Frankriek
| |||||
|
Kör'd Snack: Liberté, Égalité, Fraternité („Freeiheid, Gliekheid, Broderlichkeid“) | |||||
| Amtsspraak | Franzöösk | ||||
| Hööftstadt | Paris | ||||
| Staat- un Regerungsform | semipräsidielle Republiek | ||||
| Staatsöverhöfft | Emmanuel Macron | ||||
| Regerungschef | Elisabeth Borne | ||||
| Flach | 632.733,9 km²[1] | ||||
| Inwahners | 67.422.000 (1. Januar 2021)[2] | ||||
| Bevölkerungsdicht | 106 Inwahners pro km² | ||||
| Bevölkerungsentwicklung | +0,30% (2018–2019)[3] | ||||
| Geld | Euro (EUR) | ||||
| Natschonalhymne | La Marseillaise | ||||
| Natschonalfierdag | 14. Juli | ||||
| Kfz-Kennteken | F | ||||
| Internet-TLD | Metropolitan-Fr.: .fr
Överseekuntrei: .bl, .gf, .gp, .mf, .mq, .nc, .pf, .pm, .re, .tf, .wf, .yt | ||||
| Vörwahl | Metropolitan-Fr.: +33
Överseekuntrei: +262, +508, +590, +594, +596, +681, +687, +689 | ||||
.svg)
| |||||
.svg)
Frankriek (fr. France [fʁɑ̃ːs]), amtlich Franzöösk Republiek (fr. la République française [ʁe.py.ˈblik fʁɑ̃.ˈsɛz]) is een demokraatsch Eenheidstaat in Westeuropa mit Kuntreis op anner Kontinenten. De europääsch Deel van Frankriek geiht van de Middellannsche See bit to de Engelschen Kanal, to de Noordsee sowo van Rhien bit to de Atlantik. Sien Fastland warrt wegen de Form as Sösseck betekent. Frankriek is na Flach dat grootste un na Inwohner (achter Düütschland) dat tweedgrootste Land in de Europääsche Union. Frankriek hett (na Russland un de Ukraine) da dardgrootste Kuntrei in Europa. Paris is de Hööftstadt.
De Franzöösk Republiek warrt in hör Verfatung as undeelbar, laizistisch, demokraatsch un sozial verklaart[4]. Ihr Grundsatz lautet: „Regerung van de Lüüd dör de Lüüd un för de Lüüd“. Frankriek is de sövengrootste Wertschop op de Welt[5]. Levensstand, Bildungsgrad un dörgahns Levensweertschop gellen as hoog. As meist besöökst Land op de Welt upnimmt Frankriek rund 83 Millionen utlandsk Touristen pro Jahr.
Frankriek hett 8 Navers: Belgien, Luxemborg, Düütschland, de Swiez, Italien, Monaco, Andorra un Spanien.
Geografie[ännern | Bornkood ännern]
Allgemeen[ännern | Bornkood ännern]
Dat Kuntrei van Frankriek is 632.733,9 km² groot. Dat „franzöösk Moderland“ in Europa (France métropolitaine) hett een Flach van 543.939,9 km². Frankriek hett de Form van een Sösseck.
As een van de grootsten Lannen Europas hett Frankriek vööl verscheden Landskupps. Frankriek is vör all van Felden of Höchten prentje. In'n Süden un an de Grenz to de Iberischen Halveiland is dat Land bargerg. Höfftbargen sünd de Pyrenäen in'n Südwest. Anner Bargen sünd de Vogesen, de Jura un de Alpen. De hoogste Bargen Frankrieks is de 4810 Meter hoog Mont Blanc in den Alpen; He schall oft ok as hoogster Bargen van Europa betekent.
Frankriek hett Küsten in'n Süden to'n Middellannsche See, in'n West un Noorden to'n Atlantik, to'n Engelschen Kanal un to de Noordsee. Frankriek grenzt in'n Süden an Spanien un Andorra, in'n Nourden un in'n Oosten an Belgien, Luxemborg, Düütschland, de Swiez un Italien sowo in'n Südoosten an Monaco. Bovendeem grenzt Frankriek dör dat Översee-Département Franzöösk-Guayana an de Lanner Surinam un Brasilien un dör dat Överseekuntrei Saint-Martin an dat autonoom Land Sint Maarten van de Nedderlannen.
Kuntreien[ännern | Bornkood ännern]
Frankriek is in 18 Kuntreien unnerdeelt, daarvan befinnen sük 13 in Europa, un 5 sünd franzöösk Överseekuntreien – Franzöösk-Guayana, Guadeloupe, Martinique, Mayotte und Réunion. Bit to de 31. Dezember 2015 weren de europääsch Delen van Frankriek in 22 Kuntreien unnerdeelt.
Steden[ännern | Bornkood ännern]
De Kuntrei um Paris (franzöösk région parisienne) liggt in de Kuntrei Île-de-France un hett mehr as twalv Millionen Inwahners. De Grootrumen um Lyon (Métropole de Lyon), Marseille, Toulouse, Bordeaux un Lille hebb mehr as een Million Inwahners.
| Rang | Stadt | Inwahners Stadt (1. Januar 2018)[6] | Inwahners Grootruum (1. Januar 2018)[7] |
|---|---|---|---|
| 1. | Paris | 2.175.601 | 12.569.000 |
| 2. | Marseille | 868.277 | 1.756.000 |
| 3. | Lyon | 518.635 | 2.311.000 |
| 4. | Toulouse | 486.828 | 1.345.000 |
| 5. | Nizza (Nice) | 341.032 | 1.006.000 |
| 6. | Nantes | 314.138 | 962.000 |
| 7. | Montpellier | 290.053 | 608.000 |
| 8. | Straßborg | 284.677 | 786.000 |
| 9. | Bordeaux | 257.068 | 1.233.000 |
| 10. | Lille | 233.098 | 1.188.000 |
| 11. | Rennes | 217.728 | 727.000 |
Naturschuulrebeet[ännern | Bornkood ännern]
Frankriek hett Naturschuulrebeet verscheden Aarden. Dat sünd
- negen Nationalparks mit een Flach van sowat 4,5 Millionen Hektar,
- negen Meernaturparks,
- 54 regionaal Naturparks mit een Flach van mehr as 9 Millionen Hektar un
- een Vöölheid van Schutzzonen, wo Naturreservats (réserve naturelle), Natura-2000-Rebeten de EU un Biosphärenreservate van de UNESCO.
Bevölkerung[ännern | Bornkood ännern]
Spraken[ännern | Bornkood ännern]
Amtsspraak is Franzöösch. Dat gifft bannig vele Dialekten in Frankriek. In de Süden, na't Middelmeer hen, warrt ok Okzitaansch prot, wat en romaansch Spraak is. In de Bretagne snackt se ok Bretoonsch, wat en keltisch Spraak is. In't Elsaß snackt se Elsässerditsch, wat en hoochdüütschen Dialekt is un vun welke Lüüd to'n Niederalemannisch rekent warrt. Up dat Eiland Korsika word Koors'sch snackt, un heel in d' Südwesten leven de Basken, de Basksch snacken. In d' Noordoosten bi de Stadt Dünkerk, nett an d' Grenz to Belgien, leven Flamen, de en nedderlandsch Dialekt proten.
Anner as z. B. in Italien gifft dat in Franrkiek keen regionalen Amtsspraak.
Franzöösk is Amtsspraak bi den Vereente Natschonen.
Historie[ännern | Bornkood ännern]
In Frankriek hett dat bis to de Franzöösche Revolutschoon jümmers ne Monarkie geben. Nadem 1870 de Republikaners de Bobenhand kregen hett, gifft dat nu eene Republik in Frankriek. Siet 1958 hett de Präsident vun Frankriek de böberste exekutive Gewalt.
Staat[ännern | Bornkood ännern]
De Verfaten is demokraatsch un heft en Präsident. Dat Land is vunwegen de Verwaltung updeelt in 26 Regionen un 100 Départements.
Nawiesen[ännern | Bornkood ännern]
- ↑ Comparateur de territoire − Comparez les territoires de votre choix - Résultats pour les communes, départements, régions, intercommunalités... | Insee. Afropen an’n 10. Mai 2021.
- ↑ Bilan démographique 2020 - Insee Première - 1834. Afropen an’n 10. Mai 2021.
- ↑ Bilan démographique 2020 - Insee Première - 1834. Afropen an’n 10. Mai 2021.
- ↑ Constitution du 4 octobre 1958. (gouv.fr [afropen an’n 11. Mai 2021]).
- ↑ World Economic Outlook Database October 2019. Afropen an’n 11. Mai 2021.
- ↑ Insee − Institut national de la statistique et des études économiques | Insee. Afropen an’n 11. Mai 2021.
- ↑ Entre 2011 et 2016, les grandes aires urbaines portent la croissance démographique française - Insee Focus - 138. Afropen an’n 11. Mai 2021.
Albanien | Andorra | Belgien | Bosnien-Herzegowina | Bulgarien | Däänmark | Düütschland | Eestland | Finnland | Frankriek | Grekenland | Iesland | Irland | Italien | Kosovo | Kroatien | Lettland | Liechtensteen | Litauen | Luxemborg | Malta | Moldawien | Monaco | Montenegro | Nedderlannen | Noordmakedonien | Norwegen | Öösterriek | Polen | Portugal | Rumänien | Russland | San Marino | Serbien | Slowakei | Slowenien | Spanien | Sweden | Swiez | Tschechien | Ukraine | Ungarn | Vatikaanstad | Vereenigt Königriek | Wittrussland | Zypern
Afhängige Rebeden: Färöer | Gibraltar | Guernsey | Isle of Man | Jan Mayen | Jersey | Spitzbargen