J. J. Johnson
James Louis „J. J.“ Johnson (* 22. Januar 1924 in Indianapolis, Indiana; † 4. Februar 2001 ok dor) weer en US-amerikaansch Komponist un Jazz-Musiker (Basuun, Kompositschoon, Arrangement).
Leven
[ännern | Bornkood ännern]In dat Öller vun negen bit elf hett Johnson Klaveer bi en Karkenorganisten Lehrt; mit 14 is he denn to de Basuun wesselt. In de Johren 1941/42 tour he mit Bands ünner de Leiden vun Clarence Love un Isaac „Snookum“ Russell, de sien Trompeter Fats Navarro grooten Infloot up de Speelwies vun Johnson harr. Van 1942 bit 1945 weer Johnson Liddmaat vun dat Benny Carter Orchesters, mit dat he touren un in tallriek Radioshows speelen dee. He stüer hier ok eenige Arrangements bi. Sien eerst upnommen Solo weer 1943 dat över Love for Sale.
Bit to'n Mai 1945 speel Johnson bi Count Basie – gröttstendeels in New York, wohen he Midden 1946 översiedeln dee, um för de nächsten Johren mit lütt Gruppen in verscheeden Clubs mit Bebop-Grötten as to'n Bispeel Bud Powell, Max Roach, Miles Davis, Fats Navarro, Charlie Parker un Dizzy Gillespie to spelen. Mit dat Nonett vun Davis weer he an dat Inspeelen vun Birth of the Cool bedeeligt.
In Oscar Pettiford sien Band tour Johnson 1951 dör Korea, Japan un den Südpazifik; 1952 gung he mit en All-Star-Band, de ünner annern Miles Davis anhörrn dee, up Tour. Wegen de schlechter wurrn eegen finanziellen Situatschoon hett Johnson as Inspekteur bi de Sperry Gyroscope Company arbeit un is in disse Tiet blots noch af un to uptreden. In' August 1954 hett Johnson tosommen mit den Basuunisten Kai Winding en Duo mit Naam Jay and Kai grünnd, dat inbett in en Quintett bit 1956 aktiv blieven un extrem spoodriek ween sull – un somit Johnson en breet Publikum bekannt maaken dee. Neben dat mittlerwiel reckt Ansehn as führen Jazz-Basuunist truck he nu ok dör sien Third-Stream-Kompositschoon Poem for Brass (alias Jazz Suite for Brass) Upmarksomkeit as Arrangeur up sück. Völ vun sien orchestreert Warken enthollen sowohl fugato-Passagen un choralartige „out of tempo“-Elemente as ok konventschonelle Swing-Afsnitte.
Nah de Uplöösen vun Jay and Kai hett Johnson sien eegen Quintett bit to'n Sömmer 1960 leit, tour dör Europa un komponeer groot anleggt Arbeiten as El camino real un Sketch for Trombone and Band, de 1959 bi dat Monterey Jazz Festival eerstmals upführt wurrn. Dorneben geev he Ünnerricht an de Lenox School of Jazz in Massachusetts un schreev an en nee Third-Stream-Kompositschoon, Perceptions för Dizzy Gillespie.
De 1960er Johren dörweg hett Johnson sien Karrieren as Basuunist un Arrangeur/Komponist mitnanner verbunnen: He speel mit de Miles Davis Grupp (1961/62), harr sien eegen Band (1963) un hett wiels en Japan-Tournee en eegen Sextett ünner annern mit Clark Terry un Sonny Stitt. leit. Bit 1967 komponeer he för de MBA Musik in NYC un harr deren Leiden inne.
Af 1970, dat Johr, in dat he nah Los Angeles truck, schreev he hööftsächlich Film- un Feernsehmusik; sien selten Upnahmen un Upträen hemm aber wiederhen sien Bedüüden as aktiv Jazz-Basuunist ünnerstreeken. En paar Johr nah sien Rückkehr in sien Heimatstadt Indianapolis (1987) speel Johnson nah den Dood vun sien Ehefru Vivian, de he doruphen en Album widmen dee, weer fakener. 1988 speel he bispeelswies in dat New Yorker Village Vanguard, wo he vun Slide Hampton en Ünnerschriftenlist vun verscheeden Basuunisten as Teeken vun hör Anerkennen vun sien Verdeensten in' Jazz kreeg.
Nahdem he 1995 en letzt Konzert in dat Jazz Kitchen in Indianapolis geeven harr, geev he in' Juni 1997 in' Down Beat den Rückzoog ut dat aktiv Musikgeschäft bekannt, um noch an eegen Kompositschonen un mit Joshua Berret un Louis Bourgois III an sien Autobiographie The Musical World of J. J. Johnson to arbeiten. Johnson hett de letzt Johren an Krebs leeden. An' 4. Februar 2001 hett he sück dood schaten.
Bedüüden
[ännern | Bornkood ännern]Johnson gellt as bedüüdenst Nahkriegs-Basuunist, de up tallriek Basuunisten en grooten Infloot harr un hett. Sien fröhen Upnahmen (etwa bit 1945) tüügen vun en dicken“ Toon, en ehrder aggressiv Speelwies as ok beindrucken Beweglichkeit un ähneln noch sien fröh Vörbiller Lester Young, Roy Eldridge as ok Fred Beckett – letzterer betoon ehrder de linearen Qualitäten vun de Basuun as dat effektvulle Insetten vun den Toog.
Wiels de 1940er Johren dör entwickelte Johnson en derartig Schnelligkeit un technische Beherrschung vun dat Instrument, dat völ Hörer vun sien Platten dormals meent hemm, dat Johnson Ventilbasuun speelen dee: Johnson sien hooch Speeltempo un de dorbi aber trotzdem wiederhen bestahn akkurate Kloorheit gellen bit dato as noch nich weer reckt.
Af 1947 speel mit en en beten leiseren Toon uun hett sück en gelegentlich vibrato för besünnere Effekte upsport. Dat Resultat weer so en dröög, dennoch överut attraktiv Sound, de en beeten an en Waldhoorn erinnert. Wiels disse Periood hett Johnson flietig doran arbeit, de Patterns ut den Bebop up de Basuun to överdragen, so dat sück sien Soli immer mehr an Geschwindkeit un „utwennig lernt“ Floskeln – as to'n Bispeel de minneseert Quint (as Bebop-typischer Blue Note) – orienteeren deen. Sien Speel wurr aber in den 1950er Johren immer utriepter, he legg nu weniger Wert up Formeln un Geschwindigkeit, dorför mehr up en Skala-betrucken, modale as ok motivische Speelwies.
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]- 1994: International Academy of Jazz Hall of Fame
- 1996: NEA Jazz Masters Fellowship
- 2000: Bird Award
Diskografisch Henwies
[ännern | Bornkood ännern]- Jay And Kai (Savoy Records, 1947–1954) mit Hank Jones, Billy Bauer, Charles Mingus, Eddie Safranski, Kenny Clarke
- The Eminent Jay Jay Johnson: Volume 1 & 2 (Blue Note Records, 1953–1954) mit Clifford Brown, Hank Mobley, Jimmy Heath, Wynton Kelly, John Lewis, Horace Silver, Paul Chambers, Percy Heath, Charles Mingus, Kenny Clarke (nah Morton/Cook „Eines der zentralen Dokumente des Nachkriegsjazz“)
- Live At The Cafe Bohemia (Fresh Sound, 1957) mit Bobby Jaspar, Tommy Flanagan, Wilbur Little, Elvin Jones
- The Trombone Master (Columbia, 1957–1960) mit Nat Adderley, Victor Feldman, Max Roach
- Live At The Village Vanguard (Emercy, 1988) mit Ralph Moore, Stanley Cowell, Rufus Reid, Victor Lewis
Sammlung
[ännern | Bornkood ännern]- The Complete CBS J. J. Johnson Small Group Sessions (1956–61) – (Mosaic, 1996) 11 LPs oder 7 CDs mit Bobby Jaspar, Hank Jones, Percy Heath, Elvin Jones, Wilbur Little, Tommy Flanagan, Paul Chambers, Max Roach, Nat Adderley, Albert Heath, Cedar Walton, Spanke DeBrest b, Freddie Hubbard, Clifford Jordan, Arthur Harper b, Victor Feldman, Sam Jones, Louis Hayes
Filmografie (Utwahl)
[ännern | Bornkood ännern]- 1971: Shaft
- 1972: Top of the Heap
- 1972: Straße zum Jenseits (Across 110th Street)
- 1973: Ein Fall für Cleopatra Jones (Cleopatra Jones)
- 1974: Willie Dynamite (Willie Dynamite)
- 1975: Starsky & Hutch (TV Serie)
- 1976–1978: Der sechs Millionen Dollar Mann (TV Serie)
- 1979–1980: Buck Rogers (TV Serie)
- 1983–1985: Mike Hammer (TV Serie)
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Richard Cook, Brian Morton: The Penguin Guide to Jazz On CD. 2. Uplaag. Penguin, London 1994
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- Nachruf in The Guardian
- Vörlaag:DNB-Portal
- J. J. Johnson in de Internet Movie Database (engelsch)