnen vun en Studio vun de US-amerikaanschen Produkschoonssellschop Paramount Famous Players-Lasky in’n Stadtdeel Islington in London höört. Mit en Mapp vull Illustratschonen hett sik dor beworven un weer as Tekner vun Twüschentitels anstellt. In de Johren 1921 un 1922 hett he Titels för tomindst twölf Filmen tekent. Blangento hett he ok Kledaasch, Dekoratschoon un Szenenbiller utklamüstert. Acht hett he ok dör dat Överarbeiten vun Dreihböker op sik lenkt. Bi twee Filmen hett he mit George Fitzmaurice tosamenarbeit, vun den sien naue Produkschoonsplanen he sik later düchtig hett leiden laten.

Enn vun’t Johr 1922 kreeg he de Mööglichkeit, as Speelbaas to arbeiten: Mit den Schriever Seymour Hicks hett he de letzten Filmszenen vun Always Tell Your Wife fardig maakt, as de egentliche Speelbaas rutsmeten worrn is. Kort later künn he ok en eegenen Film dreihn: Number 13 (ok Mrs. Peabody), de aver nich to Enn produzeert weer, vun wegen, dat dat Studio in’n Verloop vun de Arbeiten wegen finanzielle Problemen dicht maken müss. Dat leddige Gelände is an unafhangige Produzenten vermiet worrn, dorünner an Michael Balcon, de 1924 dat Studio köfft hett. He hett Hitchcock as Helpsmann instellt un op sien Anraaten hen ok de Cuttersche Alma Reville. De beiden hebbt sik al siet 1921 kennt, vun wegen dat se af un an an de sülven Films mitarbeit harrn. Bit 1925 weern fief Filmen dreiht mit Hitchcock as Helpsmann vun’n Speelbaas Graham Cutts. Dorbi kreeg Hitchcock to’n Wraak vun Cutts jümmer mehr künstlerisch Influss: Blangen dat Dreihbook, sorg he sik üm dat Szenenbild, de Besetten, de Kledaasch un de Utstatten un keem so jümmer mehr in de Rull vun Produkschoonsleider.

Hitchcock sien letzte Tosamenarbeit mit Cutts föhr em 1924/25 na Düütschland, woneem se in’t Filmstudio Babelsberg – de dormols modernsten Filmstudios vun de Welt – ünner Bedeeligen vun de düütsche UFA den Film The Blackguard (dt.: Die Prinzessin und der Geiger) produzeert hebbt. Torüch in England kreeg Hitchcock den vun Balcon den Opdrag to en eegenen Film. Dorför is he wedder na Düütschland gahn, vun wegen dat sik blots de Münchener Lichtspielkunst (Emelka) praat wiesen, den Film vun den unbekannten Neeling mittoproduzeeren. För dat Melodram The Pleasure Garden (dt.: Irrgarten der Leidenschaft) vun 1925 hett Balcon hoochrangige Schauspelers ut Hollywood ranholt. Alma Reville, de in de Twüschentiet al Hitchcock sien Verlööfte weer, weer as Helpsfro vun de Regie un as Cuttersche bi dat lütte Filmteam dorbi. Balcon weer tofreden mit Hitchcock sien Arbeit un hett em glieks noch en wietere düütsch-engelsche Produkschoon anstellt: The Mountain Eagle (dt.: Der Bergadler) is noch dat glieke Johr in’n Tirol dreiht worrn. Man, beide Filmen weern in’t engelsche Kino toeerst nicht wiest, vunwegen dat de Verleher un Geldgever C. M. Woolf nich vun den düchtig expressionistischen Stil vun Hitchcock övertüügt weer.

Loopbahn in England[ännern | Bornkood ännern]

In’n Dezember 1926 hett Hitchcock sien Alma heiraat, de eegens dorför to’n kathoolschen Gloven wesselt is. Mit den Film The Lodger: A Story of the London Fog (dt.: Der Mieter, 1927), bi den dat üm en torüchtogenen Gast in en Gasthuus geiht, de in Verdacht kummt, en Regenmöörder to wesen, hett Hitchcock to sien Thema funnen. Aver wegen de expressionistische Bildgestalten hett Woolf wedder aflehnt, de Film to publizeeren. Dorophen hett Balcon den jungen Ivor Montagu dorto holt, de sik mit dat Överarbeiten vun Filmen utkennen de. Ünner de Mitarbeit vun Hitchcock is de Film ännert worrn. As de Film bi’t Vörföhren för de Presse groten Spood harr, hett dat ok den Weg freemaakt för de eersten beiden Filmen vun Hitchcock.[2] As de Lodger in korten Afstand mit The Blackguard un The Mountain Eagle in de Kino keem, weer dat de Dörbrook för Hitchcock as Speelbaas.

För Balcon sien Gainsborough Pictures hett Hitchcock 1927 noch de beiden Filmen Downhill un Easy Virtue dreiht, hett aver vörher al beslaten, na de nee grünnte Firma British International Pictures (BIP) to wesseln, wo he düütlich mehr Geld kreeg. Dor hett he den Boxerfilm The Ring (dt.: Der Weltmeister) maakt, wat sien eersten Film na Originaldreihbook weer. De Presse hett op den Film bannig good ansproken. In korte Tiet hett he sik in Grootbritannien en Naam maakt. Vun de jungen brittschen Filmindustrie weer he as opkamen Star-Speelbaas fiert, vun wegen dat man sik geern vun de US-amerikaanschen Filmindustrie afsetten wull. In’t Johr 1928 is de Dochter vun Alfred Hitchcock un Alma Reville, Patricia, boren. Sien Fro is bit to Enn Beraatersche un drangste Mitarbeitersche vun Hitchcock bleven.[3]

As de Toonfilm opkamen is, weern vele Speelbasen de Ansicht, dat jemehr Kunstform starven de. Man, Hitchcock hett dat Potential vun de ne’en Technik annahmen un nütt. Sien letzten reinen Stummfilm weer The Manxman (dt.: Der Mann von der Insel Man, 1929). Sien nächsten Film Blackmail (dt.: Erpressung, 1929) weer anfangs as Stummfilm produzeert worrn, man de Produzenten geven Verlööf, en Filmrull mit Toonmaterial natodreihn. Dorop hett Hitchcock eenige vun de Slussszenen mit wirksome Tooneffekten ünnerleggt un mit sproken Dialogen, wobi de tschechische Schauspelersche Anny Ondra, de ehr Rull stumm spelen müss, vun ehr engelschen Kollegin Joan Barry simultan synchroniseert weer. Dormit weer Blackmail de eerste britische Toonfilm, de groten Spood harr. Sien wunnen Ansehn hett Hitchcock nütt üm en ne’e Sellschop, de Hitchcock Baker Productions Ltd., to grünnen, üm sien eegen Person to vermarkten.[4]

Mit den Film Murder! (dt.: Mord – Sir John greift ein) keem he wedder torüch op sien Thema un ok wedder na Düütschland. Dor hett he in Berlin de düütsche Spraakfaten ünner den Titel Mary herstellt – ünnerscheedliche Spraakfaten weern to de Tiet vun’n fröhen Toonfilm begäng. In de Kummedie Rich and Strange (dt.: Endlich sind wir reich) hett he mit sien Fro un Val Valentine ünner annern de Insichten vun sien noch jungen Eh verarbeit. De Thriller Number Seventeen (dt.: Nummer siebzehn, 1932) is em opdwungen worrn. Ut Protest wull Hitchcock den Film saboteeren un dorut en alverne Parodie maken. De Verbinnen twüschen Humor un Spannung maakt dissen Film ut hüütige Sicht to’n Vörlöper vun de lateren Klassikers vun’t Genre. Hitchcock sien Verdrag mit de British International Pictures güng na söss Jahren to Enn, nich toletzt wegen de Vörschriften vun’t Studio un Hitchcock sien Streven na mehr künstlerische Kontroll.

He hett dorna de fruchtbore Tosamenarbeit mit Michael Balcon wedder opnahmen. De eerste Film för de Gaumont British weer de Thriller The Man Who Knew Too Much (dt.: Der Mann, der zuviel wußte) vun 1934. Dat Dreihbook dorto hebbt vör allen sien Fro Alma un de Schriever Charles Bennett utarbeit. De Film weer vun de Kritik un vun de Tokiekers mit grote Freid opnahmen. Vun Bennett weer ok dat Dreihbook to’n Film The 39 Steps (dt.: 39 Stufen, 1935), de as Vörlaag för latere Verfolgungsthriller gellt.

De tweete spoodrieke Phaas vun Tosamenarbeit mit Balcon güng na den Film Sabotage op’n Slag to Enn, as de Produkschoonsfirma Gaumont British vun de Besitters dichtmaakt worrn is un Balcon gahn müss. De nächsten beiden Filmen hett Hitchcock wedder för Gainsborough Pictures dreiht, man fitmol ahn sien ehmoligen Ünnerstütter. Veel Spood harr ok de Film The Lady Vanishes (dt.: Eine Dame verschwindet, 1938), de vör allen in en fohren Tog speelt. De Dreiharbeiten sünd aver blots in en lütt Londoner Studio maakt worrn, wat dör de technisch opwännige Torüchprojekschoon mööglich worrn is. Mit de Filmen ut disse Tiet hett he sik wieter en sünnere Positschoon in’t brittsche Kino sekert.

Enn vun de 1930er Johren geev Hitchcock den Opdrag an de Selznick-Joyce-Agentur, sien Intressen wohrtonehmen.[5] De Mitbesitter Myron Selznick, weer de öllere Broder vun den Hollywood-Mogul David O. Selznick. Sien go’en Roop weer in de Twüschentiet al bit na Hollywood bekannt, so dat Hitchcock 1938 en Verdrag mit de Produkschoonssellschop vun David O. Selznick ünnertekent hett. Sien letzten Film, den he in England dreiht hett, weer Jamaica Inn (dt.: Riff-Piraten), de vun de Presse dörweg rünner maakt weer.

Hollywood un de 2. Weltkrieg[ännern | Bornkood ännern]

Vörspann to Foreign Correspondent ut dat Johr 1940

Sien eersten Johren in Hollywood weern unvermodens swoor. David O. Selznick harr bannig de Fingers över de Filmen in sien Studio un hett dorop Acht geven, dat sik Hitchcock mööglichst dicht an de literarische Vörlaag hollen de. Ofschoonst Hitchcock, de geern sien Freeheten harr, mit disse Spannungen kloor kamen müss, weer Rebecca för em en spoodrieken Instand in Hollywood. Dat Melodram weer ölven mol för den Oscar nomineert un hett twee dorvun wunnen.

Selznick hett in de folgen Johren sien Geld mit Hitchcock maakt, as he em för veel Geld an annere Studios utlehnt hett. As sik de Tweete Weltkrieg in Europa utwieten de, is Hitchcock vun den unafhangigen Produzent Walter Wanger för en aktuell Kriegsdrama anstellt worrn. As dat Hitchcock sien Oort weern, bleev Foreign Correspondent (dt.: Der Auslandskorrespondent) aver en tomeist unpolitischen Spionaaschthriller. Alleen de Slussmonolog, de an de neutrale USA richt weer, hett oprüddelt. Kort nadem de Film fardig weer, is England vun de Düütschen bombardeert worrn, worophen sik Hitchcock scharpe Kritik vun sien fröheren britischen Kollegen anhören müss, allen vöran vun Michael Balcon.

Allgemeen gellt de Filmen vun Hitchcock as stark dör Charakter prägt. As een vun sien persönlichsten Filmen gellt dat Familiendrama Shadow of a Doubt (dt.: Im Schatten des Zweifels, 1943), bi den sik in all Hööftfiguren Hitchcock sien Bang un Egenschoppen wedderspegeln schüllt. De autobiograafschen Tendenzen weern noch starker, as wiel de Dreiharbeiten sien Mudder in London doodbleen is.

As vele britische Speelbasen hett ok Hitchcock sien Bidrag för de Kriegspropaganda leist. Ünner annern hett he de beiden Kortfilmen Bon Voyage un Aventure Malgache dreiht to’n Ünnerstütten vun de franzöösche Résistance. Ok in sien nächsten Hollywood-Film hett he propagandistische Töög inboet, man sien jümmer afsichtlich irriteeren Ümgang mit Klischees hett ditmol Kontroversen utlöst: in en lütt Nootfallboot seht sik engelsche un US-amerikaansche Seelüüd, den jemehr Scheep ünnergahn sünd, en intellektuell överlegen Nazi gegenöver. Liekers weer de formalistisch strenge Psychothriller Lifeboat (dt.: Das Rettungsboot, 1944) dreemol för den Oscar vörslahn.

De Psychologie, en wichtigen Bestanddeel vun sien Wark, stünn in’n Middelpunkt vun den Film Spellbound (dt.: Ich kämpfe um dich, 1945), de na längere Tiet wedder för Selznick produzeert weer. De weer vun dat Thema Psychoanalyys gau innahmen un leet Hitchcook fre’e Hand för den Film. Man na en Vörföhren to Proov hett he den Film denn üm ruchweg 20 Minuuten kört. De spoodrieke Tosamenarbeit mit Ingrid Bergmann in den Film güng mit Notorious (dt.: Berüchtigt, 1946) wieter, den Selznick aver wedder an RKO verköpen de. De Verdrag mit Selznick lööp 1947 mit den Film The Paradine Case (dt.: Der Fall Paradin) ut. Hitchcock harr in’t Vörfeld al Anstalten ünnernahmen, en egene Produkschoonsfirma optoboen, wat de Spannung twüschen de beiden grötter maakt hebbt. Selznick hett Hitchcock aver liekes anboden, sien Verdrag to verlängern. Hitchcock is dorop aver nich ingahn.

Unafhangigkeit[ännern | Bornkood ännern]

Al in’n April 1946 hett Hitchcock tohopen mit den befrünnten Kino-Keden-Besitter Sidney Bernstein de Produkschoonsfirma Transatlantic Pictures[6] grünnt, för de he sien eersten Farvfilm dreiht mit den Titel Rope (dt.: Cocktail für eine Leiche, 1948). Hitchcock denk aver wegen en anner’t Experiment an den Film torüch: In den kamerspeelordigen Film duert jede Instellen so lang, as dat Filmmaterial in de Kamera Verlööf geev, also ruchweg teihn Minuuten. Dör den ansleegschen Snitt schüll sowiet dat güng de Indruck tüügt warrn, dat de Film in Echttiet entstünn un blots vun een Kamera filmt worrn weer. De Film harr aver keen Spood un de nächste ok nich, so dat Transatlantic dorophen Konkurs güng.

Sien Beraater un Agent Myron Selznick weer 1944 doodbleven, so dat Hitchcock sien Intressen nu vun mehrere annere Personen wohrnahmen, bit he 1948 mit Lew Wasserman tohopen keem. De weer siet 1946 Präsident vun de gröttsten Künstleragentur in de Welt Music Corporation of America (MCA), wo sik Hitchcock anslaten hett. So füng en drange un bannig spoodrieke Tosamenarbeit an.

Hitchcock hett denn en feinen Verdrag över veer Filmen mit Warner Bros. afslaten, bi den he as Speelbaas un Produzent afsluut fre’e Hand hebben schüll – anfungen bi de Utwahl vun den Stoff.[7] De eerste dorvun weer Stage Fright (dt.: Die rote Lola, 1950), de aver keen groten Spood harr. Vun April 1950 an hett Hitchcock denn regelmatige Kolloquien an de Universitäten vun Kalifornien un Süüdkaliformien afhollen, in de he ünner annern ok Vörschauen op sien aktuellen Warken wiest hett. Dat is to en Traditschoon worrn, de twintig Johren anhollen schüll.[8]

Mit Strangers on a Train (dt.: Der Fremde im Zug, 1951) hett em na fief Johren denn wedder en düchtigen Spood inbröcht. In dissen Film füng en dörteihnjohrige Tosamenarbeit mit den Kameramann Robert Burks an. As al in Stage Fright hett ok in dissen Film Hitchcock sien Dochter Patricia en Nevenrull speelt. !952 folg de Film I Confess (dt.: Ich beichte), de vun de Kritik hooch loovt weer, an de Kinokassen aver keen Spood bröcht, wat Hitchcock för allen in de Humorlosigkeit vun den Film begrünnt seh.[9]

Anfang vun de 1950er Johren breed sik denn de Feernseher in de Wahnhüüs ut, De Filmindustrie hett to versöcht, mi ne’e Techniken, as dat Breedbildformat Cinemascope oder dat 3D-Verfohren, dat Weglopen vun de Tokiekers optohollen. Warner Bros. betüdel Hitchcock dorüm, sien nächsten Film in 3D toproduzeeren. Dat öhr to en Inschränken vun de Kamerabewegen, wat Hitchcock nich to pass weer. He hett dorüm blots wenige echte 3D-Szenen insett. Dial M for Murder (dt.: Bei Anruf Mord, 1954) weer de Verfilmen vun en Theaterstück vun Frederick Knott, dat to de Tiet geern sehn weer. Knott schreev ok dat Dreihbook dorför. Hööftdorstellersche weer Grace Kelly, mit de Hitchcock noch wietere twee Filmen maakt hett, vördem se sik vun Film torüchtogen hett.

Dat opdwungen 3D-Verfohren hett Hitchcock kloor maakt, wo wiet sien Freeheit bi Warner Bros. recken de. He hett dorüm 1953 en Verdrag mit Paramount Pictures afslaten, de em afsluute künstlerische Freeheit tosekern de. Mit Rear Window (dt.: Das Fenster zum Hof, 1954) füng för em de spoodriekste Tiet an. 1955 keem denn To Catch a Thief (dt.: Über den Dächern von Nizza, 1955) in de Kinos. In dat Johr hett Hitchcock denn ok de US-amerikaansche Staatsbörgerschop annahmen – teihn Johr later as sien Fro. Noch dat glieke Johr füng he mit de Arbeiten to The Man Who Knew Too Much, dat eenzige Remake vun sien Filmen wiel sien Loopbahn. Ok in dat Johr füng he mit en Feernsehreeg an, de jeede Week ünner den Titel Alfred Hitchcock Presents, vun 1962 an ünner den Titel The Alfred Hitchcock Hour lööp. Hitchcock weer Produzent un weerin vele Folgen as Moderater to sehn. Gastspeelbaas weer he ok bi Episoden vun de Regen Suspicion un Startime. Na teihn Johren hett he de Arbeit bi’t Feernsehn opgeven. To’n een harr he dat Intresse doran verloren, to’n annern weer de Opdraggevers de Produkschoon ok to düer.

Mit The Wrong Man hett Hitchcock noch eenmol en Film för Warner Bros. dreiht, vun wegen dat he bi sien Utscheden toseggt harr noch mol een Film ahn Gaasch to dreihn. Spood harr de Film aver nich, vun wegen dat he vele Elementen vun’n Film noir bargen de un dat Enn teemlich düster weer.

Hööchpunkt un Wenn[ännern | Bornkood ännern]

Vertigo weer de letzte Film, den Hitchcock för Paramount maakt hett. De keem 1958 in de Kinos. Dat Dreihbook hett he tosamen mit Samuel A. Taylor utarbeit un driggt düütlich autobiograafsche Töög. Ofschoonst de Film to de Tiet nich veel Spood harr, tellt he vundaag to de bedüdensten Warken vun Hitchcock – jüst so as de nafolgen North by Northwest (dt.: Der unsichtbare Dritte, 1959).[10] De elegante Stil vun North by Northwest hett sik in de Tiet dorna in vele Aventüer- un Agentenfilmen wedderfunnen, so to’n Bispeel in de James-Bond-Filmen vun de Johren dorna.

Sien wohrschienlich bekannsten Film Psycho hett he 1960 as afsichtlich kostengünstige Produkschoon herstellt. De „Szeen ünner de Bruus“, de in een Week entstahn is, tellt vundaag to de meist analyseerten Filmszenen. Ungewöhnlich weer ok, dat een vun de Hööftfiguren na en Drüddel vun’n Film doodmaakt warrt. De Kritik to de Tiet weer dorüm ok teemlich groff, man de Tokiekers hebbt den Film to Hitchcock sien gröttsten kommerziellen Spood maakt. Twee Projekten, över de Hitchcock nadacht harr, sünd dorna nich tostanen kamen – ünner annern, as Walt Disney den Psycho-Speelbaas keen Verlööf geev in Disneyland to dreihn.[11] Mitt 1961 füng he mit sien nächsten Film an: The Birds (dt.:Die Vögel, 1963) weer en wieteren Horrorfilm, de nich toletzt dör sien Dramaturgie un de Tricktechnik as stilbilln gellt. So hett de düütsche Komponist Oskar Sala an Steed vun Filmmusik elektronisch tüügte Luden insett. De Hööftdorstellersche Tippi Hedren harr Hitchcock in’t Warffeernsehn opdeckt. Ofschoonst se vörher nix mit’n Film to doon harr, hett he ehr för de nächsten söven Johren ünner Verdrag nahmen.

The Birds weer för Universal produzeert, de kort vörher deelwies vun MCA övernahmen worrn sünd. All wieteren Filmen schüll Hitchcock för jem dreihn. Lew Wasserman, de bit to disse Tiet Agent vun Hitchcock weer, is nu Präsident vun Universal worrn un hett sien Arbeit as Agent denn an’n Nagel hungen. Hitchcock hett sien Rechten an Psycho un an sien Feernsehreeg afgeven un is in’n Gegentog de drüttgröttste Akschonär vun MCA worrn.

In Hitchcock sien Wark geev dat na The Birds un Brook. De nächsten dree Filmen in de 1960er Johren kemen kommerziell un ok künstlerisch nich an de fröheren spoodrieken Filmen ran. Striet mit de Hööftdorstellersche Tippi Hedren güngen sowiet, dat dat den Anschien harr, as wull Hitchcock sien nächsten Film Marnie mit Afsicht saboteeren.[12] Dat Psychogramm vun de traumatiseerten Fro, de dörhen is, arbeit mit psychologische Modellen, de oolt un wenig dördacht wirken deen. Bito wiest de Film handwarkliche Fehlers op, de in jemehr Mengde för Hitchcock afsluut nich tyypsch weern.

Disse künstlerische un kommerzielle Rinfall siet ruchweg föffteihn Johren stell för Hitchcock op verscheden Oort en Wennpunkt in sien Loopbahn dor. Tippi Hedren weer de letzte tyypsche „Hitchcock-Flasskopp“ un Marnie weer de letzte Film, den sien langjohrigen Kamermann Robert Burks dreiht hett. Butendem bleev kort na’t Afsluten vun de Dreiharbeiten Hitchcock sien Filmeditor George Tomasini dood, mit den he teihn Johren lang arbeit hett.

Dat late Wark[ännern | Bornkood ännern]

De Spood an de Kinokass weer in de Twüschentiet jümmer wichtiger worrn, vun wegen dat de Produkschonen jümmer mehr Opwand maken deen. Vun de projekten, de hitchcock planen de, kemen vele nich tostannen, vun wegen dat de Produzenten bang weern. Anvn 7. März 1965 kreeg Hitchcock den Milestone Award vun de Producers Guild Of America för sien „histoorschen Bidrag to’t amerikaansche Kino“. Dat weer de eerste vun vele Priesen, den he för sien Levenswark kregen hett.

Mit Torn Curtain (dt.: Der zerissene Vorhang, 1966) keem Hitchcock denn na’n Spionaaschfilm torüch, in den he al in de 1930er Johren in England groten Spood harr. De Ooropföhren vun sien 50. Film schüll mit en grote Marketingkampagne ümsett warrn. Nich blots ut den Grund hett Universal aktuelle Stars as Paul Newman un Julie Andrews as Hööftdorsteller dörsett – gegen den Willen vun Hitchcock. Bito geev dat Striet mit den Komponisten Bernard Herrmann, de nich de vun Universal wünschte lichte Ünnerhollensmusik vörleggen de, de ok för den Schallplatenverkoop döög. Ok an annere wichtige Steden in sien Staff weern vertrote Mitarbeites dörtuuscht. Torn Curtain bleev handwarklich un dramaturgsch wiet achter Hitchcock sien letzten Filmen torüch (ok achter Marnie) un weer vun de Kritik dör de Bank rünnermaakt.

Universal wull vun em nu Themen, de beter in de Tiet passen deen. As vun Hitchcock en Dreihbook över en homosexuellen Froenmöörder vörleggt worrn is, dat he mit Howard Fast utarbeit harr, weer dat aflehnt. Hitchcock töög sik dorpohen en Johr in’t Privatleven torüch.[13] Anfang 1968 hett he sik denn överleggt ünner den Druck vun de lange Tiet siet sien letzte Spood överleggt, den Roman Topaz vun Leon Uris to verfilmen. Besett weer de Film meist blots mit Schauspelers ut Europa un vullstännig ahn Hollywood-Stars. Dat Dreihbook is eerst bi’t Dreihn fardigstellt worrn un dat Enn weer na en katastrophal Vörschau improviseert. De Kritik un de Tokiekers lehnen Hitchcock sien bit dorhen düürsten Film af, man he geev de Hapen nich op un meen, dat he sien letzten Film noch nich dreiht harr.

För sien nächst Filmprojekt is Hitchcock 1970 wedder in siene Heimat reist, woneem he ditmol mit veel Freid begrööt worrn weer. Frenzy (1972) speelt in London, dat he dormit en Hommage mit veel Leev tollen de, De Film weer na Hitchcock sien Fomuleeren, de Geschicht vun en Mann, de impotent is un sik dorüm dör Moord utdrück.[14] Hitchcock arbeit an dat Dreihbook un an de Filmarbeiten so eernst as lang nich mehr. Toeerst lööp ok allns fein, man as sien Fro Alma en Hartinfarkt harr, bröök Hitchcock in un weer vunwegen den Schock traag un mööd. De Filmkru müss to’n groten Deel alleen kloor kamen.[15] Franzy is liekers en brutalen, deelwies bittern Film worrn, de deelwies vun gneterswarten britischen Humor dörtogen warrt un düchtigen Spood bröcht hett. Blots in England weern de Lüüd nich tofreden. Kritiseert weer vör allen de anachronistische Wies, in de London dorstellt weer as ok dat britische Leven.

In’t Fröhjor 1973 hett Hitchcock beslaten, den Roman The Rainbird Pattern vun Victor Canning op de Lienwand to bringen. Man, Hitchcock harr nich mehr den Willen as fröher. Em weer antomarken, dat he mööd weer, un sien Liefpien hett he jümmer mehr mit Alkohol ünnerdrückt. För’t Dreihbook hett he twee Johren bruukt – länger as in all Filmen vörher. De Film harr opletzt den Titel Family Plot (dt.: Familiengrab) un weer en Torüchkamen na’n schienbor lustigen, ditmol aver düütlich morbiden Ünnerhollensthriller. He legg dorbi Weert op en utklamüsterte Bildspraak, de mit Help vun Storyboards utarbeit worrn is.[16]

De Dreiharbeiten löpen entspannt un free vun Arger. Hitchcock wies in’n Rahmen vun sien gesundheitlichen Mööglichkeiten en Elan, den he lang nicht mehr harr, un wies sik apen för Vörslääg un Improvisatschoon vun de Schauspelers. As sien Gesundheit düütlich slechter worrn is, müss he de Kontroll över den Filmsnitt sien Mitarbeitersches Peggy Robertson un Suzanne Gauthier överlaten. Sien Fro Alma harr bito en tweten Slaganfall.

De Film weer na sien Premiere 1976 fründlich opnahmen. Ut de Sympathie, de em todragen weer, künne he korte Tiet ne’e Kraft för ne’e Filmideen winnen. Man, dat nächste Projekt – de Verfilmen vun den Roman The Short Night vun Ronald Kirkbride – is vun Universal ophollen worrn, as sik de Gesundheit vun Hitchcock jümmer wieter verslechtern de. In’n März 1979 weer Hitchcock vun’t American Film Institute för sien Levenswark ehrt, twee Maanden later hett he sien Büro bi de Universal-Studios dicht maakt. An’n 3. Januar 1980 is he vun de brittschen Königin in’n Adelsstand böhrt worrn.

Hitchcock bleev an’n 29. April 1980 in sien Huus in Los Angeles dood, as sien Neren nich mehr Arbeiten deen. Sien Lief is inäschert worrn, de Asch weer verstreit.

Arbeitswies[ännern | Bornkood ännern]

En rutragen Markmol vun Hitchcock weer, dat he in’n besten Fall vun de Utwahl vun’n Inholt bit to’t Fardigstellen vun’n Filmsnitt de vullstännige Kontroll över de Produkschoon in sien Hand harr. He hett nix den Tofall överlaten.

Wenn he en Vörlaag ümsetten de, as’n Theaterstück oder en Roman, hett he blots enkelte Grundmotiven dorut nahmen un tosamen mit den Dreihbookschriever denn faken en vullkamen ne’e Geschicht dorut tohopenspunnen. Bi hoochwertige, komplexe Literatur weer dat nich so licht to maken, so dat Hitchcock dor denn ok de Fingers vun weglaten hett – nich toletzt ok ut Respekt vör’t Wark. In’n Normalfall weer Hitchcock an’t Utarbeiten vun’t Dreihbook to sien Filmen bedeeligt, wobi he aver na 1932 in keen vun sien Filmen offiziell nöömt worrn is. De Schriever Samuel A. Taylor hett seggt, mit Hitchcock to arbeiten, hett ok heten mit em to schrieven – wat op de wenigsten Speelbasen todrapen deit. Hitchcock hett sik sülvst nie as Schriever betekent, liekers hett he in Wohrheit sien egen Dreihböker verfaat, vun wegen dat he bi jede Szeen al nipp un nau wüss, woans se aflopen schüll. He harr dat Geföhl, dat he blots noch de Figuren persönlicher un minschlicher to maken bruuk un jem wieterentwickeln müss.[17]

Mitünner hett Hitchcock ok later noch de Dialogen vun hele Szenen ümännert, to’n Bispeel üm de Spannungs-Dramaturgie to verbetern (t. B. Lifeboat) oder üm autobiograafsche Betöög intoboen (t. B. I Confess). Ok wenn em runne, slepene Dialogen wichtig weern, leeg Hitchcock sien Hööftanliggen jümmer op den Utdruck vun de Biller. In’n Idealfall weer jede Instellen vun’n Film al vör Dreihanfang in Storyboards fastleggt. Siet den Anfang vun sien Arbeit as Speelbaas, hett he jümmer versöcht, Improvisatschoon so wiet dat geiht ut’n Weg to gahn.[18]

Hitchcock sülvst segg, dat he mehr Spaaß in dat Utklamüstern un Planen vun en Projekt harr as an de egentlichen Dreiharbeiten. Dat geev to veel Fakters as de Produzenten, de Technik, Schauspelers oder Tietdruck, de en Gefohr för de Kontroll över sien Wark weern. Bito harr he de Ansicht, dat de kreative Arbeit an en Film in’n besten Fall vör Anfang vun de Dreiharbeiten afslaten wesen schülln. Jeed Stück vun’n Film weer utklamüstert, üm en Funkschoon uttofüllen.[19]

Disse Grundsätz weern aver man de Idealvörstellen vun Hitchcock. In Wohrheit is dat af ruchweg 1948 to sien Wennst worrn, bi’n Dreih ok Alternativen uttotesten. Man, ok dorbi geev he sik Möh allen's möglichst nau in’n Vörrut dörtoplanen. In’n Verloop vun sien Wirken is he mit de Johren ok jümmer frever worrn, ok kortfristig un en vörliggen Dreihbook aftowieken. Gegen sien Wennsten hett he sogor jümmer meh rok tolaten, dat de Schauspelers improviseeren deen, wennok blots bi Szenen, de nich so wichtig weern. En Bispeel dorför is de Dialog in de dreeminuutige Szeen ut Notorious, in de Cary Grant un Ingrid Bergmann sik küssen doot, de de enkelten Söten mitenanner verbinnen de.

Bill Krohn is 1999 in Hitchcock at Work nau op de Arbeitswies vun Hitchcock ingahn. He hett de Produkschoonshistorie vun vele vun sien Filmen rekonstrueert anhand vun Skripten, Dreihböker, Storyboards un Memos un hett dormit Hitchcock sien Grunsdatz vun’n in’n Kopp „vörsneden Film“ wedderleggt. Bi vele Filmen keem dat vör, dat he Slötelszenen in mehrere Faten dreihn laten hett un eerst bi’n Snitt de letzt Form fastleggt hett.

Tyypsch för Hitchcock sien Wark[ännern | Bornkood ännern]

In ruchweg föfftig Johren hett Hitchcock dreeunföfftig Speelilmen as Speelbaas anfungen un to Enn bröcht. De gröttste Tall dorvun höört to dat Genre Thriller un wiest vergliekbore Motiven un Vertellnuster op, Elementen, Effekten un Stilmiddel, de sik wedderholt un as’n roden Faden dör sien Samtwark teht.

Inholten[ännern | Bornkood ännern]

Motiven[ännern | Bornkood ännern]

Dat Grundmotiv in Hitchcock sien Filmen is tomeist de Angst för’t Tonichtenmaken vun de Levensgrundlaag vör den Achtergrund vun de börgerlichen Weerten. Dit Bangwesen betütt sik nich blots op Möörders, Spionen oder Verbrekers, de de börgerliche Orden angriepen doot, faken seht sik de Hööftfiguren ok in Situatschonen in de se vun Vertreders vun’t Gesett bedrauht warrt. Dorto kummt faken dat Motiv vun de Schuld un Sühnen dorto, wat vun Hitchcock sien kathoolsche Prägen kummt.

In sien Filmen is de Verfolgte tomeist nich schullig, aver blots in Hensicht op dat, wat man em vörhollen deit.[20] Dat heet, de Figur warrt dör dat, wat he in’n Film beleevt invn överdragen Sinn vör wat annert bestraaft. To’n Bispeel steiht in Dial M For Murder de Hööftfigur ünner Moordverdacht, müss in Wohrheit aver ut Nootwehr een doodmaken. Dat Unheel, dat sik dorut begifft kann aver as Straaf dorför ansehn warrn, dat he de Eh broken hett. En Variatschoon vun dat Motiv is dat Överdrägen vun Schuld op en annere Person.

Verkehrten Verdacht, aver ok utprägt Schuldkomplexen, kamt bi Hitchcock tosamen mit dat Bedrauhn vun de Identität. De verfolgten oder traumatiseerten Personen in sien Filmen nehmt faken annere Naams an oder warrt vör en annern hollen. Dat Motiv vun de verloren Identität warrt in sien Filmen vun Anfang bit Enn in verschedenste Varianten dörspeelt un wiest ik sünners stark in Vertigo: De Froen-Hööftfigur warrt in’n Rahmen vun en Moordkomplott in en annere Person wannelt, de later doodmaakt warrt. Se nimmt also wedder ehr egen Identität an, üm later wedder in de annere Person torüchwannelt to warrn.

Schuld un Drauhen staht faken in’n Tosamenhang mit sexuelle Aspekten. In The Paradine Case reckt al de Vörstellen vun’n Ehbrook, üm dat Leven vun’n Protagonisten in Gefohr to bringen. In Notorious is dat Tosamenspeel vun Sex, Schuld un Drauhn dat Thema, üm dat sik allen dreiht. De Verbinnen vun Sex un Gewalt warrt bi Hitchcock in Moordszenen düütlich, de he faken jüst so as’n Vergewaltigen inszeneert as to’n Bispeel de Scherenszeen in Dial M For Murder oder de Bruusszeen in Psycho. Bito speelt de Sexualität in sien Wark en Grote Rull, vör allen in Formen, de vun de Sellschop as nich normal opfaat warrt. Man, vun wegen de Oplagen vun de Zensur warrt aver Homosexualität, de in Verbinnen mit Verdarven un Schuld regelmatig vörkummt, oder Nekrophilie (in Vertigo) blots in enkelte Slötelszenen andüüt.[21] Ok Fetischismus oder Voyerismus speelt in sien Filmen en Rull. In mehrere Filmen warrt butendem en erotischen Betog vun de männliche Hööftfigur to sien Mudder andüüt, as to’n Bispeel in Psycho oder The Birds.

In de Bildspraak vun Hitchcock staht Vagels as Vörbaden vun en Unglück, Treppen warrt as Teken för Verlust oder för Freeheit insett, Handschellen oder annere Formen von dat Fastbinnen warrt wiest üm Afhangigkeit uttodrücken oder de Situatschoon, utlevert to wesen, faken ok in’n sexuellen Kontext. Wieter duutk bi Hitchcock regelmatig ok Spegels op, de in’n Tosamenhang staht mit Verlust oder dat Gewohrwaren vun de egen Persönlichkeit oder ok as allgemeen Teken för Drug.[22]

Figuren[ännern | Bornkood ännern]

De Protagonisten bi Hitchcock sünd tomeist normale Börger, de nix mit Kriminalität to doon hebbt. Se warrt normalerwies dör Tofall oder sünnere Ümstännen un geäfhrliche Saken rintogen. Dordör warrt den Tokieker dat Geföhl vermiddelt, dat em so wat ok to jede Tiet passeeren künn. Professionelle Agenten oder Spionen sünd dorgegen as Hööftperonen teemlich roor, ofschoonst vele Filmen in’n Agentenümfeld speelt. De Polizei steiht ok nie in’n Vördergrund vun en Film mit Blackmail as eenzige Utnahm.

Den Prototyyp vun’n Antiheld stellt bi Hitchcock de Figuren dor, de vun James Stewart speelt warrt: In Rope t. B. mutt de vun Stewart speelte Schoolmeester faststellen, dat twee vun sien Studenten na sien Theorien en Moord begahn hebbt un sik mit sien Thesen rutsnacken wüllt. An’t Enn steiht he vör’n minschlichen Afgrund, den he sülvst veroorsaakt hett. Den positiven Helden, den nix ut de Bahn smitt, gifft dat bi Hitchcock nich faken. En Schauspeler, de dissen roren Tyyp speelt hett, weer Cary Grant in To Catch a Thief un North By Northwest. Man ok disse Figuren staht ünner Verdacht, kriminell to wesen, womit ok se keen unanröhrboren Helden sünd.

In Verloop vun de Johren sünd de negativ tekenten Hööftfiguren jümmer starker vertreden. Disse Antihelden bargt physische oder psychische Problemen, sünd boren Verlerers oder eenfach unsympathisch. Dör jemehr verkehrt Verhollen wirkt se swack un künnt Schaden utlösen. Disse Figuren deent kuum as Vörbild, man sünd dör jemehr Persönlichkeiten so anleggt, dat de Tokieker sik dorin wedder finnen kann.

In vele Filmen bedeent Hitchcock op’n eersten Blick dat klassische Motiv vun de swacken Fro, de schuult warrn mutt. Dat Klischee harr aver verlangt, dat er strahlen Held kummt un ehr redden deit, wiel se bi Hitchcock tomeist alleen blifft un sülvst kloor kamen mutt. Mitünner is de Vermoodte Held to swack oder hett to dull mit sik sülvst to kriegen, as dat he de Fro helpen künn, in annere Fäll geiht jüst vun de männlichen Hööftfigur en Gefahr ut.

Dar Rullenbild twüschen Mann un Fro warrt in eenige vun sien Filmen vullstännig op’n Kopp stellt: dor is de Fro den Mann wiet vörrut, de wülvst jümmer passiver warrt. Un de Fro wennt de Geschicht to’n Go’en. De Tyyp, de dorbi mit de Tiet togang keem, is de vun dne schönen, jungen, kolen, achtergrünnigen Flasskopp, in den en nich rinkieken kann. De na buten utstrahlte Küll vun de „Hitchcock-Flassköpp“ bargt aver en en stark utprägt Sexualität. Dat warrt sünners düütlich in North By Northwest, wenn Eva Marie Saint gegenöver Cary Grant toeerst tweedüdige Anmarken loslett, denn Frömmen den unvermodens en Söten gifft un em ahn Tögern in ehr Slaapwagenafdeel ünnerbringt. De aktive Andeel warrt hier nich vun’n Mann speelt, man vun de (blonnen) Fro.

Dör’t Gestalten vun sien Figuren, föhrt Hitchcock den Tokieker dorhen, dat he sik mit den Legen identifizeert. Sien Antagonisten wirkt mitünenr opfallen sympathisch un överdrapt manchmol sogor de Utstrahlen vun de Hööftfiguren. Faken gifft dat en Konkurrenz twüschen den Held un den Bösen üm de glieke Fro. Faken sünd se de egentlichen Hööftfiguren as Joseph Cotten as charmanten Weetfroonsmöörder in Shadow of a Doubt oder Anthony Perkins as linkischen Möörder in Psycho.

En Filmszeen ut Notorious mit en böse Mudder un ehrn Söhn

In vele vun sien Filmen, vun de 1940er Johren an regelmatig, duukt dominante Mudders op, de op jemehr tomeist al groten Jungs twievlehaften Influss utöven doot un dormit mitünner dramaatsche Begeevnissen utlöst. To’n eersten mol rein böös is de Mudder in Notorious, de extremste Fall is in Psycho dorstellt. Sülvst wenn Mudders blots an’n Rand opduken doot, wiest se sik dör böse Blicken ut oder scharpe Anmarken.

Klassisch positiv dorstellte Figuren as Polizisten, Richters oder annere Vertreders vun’n Staat, kamt bi Hitchcock faken unkloor in Szeen: Se sünd nich in de Lagg den Verfolgten to schulen oder stellt sogor för em en Gefahr dor. Polizisten verdreiht dat Recht, hannelt ut egen Andrief oder sünd drömelig oder arbeit schlampig. Dit Rullenmuster duukt in Hitchcock sien heel Wark op. Mitünner duukt Mitarbeiter vun’n Geheemdeenst üner de Nevenfiguren op, de sik as Gegner oder as Helpslüüd rutstellt, wobi aver ok de, de helpen wüllt, mitünner Problemen mit sik bringen künnt. Dordör dat de faste Scheden twüschen Goot un Böös verwischen deit, warrt bi’n Tokieker dat Geföhl vun Verunsekern vörandreven.

Formale Elementen[ännern | Bornkood ännern]

Dramaturgie[ännern | Bornkood ännern]

För Hitchcock weer de Film keen Middel to’n Afbilln vun de Wirkilchkeitm man en artifizielle Kunstform. Blots eenmol – in The Wrong Man – is he vun dissen Grundsatz afgahn.Man, ok dor leegt de Akzent nich op de dokumentaarschen Elementen. Eenige vun sien Filmen harrn woll en real Begeevnis as Grundlaag, man, dat warrt so wiet fikschonaliseert, dat afsehn vun dat Grundmotiv an sik keen Betog mehr to de oorsprünglichen Geschicht nablieven deit. Dat he dorbi de Gesetten vun de Logik un Plausibilität överpedden de, hett Hitchcock bewusst in Koop nahmen. He segg dorto, dat keen Speelfilmgeschicht standhollen künn, wenn man anfangen de, allns op Wohrschienlichkeit un Logik hen to ünnersöken. Wenn een dorop Weert leggt, künn man nix maken as blots noch Dokumentarfilmen to dreihn.[23] He hett dorop vertroet, dat de Tokiekers em unwohrschienliche Enkeltheiten nasehn dee, vun wegen dat he jem blots insetten de, üm de Handlung to dramatiseeren oder vörantodrieven.

Mit Afsicht hett Hitchcock ok mit de filmtyypschen Klischees speelt. He hett versöcht, sünners Nevenrullen nich mit Schauspelers na fastleggten Tyyp to besetten. Fröher weer dat butendem begäng, dat de Böse en Snurrboort harr. Ok bi de Wahl vun de Speelöörd hett he sik nich an de Genre-Gesetten holen. Verbreken un bedrauhliche Szenen spelen bi em tomeist nich in düstere, unheimliche Rüüm, man buten bi helligten Dag an Öörd, de harmlos utsehn deen, oder an Öörd de vull mit Minschen sünd.

Suspense[ännern | Bornkood ännern]

Hööftartikel: Suspense

De klassische Form vun Kriminalfilm, de op Överraschen opboet, is de Whodunit. Bit op wenige Utnahmen hett Hitchcock aver en annere Form vun Spannungsopbo bruukt, de so nöömte Suspense: De Tokieker weet vun en sünnern Ogenblick an Informatschonen oder Ümstännen, vun de de Figuren in’n Film nix weet. So fevert de Tokieker mit de Helden un sütt Begeevnissen op em tokamen un müch em helpen, kann aver nich ingriepen. In eenige Filmen warrt dat klassische Suspense dorhen ännert, dat de Protagonist in de Rull vun en Tokieker kamt. En Bispeel is Rear Window, in den Lisa (Grace Kelly) in de Wahnung vun’n Naver geiht, üm na Bewiesen för en mööglichen Moord to kieken, wiel ehr Partner Jeff (James Stewart) dat Naverhuus vun sien Rullstohl ut beobacht. He süüt, dat de Navers vörtietig torüchkamt, kann Lisa aver nich to Help kamen.

För eenige markante Szenen hett Hitchcock ok Suspense-Situatschonen opboet üm den Tokieker denn mit en ümso unvermoodter’t Begeevnis to schockeeren. En Beropen Bispeel dorför finnt sik in Psycho: Tovn een is Marion Crane (Janet Leigh) as tyypsche Hööftfigur vun en Hitchcockfilm dorstellt, so dat nümms vermoodt is, dat se al in de eersten Hälft vun den Film doodblifft. To’n annern föögt Hitchcock vör de Bruusszeen en Suspense-Moment in. Norman Bates (Anthony Perkins) beobacht Marion dör en Lock in de Wand, as se sik uttütt. Se geiht ünner de Bruus. De Tokieker, de nu üm de Fro bang is – vun wegen dat he en Fitchcock-Film kiekt – rekent in’n slimmsten Fall dormit, dat Norman sik an ehr vergeiht. De bestiaalsche Moord dör de „Mudder“ passeert dorgegen vullstännig unversehns un stellt en grund dor, worüm de Szeen so beropen worrn is.

MacGuffin[ännern | Bornkood ännern]

Hööftartikel: MacGuffin

De so nöömte MacGuffin weer en Middel, dat Hitchcock in sien Thrillers bannig faken insett hett. Dat weer en Element, dat de Geschicht vörandrieven oder sogor eerst in Gang setten deit, ofschoonst dat för’t Entwickeln vun de Figuren un för den Tokieker völlig ahn Bedüden weer. De MacGuffin in North by Northwest sünd eenfach blots Geheemnissen vun de Regeren, över de aver de Tokieker oder de Held nie wies warrt, worüm dat geiht. In 39 Steps sünd de snaakschen „39 Stopen“ en Geheemorganisatschoon, över de aver bit kort vör’t Enn nix seggt bekannt is, bit op dat se gefährlich is. En sünners utfallen MacGuffin is de as Volksmelodie tarnte Geheeminformatschoon ut den Film Tha Lady Vanishes.

Middels vun’n Film[ännern | Bornkood ännern]

Op Mount Rushmore finnt de Showdown in North by Northwest statt.

Hitchcock is mit’n Stummfilm groot worrn. Sien Verständnis vun’n Film baseer dorüm op de Ansicht, dat allns, wat wichtig ist in sien Film dör dat Bild kloor warrn mutt un mit mööglichst wenig Dialog utdrückt warrn müss. Sien tyypschen Kamerainstellen geevt jüst dat wedder, wat för’t Verstahn vun en Szeen wichtig is. Unwichtige Saken sünd nich to sehn, dat de Tokieker nich aflenkt warrt. Kussszenen wirkt bi Hitchcock jümmer düchtig intim, vun wegen dat he normalerwies mit de Kamera dicht an de beiden Schauspelers rangeiht.[24] Bekannte Bispelen för disse visuelle Vertellwies sünd de Bruusszeen ut Psycho, de Flegerangreep un de Jagd op Mount Rushmore in North by Northwest oder dat Sammeln vun de Vagels op dat Kladdergerüst in The Birds.

Butendem duukt in sien Filmen jümmer wedder filmische Operatschonen op, de een nich wennt is, üm dormit de Stimmung un de Spannung starker to maken, as to’n Bispeel en gegenlöpige Zoom-Fohrtbewegen in Vertigo (later ok as Vertigo-Effekt betekent), lange Kamerafohrten as de ut en Totalen vun en groten Ruum bit in de Neeginstellen vun en Slötel in en Hand (Notorious) oder de ut ruchweg söventig Instellen tosmanesette fiefunveertig Sekunnen duern Moordszeen ünner de Bruus in Psycho, op de en ruchweg eenminuutige Kamerafohrt folgt, de nich een Snitt hett. De Szenenbillner Robert Boyle segg över Hitchcock, dat he nie mit en Speelbaas tohopen arbeit hett, de so veel över Film wüsst hett. Hitchcock hett jümmer blots den visuellen Utdruck söcht. Bi em geev dat so wat as’n tofallige Instellen nich.[25]

’N eenzig mol hett Hitchcock en filmtechnischen Kneep insett ut schiere Freid an’t Experimeneeren, ahn dat de Dramaturgie dat foddern de. In Rope hett he bit to teihn Minuuten lange Instellen dreiht, de to’n groten Deel sogar över nich sichtbore Sneden inenanner övergahn deen. He wull dormit de Eenheit vun Ruum un Tiet dokumenteeren. Later hett he togeven, dat dat en groten Fehler wesen is, vun wegen dat he dormit to gliek den Snitt as bedüden gestalten Instrument ut de Hand geven hett.[26]

Inspireert vun de amerikaanschen un düütschen Filmmakers, hett Hitchcock al bi sien eersten Filmen Licht- un Schaddenefekten insett. Tyypsch för Hitchcock sünd Lienen un Striepens in Form vun Schaddens (dör Gidder, Jalousien oder anners wat), de op Gesichter fallt un en bedrauhliche Atmosphäär ünnerstütten schüllt. In enkelte Szenen bruukt he bito bannig starke, meist unnatürliche Kontrasten, üm en buteren oder binneren Goot-Böös-Gegensatz ümtosetten.

Dat Speel vun hell un düster hett he mit de Kledaasch vun de Figuren ünnerstreken. So hett Ingrid Bergman in Notorious an’n Anfang Kledaasch mit Striepens anhatt, üm to ünnerstrieken wo dull se hen un her reten is. De Methood, dör de Klöör vun de Kledaasch den emotionalen Tostand vun de Figuren uttodrücken hett Hitchcock ok bi de Farvfilmen bibehollen. In Dial M for Murder hett Grace Kelly in Verloop vun’n Film jümmer grauere Kledaasch dragen, wat ehrn Geföhlstostand weddergeven schüll. In sien lateren Filmen, sünners Marnie un Vertigo, geev dat en nau utklamüsterte Farvdramaturgie, wat de Kledaasch de Dekors un dat Licht bedrapen de.

Na Hitchcock sien Filmverständnis maakt en Film sik en egene Realität un dröff keen Afbild vun de Wohrheit wesen. Dat een sik de Technik ranholt, üm nipp un nau dat weddertogeven, wat de Speelbass in’n Sinn hett, is na sien Opfaten nich blots tolaten, man sogors nödig. He hett dorüm de Enwickeln vun de Tricktechnik goot beobacht un al teemlich fröh ne’e Trickverfohren insett, as to’n Bispeel dat Schüfftan-Verfohren (Blackmail) oder dat Matte-Painting. In sien engelschen Thrillers hett he bi Verfolgen faken un sichtbor mit Modellen arbeit. In The Lady Vanishes sünd de Torüchprojekschonen wiel de Togfohrt aver al so utfielt, dat se ok Johrteihnten later noch övertüügt. In The Birds sünd ruchweg veerhunnert Trickinstellen verarbeit, för de Hitchcock, all Tricktechniken rantogen hett, de to de Tiet verföögbor weern, ünner annern ok op dat Rotoskopieverfohren, dat normalerwies blots för Animatschoonsfilmen bruukt warrt.[27]

Mit Opkamen vun’n Toonfilm hett Hitchcock ok Musik un Tooneffekten insett, üm de Dramaturgie to ünnerstütten. Sien Ümgang mit den Toon weer jüst so as de visuelle Instellen: Wenn en Schauspeler mit de Fingers trummeln de, denn weer dat nich eenfach so en Trummeln, man dat harr en Rhythmus, en musikaalsch Muster. Allens weer nipp un nau vun Hitchcock orchestreert, wat dat en Blatt Papeer weer oder en Vagel de buten fladdern de. He hett de Tooneffekten komponeert as’n Muskant de Instrumentenstimmen.[28] In Murder! hett he to’n Bispeel achter de Kulissen en vullstännig Orchester versteken, üm de wichtigen Steden mit Musik to ünnermalen, vun wegen dat to de Tiet noch nich de Mööglichkeit bestünn, de Toonspoor nadräglich to bearbeiten.

De Musik vun de Filmen ut de laten 1950er un de fröhen 1960er Johren, as he mit den Komponist Bernard Herrmann tohopenarbeit hett, is en drägen Element vun elk Film. Kritiker hebbt ok schreven, dat de Musik vun de Filmen as Vertigo, Psycho oder North by Northwest oder de Tooneffekten to The Birds wesentlich to den Samtindruck vun den Film bidragen hebbt.

Cameo-Optreden[ännern | Bornkood ännern]

In sien eersten Filmen sütt man Hitchcock jümmer wedder in’n Achtergrund opduken, vun wegen dat dat to wenig Statisten geev. Dorut hett sik een vun sien bekanntsten Markenteken entwickelt, neemlich sien obligatoorschen Cameo-Optritt. Man, de Tokiekers luern jümmer mehr dorop, wanneer Hitchcock opduken de, as dat se op de Geschicht achten, so dat he in de lateren Filmen dissen Running Gag mööglich wiet an’n Anfang leggt hett.[29]

In dree Filmen kann een nich vun en richtigen Cameo-Optritt snacken. Lifeboat speelt de hele Tiet in en lütt Nootfallboot, so dat he dor as Bild in en Dagblatt to sehn is, dat tofallig in’t Boot rümliggt. Ok in Dial M for Murder geev dat keen Mööglichkeit to en Optritt. Dorför hangt sien Foto dor an de Wand bi en Fier vun College-Absolventen. In The Wrong Man kummt he to Anfang persönlich un snackt den Prolog – dat is dormit sien eenzige Spreekrull in sien Kinofilmen.

Hitchcock sien Cameo-Optreden
Film Optritt/Rull Film Optritt/Rull
The Lodger: A Story of the London Fog Eerst an’n Schriefdisch in en Redakschoon, denn löpt he mit’n Mütz op’n Kopp op den Hööftdorsteller to, as de mit Handschellen an en Gidder hangt (na 3 un 66 min.). Easy Virtue Mit en Stock achter’n Tennisplatz (na 15 min.).
Blackmail Leest en Dagblatt in de U-Bahn un warrt dorbi vun en Jungen stört, de em den Hoot över de Ohren tütt (na 11 min.). Murder! Geiht mit en Fro an’t Huus vörbi, woneem de Moord passeert is (na 60 min.).
The Man Who Knew Too Much vun 1934 Geiht in en Regenmantel över de Straat (na 33 min.). The 39 Steps Geiht över’n Footweg un smitt en Kaugummipackung weg, wiel Robert Donat un Lucie Mannheim ut dat Theater utneiht (na 6 min.).
Sabotage Geiht an en Kino vörbi (na 9 min.). Young and Innocent Vör’t Gerichtshuus mit en Kamera in de Hand (na 15 min.).
The Lady Vanishes In de Victoria Station in London geiht he mit en düstern Mantel un en Zigarett ielig op de Bahnstieg (na 90 min.). Rebecca Geiht achter en Telefonzell vörbi, ut de George Sanders anröpt (na 123 min.).
Foreign Correspondent Mit Mantel, Hoot un Dagblatt, kort nadem Joel McCrea ut sien Hotel kamen is (na 11 min.). Suspicion An en Breefkasten (na 45 min.).
Mr. & Mrs. Smith Geiht op de Straat an Robert Montgomery vörbi (na 41 min.). Saboteur Steiht links vör’t Schaufinster vun en Drugstore, as dat Auto vun’n Saboteur anhollt (na 61 min.).
Shadow of a Doubt Hett bi’t Kortenspeel in’n Tog na Santa Rosa en „Full House“ (na 17 min.). Spellbound Kummt ut’n Fohrstohl in’t Hotel Empire mit’n Vigelienkasten un en Zigarett (na 36 min.).
Notorious Drinkt op de Party in Sebastian sien Villa Champagner in eens leddig un verswinnt denn (na 60 min.). The Paradine Case Kummt an de Cumberland Station ut’n Tog mit en Cellokasten in de Hand (na 36 min.).
Rope Geiht na’n Vörspann över de Straat. Sien Markenteken ist kort ünner de Neonwarf to sehn (na 52 min.). Under Capricorn Op’n Empfang vun’n Gouverneur mit blauen Mantel un brunen Hoot, bito later op de Trepp in’n Regeerenspalast (na 3 un 14 min.).
Stage Fright Dreiht sik na Jane Wyman üm, de sik jüst as Marlene Dietrich ehr Deenstmagd verkleedt hett (na 38 min.). Strangers on a Train Stiggt mit’n Kontrabass in en Tog in, as Farley Granger den Tog in Metcalf verlaten deit. (na 10 min.).
I Confess Geiht an’n böveren Bildrand an en Trepp mit 39 Stopen vörbi (na 1 min.). Rear Window Tütt in’t Apartment vun’n Musiker en Klock op (na 25 min.).
The Trouble with Harry Bi de Utstellen von John Forsythe (as de latere Biller-Köper inföhrt warrt) geiht he achter en parkten Limousine över de Straat (na 21 min.). To Catch a Thief He sitt blangen John Robie (Cary Grant) in’n Bus (na 10 min.).
The Man Who Knew Too Much vun 1956 Mit’n Rüch na de Kamera op’n Markt in Marrakesch, bi den Akrobat, kort vör den Moord (na 25 min.). Vertigo In de Neeg vun’t Büro vun Gavin Elster, de dat Beschadden vun sien Fro in Opdrag gifft, geiht he över en Straat in en Warft (na 10 min.).
North by Northwest Rennt op’n Bus to, den sien Dören vör sien Nees togaht (na 2 min.). Psycho He steiht, vun binnen dat Büro vun Marion ut to sehn, op de Straat un driggt en Cowboyhoot (na 7 min.).
The Birds Geiht mit twee witte Terriers ut den Deerladen, as Tippi Hedren ringeiht (na 2 min.). Marnie Geiht ut en Hotelruum un dör den Korridor (na 5 min.).
Torn Curtain Sitt mit’n Baby op’n Schoot in’t Foyer vun en Hotel (na 8 min.). Topaz An’n Flaaghaven La Guardia in New York steiht he ut’n Rullstohl op un begrööt een (na 28 min.).
Frenzy As to Anfang de Liek in de Themse funnen warrt, steiht he in de Mengde un is de eenzige, de bi de Reed nich applaudeert (na 3 min.). Family Plot In sien letzten Film is sien Silhouette achter de Melkglasschiev vun en Döör mit de Opschrift „Registrar of Births and Deaths“ (na 38 min.).

Vörbiller[ännern | Bornkood ännern]

Vun de Filmen, de Hitchcock in sien Jöögd un in sien fröhen Johren vun’t Filmgewarf sehn hett, weer he teemlich andoon. Dorto höörn Warken vun t. B. D. W. Griffith, Charlie Chaplin, Buster Keaton un Douglas Fairbanks senior. As Stummfilmspeelbaas in England hett he ünner annern vun’m US-amerikaanschen Film de Technik öbvernahmen, mit Help vun Lichteffekten Deep to maken un den Vördergrund vun’n Achtergrund aftosetten, wat bit in de 1930er Johren in’n Brittschen Film nich begäng weer.

Andoon weer he ok vun’n düütschen Stummfilm, as vun de Speelbasen Fritz Lang un Ernst Lubitsch. F. W. Murnau sien Der letzte Mann, vun den Hitchcock 1922 de Dreiharbeiten in München beobachten künn, hett he later as den meist perfekten Film betekent. De harr sik vun Anfang bit to Enn vull op de Biller verlaten, wat em dormols düchtig inspireert harr.[30] Influss harr ok Das Cabinet des Dr. Caligari, den Robert Wiene 1919 dreiht hett.[31] Dat Betonen vun dat Visuelle in’n düütschen Expressionismus hett Hitchcock sien Ümgang mit filmische Middels prägt. Man, afsehn vun disse Stilmiddels hett he oppasst, dat he keen Szenen oder Instellen vun annere Filmen kopeeren de.

In Hitchcock sien Filmwark vun de 1940er un 1950er Johren gifft dat motivische un visuelle Parallelen to dat Genre vun’n Film noir, de to de Tiet den US-amerikaanschen Kriminalfilm bestimmt hett. He hett ok geern en vergliekbore, kuntrastrieke Bildgestalten bruukt,[32] de he sik in Grundtög aver al in de 1920er Johren anegent harr. As tyypschen Vertreder vun den Filmstil kann Hitchcock aver nich ansehn warrn

Hitchcock un de Zensur[ännern | Bornkood ännern]

In de USA gell twüschen 1934 un 1967 de Hays Code, en Sammeln vun Richtlienen to’n Inhollen vun de gängigen Vörstellungen vun de Moral un över de Verlöff vun’t Dorstellen vun Kriminalität, Gewalt un Sexualität in’n Film.

So müss Hitchcock to’n Bispeel dat Enn, dat he för Suspicion andacht harr fallen laten, vun wegen dat dat Anfang vun de 1940er Johren nich mööglich weer, den Sülvstmoord vun en Fro to wiesen, de en Kind kriggt. Bit kort för Sluss vun de Dreiharbeiten harr he noch keen passen Enn för den Film funnen. In Notorious müss he en Dialog strieken, in den en Vertreder vun de US-Regeeren positiv över de Mööglichkeit snacken de, en Eh to scheden.[33]

In vele Fäll künn he de Inschränken dör de Zensur aver kreativ ümgahn. To de Tiet weer dat to’n Bispeel nich mööglich, en Toilett to wiesen. Hitchcock hett dorüm in Mr. & Mrs. Smith de eendüdigen Luden vun en Toilett so vertarrt, dat man jem för en Dampheizung hollen künn. In Psycho wies he en Toilett, in de en Zeddel rünnerspöölt warrt. Dordör, dat de Toilett en dramaturgische Funkschoon kregen hett – müss jo verkloort warrn, woneem dat Bewiesstück bleven is – hett he hinnert, dat de Szeen sneden worrn is. To de Tiet vun’n Hays Code is narrms en Toilett düütlicher wiest worrn.

Ok de Läng vun’t Küssen in’n Film weer to de Tiet op 3 Sekunnen begrenzt. Dorüm hett Hitchcock de Kussszeen twüschen Bergmann un Grant in Notorious as en Folg vun enkelten, dör korte Dialogen ünnerbrokene Küssen dortostellen. Hitchcock sien gröttsten Sieg gegen de Zensur weer aver de Slussszeen vun North by Northwest, wo sik Cary Grant un Eva Marie Saint in’n Slaapwagen ophollt. He tütt ehr to sik na baven in’t Bett un se küsst sik. Denn warrt sneden un man sütt den Tog in en Tunnel fohren. Dat is de düütlichste Anspelen op Geslechtsverkehr in en US-Film to Tieten vun den Production Code.[34]

Mitarbeiters[ännern | Bornkood ännern]

Mit de Johren hett sik mit verschedene Schrievers en sünners kreative Tosamenarbeit entwickelt, sünners mit Eliot Stannard, Angus McPhail, Charles Bennett, Ben Hecht un John Michael Hayes. Ofschoonst Samuel A. Taylor (Vertigo) un ok Ernest Lehman (North by Northwest) elk blots twee Dreihböker to wohrhaftig produzeerte Filmen bistüürt hebbt, hören se to de wenigen Mitarbeiters, de in de letzten johren regelmatig mit em tosamenarbeit hebbt un ok noch bit kort för sien Dood Kuntakt mit em harrn. Ok mit naamhafte Theater- un Romanschrievers hett he mehrmols bi’t Utklamüstern vun Dreihböker tosamenarbeit. Problemfree lööp dat mit Thornton Wilder un George Tabori, mit Strietereen weer dat mit John Steinbeck, Raymond Chandler un Leon Uris.[35]

De Kult, den Hitchcock üm sik sülvst bedreven hett, un ok sien mitünner diktatoorschen Stil hett manchmol ok to Striet mit befrünnte Schrievers föhrt, as to’n Bispeel mit John Michael Hayes, de in’n Striet vun em weggahn is.[36] Wenn Hitchcock mit de Arbeit vun en Schriever nich tofreden weer, oder he sik in sien Autorität angrepen föhlt hett, hett he den Schriever korterhand gegen en anneren uttuuscht, ok bi Schrievers, mit de he vörher al spoodriek tosamenarbeit harr.[37]

In de veer Filmen, de Cary Grant un James Stewart beid för Hitchcock dreiht hebbt, sünd se to en Oort Alter Ego vun em worrn. Grant weer to dat, wat Hitchcock geern wesen weer, as de Biograaf Donald Spoto schreven hett, wiel Stewart veel weer, vun dat Hitchcock dacht, dat he dat sülvst weer.[38] Mit eenige Schauspelers hett Hitchock en persönliche Fründschop verbunnen, de över lange Johren güng, sünners mit Grace Kelly. Aver ok Verbinnen to sien Hööftdorstellersches, de as eher neurotisch to beteken sünd, sünd bekannt worrn, hier vör allen mit Tippi Hedren.

To Anfang vun sien Loopbahn gell Film in England as Ünnerhollen för de Ünnerschicht. Ut disse Tiet kummt de Snack vun Hitchcock „All Schauspelers sünd Veeh“, de faken ziteert weer. Betogen hett sik dat op Theaterschauspelers de gegen jemehr egentlichen Willen un blots üm dat Geld wegen blangento as Filmschauspelers arbeiten deen. Dat weer later aver faken as allgemene Instellen vun Hitchcock seh, dat he slecht vun Schauspelers denken de. He harr ok wohrhaftig faken Problemen mit Schauspelers, de jemehr egen Vörstellen dörsetten wullen. Hoge Acht harr he aver vör de Schauspelers, de sien Verständnis vun’n Film deelt hebbt oder sik wenigstens an sien Arbeitswies anpassen deen. So hett he to’n Bispeel Joseph Cotten oder Marlene Dietrich grote künstlerische Freeheiten laten.[39]

De bekannte Kledaaschmakersche Edith Head hett mit em siet Rear Window in meist all Filmen tosamenarbeit. Se segg över Hitchcock, dat em Loyalität süners wichtig weer. He weer to sien Mitarbeiters jüst so loyal, as he dat vun jem foddern de.[40] Robert F. Boyle weer bi fief vun sien Filmen för dat Szenenbild tostännig. He höör bit to Hitchcock sien Dood to de drangsten Mitarbeiters. Ok op Albert Whitlock hett he faken as Szenenbillner torüchgrepen. Bannig tofreden weer he ok mit den Szenenbildhelpsmann Henry Bumstead. De Titeldesigner Saul Bass hett nich blots en poor Filmtitels för den Vörspann un eenige Plakaten utklamüstert, man he weer ok an de Arbeiten vun vele Storyboards bedeeligt.

Hitchcock sien wichtigsten Kameramann in de fröhen Johren weer John J. Cox. De Kameramann Robert Burks, de mit Utnahm vun Psycho an all sien Filmen twüschen 1951 un 1964 bedeeligt weer, segg, dat man nie Arger harr mit em, solang man wat vun sien Arbeit verstünn un se utföhren de. Hitchcock bestünn op Perfekschoon.[41] Mit Leonard J. South, ehmolige Helpsmann vun Burks, het tmit Hitchcock över insgesamt 35 Johren tohopen arbeit.

Bi de Filmmusik sünd vör allen twee Lüüd ruttostellen. De Musik för de fröhen engelschen Warken is vun Louis Levy komponeert worrn. As de Hitchcock-Komponist slechthen gellt aver Bernard Herrmann, de vun The Trouble with Harry bit Marnie all Filmmusiken för Hitchcock komponeert hett.

De Filmeditor George Tomasini weer bit to sien Dood 1964 meist teihn Johren lang darngen Mitarbeiter vun Hitchcock. To Anfang vun sien Loopbahn hett sien Fro Almla as Cuttersche bi sien Filmen mitarbeit. Se bleev bit toletzt een vun de bedüdensten Mitarbeiters.

Wirken vun’t Wark[ännern | Bornkood ännern]

Vele Elementen ut Hitchcock sien Filmwark sünd vundaag Deel vun dat Standardrepertoire vun’t Kino, ofschoonst se nich mehr bewusst oder direkt mit em in Verbinnen bröcht warrt. Sünners de Bruuk vun MacGuffins oder dat Insetten vun Suspense sünd vundaag normal. Siet de 1940er Johren gifft dat en Veeltall vun Thriller un Dramen, deels vun naamhafte Speelbasen, de tyypsche Motiven oder Stilelementen vun Hitchcock bewusst Kopeert oder varieert. Eenige dorvun sünd as Hommage to verstahn, in annere Fäll wee de Stil övernahmen, eenfach as sik dat as wirksom un spoodriek wiest hett.

To de velen Hollywood-Speelbasen, de Hitchcock mehr oder minner prägt hett, tellt Brian De Palma, de mit vele Verwiesen un Zitaten op Hitchcock sien Wark arbeit. He hett ok eenige vun sien Grundstrukturen in de egen Filmen övernahmen.So hett he in sien Film Dressed to Kill (1980) dat Grundmotiv ut Psycho wieterentwickelt un ziteert ut wietere Hitchcock-Filmen. Ok wenn Steven Spielberg blots roor annere stilistische Motiven kopeert oder adapteert, lett Jaws (1975) in Spannungsopbo un Dramaturgie doch teemlich an The Birds denken. Ok is de Indiana-Jones-Reeg düchtig vun North by Northwest prägt. De vun Hitchcock utklamüsterte Vertigo-Effekt warrt mitünner ok as Jaws Effect betekent, vun wegen dat Spielberg disse Kamerainstellen, de teemlich swoor ümtosetten is, in sien Film Jaws as een vun de eersten Speelbasen sössteihn Johren na Vertigo insett hett.

Annere tietgenöss’sche US-amerikaansche Speelbasen, de kennbor vun Hitchcock prägt worrn sünd oder sik op sien Wark beropen doot, sünd ü.a. John Carpenter, David Fincher, David Mamet, Quentin Tarantino[42], Martin Scorsese un David Lynch.[43]

Sünners in Frankriek weer Hitchcock al siet Mitt vun de 1950er Johren bi de Vertreders vun de Nouvelle Vague hooch ansehn. 1957 hebbt de dormoligen Filmkritikers un lateren Speelbasen Éric Rohmer un Claude Chabrol dat eerste Book över em publizeert. As he in’n Mai 1960 ma en Filmfestival reist is, dat de Cinémathèque française to sien Ehren afhollen de, is he vun de jungen Filmmakers groot fiert worrn. Hitchcock hett sik doröver düchtig freit, ofschoonst em nich kloor weer, worüm soveel Opregeung üm em weer.[44]

In’n August 1962 geev Hitchcock den dormols dörtigjohrigen franzööschen Filmkritiker un Speelbaas François Truffaut en Interview över föfftig Stünnen. Truffaut hett em dorin chronoloogsch över all sien bit dorhen achtunveertig Filmen utfraagt. Dat Interview is 1966 as Book rutkamen un gellt as Standardwark vun de Filmliteratur. Dat Inwarken vun Hitchcock sien Wark is in eenige vun Truffaut sien Filmen weddertokennen. In vele Filmen vun Claude Chabrol warrt en schienbor hele börgerliche Welt angrepen un dörenanner bröcht. De Hööftmotiven vun Hitchcock, dat Schuldöverdrägen oder de dubbelte oder splitt Persönlichkeit, duukt bi Chabrol jümmer wedder op.

In den Rest vun Europa weer de direkte Influss vun Hitchcock veel lütter. Man ok eenige europääsche oder vun Europa stammen Speelbasen hebbt den een oder annern Film dreiht, de vun’n Stil her verwandt is oder de as direkte Hommage an Hitchcock dacht weern. Dorto tellt t. B. Ministry of Fear (dt. Ministerium der Angst, 1943) vun Fritz Lang, The Third Man (dt.: Der dritte Mann, 1949) vun Carol Reed, Witness for the Prosecution (dt.: Zeugin der Anklage, 1957) vun Billy Wilder, Frantic vun Roman Polanski (1988) oder Dead Again (dt.: Schatten der Vergangenheit, 1991) vun Kenneth Branagh.

Filmografie (Utwahl)[ännern | Bornkood ännern]

Filmplakat to Secret Agent 1936
Johr Titel Funkschoon
1925 The Blackguard
dt.: Die Prinzessin und der Geiger
Helpsmann vun’n Speelbaas
Helpsmann bi’t Szenenbild
Dreihbook
1925 The Pleasure Garden
dt.: Irrgarten der Leidenschaft
Speelbaas
1926 The Lodger: A Story of the London Fog
dt.: Der Mieter
Speelbaas
1927 The Ring
dt.: Der Weltmeister
Speelbaas
Dreihbook
1929 Blackmail
dt.: Erpressung
Speelbaas
Dreihbook
1930 Murder!
dt.: Mord – Sir John greift ein
Speelbaas
Dreihbook
1931 Rich and Strange
dt.: Endlich sind wir reich
Speelbaas
Dreihbook
1931 The Skin Game
dt.: Bis aufs Messer
Speelbaas
1932 Number Seventeen
dt.: Nummer siebzehn
Speelbaas
1934 The Man Who Knew Too Much
dt.: Der Mann, der zuviel wußte
Speelbaas
1935 The 39 Steps
dt.: 39 Stufen
Speelbaas
1936 Secret Agent
dt.: Geheimagent
Speelbaas
1936 Sabotage Speelbaas
1938 The Lady Vanishes
dt.: Eine Dame verschwindet
Speelbaas
1939 Jamaica Inn
dt.: Riff-Piraten
Speelbaas
1940 Rebecca Speelbaas
1940 Foreign Correspondent
dt.: Der Auslandskorrespondent
Speelbaas
1941 Suspicion
dt.: Verdacht
Speelbaas
1941 Mr. & Mrs. Smith
dt.: Mr. und Mrs. Smith
Speelbaas
1942 Saboteur
dt.: Saboteure
Speelbaas
1943 Shadow of a Doubt
dt.: Im Schatten des Zweifels
Speelbaas
1944 Lifeboat
dt.: Das Rettungsboot
Speelbaas
Produzent
1945 Spellbound
dt.: Ich kämpfe um dich
Speelbaas
1946 Notorious
dt.: Berüchtigt
Speelbaas
1947 The Paradine Case
dt.: Der Fall Paradin
Speelbaas
1948 Rope
dt.: Cocktail für eine Leiche
Speelbaas
1950 Stage Fright
dt.: Die Rote Lola
Speelbaas
1951 Strangers on a Train
dt.: Der Fremde im Zug
Speelbaas
1953 I Confess
dt.: Ich beichte
Speelbaas
1954 Dial M for Murder
dt.: Bei Anruf Mord
Speelbaas
1954 Rear Window
dt.: Das Fenster zum Hof
Speelbaas
1955 To Catch a Thief
dt.: Über den Dächern von Nizza
Speelbaas
Produzent
1955 The Trouble with Harry
dt.: Immer Ärger mit Harry
Speelbaas
1956 The Man Who Knew Too Much
dt.: Der Mann, der zuviel wusste
Speelbaas
1956 The Wrong Man
dt.: Der falsche Mann
Speelbaas
1957-58 Suspicion, Feernsehreeg Produzent
1958 Vertigo
dt.: Vertigo – Aus dem Reich der Toten
Speelbaas
1959 North by Northwest
dt.: Der unsichtbare Dritte
Speelbaas
1960 Psycho Speelbaas
1955-62 Alfred Hitchcock Presents
dt.: Alfred Hitchcock präsentiert
Speelbaas
Produzent
1963 The Birds
dt.: Die Vögel
Speelbaas
1964 Marnie Speelbaas
1966 Torn Curtain
dt.: Der zerissene Vorhang
Speelbaas
1969 Topaz
dt.: Topas
Speelbaas
1972 Frenzy Speelbaas
Produzent
1976 Family Plot
dt.: Familiengrab
Speelbaas

Priesen un Ehrungen (Utwahl)[ännern | Bornkood ännern]

Een vun de beiden Steerns för Hitchcock op’n Walk of Fame

Hitchcock is för sien filmerisch Wirken för tallrieke Filmpriesen vörslahn wesen. För den Oscar weer he fiefmol as Best Speelbaas nomineert, künn em aver nie winnen. He weer mit knapp dörtig Filmpriesen ehrt un weer ok mit allerhand annere Priesen un Ehren uttekent. Op’n Hollywood Walk of Fame is Hitchcock mit twee Steerns ehrt worrt, een in de Katerie Film un de annere in de Kategorie Feernsehn.

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

Biografien[ännern | Bornkood ännern]

  • Laurent Bouzereau: Alfred Hitchcock. Knesebeck, München 2010, ISBN 978-3-86873-250-4. (Mit en Vörwoort vun Patricia Hitchcock O`Connell un vördem nich publizeert Bildmaterial)
  • Charlotte Chandler: It's Only a Movie: Alfred Hitchcock – A Personal Biography. Simon & Schuster, 2005, ISBN 0-7432-3970-9
  • Patrick McGilligan: Alfred Hitchcock. A life in darkness and light. Wiley, Chichester 2003, ISBN 0-470-86972-0.
  • Donald Spoto: Alfred Hitchcock – Die dunkle Seite des Genies. Heyne, München 1984, ISBN 3-453-55146-X (in’t Düütsche översett vun Bodo Fründt)
  • John Russel Taylor: Die Hitchcock-Biographie, Fischer Cinema, 1982, ISBN 3-596-23680-0
  • Thilo Wydra: Alfred Hitchcock. Suhrkamp, Berlin 2010, ISBN 978-3-518-18243-7.

To dat Wark[ännern | Bornkood ännern]

  • H.P. Manz: Alfred Hitchcock – eine Bildchronik. Mit Texten vun Hitchcock, Godard, Truffaut u. a., Sanssouci-Verlag, Zürich 1962
  • François Truffaut: Mr. Hitchcock, wie haben Sie das gemacht?. Heyne, 1973, ISBN 3-453-86141-8 (Affolg vun Interviews (üm un bi 50 Stunnen) vun den franzööschen Speelbaas mit Hitchcock.) Originalutgaav: Le cinéma selon Hitchcock (1966, op Platt so veel as: „De Film luut Hitchcock“)
  • Robert A. Harris, Michael S. Lasky, Rgv. Joe Hembus: Alfred Hitchcock und seine Filme (OT: The Films of Alfred Hitchcock). Citadel-Filmbook bi Goldmann, München 1976, ISBN 3-442-10201-4
  • Bodo Fründt: Alfred Hitchcock und seine Filme. Heyne Filmbibliothek Band Nr. 91, 1986, ISBN 3-453-86091-8
  • Eva Rieger: Alfred Hitchcock und die Musik. Eine Untersuchung zum Verhältnis von Film, Musik und Geschlecht. Kleine, Bielefeld 1996, ISBN 3-89370-236-9
  • Donald Spoto: Alfred Hitchcock und seine Filme, Wilhelm Heyne Verlag, 1999, ISBN 3-453-15746-X
  • Bill Krohn: Hitchcock at work. Phaidon Press, 2000, ISBN 0-7148-4333-4 (Detaillierte Studie över Hitchcock sien Arbeitswies in sien Tiet in de USA)
  • Gregor J. Weber: Jeder tötet, was er liebt. Liebes- und Todesszenen in den Filmen Alfred Hitchcocks. Schüren Verlag, Marburg 2007, ISBN 978-3-89472-487-0
  • Adrian Weibel: Spannung bei Hitchcock. Zur Funktionsweise des auktorialen Suspense. Königshausen & Neumann, Würzburg 2008, ISBN 978-3-8260-3681-1

Annere Borns[ännern | Bornkood ännern]

Borns[ännern | Bornkood ännern]

Hööftborns sünd de Biografien vun Taylor un vun Spoto as ok de Böker vun Truffaut un Krohn.

  1. http://www.ta7.de/txt/biografi/biog0014.htm (afropen an’n 15. September 2009)
  2. Vgl. Spoto, S. 113ff.
  3. Vgl. Spoto, S. 120
  4. Vgl. ü. a. Duncan, S. 45
  5. Vgl. Taylor, S. 54
  6. Vgl. Spoto, S. 342
  7. Vgl. Spoto, S. 369
  8. Vgl. Spoto, S. 374
  9. Vgl. Truffaut (1966), S. 196ff
  10. Vgl. u. a. Spoto, S. 461–471
  11. Vgl. Taylor, S. 310
  12. Vgl. Spoto, S. 559
  13. Vgl. Spoto, S. 579f
  14. Siehe Spoto, S. 597
  15. Vgl. Spoto, S. 598ff
  16. Siehe Donald Spoto: The Art of Alfred Hitchcock. Fifty Years of Motion Pictures. New York, London etc.: Doubleday 1992; S. 393–428.
  17. Taylor över de Tosamenarbeit bi Vertigo, kiek bi Spoto, S. 459.
  18. vgl. Truffaut (1966), S. 281
  19. siehe Spoto, 1984, S. 596f
  20. Vgl. Truffaut (1966), S. 308.
  21. Vgl. Truffaut (1966), S. 238.
  22. Vgl. Spoto, S. 506f.
  23. Siehe Truffaut (1966), S. 89.
  24. Vgl. Spoto, S. 470
  25. Siehe Spoto, S. 487.
  26. Vgl. Truffaut (1966), S. 174, 178.
  27. Vgl. Spoto, S. 530; http://www.fxguide.com/fxtips-243.html
  28. Kiek bi Spoto, S. 299
  29. Vgl. u. a. Harris/Lasky, S. 256
  30. Siehe Spoto, S. 90.
  31. Vgl. Spoto, S. 88, 443.
  32. vgl. Foster Hirsch in: Film Noir. The Dark Side of the Screen. (Uttog)
  33. Vgl. Krohn, S. 91f.
  34. Vgl. Krohn, S. 215ff., Truffaut (1966), S. 137.
  35. Vgl. Spoto, S. 308f, 596
  36. Spoto, S. 407
  37. Vgl. Spoto, S. 550, 614f un 632
  38. Kiek Spoto, S. 487f
  39. Vgl. Spoto, S. 371
  40. Kiek Duncan, S. 10
  41. Vgl. Spoto, S. 382
  42. siehe http://hitchcock.tv/people/tarantino.html
  43. Vgl. Duncan, S. 46
  44. Vgl. Spoto, S. 516

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

Alfred Hitchcock. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.