John Calvin Coolidge

Vun Wikipedia
Calvin Coolidge (1923)
Sien Ünnerschrift
Sien Ünnerschrift

John Calvin Coolidge, Jr. meestens blots: Calvin Coolidge (* 4. Juli 1872 in Plymouth Notch, Vermont; † 5. Januar 1933 in Northampton, Massachusetts) weer en US-amerikaansch Politiker vun de Republikaansch Partei un van 1923 bit 1929 de 30. Präsident vun dat Land.

Nah sien Tiet as Gouverneur van Massachusetts weer he van 1921 bit 1923 US-Viezpräsident ünner Warren Gamaliel Harding. Nah den Dood vun Harding in‘ August 1923 is he to’n Präsidenten uprückt. He hett de verblieven eenenhalf Johren vun Harding sien Amtstiet afslooten un wurr bi de nächst Präsidentschapswahl in‘ November 1924 för en vull Amtsperiood in dat Amt bestätigt.

Coolidge sien wichtigst Errungenschapen weern en stark wassen, wenig reguleerte Wertschap, en Huushollensöverschuss, dat Minneseeren vun de Staatsschulden un mehrfack Stüersenkungen. He bedreev en (nich unumstreeden) Laissez-faire-Politik un hett wietgahnd vun Ingreep vun den apenlichen Sektor affsehn. Butenpolitisch weer de kriegsächtende Briand-Kellogg-Pakt dat wichtigst Ergevnis vun sien ansonsten relativ isolatschonistische Politik.

Leven bit to de Präsidentschap[ännern | Bornkood ännern]

Calvin Coolidge wurr an‘ 4. Juli 1872 in Plymouth Notch as Söhn vun den Kongregatschonalisten John Calvin Coolidge (* 21. März 1845; † 18. März 1926) un Victoria Josephine Moor (* 14. März 1846; † 14. März 1885) boren. He harr en Süster, Abigail Grace Coolidge (1875–1890). Sien Vader weer politisch aktiv un Afordneter sowohl in dat Repräsentantenhuus vun Vermont as ok in‘ Senat vun dissen Bundsstaat. Sien Studienafschluss hett Coolidge an dat Amherst College maakt. Dornah hett he bit 1897 en Utbillen to’n Afkaat in Northampton maakt. An‘ 4. Oktober 1905 hett Coolidge Grace Anna Goodhue heiraadt, mit de he twee Söhns harr. Sien jüngere Söhn Calvin junior is in‘ Juli 1924 an en Bloodvergiftung storven, knapp een Johr nahdem Coolidge in dat Witt Huus intrucken weer.[1]

1906 wurr he as Kandidat vun de Republikaner in dat Repräsentantenhaus vun Massachusetts wählt. Nah twee Johren in dat Massachusetts State House kehr he nah Northampton torüch un wunn dor de Wahl to’n Börgermeester. Nah en spoodriek Wedderwahl in dat Johr dorup hemm hüm de Republikaner 1911 spoodriek för en freewurrn Sitt in den Senat vun Massachusetts upstellt. Nah veer Amtsjohren in‘ Senat wurr he 1915 to’n Viezgouverneur vun den Bundsstaat ünner Samuel Walker McCall wählt. 1919 wurr he sülvst Gouverneur vun den Staat Massachusetts un harr dit Amt bit 1921 inne. To de Präsidentschapswahl 1920 hemm hüm de Republikaner to’n Viezpräsidenten up dat Ticket vun Warren Gamaliel Harding nomineert. Den Amtseed as Viezpräsident legg he an‘ 4. März 1921 af. Wiels sien meest tweeenhalfjohrig Viezpräsidentschap hett he aber blots minn Infloot up de Regeerenspolitik utöövt.[2]

Präsidentschap (1923–1929)[ännern | Bornkood ännern]

Amtsövernahm, Kabinett un Wedderwahl 1924[ännern | Bornkood ännern]

Coolidge an sien Schrievdisch in dat Witt Huus, 1923

Coolidge weer de eenzige Präsident, de vun sien Vader ünner Eed nommen wurr. As Präsident Harding, ünner de Coolidge Viezpräsident ween weer, an‘ 2. August 1923 unverwacht dood bleev, verbroch Coolidge jüst sien Sömmerurlaub in sien Heimatoort Plymouth Notch bi sien Vader. De hett hüm vereedigt, wiel he Freedensrichter un Notar weer.

Coolidge weer ok de eerste Präsident, de vun en vun sien Vörgänger vereedigt wurr (1925). In‘ Regelfall vereedigt de Chief Justice den Präsidenten; bi Coolidge sien Wedderwahl harr de ehmalge Präsident William Howard Taft dit Amt inne.

In sien Kabinett hett Coolidge eenige vun Harding sien Ministern övernommen un behull dree vun de wiels sien gesamt Amtstiet bi.

Coolidge steeg gau to en vun de beleevtesten Präsidenten up. Nich minnen Andeel doran harr de Innovatschoon vun landswiet Hörfunk-Anspraaken, de he as eerst afhollen hett. Se hemm den Präsidenten de Bevölkerung akustisch un emotschonal näher brocht. Privat weer he aber as düchtig still bekannt, de sück an Smalltalk un Dischgesprächen nich bedeeligen dee. Dat broch hüm de Ökelnaam „Silent Cal“ in. Ok sien Politikstil weer betont ruhig un präägt dör dat Aflehnen vun jeglichen Aktschonismus, un dormit en Gegenpol to de wertschaplich Överhitten in de Johren vun sien Präsidentschap.

För sien eegen Wahlkampagne in dat Johr 1924 hett he sück mit modernst Kommunikatschonsstrategien as de Filmsellschopp MGM, den Insatz vun Stars as to’n Bispeel Al Jolson un en eegens komponeert Schlager Keep Cool and Keep Coolidge bedeent. He wurr bi de Präsidentschapswahl an‘ 4. November 1924 mit klor Mehrheit bestätigt: 54 Perzent vun de Wähler hemm sück för hüm utspraaken. John William Davis, de Kandidat vun de Demokraten, keem blots up 28,8 Perzent, up den Kandidaten vun de Progressive Party, Robert Marion La Follette Sr., entfullen 16,6 Perzent. Coolidge reck in 35 Bundesstaaten de Mehrheit un seker sück dormit 382 vun 531 Stimmen in dat Electoral College. Sien vull Amtsperiood as Präsident fung he mit de tweet Vereedigung an‘ 4. März 1925 an. Sien Viezpräsident wiels disse Amtsperiood weer Charles Gates Dawes.[3]

Wertschaps- un Finanzpolitik[ännern | Bornkood ännern]

En Grupp vun Indianer besöcht 1924 den Präsidenten, nahdem se formal per Gesett to Börger vun de USA verklort wurrn
Coolidge verleeht Orden an Liddmaaten vun de Strietkräfte
Offiziell Porträt vun Calvin Coolidge in dat Witt Huus

Gau harr Coolidge den Roop as Konservativer, de en lütt Regeeren den Vortoog geev. Ünner sien Administratschoon wies de Wertschap enormes Wassdom, wurr de Staatsverschuldung düütlich minneseert, geev dat jedes Johr en Huushollensöverschuss, wurrn Stüern düütlich minneseert un de Bundsregeeren schrump sowohl in afsoluten Tallen as ok relativ to de Bundsstaatsregeeren un den wassen privaten Sektor. Coolidge stell dat Vertruen vun de Apenlichkeit in dat Witt Huus nah de Schandaals vun de Administratschoon vun sien Vörgänger weer her. Disse Politik stunn in düütlichen Ünnerscheed to den Regeerens-Aktivismus vun sien Nahfolger Herbert Clark Hoover, de to en Husshollensdefizit führ un wohrschienlich stark to dat Schlimmerwurrn vun de Great Depression bidragen dee, un de experimentell Politik vun Hoover sien Nahfolger Franklin Delano Roosevelt, de den amerikaanschen Wohlfahrtsstaat schafft hett. Bi sien Antrittsreed 1924 hett Coolidge Harding sien Utseggen „keine neuen Experimente“ mit de Feststellung ünnerstütt, dat, „wenn wir neue Strukturen zu errichten wollen, wir erst ein bestimmtes Wissen über die alten Fundamente haben müssen“. Wiels de meest nich reguleerte, gau wassen Wertschap höhger Stüerinnahmen trotz leeger Stüersätze inbroch, hett sück Coolidge up de anner Siet düchtig bemöht, de Staatsutgaven to minneseeren. In sien weekentlich Drapen mit den Direkter vun dat nee schafft Bureau of the Budget, Herbert Lord, hett Coolidge de Utgaven vun den Bund vun 3,2 Mrd. Dollar in dat Johr 1923 up 3,053 Mrd. Dollar in dat Johr 1924 verminnert.[4]

Ünner Coolidge steeg de Dow Jones, de siet Johren um de 100 Punkte schwanken dee, nahhollend an. De Wertschap de wassen, de Arbeitslosigkeit nehm af, dat geev jedes Johr en Huushollensöverschuss un de Stüern wurrn mehrere Male düütlich minnert. Ok gelung dat de USA ünner Coolidge de Staatsschulden, de wiels den Eersten Weltkrieg anhümpelt wurrn, düütlich to minnern. Coolidge seech dör sien Erfohrungen mit Problemen, de de starke Reguleeren vun de Iesenbahnen un de Autobahnen hervörropen harr, de Reguleeren vun de Wertschap as negativ an un hett versöcht, as Präsident de Wertschap so wiet as mögelk freen Loop to laaten. So wurrn de um sück griepen Börsenspekulatschoon un de Kreditblase ünner Coolidge nich indämmt, sonnern sogor noch fördert. Wiels de Kredite för Konsumzwecke in dat Johr 1919 noch 100 Millionen US-Dollar bedragen deen, steeg disse Betrag bit 1929 up över söben Milliarden. Coolidge wurr so to’n „Inbegriff konservativer Laissez-faire-Politik zugunsten eines freien Unternehmertums, dessen natürliches Regulativ die freie Konkurrenz auf dem Marktplatz war“.[5] Kenntekent is sien Ütern van 1925: „The business of America is business.“ John Kenneth Galbraith oordeelt in sien Book Crash over de Rull vun Coolidge bi de Vörbereiten vun de Weltwertschapskrise: „President Coolidge neither knew nor cared what was going on.“ („Weder wusste Präsident Coolidge was vor sich ging, noch interessierte es ihn“).

Sien Finanzminister Andrew Mellon hett Coolidge vun dat dormals nee Konzept vun en wetenschaplich Bestüern (scientific taxation) övertüügt. Dat Konzept teelt dorup af, de Stüerinnahmen afsolut to maximeeren. Höhgere Stüersätze sünd för dit Teel faken kontraproduktiv, wiel de tosätzlich Bestüern dat Wertschapswassdom verlangsamen kann. Leeger Sätze up de anner Siet können de afsoluten Stüerinnahmen höhger maken, wiel se de Privatwertschap dat erlooven dee, flinker to wassen, wat de Stüerbasis vergrötern deiht.

Binnenpolitik[ännern | Bornkood ännern]

Coolidge hett sück gegen de staatliche Administratschoon vun de Waterweeg wennd, so to’n Bispeel gegen dat Staudammprojekt an‘ Colorado River, dat vun Coolidge sien Hannelsminister un Nahfolger Herbert Hoover vörandreeven wurr.[6] De Schuultollpolitik hett he aber deelwies forsett.

Coolidge sien Verhältnis to’n Kongress weer vun Vetos un so nömmt Pocket-Vetos kenntekent, dat heet, Coolidge hett sück faken wiegert, Gesetten, de vun den Kongress erlaaten wurrn weern, in de Sömmerpaus to ünnerschrieven. Generell weern de Konflikte mit den Kongress dordör kenntekent, dat de de Staatsutgaven herupsetten wull, wiels Coolidge de minneseeren wull. En vun Coolidge sien bekannt Utseggen weer: „Ik bin för Sporsamkeit, dornah bin ik för mehr Sporsamkeit“ („I am for economy, after that I am for more economy“). As Söhn vun en Buer verstunn Coolidge de wertschaplich Anliggen vun Farmern, harr aber Twiefel doran, dat de Regeeren jemals de Tatsaak ännern kunn, dat de Landwertschap nich völ Geld inbringen dee. He weer de Ansicht, dat – so as ok he sülvst sien Karriere in de Stadt maakt harr – dit ok för völ Farmer de best Optschoon weer. So hett he dat Ünnerschrieven vun den johrenlang vörbereit McNary–Haugen Farm Relief Bill van‘ 4. Mai 1928 to de Ünnerstütten för Hunnertduusende bankrott Farmer, de hör Hypotheken nich mehr betahlen kunnen, insgesamt veermal verwiegert, wiel he stiegen Agrarpries verwachten dee – allerdings mit dat twiefelhaft Argument, se kunnen dör staatliche Garantien noch wieder daalgahn.[7] In disse Aflehnung wurr he vun de Lobby vun de industrialiseerten Bundsstaaten unterstütt.

As Gouverneur vun Massachusetts weer Coolidge fröher in sien politisch Karriere dorför bekannt wurrn, den Streik vun de Polizei vun Boston braken to hemm. „Nümms hett dat Recht, irgendwo un to irgenden Tiet gegen den apenliche Sekerheit to streiken“ weer Deel vun sien in de Presse wiet publizeerten Telegramm an de Gewerkschapsführer vun de Polizei. All streikenden Polizisten wurrn entlaaten. De entslooten Hollen vun Coolidge to Recht un Ordnung droog to Beruhigung en bannig he nun her gahn Situatschoon bi un hett hüm bundswiet bekannt maakt.[6][8]

Coolidge hett en Ingrenzen vun de Immigratschoon ünnerstütt. He hett fordert, dat de Vereenigte Staaten in de Laag ween mussen, Immigranten uptonehmen, un dat sück de Immigranten in hör nee Land infügen. Coolidge weer aber in de Laag, wiels sien gesamt Karriere politisch Ünnerstütten vun eenig Immigrantengruppen (to’n Bispeel de Iren in Boston) to winnen. Coolidge hett in en Reed ok Oppositschoon to de Rassendiskrimineeren utdrückt. Den Ku-Klux-Klan hett he aber blots selten apenlich kritiseert – vör allen fröh in sien Amtstiet. De bi de Anhängern vun den Klan verbreedt Vörbehollen tegenöver irisch Inwannerern un Katholiken ganz allgemeen hett he nich deelt. De Inwannergesettgeven wurr aber ünner Coolidge dör fixe Quoten scharper maakt, wat en vun de Hööftforderungen vun den Ku-Klux-Klans weer.[9] Ost- un Südeuropäer wurrn teelt benahdeeligt, Japanern wurr dat Inwannern ganz ünnerseggt.[4] Coolidge schreev en düütlichen Breef an den Kongress, in de he dat anti-japaansch Immigrationsgesett düchtig kritiseert hett. Japan würr all dat Utwannern vun sien Staatsbörger kontrolleeren un de Kongress harr „völlig ahn Anlaat un Nutzen de Beziehungen mit Japan verschlechtert“.

Coolidge hett allerdings den amerikaansch Indianern 1924 de Staatsbörgerrechte tospraaken.[10] Coolidge hett sück ok för dat Verafscheeden vun Anti-Lynch-Gesetten insett. Disse wurrn aber dör demokraatsch Afordnete ut den Südstaaten blockeert.[11] Sien Krisenmanagement wiels de Mississippifloot 1927 wurr kritiseert. Ut Grünnen vun de strikte Trennung vun Bunds- un Bundsstaatsregeeren hett Coolidge de Unglücksregionen nich besöcht.[12]

Mit Genevieve R. Cline hett he 1928 de eerste Fru to en Bundsrichterin nömmt.

För Steven F. Hayward as för völ anner konservative Republikaner is Coolidge „the last serious and self-conscious anti-Progressive Republican president until Reagan came along“.[13]

Butenpolitik[ännern | Bornkood ännern]

Calvin Coolidge in‘ Gorden vun dat Witt Huus

Coolidge hett in de Butenpolitik up dat Erhollen vun de wertschaplich un finanziell Vörrangstellung vun de USA sett. Mit den Dawes-Plaan gelung Coolidge un sien Butenminister Charles Evans Hughes 1924 en Neeregelung vun de düütsch Kriegsschulden. 1926 leet he wiels de Guerra Constitucionalista amerikaansch Marineinfanterie in Nicaragua ingriepen. Disse tweet Militärinterventschoon in Nicaragua sull bit 1933 andüern. Ok bi de Besetten vun Haiti wurr ünner sien Ägide fortsett. Ünner Coolidge steegen de Direktinvestitschonen in Südamerika wieder an un hemm de wertschapliche Afhängigkeit vun disse Region vun de Vereenigten Staaten noch starker maakt.[14]

1928 hett de Butenminister vun Coolidge, Frank Billings Kellogg, den Briand-Kellogg-Pakt ünnerschreeven, en Kriegsächtungspakt. An de Wirksamkeit vun dissen Verdrag harr he sülvst Twiefel un hett hüm vör allen symbolisch Bedüüden tospraaken. Liekers kreeg mit Kellogg de tweete Angehörige vun sien Regeeren den Freedensnobelpries, nahdem hüm tovör all Charles Gates Dawes kreegen harr.[14]

Wiels de Amtstiet vun Coolidge wurr dat faschistisch Italien mit Hülp vun dat Bankhuus J. P. Morgan apen finanziell unterstütt; Italien kreeg Kredite in Hööcht vun mehreren Hunnert Millionen Dollar. De US-Botschopper in Italien, Richard Washburn Child, weer sogor as Ghostwriter an de Autobiografie vun Benito Mussolini bedeeligt.[15]

Enn‘ vun de Präsidentschap[ännern | Bornkood ännern]

För Apenlichkeit un Politiker unverwacht hett Coolidge all in‘ August 1927 ankünnigt, bi de Wahl vun 1928 trotz temelk groot Popularität un good Chancen up en Wedderwahl nich mehr antreeden to willen. De amtsmööd Coolidge hett sien Entscheeden dormit begrünnd, dat „der regelmäßige Wechsel im Amt des Präsidenten die beste Chance für einen ehrlichen öffentlichen Dienst ist“. Weer Coolidge antreeden un wedder wählt wurrn, weer he an dat Enn‘ vun sien dart Amtstiet bit 1933 meest teihn Johr in’t Amt ween, länger as bit dorhen jeder anner amerikaansch Präsident (later amteer Franklin Delano Roosevelt tatsächlich noch länger, nemelk twalf Johr van 1933 bit 1945). Turnusgemäß is Coolidge an‘ 4. März 1929 ut dat Amt utscheeden.[16]

Beropen an den Supreme Court[ännern | Bornkood ännern]

Calvin Coolidge in de good fiev Johr vun sien Regeerenstiet een vun all tosommen negen Richter an den Böversten Gerichtshoff vun de USA beropen:

Stone wurr 1941 vun Präsident Franklin Delano Roosevelt ok to’n Vorsitzenden Richter nömmt. Wiedere Beropen wurrn an leeger Bundsgerichte vörnommen.

Latere Johren un Dood[ännern | Bornkood ännern]

Coolidge sien Graff in Plymouth

Ofschons Coolidge sien Nachfolger Herbert Clark Hoover, de ünner hüm Hannelsminister weer, as Parteigenossen apenlich gegen de Demokraten unterstütten dee, much he hüm privat nich un hett hüm as „Wonder Boy“ beteekent. Coolidge weer besörgt över de Politik vun Hoover, de de Staatsutgaven höhger setten dee un Schulden maaken dee. He weer bang, dat dat letztendlich to Problemen führen kunn, wiel in‘ Falle vun en Krise kien Mittel to deren Bekämpen to Verfügung stahn deen.

Coolidge hett 1929 sien Biographie herutbrocht. He is unverwacht an‘ 5. Januar 1933 um 12:45 Ühr in sien Huus in Northampton (Massachusetts) an en Hartinfarkt in dat Öller vun 60 Johren storven. Vör sien Dood hett he de Wahlnedderlaag vun sien Nahfolger beduurt. Hoover harr de Präsidentschapswahl 1932 gegen Franklin Delano Roosevelt verloren.[17]

Coolidge is de eenzige US-Präsident, de an den amerikaanschen Natschonalfierdag, den Independence Day, boren wurr. Nah en Anekdote ut Coolidge Leven is de Coolidge-Effekt vun de Sexualwetenschap nömmt,[18] de allerdings eerst in den 1950er Johren experimentell test wurr.

Anners Wat[ännern | Bornkood ännern]

De Stadt Coolidge, Arizona is nah hüm nömmt.

Böker[ännern | Bornkood ännern]

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

John Calvin Coolidge. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkeld Nahwiesen[ännern | Bornkood ännern]

  1. American President: Calvin Coolidge: Family life
  2. Peter Schäfer: Calvin Coolidge (1923–1929). Der Puritarier im Weißen Haus. In: Christof Mauch (Hrsg.): Die amerikanischen Präsidenten. 5., fortführt un aktualiseert Uplaag. München 2009, S. 297–301, hier: S. 297–298
  3. David Greenberg: [1] Calvin Coolidge– Campaigns and Elections, Herutgever: University of Virginia, Webpräsenz millercenter.org (engelsch), afropen an‘ 14. Dezember 2013
  4. a b Peter Schäfer: Calvin Coolidge (1923–1929). Der Puritarier im Weißen Haus. In: Christof Mauch (Hrsg.): Die amerikanischen Präsidenten. 5., fortführt un aktualiseerte Uplaag. München 2009, S. 297–301, hier: S. 299–301
  5. Willi Paul Adams, Die USA im 20. Jahrhundert, München: Oldenbourg 2000, S. 48.
  6. a b David Greenberg: [2] Calvin Coolidge– Domestic Affairs; Herutgever: University of Virginia, Webpräsenz millercenter.org (engelsch), afropen an‘ 14. Dezember 2013
  7. Uttoog ut de Begrünnen vun de Aflehnung (PDF; 10 kB)
  8. Peter Schäfer: Calvin Coolidge (1923–1929). Der Puritarier im Weißen Haus. In: Christof Mauch (Hrsg.): Die amerikanischen Präsidenten. 5., fortführt un aktualiseerte Uplaag. München 2009, S. 297–301, hier: S. 300
  9. Websteed vun de Coolidge-Stiftung afropen an‘ 14. Oktober 2016
  10. Nicolas Hansen: [3] Indianer werden US-Amerikaner; Herutgever: Deutschlandradio van‘ 2. Juni 2009, dradio.de, afropen an‘ 26. Juni 2013
  11. Sobel, Robert (1998). Coolidge: An American Enigma. Regnery Publishing. ISBN 978-0-89526-410-7, Siedenn 249–250
  12. McCoy, Donald R. (1967), he hett aber doran arbeit, privat Spennengeld intodrieven. Calvin Coolidge: The Quiet President. Macmillan. ISBN 978-0-945707-23-3, Sieden 330–331
  13. Steven Hayward, Keep Cool with Coolidge, [4] 1. Juli 2011
  14. a b David Greenberg: [5] Calvin Coolidge– Foreign Affairs; Herutgever: University of Virginia, Webpräsenz millercenter.org (engelsch) afropen an‘ 14. Dezember 2013
  15. J. P. Diggins, Mussolini and Fascism: The View from America, Princeton NY 1972, S. 27f.
  16. Peter Schäfer: Calvin Coolidge (1923–1929). Der Puritarier im Weißen Haus. In: Christof Mauch (Hrsg.): Die amerikanischen Präsidenten. 5., fortführt un aktualiseert Uplaag. München 2009, S. 297–301, hier: S. 300–301
  17. American President: Calvin Coolidge: Life after the presidency
  18. Rolf Degen: Das Rätsel der erlahmenden Libido. In: Die Zeit Nr. 24/1998.