Santiago (Kap Verde)
Santiago is dat Hööfteiland vun de Republiek Kap Verde in’n Atlantik. Se is de gröttste vun de negen bewahnten Eilannen un höört to de süüdlichen Ilhas do Sotavento. De Hööftstadt vun Santiago is Praia, de ok togliek de Hööftstadt vun de hele Republiek is.
Geografie
[ännern | Bornkood ännern]Santiago is mit en Flach vun ruchweg 991 km² dat gröttste Eiland un mit üm un bi 230.000 Inwahners leeft op dat Eiland ok de meisten Minschen vun de Kapverden, wovun na en Bereken vun 2005 knapp de Hälft in de Hööftstadt Praia wahnt. In’n Oosten vun Santiago liggt dat Eiland Maio, na Westen kummt Fogo as nöögst Navereiland.
Öörd un Verwalten
[ännern | Bornkood ännern]As dat gröttste Eiland weer Santigao ok de eerste, de vun Minschen bewahnt weer. De Verwalten is indeelt in mehrere Distrikten, de Concelhos. Dat weern toeerst söss, man 2005 is en ne’e Indelen maakt worrn, so dat opstunns negen Concelhos op Santiago inricht sünd. Dat sünd: Praia, Ribeira Grande de Santiago, São Domingos, Santa Catarina, São Salvador do Mundo, São Lourenço dos Órgãos, Santa Cruz, São Miguel un Tarrafal.
De bedüdenste Stadt vun’t is de Hööftstadt Praia, nich blots as hier de Regeeren un de Bottschoppen vun de Utlannen sitten doot, man ok, wiel de Haven vun Praia de zentrale Anloopsteed för den Fährverkehr un Hannel op de kapverdschen Eilannen is. Vun dor besteiht de Verbinnen för’n Butenhannel un vun dor warrt ok de meisten Woren op de enkelten Eilannen verdeelt. Dorto kummt de Flaaghaven in de Nöög vun de Stadt, de siet Mitt vun de 2000er Johren internatschonal is un siether en bedüdenden Anlooppunkt för Besökers dorstellt.
En bedüdend Zentrum för de landweertschoppliche Produkschoon is de Stadt Assomada, de meist in’t Zentrum vun’t Eiland liggt. De Stadt is nich schön antokieken, man se liggt in en fruchtbor Even, de al siet lange Tiet to’n Anbo vun Mais nütt warrt.[1] In’n Noorden vun’t Eiland liggt mit Tarrafal ok en teemlich grote Stadt, de in de Historie vör allen dör en Konzentratschoonslager för politisch Gefangene bekannt worrn is, de vun Portugal op de dormolige Kolonie verbannt weern. Vundaag warrt Tarrafal vör allen vun wegen sien feinen Strand geern besocht un gellt as Erholungszentrum för de rieken Börgerslüüd ut Praia. Wietere Städer sünd ü.a. Cidade Velha an de Süüdküst, wat de eerste Wahnsteed in Kap Verde weer, Pedra Badejo un Calheta de São Miguel an de ööstlichen Küst as ok São Domingos in’t Binnere vun Santiago.
Op Santiago leeft torüchtogen ok noch eenige Nakamen vun ehmolige Slaven, de sik Mitt vun’t 20. Johrhunnert dör dat langsome Loslösen vun de portugeeschen Kolonialherren in en egen Kultur entwickelt hebbt. De so nöömten Rebelados wahnt tomeist in bannig eenfache Ümstännen, pleegt de Traditschonen ut de Slaventiet un lohnt neemoodsch Saken as Teken vun’t Wiederkamen vun de Zivilisatschoon to’n gröttsten Deel af, so to’n Deel ok de moderne Medizin. Mit frömde Lüüd wüllt se nich recht to dohn hebben. Jemehr hööchst Anliggen is, dat jem nümms wat to seggen hett un dat se unafhangig wesen wüllt. Mit de Tiet starvt aver de ollen Lüüd un Clan-Vörstahers weg, un de jüngeren Lüüd weist faken nich recht den Sinn för de ollen Traditschonen.[1]
Landschap
[ännern | Bornkood ännern]As de hele Archipel, so is ok Santiago dör Vulkanismus tostannen kamen. Dat warrt annahmen, dat en Hotspot för de Eilannen verantwoortlich weer. Man, aktive Vulkanen gifft dat op Santiago vundaag nich mehr, ok wenn de Sporen dorvun ut verleden Tieten noch düülich to sehn sünd. Dat Eiland wiest binnen in noch bannig veel Barglandschap mit deels hoochbargig Relief, wiete U-Daals, Hoochflachen un Tügenbargen. De Bargens bestaht ut swarten Basalt, as he tyypsch is för disse Form vun Vulkanismus. Vele vun de Bargkegels wiest unregelmatige un manchmol teemlich komisch antokiekene Formen op. Se sünd de Överresten vun olle Vulkansloten, woneem de fletige Lava dörsuust is, de denn aver, mit dat End vun’n Vulkanismus stecken bleef un verklamt is.
Dat Binnere vun’t Eiland hett vör allen twee Barglannen, de bannig hooch sünd. Dat een liggt teemlich zentral twüschen Assomada un São Domingos. Hier liggt ok de hööchste Barg vun Santiago, wat de Pico da Antónia mit 1394 m is. Wieter hooch in’n Noorden liggt de tweete Bargtog, de Serra Malagueta, de as en Landschapsschulrebeet utwiest is un vör allen ok för Lüüd intressant is, de geern in de Natur wannert.
Dat bargige Binnere vun Santiago is so hooch, dat de Passatwulken hier faken hangenblievt. Dorüm gifft dat hier ok faken Regen, so dat dat Eiland goot för de Landweertschap egent is un mehr afsmieten deit as de anneren Eilannen. De Küstenrebeden dorgegen sünd veel flacher un kriegt vun den Regen nich veel af. Hier wiest sik de Landschap mehr wööstenoordig.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]De eerste Lehnsmann op Santiago weer António da Noli, de 1460 en lütte Garnison in Riberia Grande (dat hüütige Cidade Velha) inrichten leet. De Naam wer vun en langtogen Daal afleidt, dat en natürlichen Schuul geven de. Dör Kreoliseeren entstünn hier de öllste kreolische Sellschop in de Kolonialhistorie mit Kapverdisch Kreol as egen Spraak. In’t 16. Johrhunnert weer Cidade Velha de tweetriekste Stadt vun’t protugeesche Weltriek vun wegen den Slavenhannel, de hier sien Middelpunkt harr.
Portugal weer aver nich in de Laag, sien Kolonien noog to schulen. Engländer, Holländer, Franzosen un Spanier hebbt den Slavenhannel an sik reten un Santiago weer mehrmols vun Piraten överfallen. Na een gresigen Överfall dör Jaques Cassart in’t Johr 1712, bi den de Wahnsteed plünnert un wietgahned tonichten maakt worrn weer, verlör de Oort mit eenmol sien Bedüden. De Hööftstadt weer dorna op dat Plato vun Praia verleggt. Dat güng veel lichter to verdeffenderen. De Nafraag na Levensmiddel dör de Slavenscheep hett dorto föhrt, dat sik op dat Eiland en markorienteerte Landweertschap entwickelt hett. De Tall vun de Slaven is op Santiago dordör veel starker anwassen as op de annern Eilannen.
Slaven, Verbannte un Fangene, de weglopen künnen (vadios), hebbt veelfach Schuul in de hogen Bargens söcht und grünnen dor de Kultur vun de Badius mit en starke egene kulturelle, religöse un musische Persönlichkeit. Dorut güngen later de baven ansnackten Rebelados vör. De vun’t portugeesche Kolonialsystem sünners benadeeligten Inwahnersvun Santiago hett de Kamp vun Amílcar Cabrals un de Unafhangigkeitsbewegen Partido Africano para a Independência da Guiné e do Cabo Verde (PAIGC) för de Unafhangigkeit vun’t Land ünnerstütt, de 1975 wohr worrn is.
Santiago weer faken al Gastgever vun Konferenzen, bi de dat üm kreoolsche Kulturen güng. Siet de Unafhangigkeit warrt sünners de Infrastruktur (Straten, Haven, Flaaghaven, Schoolen usw.) utboot, üm de Nadelen vun de verleden Tieten uttoglieken.
Weertschap un Tourismus
[ännern | Bornkood ännern]Santiago is weertschopplich vun Bedüden dör sien groten Haven. Man egen Produkschoon hett dat Eiland nich veel, jüst as all Eilannen vun de Kapverden. Hööftprodukschoonsrebeden sünd de Bueree, de vör allen Mais, Bananen, Zuckerrohr, Maniok un Mangos leevert, un de Fischeree.
De Tourismus speelt sik opstunns veelfach noch mehr op dat Eiland Sal af, man na un na warrt ok Santiago vun Touristen opdeckt. Dat liggt to’n enen doran, dat dör den ne’e internatschonalen Flaaghaven mit Verbinnen vun Portugal inricht worrn is, aver ok an de gröttere Bekannthiet, de sik langsom dörsett. Santiago is vör allen landschopplich schön un laadt to’n Wannern in de Schuulrebeden vun’n Pico da Antónia un de Serra Malagueta in. Strandurlaub kann man in Tarrafal, Praia Baixo oder São Francisco maken, wieldat Cidade Velha en intressant Teel is för Lüüd, de sik geern mit Historie un Kultur befaten doot.
Borns
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ a b Kapverdische Inseln, Dumont Reisetaschenbuch, 3. Oplaag, 2007, ISBN 978-3-7701-5968-0
Ilhas de Barlavento:
bewahnt:
Santo Antão |
São Vicente |
São Nicolau |
Sal |
Boa Vista
nich bewahnt:
Santa Luzia |
Branco |
Raso |
Ilhéu de Sal Rei |
Ilhéu do Baluarte |
Ilhéu Rabo do Junco |
Ilhéu dos Pássaros
Ilhas de Sotavento:
bewahnt:
Brava |
Fogo |
Santiago |
Maio
nich bewahnt:
Ilhéus do Rombo (Ilhéu Grande |
Ilhéu de Cima) |
Ilhéu Laja Branca |
Ilhéu de Santa Maria