Ernest Shackleton
Sir Ernest Henry Shackleton [ˈɜɻnɛst ˈhɛnɻi ˈʃækəltən] CVO, OBE (Mil.), LL.D,[1] OLH[2] (* 15. Februar 1874 in Kilkea, County Kildare, Irland; † 5. Januar 1922 in Grytviken, Süüdgeorgien) weer en britisch Polarforscher vun irisch Afstammen un en vun de herutragend Persönlichkeiten vun dat so nömmt Golden Tietöller vun de Antarktisforschen.[3] He nehm an veer Antarktisexpeditschonen deel, vun de he bi dree ok de Expeditschoonsleiter weer.
Överblick
[ännern | Bornkood ännern]Sien eerst antarktischen Erfohrungen hett Shackleton as Darte Offizier bi de vun Robert Falcon Scott leit Discovery-Expeditschoon makt, vun de he upgrund vun vermeentlich gesundheitlich Probleme dör den Expeditschoonsleiter 1903 nah Huus schickt wurr.
Starkmödig, disse persönliche Schann to uttodoon, kehr Shackleton 1908 as Baas vun de Nimrod-Expeditschoon in de Antarktis torüch. In’ Januar 1909 stell he tosommen mit dree Begleiters en nee Rekord in de gröttste Dichtrankommen an en vun de beid geographisch Eerdpolen up, bevör se bi 88°23'S un noch 180 km vun den Süüdpool weg torüchkehren mussen. För diesse Leistung wurr Shackleton dör König Edward VII. to’n Ridder slahn.
Nahdem de Norweger Roald Amundsen 1911 den Süüdpool reckt harr, hett Shackleton sien Oogenmark up de nah sien Meenen nah letzt verbleeven Herutfordern vun de Antarktisforschen verlaagert: Dat Dörqueren vun den antarktischen Kontinent vun Küst to Küst över den geographischen Süüdpool weg. Doch ok mit disse Forschensreis, de as Endurance-Expeditschoon bekannt is, is he nich bit an’t Enn’ kommen. Dat Expeditschoonsschipp is in dat Weddell-Meer ünnergahn, nahdem dat vun dat Packies körtdrückt wurrn weer. Dör sien avendüerlich Rettungsaktschoon, för de Shackleton bedüüdend bekannter is, as för sien wetenschapelich Bidrääg to de Antarktisforschen, kunn he all Expeditschoonsdeelnehmer för den sekeren Dood bewohren.
1921 führ hüm de Quest-Expeditschoon en letzt Mal in antarktisch Water. Noch för den eegentlichen Anfang vun sien Forschensreis is Shackleton in Grytviken up Süüdgeorgien an en Hartinfarkt storven un wurr up Wunsch vun sien Fru ok dor begraven.
Afsiets vun sien Forschensreisen weer dat Leven vun Shackleton rastlos un unerfüllt. Up de Söök nah Weeg, mögelk gau to Ruhm un Riekdom to kommen, sünd tallriek Ünnernehmen vun hüm scheitert. An’ Enn’ vun sien Leven weer Shackleton hooch verschuld. Ofschoons he in den Nahroop vun de Press as Held fiert wurr, keem sien Naam in’ Gegensatz to den vun sien Rivalen Scott bald dorup vör lang Tiet in Vergeetenheit. Eerst to de Johrduusendwennen wurr Shackleton as vörbildhafte Führungspersönlichkeit weer opdeckt, de dat in extremen Situatschoonen schaffen dee, sien Ünnergeven to butergewöhnlich Leistungen antodrieven.
Herkunft
[ännern | Bornkood ännern]Ernest Shackleton keem im Kilkea House,[4] en Anwesen dicht bi de Oortschap Athy, as tweet vun teihn Kinner[5] vun den Grundbesitter Henry Shackleton (1847–1920) un de sien Fru Henrietta Letitia Sophia (boren Gavan, 1845–1929) op de Welt.[6] In engstem Tosommenhang mit sien later Leven steiht de Tatsaak, dat de HMS Challenger an‘ Dag nah sien Gebort as eerst Schipp mit zosätzlichem maschinellem Andriev den süüdlichen Polarkreis överqueren dee.[7] Shackleton sien Vorfohren vun sien Vaders Siet, deren Lien sück bit in dat 13. Johrhunnert torüchverfolgen lett, weern Quäker ut de noordengelsch Grafschap Yorkshire, de all siet 1720 in Irland leeven deen.[8] Mit den engelschen Seefohrer Martin Frobisher weer he wietlüftig verwandt.[9] Shackleton sien eenzig Bröer Francis[10] (nömmt Frank, 1876–1941) keem 1907 in Verdacht, an den Roov vun de irisch Kroonjuweelen bedeeligt ween to hemm.[11]
De Leitspröök vun de Familie Shackleton, deren Naam sück vun demjenigem vun en Weiler dicht bi dat Yorkshire-Dörp Heptonstall afleit, luut „Fortitudine Vincimus“ (in‘t Engelsch: „by endurance we conquer“, sovöl as: „Dör Utdüer to’n Sieg“).[12] Dat etwa siet 1600 existeeren Familienwappen drocht dree golden Spangen up rooden Grund.[12]
Faken wurr versöcht, Shackleton sien Eegenschapen un Charaktertüüg vun sien Herkunft aftoleiten, aber nah Meenen vun sien Biographen is dat nich tolässig bzw. en verkört Dorstellen. Shackleton sien Moot un Kampeslüst weern ebenso wenig typisch noordengelsch, as sien Charme un sien Vörleev för Poesie typisch irisch weern. En Studium vun sien Herkunft leefert en Achergrund, verkloren kann dat hüm aber nich.[13]
Fröh Levensjohren
[ännern | Bornkood ännern]Kindheit un Jöögd (1874–1890)
[ännern | Bornkood ännern]In‘ Toog vun de Land War un de allgemeenen Ünnergang vun de Landwertschap in Irland Enn‘ vun dat 19. Johrhunnert, hett sück Shackleton sien Vader entslooten, en nee beroplich Richt intoslahn. 1880 truck de Familie nah Dublin, wo Henry Shackleton an dat Trinity College in de nächst veer Johren Medizin studeer. In‘ Dezember 1884 hett de Familie Irland verlaaten, un Shackleton sien Vader hett en Arztpraxis in Croydon nich wiet vun London apen makt. Nah söss Maand hett he de aber ok all weer upgeven, um sück dornah spoodriek in Sydenham as Dokter daal to laaten.[14]
Siet fröhest Jöögd weer Ernest Shackleton en begeistert Leser. Togang to Literatur un Dichtung kreeg he dör sien Vader. Besünners hebbt hüm de Avendüererromaans vun den engelschen Romancier George Alfred Henty (1832–1902) un vun Jules Verne.[15] Sien leevst Books all Life with the Esquimaux[16] vun de Polarforscher Charles Francis Hall ween hemm.[17] Över sien besünner Vörleev för de Söök nah verburgen Schatzen, sien all fröh utpräägt Drang nah Unafhängigkeit un sien mitrietend Begeisterungsfähigkeit, de hüm ok as Utwussen erhollen bleev, sünd tallriek Anekdoten överleefert. To Anfang vun sien schoolisch Utbillen wurr Shackleton vun en Huuslehrerin ünnericht. Sietdem de Familie in Sydenham wahnen dee, hett he de Fir Lodge Preparatory School besöcht. Vun sien Mitschölers wurr de för sien Öller groot un kräftig baut Ernest as früendlich un wohlwollend beschreven.[18] He harr allerdings ok en reizbor Temperament un hett ok woll mal de Füüst bruukt, wenn jemand wat Negatives över sien Herkunft oder sien irischen Akzent seggt hett.[19]
In‘ Sömmer 1887 is Shackleton an dat ansehn Dulwich College wesselt. Den vun den Grootmachtsanspröök vun dat Empire präägten Ünnericht, to dessen wichtigst Bausteen christlich Militarismus un militärisch Tugenden tellen deen,[20] beschreev Shackleton sülvst as langwielig. Över Geographie un Literatur hebb ick in de School nie völ lernt.[21] He weer nah de Meenen vun sien Lehrers kien besünners gooden Schöler un scher sück en Schiet wat um den Ünnerricht,[22] hett aber liekers 1890 as Fievtbest vun 30 Schölers vun sien Johrgang afslooten.[23]
Deenst bi de Hannelsmarine (1890–1901)
[ännern | Bornkood ännern]Shackleton sien Vader wull eegentlich, dat he Medizin studeeren dee. He hett denn aber doch inwilligt, dat sien Söhn in de Seefohrt sien Utkommen söken kunn. Wiel he aber en Utbillen up de Britannia, dat Schoolschipp vun de Royal Navy, finanziell nich stemmen kunn, hett he den 16-johrigen Ernest to de Hannelsmarine schickt.[24] Shackleton hüer in‘ April 1890 in Liverpool as Seekadett up de Hoghton Tower[25], en Rahsegler vun de North Western Shipping Company, an.[26] In den folgend veer Johr hett he dat Schippshandwark vun Grund up lernt, hett feern Länner besöcht un harr Umgang mit Minschen vun verscheedenst Herkunft un Billensschichten.[27] Glieks de eerst Reis führ hüm midden in‘ Winter bi swoor Storms um Kap Hoorn nah Valparaíso un Iquique, wo dat Schipp söss Week lang löscht un nee Fracht an Bord nommen wurr. Dorbi hett Shackleton ok lernt, wu man Fracht mit Hülp vun Bööt ahn Schaden tüschen en Schipp un de Küst he nun her transporteert - Techniken, de he bi sien lateren Expeditschonen good bruuken kunn.[28] An dree Seereisen up de Hoghton Tower hett Shackleton deelnommen, bevör he in‘ Juli 1894 an de Seefohrtschool in London gung un dor an‘ 4. Oktober de Prüfung as Tweet Offizier bestunn.[29]
Dör Vermiddeln vun en Schoolfrüend vun dat Dulwich College kreeg Shackleton in‘ November 1894 den Posten vun en Darten Offizier up dat Trampschipp Monmouthshire mit Kurs Feern Oosten. En tweet Reis up dat sülvig Schipp führ hüm nah China.[30]
An‘ 24. Januar 1895, as Shackleton in‘ Indischen Ozean weer, is Carsten Egeberg Borchgrevink in‘ Rahmen vun de Antarctic-Expeditschoon an dat Cape Adare an Land gahn un nehm för sück in Anspröök, as eerst Minsch antarktisch Fastland betreden to hemm.[31] De Tofall wull dat, dat sück nah Shackleton sien latere Utseggen, he sück nau to dissen Tietpunkt entslooten harr, Polarforscher to wurrn.[32]
As he 1896 vun sien tweet Reis up de Monmouthshire torüch keem, hett he de Prüfung as Eerst Offizier afleggt. Nah sien Tiet as Tweet Offizier up de Flintshire, en Dampschipp vun de Welsh Shire Line, kreeg he 1898 toletzt in Singapur dat Kapitänspatent.[33] As Angestellter vun de Union-Castle Line weer Shackleton nahfolgend up dat Lienschipp Tantallon Castle[34] in‘ Post- un Passagierverkehr tüschen Southampton un Kapstadt tätig. En Schippskamerad beschreev hüm as wiet weg vun den Charakter vun gewöhnlich jung Offiziere, eegenbrötlerisch aber nich afwiesend, Keats un Browning reziteerend, en Mischung ut Empfindsamkeit un Aggressivität un dennoch sympathisch.[35] Bi Utbröök vun den Buren-Krieg 1899 wurr Shackleton Dart Offizier up de Tintagel Castle[36] för den Transport vun Suldaten in de Kapkolonie. In Kapstadt is he dorbi mit Rudyard Kipling tosommendrapen, den he as naamhaft Co-Schriever för sien eerst eegen Book gewinnen wull.[37]
Ähnlich as sien latere Rivale Robert Falcon Scott, de sück in de Routine vun de Royal Navy inengt föhl, harr ok Shackleton nich dat Geföhl, in de Hannelsmarine sien Ehrgeiz stillen to können. En Kolleeg bi de Union-Castle Line hett later över hüm seggt: Hüm reizte de Gelegenheit, ut de Monotonie vun Methode un Routine uttobreeken – ut en Dorween, dat sien Individualität irgendwenn stickt harr.[38] Kört nahdem he to’n Fellow vun de Royal Geographical Society beroopen wurr, fung Shackleton sien Karriere as Opdecker an, nich to en lütten Deel deshalb, wiel he dorin de Mögelkeit seech, riek un berühmt to wurrn. In‘ März 1900 hett he den Armeeleutnant Cedric Longstaff (1876–1950) kennen lernt, de sien Vader Llewellyn Longstaff (1841–1918) en vun de Sponsoren vun de Discovery-Expeditschoon weer.[39] Shackleton hett sien Früendschap to Cedric nutzt, um sück bi de sien Vader um de Deelnahm an de Discovery-Expeditschoon to bewarben. Longstaff weer vun Shackleton sien Iefer un Övertüügenskraft beindruckt, dat he Sir Clements Markham, den Schermherr vun de Expeditschoon, anwiest hett, hüm as Expeditschoonsdeelnehmer antoerkennen. An‘ 17. Februar 1901 kreeg Shackleton den Posten vun de Darten Offiziers up dat Expeditschoonsschipp Discovery. Kört dorup wurr he to’n Unterleutnant vun de Royal Naval Reserve (RNR) ernannt.[40] Dormit enn Shackleton sien Deenst bi de Hannelsmarine.[41]
Deelnahm an de Discovery-Expeditschoon (1901–1903)
[ännern | Bornkood ännern]De National Antarctic Expedition, as de Discovery-Expeditschoon offiziell betekent wurr, gung up de Andriev vun Sir Clements Markham torüch, den dormaligen Präsidenten vun de Royal Geographical Society. De Forschungsreise sull mit dat Teel dörführt wurrn, allgemeenwetenschaplich un geographisch Erkunnen in de Antarktis vörtonehmen.[42] Leit wurr se dör den Offizier vun de Royal Navy Robert Falcon Scott, de eerst kört tovör to’n Fregattenkapitän ernannt wurrn weer.[43] Ofschoons dat Forschensschipp Discovery nicht o de Royal Navy hörrn dee, verlang Scott vun de Schippsmannschap, den Offizieren un den wetenschaplichen Expeditschoonsdeelnehmern, sück de in de britisch Kriegsmarine begäng Disziplin ünner to ordnen.[44] Shackleton hett dat so akzepteert, ofschoons he siet Schooltieden militärischen Drill verafscheu un stattdessen en dwangloseren Führensstil leever harr.[45] Sien Upgaven weern as folgt umreeten: Verantwortlich för dat Ünnersöeken vun dat Meerwater, dat Versörgen vun de Offiziersmesse, för den Frachtruum, de Lagerbestände un Versorgensgöder […] ferner för dat Ünnerhollensprogramm.[46]
Nahdem de Discovery an‘ 6. August 1901 von Cowes ut in See steek, keem se nah Tüschenstatschonen in Kapstadt un dat neeseelännsch Lyttelton in‘ Januar 1902 an den Rand vun dat antarktisch Ross-Schelfies an. Nah Ankerung in en lütten Bucht nehm Shackleton an‘ 4. Februar an en Ballonupstieg up de Schelfiestafel deel un hett dorbi de eerst Luftupnahmen in de Antarktis maakt.[47] Nahdem se dat Winterquartier an den McMurdo Sound upslahn harr, ünnernehm he tosommen mit de Wetenschapsoffizieren Edward Wilson un Hartley Travers Ferrar de eerst Schleddenexkursion to Erkunnen vun en seker Weg över dat Schelfies för den plaanten Marsch in Richt Süüdpool.[48] Buterdem weer he in‘ Winter 1902, as de Discovery vun dat Packies inslooten wurr, Herutgever vun dat Expeditschoonsmagazin The South Polar Times.[49] Nah Meenen vun den Schippssteward Clarence Hare weer Shackleton dör sien undwungen Oort un Wies bi de Mannschap de beleevteste Offizier.}}[50] För de Annahm, Shackleton weer bi de Führen vun de Mannschap in Konkurrenz to Scott treden, hett dat aber nie nich steekhollen Bewies geeven.[51] Scott hett Shackleton utsöcht, um mit hüm un Edward Wilson den Marsch nah Süüden över dat Ross-Schelfies to ünnernehmen. De Süüdpool weer nich dat eegentlich Teel, wenngliek dat för Scott vun groot Bedüüden weer, en mögelk hooch süüdlch Breedt to recken.[52] Dat Scott sien Wahl up Shackleton full tüügt up de een Siet vun hooch Vertroon, dat de Expeditschoonsleiter in sien Darten Offizier harr.[53] Up de anner Siet harr disse Entsluss wegen de grundverscheeden Charaktertüüg vun de beid nich schlechter utfallen kunnt.[54]
Eerst Marsch nah Süüden
[ännern | Bornkood ännern]De Marsch, den Scott later as en Verbinnen ut Spood un Scheitern[55] betekent hett, fung an‘ 2. November 1902 an. Shackleton, Scott un Wilson hebbt en nee Süüdrekord reckt, as se an‘ 30. Dezember 82°17'S recken deen un dormit de Leistung vun Carsten Egeberg Borchgrevinks van‘ 16. Februar 1900 (78°50'S[56] ) överboten hebbt.[57] Hör Vörankommen wurr dör de fehlen Erfohren in‘ Umgang mit Schleddenhunnen[58] un dör den Umstand, dat tallriek Deerten an verdorven Foor krank wurrn deen, bannig stuurder.[59] All 22 Hunnen sünd wiels den Marsch storven. Up den Trüggweg is woll wat passeert, deren Utwirken up dat persöönlich Verhältnis tüschen Shackleton un Scott noch hüüd kontrovers diskuteert wurrnn. Ahn Twiefel is, dat de dree Mann tonächst an tietwielig Schneeblindheit, Verfreesen un toletzt ok an Skorbut lieden deen. Hiervun besünners bedraapen weer Shackleton, de toletzt nich mehr in de Laag weer, bi dat Trecken vun den Schledden mittowarken. Nah Scott sien later Angaaven muss Shackleton sogor över lang Strecken up den Schledden transporteert wurrn.[60] Shackleton hett disse Dorstellen aber wedderspraaken[61] un wurr dorbi dör de Daagbookindraagen vun Edward Wilson bestätigt.[62]
An‘ 4. Februar 1903 hebbt de dree Mann denn hör Basislager up de Hut-Point-Halfinsel reckt. Nah en Ünnersööken vun Shackleton dör den Expeditschoonsdokter Dr.Reginald Koettlitz, de ahn eendüüdigen Befund bleev, hett Scott entscheeden, Shackleton up dat Schipp Morning, dat as Ersatz för de Discovery siet Januar 1903 in‘ McMurdo Sound vör Anker leeg, nah Huus to schicken. Scott schreev: In sien gegenwärtigen Gesundheitstostand sull he [Shackleton] kien wieder Risiko vun de Mühsal ingahn.[63] Mögelkerwies weer Scott sien eegentlich Motiv sien Arger över Shackleton sien Beleevtheit bi anner Expeditschoonsdeelnehmer, so dat he in de vermeentlich Erkrankung en willkommen Gelegenheit funn, en lästigen Rivalen lostowurrn.[64][65] Johren later, as de dree Polarridder[66] all nich mehr leven deen, hett Scott stellvertreden Expeditschoonsleiter Albert Borlase Armitage behaupt, Shackleton harr hüm anvertroot, dat dat tüschen den un Scott up den Weg nah Süüden to‘n handfasten Striet kommen weer.[67] Ferner harr luut Armitage Scott den Expeditionsarzt droht: Wenn he [Shackleton] nich krank nah Huus fohrt, wurrd he unehrenhaft entlaaten.[68] För Armitage sien Ütern finnen sück aber kien wiedere Henwiesen. Shackleton verhull sück aber loyal to Scott, bit de hüm in de sien Book The Voyage of the Discovery van 1905 mehrfak vun baben heraf as uns Invalide beteken dee.[69] Beid Polarforscher hebbt sück woll in de Apenlichkeit vull Respekt un Höflichkeit behannelt[70], doch nah sien Biographen Roland Huntford (* 1927) weer Shackleton sien Hollen to Scott siether präägt vun Verachten un Afneegen. Sien verletzt Stolt verlang dornah, in de Antarktis torüchtogahn un Scott to överdrapen.[71]
Trüggkehr in dat Zivilleven (1903–1907)
[ännern | Bornkood ännern]Shackleton hett de Antarktis an Bord vun de Morning an‘ 2. März 1903 verlaaten. Tovör harr he noch vergevens versöcht, sien Ünnergeven Charles Reginald Ford dorto to bewegen, an sien Stäe nah Huus to fohren, um dat Shackleton de sien Posten as Tahlmeester an Bord vun de Discovery övernehmen to können.[72] Nah en körten Verhollensurlaub in Neeseeland is he nah Tüscheninupenhollen in San Francisco un New York torüch nah England fohren, wo he in‘ Juni 1903 indrapen is.[73] Dor wurr he nah sien Ankunft as eerst Trüggkehrer vun de Expeditschoon all verwacht. De Admiralität weer up Informatschonen u teerst Hand anwiest, um wiedere Vörkehren för dat Retten vun de up de Ross-Insel vun’t Ies inslooten Männer to drapen.[74] Mit dat Inverständnis vun Markham nehm Shackleton en befrist Stäe för dat Utrüsten un Beladen vun dat tweet Rettensschipp, de Terra Nova, an, hett aber dat Angebot aflehnt, as Eerst Offizier in de Antarktis torüchtokehren. Besünners good för sien Geföhl weer aber, dat en Dokter vun de Admiralität hüm för deenstdörgend verkloort harr.[75] Stattdessen hulp he bi de Utstatten vun de argentiensch Korvette Uruguay to dat Retten vun de in Not kommen M#nner vun de Nordenskjöld-Expeditschoon.[76] Shackleton sien Versöök, en düersam Anstellen bi de Royal Navy to kriegen, is trotz Förspraak vun Markham un William Huggins, den Präsidenten vun de Royal Society scheitert.[75]
Af Harvst 1903 hett Shackleton as Journalist un Mitherutgever vun dat 1898 vun den Verleger Sir Arthur Pearson (1866–1921) grünnd Royal Magazine arbeit, hett disse Tätigkeit all aber nah en paar Week upgeven, wiel he mit disse Upgaav nich utlast weer.[77] Nah en Vördragsreise to de Discovery-Expeditschoon nah Dundee un Aberdeen wurr hüm mit Stütt vun sien Früend Hugh Robert Mill (1861−1950)[78] de siet kört Tiet free ween Stäe vun den Sekretär un Schatzmeister vun de Royal Scottish Geographical Society (RSGS) anboden, de he an‘ 14. Januar 1904 antreden hett.[79] Dör de Heiraadt an‘ 9. April vun dat sülvig Johr mit Emily Dorman (1868−1936), de he all siet 1897 kennen dee, stell sück ok privat Glück in. In‘ Februar 1905 keem Shackleton sien eerst Söhn Raymond (1905−1960) to Welt un in‘ Dezember 1906 wurr sien eenzig Dochter Cecily (1906−1957) boren.[80]
In‘ Februar 1906 leet sück de in geschäftlichen Dingen völlig unerfohren Shackleton up en dubioos Spekulatschoonsgeschäft för den Transport vun russch Truppen vun Wladiwostok he nto de Oostsee en, dat aber nicht tostannen keem.[81] Doröver herut hett he denn ahn Spood versöcht, bi de Wahlen to‘n House of Commons 1906 as Kandidat vun de Liberal Unionisten in Dundee in der Politik Foot to faaten.[82] Toletzt hett hüm de Industrielle William Beardmore to’n Sekretär vun en Kommission makt, de sück mit de Konstruktschoon vun nee Gasmotoren befaaten dee. Sien Upgaav bestunn dorin, Beardmore sein Kunnen um den Bort to gahn un sien Beropskollegen in London un Glasgow bi Luun to hollen.[83][84]
Trotz disse finanziell sekert Anstellung hett Shackleton sien Teel, als Baas vun en eegen Expeditschoon weer in de Antarktis torüchtokehren, wiederhen verfolgt. Beardmore hett hüm en Börgschap vun £ 7000 (umrekend 2009: 615.000 €) för dit Ünnernehmen toseggt.[85] Wiedere Investoren bleeven allerdings vöreerst ut. Dennoch hett dat Shackleton waagt, in‘ Februar 1907 sien Plääns de Royal Geographical Society vörtostellen. En nipp un nau Översicht hett he kört dorna in dat Geographical Journal.[86][87] bekannt makt.
Nimrod-Expeditschoon (1907–1909)
[ännern | Bornkood ännern]Shackleton sien eerst eegen Forschensreis harr de Naam British Antarctic Expedition. Ut wetenschaplich Sicht wurr se to sien bedüüdenst Ünnernehmen. Nie tovör wurr en grötter Rebeet vun dat bither unbekannt antarktisch Fastland utkundschaft. Fehlerhaft kartographisch Vermeeten vun de Discovery-Expeditschoon[88] wurrn dorbi richtig maakt. Shackleton sien leiten Bioloog James Murray führ de eerste umfaaten Studie to de antarktisch Söötwaterprotozoen un nedderen Mehrzellern dör.[89]
Vun Anfang an harr Shackleton mit groot Finanzeerensproblemen to kämpen, wiel tonächst weder de Royal Geographical Society, noch de britisch Regeeren Geld tot o Verfügung stellen deen. He sück nah Kräften anstrengt, neben Beardmore wiedere Sponsoren ut sien wohlhabenden Früendens- un Bekanntenkreis to finnen. Dorto hör ünner annern de eerst 20-johrig Sir Philip Brocklehurst, de sück sien Deelnahm an de Expeditschoon dör en Spende vun £ 2000 (2009: 175.000 €) köfft hett.[90]
As Hööftteel vun de Reis harr Shackleton dat Recken vun den geographischen un den antarktischen magnetischen Süüdpool utgeven.[91] Wenig Week bevör dat Expeditschoonsschipp Nimrod in‘ August 1907 vun Cowes ut nah Neeseeland upbreken dee, hett Robert Falcon Scott sien ehmaligen Ünnergeven dat Verspreeken afrungen, sück vun den McMurdo Sound feerntohollen, wiel Scott disse Region för sück as hoheitliches Operatschoonsrebeet för en wiedere eegen Antarktisexpeditschoon beanspreeken dee. Shackleton hett sück mit Wedderwillen inverstahn verklort, sien Winterquartier entweder an de Barrier Inlet oder up de Edward-VII-Halfinsel to söken.[92]
An‘ Neejohrsdag 1908 hett de Nimrod den Haben vun Lyttelton verlaaten. Um Köhlen to spooren, wurr dat Schipp dör den Damper Koonya bit to‘ süüdlichen Polarkreis schleppt. Shackleton harr de Eegnersellschopp vun de Koonya un de neeseelännsch Regeeren dorto överreden kunnt, de dorför anfallen Kösten to dragen.[93] An‘ 23. Januar keem de Schelfiesbarriere in Sicht. So as dat mit Scott afmaakt wurrn weer stüer de Nimrod den ööstlichen Afsnitt vun de Barriere an. Shackleton muss faststellen, dat sück dat Barrier Inlet siet de Tieden vun de Discovery-Expeditschoon to en grooten Bucht utwiet harr, de wegen de dor sehn groot Antall vun Walen Bay of Whales döfft wurr.[94] Upgrund vun de andraapen instabilen Iesverhältnisse in de Bucht hett Shackleton dat Uprichten vun dat Winterquarteer up de Schelfiestafel utslooten. Nahdem ok de Vörstööt to de Edward-VII-Halfinsel dör Drieviesmassen verhinnert wurr, hett he sück denn doch, entgegen dat Afmaaken mit Scott doch to’n McMurdo Sound to fohren. AOk wenn nich all Expeditschoonsdeelnehmer de glieker Meenen weern, so entsprung disse Entscheeden nah de later Dorstellen vun den Tweeten Offizier Arthur Harbord folgend blots den gesunden Minschenverstand.[95] Scott dorgegen seech sück vun Shackleton täuscht un hett hüm as berofsmäßigen Lügner beschimpt.[96]
De McMurdo Sound wurr an‘ 29. Januar 1908 reckt, doch entgegen de eegentlich Plaan kunn de Nimrod wegen dicht Packies nich bit to de old Basis vun de Discovery-Expeditschoon up de Hut-Point-Halfinsel vördringen. Stattdessen wurr dat Winterquartier wieder nöördlich an dat Cape Royds up de Westsiet vun de Ross-Insel erricht.[97] Trotz widriger Bedingungen weer de Stimmung ünner de Expeditschoonsdeelnehmer bannig good. Dat leeg nich toletzt an Shackleton sien Männer. Philip Brocklehurst hett völ later seggt, dat Shackleton de Fähigkeit beseet, jeden Expeditschoonsdeelnehmer sien Wertschätzen spören to laaten. He sörg dorför, dat wi uns wichtiger föhlen deen, as wi eegentlich ween kunnen.[98]
Tweet Marsch nah Süüden
[ännern | Bornkood ännern]De groot Reis nah Süüden[99], as Frank Wild den „Angreep“ up den Süüdpool betekent hett, fung an‘ 29. Oktober 1908 an. An‘ 9. Januar 1909 hebbt Shackleton, Wild, Jameson Adams un Eric Marshall nah en mühsamen un gefohrvullen Marsch en süüdlich Breedt vun 88°23'S reckt un harrn dormit en nee Rekord in de gröttste Rankommen an en vun de beid geographisch Eerdpolen upstellt. De Süüdpool weer blots noch 180 km wiet weg, aber slecht Weer, wenig Vörräte, mangelhaft Utrüsten un tonehmen Erschöpfung hebbt en Wiederkommen verhinnert. Shackleton schreev enttäuscht: Wi hebbt daan, wat uns mögelk weer. Hebbt de südlichen Rekord um 366 Meilen un den nördlichen um 77 överdrapen. […] un doch is dat all nix ahn Pool.[100]
Up den Henweg harrn de veer Mann as eerst dat Ross-Schelfies in vull Längt dörquert, den Beardmore-Gletscher opdeckt un weern doröver as eerst up dat zentraal Polarplateau vördrungen.[101] De Trüggweg to‘n McMurdo Sound, up den se dwungenermaaten gröttstendeels up half Ratschoon sett weern,[102] wurr to’n Wettloop gegen de Tiet un den Hunger. An‘ 30. Januar hett Shackleton den an Ruhr erkrankten Wild en eegentlich hüm todochten Keks överlaaten, en Geste to de Wild bemarken dee: Ick nehm an, nümms sonst up de Welt kann wirklich verstahn, welker Groothartigkeit un Sympathie dorin to’n Utdruck keem; ick weet dat, un Gott is mien Tüüg, dat ick dat nie vergeeten do. Mit kien Geld vun de Welt harr man dissen Keks koopen kunnt.[103] De veer Mann hebbt de Hut-Point-Halfinsel Anfang März 1909 reckt, jüst noch to rechte Tiet, um vun de Nimrod upnommen to wurrn.
Neben den Süüdrekord tellt dat eerstmalig Tippbestiegen vun den Vulkan Mount Erebus tüschen den 5. un 11. März 1908 to de Erfolge vun de Expeditschoon.[104] Doröver herut hebbt de Australiers Edgeworth David un Douglas Mawson tosommen mit den schottschen Dokter Alistair Mackay an‘ 16. Januar 1909 as eerst den antarktischen magnetischen Pool bi 72°15′S, 155°16′O in dat noordööstlich Viktorialand reckt.[105] Nah dat Enn‘ vun de Expeditschoon wurr Shackleton in Grootbritannien as Held fiert. De Erlevnisse wiels disse Reis hett he in dat Book The Heart of the Antarctic schreven. Sien Frau Emily hett later seggt: De eenzige Verkloren, de he [Shackleton] mi to dat Nichtrecken vun de Süüdpool geev, weer: „En levend Esel is beter as en dood Lööw, stimmt?“ un hebb antwoort: „Natüürlich, mien Leevste, sowiet dat mi bedraapt.[106]
Tiet nah de Nimrod-Expeditschoon (1909–1914)
[ännern | Bornkood ännern]Verehren dör de Apenlichkeit
[ännern | Bornkood ännern]Nah sien Trüggkehr vun de Nimrod-Expeditschoon kreeg Shackleton hööchste Ehren. . König Edward VII. hett hüm an‘ 12. Juli 1909 to‘n Commander of the Royal Victorian Order ernannt un hüm an’ 13. Dezember vun dat sülvig Johr to’n Ridder slahn.[107][108] Vun de Royal Geographical Society kreeg he de Polarmedaille in Gold,[109] aber mit den tovör heravwürdigen Henwies an den Hersteller: Wi stellt anheim, de Medaille nich so groot to maken, as de, de Capt. Scott kreegen hett.[110] Clements Markham harr sien Infloot bi de Gelehrtensellschopp geltend makt, um Shackleton för de sien braken Verspreeken tegenöver sien Protegé Scott aftostraafen. Anner Expeditschoonsdeelnehmer wurrn mit de sülvern Utführen vun de Medaille ehrt.[111] Up besünner Empfehlen vun den Prince of Wales wurr Shackleton to‘n „Younger Brother“ vun de britisch Sellschopp för Seefohrt un Meereskunn Trinity House ernannt.[112] Ok in den Kring vun anner Polarforscher as Fridtjof Nansen un Roald Amundsen kreeg he Respekt un Anerkennen. Amundsen schreev överschwänglich: De engelsch Natschoon hett dör Shackleton sien Doon in de Antarktisforschen en Sieg schafft, de nie weer överdrapen wurrn kann.[113]
Afsiets vun de offiziell Utteknungen wurrn Shackleton sien Leistungen von de britisch Apenlichkeit mit groot Begeisterung upnommen. Den gesamten Sömmer 1909 wurr he fiert un ehrt, hull Vördrääg, to’n Eeten, Abendsellschapen un inlaaden. Sien Popularität kreeg he dorto dör sien eenfak Uptreden, denn he weer ständig drup daal, de Leistungen vun de anner Deelnehmers vun sien Expeditschoon heruttostellen.[114] Verscheeden Eenzelpersonen un Gruppen hebbt versöcht, hüm as Spraakröhr för hör eegen Interessen to verinnahmen. Dat gull ok wat för de irisch Presse. De Evening Telegraph (ut Dublin) harr as Upmaker: South Pole Almost Reached By An Irishman, un ok de Dublin Express schreev Shackleton sien Spood de sein irisch Arvdeel to.[115]
Bannig völ nüchterner full dorgegen de koopmännisch Bilanz vun sien Expeditschoon ut. De Reis hett £ 45.000 (2009: 3,9 Mio. €) köst un Shackleton kunn utstahn Darlehen un Bürgschaften nicht torüch betallen. De britisch Regeeren hett hüm dör en apenlich Toschuss vun £ 20.000 (2009: 1,7 Mio. €) vör den unmiddelboren finanziellen Ruin bewohrt. Man nimmt an, dat hüm aber ok de Rest stunnd wurr un nahderhen ok nich mehr infordert wurr.[116]
Ünnernehmerisch Tätigkeiten un nee Upgaven
[ännern | Bornkood ännern]Af 1910 ünnernehm Shackleton utdehnt Vördragsreisen un apenlich Uptreden un stell sien gooden Roop in den Deenst vun sozial Projekte. Dorneben versöch he sück ok weer as Geschäftsmann, indem he sück to’n Bispeel an en Tabakfirma[117] un an den Verkoop vun Sammelbreefmarken mit den Updruck „King Edward VII Land“ in Erinnerung an en wiels de Nimrod-Expeditschoon mit Hülp vun de neeseelännsch Post in’t Winterquartier inricht Postamt bedeeligen dee.[118] Buterdem hett he up Gewinne ut en Bedeeligungskonzession an en Goldmine in Ungarn hoopt.[119] Kien een vun disse Ünnernehmen schmeet völ Gewinn af. Den Levensünnerholt för sien Familie, de sück dör de Gebort vun sien tweet Söhn Edward in‘ Juli 1911 vergröttern dee, hett he in‘ Wesentlichen dör betahlt Vördrääg bestreeden. Intüschen wahn he mit sien Fru un de dree Kinner in Sheringham. De Idee, en wiedere Expeditschoon in de Antarktis to leiten, harr Shackleton in de Tiet ut verscheeden Grünnen upgeven.[120] Vun unschätzboren Wert för sien fröheren Weggefährten Douglas Mawson weer dorgegen sien Hülp bi dat Middelbeschaffen för de Austraalsch-Ozeaansch Antarktisexpeditschoon (1911–1914).[121][122]
De Wedderupnahm vun sien Forschertätigkeit hung in‘ Wesentlichen vun de Ergevnisse vun de Terra-Nova-Expeditschoon (1910–1913) vun sien Kontrahenten Robert Falcon Scott af.[123] De sien Expeditschoonsschipp weer in‘ Juli 1910 in Cardiff in See staken. In‘ Fröhjohr 1912 keem de Nahricht herut, dat Roald Amundsen den Süüdpool erobert harr. Vun Scott sien tragisch Schicksal wuss man to dissen Tietpunkt noch nix. Shackleton hett sück en Projekt towendt, dat oorsprünglich de schottsch Antarktisforscher William Speirs Bruce plaant harr, mangels Geldgever aber weer upgeev: En transkontinentale Antarktisdörqueren vun de Küst vun dat Weddell-Meer över den Süüdpool weg bit to’n McMurdo Sound. Bruce weer blied doröver, dat Shackleton sien Plääns övernehm, de sück in zentraal Punkten mit de vun den düütschen Forschungsreisenden Wilhelm Filchner in‘ Mai 1911 start Expeditschoon översnieden deen.[124] In‘ Dezember 1912 kreeg Shackleton de Nahricht, dat Filchner mit sien Reis scheitert weer. Dordör weer för hüm de Weg free för de letzt groot Herutfordern vun de Antarktisreisen}}.[125]
Endurance-Expeditschoon (1914–1917)
[ännern | Bornkood ännern]Shackleton hett den neen Anloop to’n Süüdpool sülvstbewusst de Naam Imperial Trans-Antarctic Expedition geven.[126] Sien Afsichten harr he an‘ 29. Dezember 1913 in en Breef an de London Times bekannt makt.[127] Vörsehn weern twee trennt vun’nanner vörgahn Mannschapen. De eerst (de so nömmt Weddell Sea Party) ünner de Führung vun Shackleton sull mit dat Expeditschoonsschipp Endurance dör dat Weddell-Meer bit to de Vahsel-Bucht (77°49'S, 35°7'W) an‘ Rand vun dat Filchner-Ronne-Schelfies vördringen, vun wo ut en söss Mann upbreeken sullen, um de Antarktis to dörqueren. De tweet ünner de Leitung vun Aeneas Mackintosh sull mit en anner Schipp, de Aurora, to‘n McMurdo Sound fohren. De Updrag vun disse Mannschap (de so nömmt Ross Sea Party) weer, över de Längt vun dat Ross-Schelfies un nah Mögelkeit bitt o de Münn vun de Beardmore-Gletscher Depots mit Nehrensmiddel un Brennstoff antoleggen, de dat den vun de Vahsel-Bucht kommen Männer mögelkd maken sull, de Dörwueren vun den antarktischen Kontinent över en Gesamtstreck vun etwa 2800 km fardig to maken.[128]
Anners as bi de Nimrod-Expeditschooon full Shackleton dat Anwarben vun Sponsoren nu temelk licht. De schottsch Ünnernehmer James Caird (1837–1916) un anner vermögend Geschäftslüüd hebbt Bidrääg in fievstellig Hööcht bistüert.[129] Ok de britisch Regeeren bedeelig sück mit £ 10.000 (2009: 800.000 €).[130] Trotz de finanziell Towennen weer ok disse Expeditschoon weer ünnerfinanzeert, womit sünners Aeneas Mackintosh bi de Organisatschoon vun de Ross Sea Party to kämpen harr.[131] Dat apenlich Interesse weer enorm. Shackleton kreeg mehr as 5000 Bewerbungen för de Deelnahm an de Expeditschoon.[132] Sien Utwahlkriterien weern mitünner exzentrisch. In den Glooven, dat Charakter un Temperament wichtiger weern as technisch Fähigkeiten,[133] stell he sein Bewerbern faken överraschend Fraagen. Vun den Physiker Reginald James wull he bispeelswies weeten, of de singen kunn. Bi annern hett he sück kört entslooten nah den eersten Indruck fastleggt.[134] Buterdem hett he vun jeden Expeditschoonsdeelnehmer verwacht, unafhängig vun de sien eegentlich Upgaav, ok leeger Arbeiten, as dat Deckschrubben to övernehmen.[135]
An‘ 3. August 1914 is Grootbritannien in den eersten Weltkrieg intreden. Shackleton hett doruphen sien Expeditschoonsschipp Endurance samt Utrüstung un Mannschap de britisch Admiralität to Verfügung. Deren dormalig Eerst Lord Winston Churchill geev aber de Order ut, de Vörbereitungen to de Expeditschoonsreis forttosetten.[136] So leep de Endurance an‘ 8. August mit Kurs Süüd ut den Haben vun Plymouth ut. Shackleton hett England an‘ 27. September verlaaten, um in Buenos Aires to de Mannschap to stööten.[137]
Ünnergang vun de Endurance
[ännern | Bornkood ännern]De Endurance is an’ 5. Dezember 1914 vun Süüdgeorgien as dat ok plaant weer in Richt Süüden in dat Weddell-Meer fohren. Fröher as verwacht is man aber up Drievies stött, wat dat wiedere Vörankommen hinnern dee. An’ 19. Januar 1915 weer de Endurance denn süüdööstlich to de Küst vun Prinzregent-Luitpold-Land un in Sichtwiet to de Filchner-Ronne-Schelfiestafel komplett vun Meeries umslooten.[138] De Tietplan för dat Recken vun de Vahsel-Bucht weer nich mehr intohollen. Shackleton hett dorüm an’ 24. Februar beslooten, dat Schipp för en Överwintern vörtobereiten.[139] In de folgend Maanten is de Endurance in’t Meeries fangen langsam in noordwestlich Richt drift. As in’ September dat Ies so nah un nah upbreeken dee, weer de Schippsrump den sück dör de Iesdrift uptoornd Iesmassen utsett.[140] Bit dorhen harr Shackleton noch immer hoopt, dat dat Schipp ut dat Ies rutkommen dee, um weer nah Oosten in Richt Vahsel-Bucht fohren to können. An’ Schicksalsdag,[141] as Shackleton den 27. Oktober 1915 later betekend hett, hett he dat Schipp upgeven. De Expeditschoonsdeelnehmer hebbt de Endurance mit Proviant un Utrüsten verlaaten un hebbt up dat Ies en Winterqartier upricht (dat so nömmt Camp Ocean).[142] An’ 21. November is dat vun dat Ies körtdrückt Schipp sunken.[143]
Etwa twee Johr lang kampeer de Mannschap up en groot Iesscholl un hett hoopt, dör den Iesdrift to de rund 400 km wegg liggend Pauletinsel to kommen, up de dat en vun Otto Nordenskjöld achterlaaten Lager geev.[144] Nahdem aber mehrere Versöök scheitert sünd, de Insel to Foot to recken, leet Shackleton in‘ Vertroen dorup, dat de Iesdrift hör to seker Land bringen würr, up en anner Iesscholl en wieder Quartier (dat so nömmt Camp Patience) richten.[145] An‘ 17. März 1916 weern se bit up 97 km an de Pauletinsel herankommen,[146] aber se kunnen wegen de nich to överwinnen Iesmassen de Insel denn doch nich recken. An‘ 9. April is hör Iesscholl utnannerbraken. Shackleton hett doruphen entscheeden, in de dree mitführt Rettungsbooten dat nächstliggend Fastland antostüern.[147] Eenmal mehr hett he dorbi dör sien Sülvstlosigkeit övertüügt. He hett Frank Hurley sien Hannschen överlaaten, nahdem de sien bi de Bootsfohrt verloren harr. As Konsequenz hett Shackleton denn ünner Verfreesen vun sien Hann leeden.[148] Nah fiev qualvull Daag hebbt de 28 völlig erschöpften Männer toletzt Elephant Island reckt. Dat weer dat eerste Mal nach 497 Daag up See un Meeries, dat se weer fast Grund ünner hör Fööt harrn.[149]
In‘t Biboot nah Süüdgeorgien
[ännern | Bornkood ännern]Elephant Island weer wenig inlaadend un leeg afsiets vun de bekannt Schippsrouten. Folglich hett Shackleton beslooten, en Seereise över 800 Seemeilen (etwa 1500 km) in en apen Boot to de Walfangstatschonen in Süüdgeorgien to wagen, um Hülp to halen.[151] Nah Beraden mit sien Stellvertreder Frank Wild hett he dat Rettungsboot James Caird utsöcht, dat vun den Schippstimmermann Harry McNish för de Fohrt klor maakt wurr. Shackleton wurr vun Kapitän Frank Worsley, Thomas Crean, den Matrosen John Vincent un Timothy McCarthy as ok McNish begleit. Letzterer harr sück nah den Ünnergang vun de Endurance tietwielig den Befehlen vun Shackletons weddersett. Ofschons Shackleton hüm dorför later vun de Utteken mit de Polar-Medaille utsluuten dee, wull he an disse Stäe nich vun de Fähigkeiten vun den eegenwilligen Schotten affsehn.[152]
De Mannschap vun de James Caird nehm Nehrensmiddel för maximal veer Week mit,[153] wiel Shackleton dorvan utgung, in disse Tiet entweder Süüdgeorgien to recken oder togrunnen to gahn.[154] An‘ Ostersönndag, den 24. April 1916, sünd de söss Mann in See staken. In de folgend 15 Tagen sünd se mit hör lütt Boot, dat ständig Gefohr leep to kentern, oostwärts dör de uppietschten Süüdatlantik fohren. Dank Worsley sien Navigatschoonskünsten keem de Küst vun Süüdgeorgien an‘ 8. Mai in Sicht, aber en Anlannen wurr dör Storm un starken Seegang tonächst verhinnert.[155] Toletzt recken se doch noch de King Haakon Bay up de minschenloos Süüdsiet vun de Insel. Nah en paar Daag, in de se sück wat verhalt harrn, hett Shackleton entscheeden, nich mehr to versööken in‘ Boot to de Walfangstatschonen in‘ Noorden to gelangen. Stattdessen wull he Süüdgeorgien up en Streck queren, de tovör noch nie nich begahn wurrn weer.[156] Ahn McNish, Vincent un McCarthy hebbt sück Shackleton, Crean un Worsley vun den Lagerplatz an de Cave Cove[157] up den Weg maakt, um an‘ 20. Mai 1916 nah 36 Stünn över dat zentraal Gebirge de Walfangstatschoon in Stromness to recken.[158]
De eerste, de den Marsch vun Shackleton, Worsley un Crean ok maakt hett, weer in‘ Oktober 1955 de britisch Forscher Duncan Carse (1913–2004). In Erinnerung an de Leistung vun de dree schreev he: Ick weet nich, wu se dat schafft hemm, blots, dat se dat schafft hemm – dree Mann vun dat Heldentietöller vun de Polarforschung mit en 50 Foot lang Seil tüschen hör – un dat Biel vun den Timmermann.[159]
De Rettung vun de Lüüd up Elephant Island
[ännern | Bornkood ännern]Unmittelbor nah de eegen Rettung hett Shackleton en Schipp utsandt, dat McNish, Vincent un McCarthy in King-Haakon-Bay upnehm. Wielsdessen hett he sück ok drum kümmert, dat de up de Elephant Island strandt Lüüd rett wurrn. De eerst dree Versöök hebbt wegen schlecht Iesverhältnisse nich klappt. Toletzt hett he sück an de chileensch Regeeren wendt, de hüm den Schlepper Yelcho ünner dat Kommando vun Luis Pardo to Verfügung stell. De Yelcho reck Elephant Island an‘ 30. August 1916 un kunn all 22 dor bleven Expeditschoosndeelnehmer vun de Weddell Sea Party wohlbehollen an Bord nehmen.[161]
De Ross Sea Party harr dat weniger glückelk drapen. De Grupp um Aeneas Mackintosh weer an dat Cape Evans strandt, nahdem dat Expeditschoonsschipp Aurora in‘ Storm vun den Anker losreeten wurr un afdreev. De an Bord verbleeven Mannschap is denn nah Neeseeland torüchfohren, wiel en Trüggkehr to de Ross-Insel wegen en Schaden an de Ruderanlaag un upgrund vun den insetten Winter nich mögelk weer. In‘ Dezember 1916 gung Shackleton in Neeseeland an Bord, um sück an de Rettung vun de in de Antarktis verbleeven Mannlüüd to bedeeligen. Trotz groot Entbehren harr de Ross Sea Party hör Upgaaven bi dat Anleggen vun de nu nich mehr bruukt Depots erfüllt. As de Aurora an‘ 10. Januar 1917 Cape Evans recken dee, muss Shackleton erfohren, dat Mackintosh, Arnold Spencer-Smith un Victor Hayward, dorbi to Dood kommen weern.[162]
Deelnahm an den Eersten Weltkrieg un Nahkriegstiet (1917–1920)
[ännern | Bornkood ännern]Shackleton kehr nah Vördrääg över de Endurance-Expeditschoon in Australien un den USA in‘ Mai 1917 nah England torüch. To dissen Tietpunkt hett he all an en swaak Hart leeden. Man nimmt an, dat dat dör körperlich Överanstrengen dör de Strapazen vun sien Expeditschonen kommen is. Buterdem fung he an, immer mehr to suupen.[163][164] Mit intüschen 43 Johr weer he eegentlich to old för den Militärdeenst. Dennoch hett he sück, as sien Kameraden up de Endurance-Expeditschoon ok, as Kriegsfreewilligen för den Frontinsatz in Frankriek meld.[165] Stattdessen reis he tonächst in‘ Oktober 1917 in‘ diplomatischen Updrag vun den dormaligen britischen Informatschoonsminister Edward Carson nah Buenos Aires, um de chileensch un argentiensch Regeeren to’n Kriegsinträe vun de beid Länner up Sieden vun de Allieerten to bewegen.[166] Von dissen spoodlos Mission keem he in‘ April 1918 torüch.
In‘ Updrag vun de Northern Exploration Company hett he sück dornah up en Reis to dat Erkunnen vun Bargbaubedingungen up Spitzbergen begeven. Achter disse Schienfirma stunn dat Kriegsministerium, dat mit mit de Hülp vun Shackleton vör harr, up de to dat neutraal Norwegen hörrn Insel en Militärbasis to errichten.[167] Up den Weg dorhen het de intüschen to’n Major beförderten Shackleton in Tromsø, wohrschienlich en lichten Hartinfarkt kreegen. Jedenfalls dwung hüm de Erkrankung to de Trüggkehr nah England, wo he Enn‘ August 1918 to en Materialtransportinsatz nah Murmansk schickt wurr.[168] Mit den Wapenstillstand vun Compiègne gung de Eerste Weltkrieg an‘ 11. November 1918 de facto to Enn‘. Shackleton kehr in‘ März 1919 nah Huus torüch. He plaan en Fortsetten vun sien Aktivitäten in Noordrussland, dit mal to de wertschaplich Förderung vun de Region. He hett denn ok wiedere Investoren söcht, doch dat weer all vörbi dör de Machtövernahm dör de Bolschewiki in‘ Toog vun den Russischen Börgerkrieg.[169] Shackleton hett denn weer Vördragsreisen makt un in‘ Dezember 1919 wurr sien Book to de Endurance-Expeditschoon mit den Titel South herutgeven.[170] För sien militärischen Verdeensten in Noordrussland wurr Shackleton mit dat Offizierskrüüz vun den Order of the British Empire uttekent.[171]
Quest-Expeditschoon un Dood (1920–1922)
[ännern | Bornkood ännern]In de Loop vun dat Johr 1920 fung Shackleton an, tonehmend Mööd vun sien Vördragstätigkeit, de Mögelkeiten to en darte eegen Expeditschoon uttoloten. He hett dormals ernsthaft an en Expeditschoon in de dormals noch wietgahnd unerforscht Beaufortsee nahdacht un de kanaadsch Regeeren harr dor ok Interesse an.[172] Mit Geld, dat hüm sien Schoolfrüend John Quiller Rowett (1874–1924) to Verfügung stell, hett he den norweegsch Robbenfanger Foca I köfft, den he in Quest umnömmt hett.[172] Ut Grünn, de he nich apenlich makt hett, änner Shackleton sien Afsicht, in de Arktis to reisen un plaan stattdessen en ozeanographisch un sub-antarktische Expeditschoon.[172] De nipp un nau Zweck vun disse Reis wuss eegentlich nümms. Shackleton hett de Umrunnen vun den antarktischen Kontinents un de Söök nah „verschollenen“ sub-antarktischen Inseln as Teelen nömmt.[173] Rowett hett sück verplicht, de gesamte Expeditschoon to betallen, de siether offiziell as Shackleton-Rowett Expedition betekent wurr un England an‘ 24. September 1921 verlaaten hett.[173]
Shackleton harr eenig vun sein Fröh Begleiters vun de Nimrod- un Endurance-Expeditschoon de verspraken Prämien nich utbetahlt. Dennoch hullen völ vun de ehrn „Boss“, as se Shackleton nömmt hebbt, de Trüe un nehmen ok an disse Reis deel.[173] As dat Expeditschoonsschipp Rio de Janeiro recken dee, harr Shackleton en mottmaatlichen Hartinfarkt.[174] He hett aber en ingahn medizinisch Ünnersöken un Behanneln verwiegert, so dat de Quest hör Reis fortsetten dee un an‘ 4. Januar 1922 in den Haben vun Grytviken (Süüdgeorgien) inleep. In de Nacht reep Shackleton den Schippsdokter Alexander Macklin to sück, wiel he sück nich good föhl un Rüggpien harr.[175] Nah Macklins eegen Dorstellen hett he Shackleton seggt harrt, da de överarbeit weer un dat he en geregelt Leven führn sull. Shackleton harr hüm denn fraagt: Se willt immer, dat ick Dinge upgeven sall. Wat sall ick denn upgeven?, worophen Macklin antwoort hett: Hööftsächlich den Alkohol, Boss. Blots en lütt Sett later, etwa tegen 3:30 Ühr[176] (nah anner Överleefern um 2:50 Ühr[177] ) an‘ Mörgen vun den 5. Januar 1922, kreeg Shackleton en tödlichen Hartinfarkt.
Macklin stell bi de Autopsie vun de Liek as Doodsoorsaak en Arteriosklerose in de Koronargefäßen fast, de sück dör Shackleton sien angreepen Allgemeentostand verschlimmert harr.[178] Leonard Hussey, as Macklin en Veteran vun de Endurance-Expeditschoon, wull de Överführen vun de Liek nah Grootbritannien begleiten. In Montevideo kreeg he aber en Nahricht vun Shackleton sien Fru Emily, dat man hör Mann in Süüdgeorgien begraven sull. Hussey kehr mit den Sarg up den Dampfer Woodville[178] nah Grytviken torüch, wo Shackleton an‘ 5. März nah en körten Andacht in de öörtlich lutherisch Kark up den Karkhoff bi de Kark bisett wurr.[179][180] In Macklin sien Daagbook find sück an‘ 4. Mai 1922 de Indrag: [Ick] denk, dat is dat, wat „de Boss“ för sück sülvst wullt harr. Alleen up en Insel un wiet weg vun de Zivilisatschoon, umgeven vun der stürmisch toben See dicht bi een vun sien gröttste Heldentaten.}}[181] Wiel de Quest Grytviken all verlaaten harr, weer Hussey neben eenig norweegsch Seelüüd de eenzige vun Shackleton sien Gefährten, de bi de Zeremonie dorbi weer.[182]
Nahwirken
[ännern | Bornkood ännern]Noch vör de Överführen vun Shackleton sien Liek nah Süüdgeorgien wurr he in de Kark to de Hillig Dreefaltigkeit vun Montevideo upbahrt[183] un mit vull militärisch Ehren verafscheedt. Todem funn an‘ 2. März 1922 in‘ Biween vun König Georg V. un wieder Liddmaaten vun de Königsfamilie en Gedenkgoddesdeenst in de Sankt Pauls Kathedrale statt.[184] Binnerhalv vun dat nächst Johr hett sien Früend Hugh Robert Mill (1861−1950)[78] de eerste Biographie mit den Titel The Life of Sir Ernest Shackleton schreven. Gewinne ut den Verkoop vun dit Book gungen an Shackleton sien Familie zugute, denn he harr Schulden vun £ 40.000 (2009: 1,8 Mio. €). Todem wurr en Gedenkstiften inricht, um de Utbillen vun sien Kinner betallen to können.[185]
In den folgend Johrteihnten wurr de Popularität vun Shackleton dör de vun sien Rivalen Captain Scott överstrahlt. Alleen in Grootbritannien wurrn för Scott mehr as 30 Denkmalen, Statuen un sogor en Karkenfenster anfertigt.[186] Eerst 1932 geev dat ok för Shackleton en vun Edwin Lutyens entworfen Denkmal an de Fassade vun dat Bowark vun de Royal Geographical Society in Kensington,[187] doch doröver herut geev dat man blots wenig anner apenlich Gedenkveranstalten. De Presse interesseer sück mehr för den up tragisch Oord un Wies wiels den Trüggweg vun den Süüdpool to Dood kommen Scott. En Heft vun veertig Sieden in‘ Rahmen vun de Reeg Great Exploits (so völ as: Groot Heldentaten) ut den Verlag Oxford University Press van 1943 bleev bit wiet in de 1950er Johren rin dat eenzig vörhannen Druckwark över Shackleton neben de Biographie vun Mill.[188]
1957 hebbt Margery (1913–1992) un James Fisher (1912–1970) en völbeacht Biographie ünner den Titel Shackleton schreven un 1959 folg Alfred Lansing (1921−1975) mit sein Book Endurance: Shackleton’s Incredible Voyage.[189] Dat weern de eerst beid in en ganzen Reeg vun Böker, de Shackleton in en bannig positiven Lucht stahn leeten. To glieker Tiet änner sück ok de Sicht up Scott, de in Roland Huntford sien Book ut dat Johr1979 Scott and Amundsen in en vernichten Afreeken sien Tipp funn.[190] Disse negativ Dorstellen vun Scott wurr allgemeen akzepteert[191], wiel de Heldentypus, as he vun Scott dorstellt wurr, nich mehr in dat Werteverständnis vun dat utgahn 20. Johrhunnert passen dee.[190] Binnerhalv wenig Johr harr Shackleton in dat apenlich Ansehn Scott överhalt. So wurr Shackleton in de vun de BBC produzeert Sennen 100 Greatest Britons (so völ as: De 100 gröttsten Briten) 2002 up Platz 11 wählt. Scott keem dorgegen blots up Platz Platz 54.[192]
To Anfang vun dat nee Johrduusend wurrn de Fähigkeiten vun Shackleton, in en vermeentlich utwegloos Situatschoon sien Ünnergeven to Hööchstleistungen to motiveeren, ok vun Managementratgevers opdeckt, de sück mit sien Führensqualitäten un dat Överdragen up den Beropsalldag utnannersetten (kiek ok Coaching). All rund en half Johrhunnert tovör hett hüm Jameson Adams, de stellvertreten Baas vun de Nimrod-Expeditschoon, Shackleton as den ahn Inschränken bedüüdenst Führer, de jemals över Goddes Eer wannel[193] betekent. An Universitäten in Großbritannien un den USA wurrn Shackleton sien Führungsmethoden to’n Inholt vun bedrievwertschaplich.[194] Dorneben gifft dat intüschen tallriek reformpädagogisch Scholen (so nömmt Shackleton Schools) nah dat Vörbild vun dat Outward Bound, in de de Shackleton tomeeten Charaktereegenschapen as Standhaftigkeit, Verantwortungsbewusstsein un Kreativität in‘ Rahmen vun en erlebnispädagogischen Ünnericht vermiddelt wurrn.[194]
Shackleton sien Drööm vun en transkontinental Durchqueren vun de Antarktis keem eerst rund 40 Johr later dör den Everesteerstbestieger Edmund Hillary un den engelsch Polarforscher Vivian Fuchs bi de Commonwealth Trans-Antarctic Expeditschoon (1955−1958).[195] tostannen. Ranulph Fiennes hett dat in‘ Rahmen vun de Transglobe Expedition (1980–1981) wedderhalt.[196] Beid Expeditschonen funnen ünner enormem technischen Upwand statt. 1989/1990 hebbt Reinhold Messner un Arved Fuchs de Antarktis eerstmals in‘ klassischen Stil dörquert.[197] Arved Fuchs hett dorto 2000 buterdem die Bootsfohrt vun Shackleton vun Elephant Island nah Süüdgeorgien in en Nahbau vun de James Caird, allerdings mit Hülp vun modern Navigatschoons- un Kommunikatschoonstechnik maakt. Ferner ünnernehm he bi de sülvig Expeditschoon den Marsch vun Shackleton, Worsley un Crean dör Süüdgeorgien.[198] To’n Johreswessel 2008/2009 funn ünner de Leitung vun Henry Worsley (en Nahkommen vun Kapitän Frank Worsley) de Shackleton Centenary Expeditschoon statt, bi de up de Sporen vun de Nimrod-Expeditschoon de historsch Marsch in Richt Süüdpool wedderhalt un de dormals noch fehlen 97 Meilen kompletteert wurrn.[199]
An‘ 20. November 1998 wurr an dat Scott Polar Research Institute (SPRI) vun de Universität Cambridge de Shackleton Memorial Library apen maakt, in de Originaldokumente to Shackleton sien Forschensreisen upbewohrt sünd.[200] In dat kulturhistorsch Museum vun Athy, nich wiet vun sien Gebortsoort weg, wurrd siet 2001 in‘ Rahmen vun en jedes Johr in‘ Harvst stattfinnen Veranstalten an Ernest Shackleton un sien Verdeensten um de Polarforschen erinnert.[201] Bi Polarkrüüzfohrten to de Antarktisch Halfinsel un nah Süüdgeorgien hörrt Besöök vun Point Wild up Elephant Island un an Shackleton sien Graff intüschen to dat Plichtprogramm. Dat Bewohren vun de an‘ Cape Royds wiels de Nimrod-Expeditschoon upricht Hütt, de in Neeseeland as internatschonal Kulturarv ansehn wurr, liggt in Hann‘ vun de New Zealand Antarctic Heritage Trust.[202]
De Dood vun Shackleton weer to glieker Tiet ok de Endpunkt vun dat so nömmt Golden Tietöller vun de Antarktisforschung, en Epoche vun Opdeckensreisen to en natuurwetenschaplich un geographisch Erforschen vun den noch wietgahn unbekannt antarktischen Kontinents ahn moderne Hülpmiddel.[3] In dat Vörwoort vun sien Book The worst Journey in the World hett de Polarforscher Apsley Cherry-Garrard de Bedüüden vun hör Hööftfiguren as folgt heruthaben:Geevt mi Scott as wetenschaplich-geografischen Expeditschoonsbaas, […] geevt mi Amundsen för en gau un effizient Polarexpeditschoon, aber geevt mi Shackleton, wenn dat so utsücht, as wenn dat Schicksal tegen mi is, u nick en Utweg söök.[203]
Weetensweertes
[ännern | Bornkood ännern]Utteknungen
[ännern | Bornkood ännern]För sien Verdeensten um de Erforschen vun de Antarktis kreeg Shackleton tallriek Utteknungen un Ehrenliddmaatschapen in dat In- un Utland. An‘ 28. Juni 1909 nehm he in‘ Ansluss an de Nimrod-Expeditschoon in de Royal Albert Hall de Polarmedaille in Gold ut de Hann‘ vun den Prince of Wales entgegen[204] un an‘ 13. Dezember 1909 wurr he vun König Edward VII. dör Ridderslag in den Adelsstand hoben. Daröver herut weer Shackleton Dräger vun folgend zivil Orden:[171][2]
- Commander of the Royal Victorian Order (Grootbritannien, 1909)
- Nordstern-Orden (Sweden, 1909)
- Dannebrog-Orden (Däänmark, 1909)
- Sankt-Olav-Orden (Norwegen, 1909)
- Offizierskrüüz vun den Orden vun de Ehrenlegion (Frankriek, 1909)
- Russisch Orden vun de Hillig Anna (Russland, 1910)
- Orden vun de Iesern Kroon (Italien, 1910)
- Preußisch Kroonorden (Düütschland, 1911)
- Order of Merit (Chile, 1916)
An’ 9. Juli 1901 wurr Shackleton in den Bund vun de Freemüererree upnommen. Sien Loge weer de Navy Lodge No. 2616 vun de Vereenigte Grootloge vun England.[205]
In‘ Juni 1914 kreeg he vun de Universität Glasgow de Ehrendokterwürde (engelsch: honorary degree of LL.D.).[206]
Benennen vun geographisch Objekten nah Shackleton
[ännern | Bornkood ännern]- Robert Falcon Scott hett en vergletschert Daal in dat Transantarktisches Gebirge, dat den Umkehrpunkt vun den Marsch nah Süüden wiels de Discovery-Expeditschoon (1901–1904) dorstellen dee, Shackleton Inlet nömmt.[207][208]
- Dör Jean-Baptiste Charcot wurr wiels de veerte franzöösch Antarktisexpeditschoon (1908–1910) en Barg an de Westküst vun de antarktisch Halfinsel Mount Shackleton[209] nömmt. Den sülvigen Naam dragen ok twee Tippen in British Columbia[210] un Western Australia.
- Bi sien austraalsch Antarktis-Expedition (1911–1914) hett Douglas Mawson en Iestafel in den ööstlichen Deel vun de Antarktis Shackleton-Schelfies nömmt.[211][212] En besünner Ironie vun dat Schicksal is, dat nah kartografisch Studien vun sowjeetsch Wetenschapler van 1956 de ööstlich liggen Scott-Gletscher en Deel vun dat Shackleton-Schelfies is.
- En vun dat United States Antarctic Program (1939–1941) ünner de Leitung vun Richard E. Byrd in dat Königin-Maud-Gebirge opdeckt Gletscher drocht siether den Naam Shackleton-Gletscher.[213] De wurrd intüschen anstäe vun den 50 km wieder westlich liggen Beardmore-Gletscher as Upstiegsroute to dat Polarplateau bruukt.
- En wiels de Commonwealth Trans-Antarctic Expedition 1956 opdeckt Gebirge süüdööstlich vun dat Filchner-Ronne-Schelfies drocht de Naam Shackleton Range.[214]
- Ok en Krater an den Süüdpool vun den Maand is nah Shackleton nömmt wurrn. In dat Johr 2011 wurr de Asteroid Shackleton nah hüm nömmt.
En vullständig Översicht vun nah Shackleton nömmt Öörd un vun de, de mit hüm in Verbinnen stahn, is in de Low-Lattitude Antarctic Gazetteer - Series 2[215] un up de Websteed GeoNames.com[216] to finnen.
Shackleton in Lyrik un Prosa
[ännern | Bornkood ännern]- De Gewaltmarsch över dat Süüdgeorgisch Gebirge weg nah de körperlich un seelisch möör maken Fohrt in en Rettungsboot in’ Rahmen vun de Endurance-Expeditschoon hebbt den amerikaansch-britischen Lyriker T. S. Eliot to en Strophe vun sien Gedicht The Waste Land (so völ as: Dat wöste Land) anreegt:[217]
Who is the third who walks always beside you?
„Well is de Darte, de neben Di geiht?
When I count, there are only you and I together
Wenn ick dat tell, sünd dat blots Du un ick tosommen.
But when I look ahead up the white road
Doch wenn ick nah vörn de witt Straat lang kiek,
There is always another one walking beside you
geiht immer noch well anners neben Di,
Gliding wrapt in a brown mantle, hooded
gleitend, in en bruun Mantel gehüllt, vermummt.
I do not know whether a man or a woman
Ick weet nich, of Mann oder Fru
But who is that on the other side of you?“
Doch well is dat, de an Dien anner Siet geiht?
- Anlaat to disse Passage vun dat Gedicht weer de Vertellen vun Shackleton, dat sowohl he as ok sien twee Gefährten wiels den brutalen Gewaltmarsch över de verschneet Bargrüggen vun Süüdgeorgien immer weer dat Geföhl harrt harrn, vun en veert Wesen begeleit to wurrn.[218] T. S. Eliot, de ut vertellenstechnisch Grünnen in sien Gedicht blots vun twee Personen schrifft, is woll nich bekannt ween, dat de föhlt Anwesenheit vun en veert Persoon en later Tofögen to Shackleton sien Geschichte weer, um den Ganzen wat mehr Spiritualität to geven.
- De Roman The Woman Thou Gavest Me vun den britischen Schriever Hall Caine (1853–1931) ut dat Johr 1913 is en fiktiv Biographie, de stark an de Levensgeschichte vun Shackleton bit to de Nimrod-Expeditschoon anlehnt is. Caine sien Protagonist Martin Conrad organiseert nah de Deelnahm an en Schippsreis en eegen Expeditschoon in de Antarktis, um den Süüdpool to erobern.[219]
- Kört nah Shackleton sien Dood 1922 keem de Roman Spinster of this Parish vun den britischen Schriever W. B. Maxwell (1866–1938) herut. Maxwell will in sien Book nich up Shackleton anspeelt hemm. De Charaktertüüg vun sien Hööftfigur, de Polarforscher Anthony Dyke, un diverse Kapitel vun de sien fiktiv Levensgeschichte (to’n Bispeel dat Dörqueren vun den antarktischen Kontinent un de Striet mit en rivaliseeren Polarforscher) hebbt aber groot Ähnlichkeit mit Shackleton.[220] Begünstigt dör den Dood vun Shackleton leet sück dat Book good verkoopen. Alleen 1922 geev dat fiev Uplagen, folgt vun en Volksutgaav 1923 un wiederen Uplagen in de Folgejohren.[221]
- Shackleton Bewunner de groot britisch Lyrikers vun dat 19. Johrhunnert as Alfred Tennyson, John Keats un sünners Robert Browning, ut deren Werken he bi apenlich Vördrääg geern reziteeren dee oder deren Verse sück in sien Expeditschoonsberichten wedderfinnen doot. He sülvst hett ok versöcht to dichten. Bispelen dorför sünd de Gedichte Erebus[222] un Aurora Australis[223], de he in dat Winterquartier vun de Nimrod-Expeditschoon verfaat hett.
Besünnerheiten
[ännern | Bornkood ännern]- As anner Polarforscher ok, kreeg Shackleton Ökelnaams un hett Pseudonyme bruukt. As Expeditschoonsbaas hebbt hüm sein Ünnergeven vull „The Boss“ nömmt.[224] Frank Wild un anner Früenden hebbt hüm ok „Shackles“ oder „Shackle“ roopen.[225] Weniger begäng sünd de Titel „Old Cautious“, de hüm wiels de Endurance-Expeditschoon wegen sien vermeentlich övervörsichtig Hanneln geven wurr,[226] un „Nemo“, den Shackleton sülvst as Pseudonym in Anlehnung an de Hööftfigur vun den Roman 20.000 Meilen unter dem Meer vun Jules Verne bruukt hett.[17] Ut den umfangriek Breefverkehr mit sien Fru Emily sünd de Kosenaams „Emicky“, „Micky“, „Mikeberry“ un „Mikleham“ bekannt, deren Oorsprung in Shackleton sien irisch Afstammen liggen.[225]
- Shackleton is de eeenzig Polarforscher, de twee Mal en Süüdrekord upstellt hett (Discovery-Expeditschoon, 30. Dezember 1902, gemeensam mit Robert Falcon Scott un Edward Wilson: 82°17’S (nah neeer Bereken ehrder 82°11’S) un Nimrod-Expeditschoon, 9. Januar 1909, gemeensam mit Frank Wild, Jameson Adams und Eric Stewart Marshall: 88°23’S).
- In’ Juli 1909 wurr Shackleton de Ehre todeel, as Wachsfigur bi Madame Tussauds utstellt to wurrn.[227][228]
- Eegens för sien Vörtragsreis dör Düütschland un Öösterriek in' Ansluss an de Nimrod-Expeditschoon af Januar 1910 hett Shackleton düütsch lernt. En Reporter schreev dorto: Seine Aussprache war derart gut, dass man nur schwerlich glauben kann, er [Shackleton] habe sich erst kürzlich mit der Sprache vertraut gemacht.[229]
- Een vun de Schleddenhunnen, de Douglas Mawson bi sien Antarktis-Expeditschoon 1911–1914 insetten dee, droog de Naam „Shackleton“. De is aber tosommen mit fiev wiederen Hunnen un den Polarforscher Belgrave Ninnis bi en Störrt in en Gletscherspalt an’ 14. Dezember 1912 tödlich verunglückt.[230]
- In de Tiet nah sien Heirat bit to sien Dood truck Shackleton mit sien Familie nich weniger as sössmal um. Mit Beginn vun sien Anstellung bi de Royal Scottish Geographical Society (RSGS) hebbt se in Edinburgh wahnt un toletzt in en Huus in Kensington. Dat Huus Mainsail Haul in Sheringham, dat se 1910 betrucken harrn, weer 1919 in Besitt vun den Komponisten Ralph Vaughan Williams, de de Musik to de Film Scotts letzte Fahrt (1948) makt hett.[231]
- An' 18. Juni 1912 wurr Shackleton as Experte för dat Navigieren in polaren Water vun de Kommission to dat Ünnersöken vun den Ünnergang vun de Titanic ünner de Leitung vun Rufus Isaacs un Robert Finlay anhört.[232]
- Shackleton sall mehrere buterehliche Affären harrt hemm. Verbreeft is en tietwielig Verhältnis mit de US-amerikaansch Schauspelerin Rosalind Chetwynd († 1922).[233]
- Shackleton harr en Neegen to'n Abergloven. So markeer de Tall 9 wedderkehrend wichtige Deelstrecken in sien Leven. An’ 9. April 1904 hett he sien Fru Emily un an’ 9. Januar 1909 reck Shackleton sien hööchst süüdlich Breedt wiels de Nimrod-Expeditschon. An’ 9. Juli 1913 weer he Trootüüg bi de Hochtiet vun sien Früend Philip Brocklehurst. En sülvern Utführen vun de Tall 9 weer an Shackleton sien Kabinendöör up dat Expeditschoonsschipp Quest anbrocht. De neegenarmig Steern wurr to sien persönlich Emblem, dat ok up sien Graffsteen verewigt is. Emily Shackleton is nah mehrmaandig swoor Krankheit an’ 9. Juni 1936 storven.[234][235]
- Up Shackleton sien Graff stunn tonächst blots en eenfack Holtkrüüz, dat 1928 dör en Granitstele ersett wurr.[236] Up de Rücksiet vun de Stele is en Vers ut Robert Browning sien Gedicht The Statue and the Bust anbrocht: „I hold … that a man should strive to the uttermost for life’s set price“ (so völ as: „Ick segg … en Mann sull um den Pries vun sien Leven nah dat Üterste streven“).[237]
- De Eerstbestieger vun den Mount Everest, Sir Edmund Hillary, tell Ernest Shackleton to sien Vörbiller.[238]
- Shackleton wurrr mehrfack in Feernsehfilmen un –serien dorstellt, to'n Bispeel vun David Schofield in den Film Shackleton (1982) oder vun James Aubrey in de Folge Poles Apart vun de bitisch TV-Serie Last Place on Earth (1985). An' bekanntesten is seker Kenneth Branagh in den Mehrdeeler Shackleton (2002).[239]
- Nah Shackleton wurr de van 1951 bit 1991 in den Deensten vun de Royal Air Force stahn Seeupklärer Typ Avro 696 nömmt.
- Ünner den Projektnaam Eureka hett de Hamborger Multiinstrumentalist Frank Bossert 2009 dat Konzeptalbum Shackleton’s Voyage herutgeven, dat en musikalisch Reminiszenz an de Endurance-Expeditschoon dorstellt.[240]
- Veer Johr nah deren Fund hebbt 2010 Mitarbeiter vun den New Zealand Antarctic Heritage Trust fiev Kisten mit Whisky un Cognac burgen, de siet 1909 ünner de bi de Nimrod-Expeditschoon up de Ross-Insel erricht Hütt verschütt weern.[241][242]
Zitate vun un över Shackleton
[ännern | Bornkood ännern]Sir Ernest Shackleton is mit dat Teelsetten in sien [sic!] twee Antarktisexpeditschonen scheitert, doch in sein Scheitern harr he en grötteren Spood, as wenn he sien Teelen reckt harr. Ick seech hüm as den gröttsten vun all Führers vun de Abtarktis. Russell Owen (1898−1952), Born: The Antartic Ocean, S. 195
Um en grootoordigen Führer to ween, reckt dat nich, en starken Willen to hemm, [oder] en Vörbild in extrem Utdüer to ween. Letztlich weer dat Shackletons Fähigkeit to begeistern, de hüm to'n gröttsten Führer in de gesamt Historie vun de Antarktis makt hett. Margery (1913–1992) un James Fisher (1912–1970), Born: Shackleton, S. 220
Shackleton harr en bemarkenswert Gaav, richtig un flink Entscheedungen to drapen, de en Katastrophe afwennen deen, un sein Grött as Forscher is disse Gespür totospreken. De Spood vun sien Expeditschonen leeg hüm düchtih an' Hart, doch de Sekerheit und Gesundheit vun dejenigen, de ünner hüm deenen deen, keem an eerst Stäe, un de Tatsaak, dat he kien een vun sien Mann verloren hett, kann as de wunnerborste vun sien Taten un as sien gröttste Triumph ansehn weern. J. Gordon Hayes (1877–1936), Born: The Conquest of the South Pole, S. 55
De Naam Sir Ernest Shackleton is för all Tieden in de Annalen vun de Antarktisforschung in Lettern ut Füer daalschreven. Roald Amundsen (1872–1928), Born: The South Pole Vol. II, S. 114
För Shackleton weer de National Antarctic Expedition en Gelegenheit un sonst nix. […] He weer wedder polaren Regionen besünners toneigt, noch beseet he en överragenden Forschergeist. Hugh Robert Mill (1861−1950), Born: The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 57
Man moot sück entscheeden, of man en Wetenschapler oder en spoodriek Expeditschoonsbaas ween will. Beides togliek is nich mögelk. Ernest Shackleton (1874−1922), Born: in Beau Riffenburgh, Nimrod, S. 409}}
Överminschlich Anstrengungen sünd en Schiet wert, solang se nich to Resultaten führen. Ernest Shackleton (1874−1922), Born: in Elizabeth Knowles (Hrsg.), Oxford Dictonary of Quotation, S. 647}}
Schwierigkeiten sünd letztlich blots Dinge, de överwunnen weern moot. Ernest Shackleton (1874−1922), Born: The Heart of the Antarctic, S. 189}}
Mannlüüd för gefährlich Reis söcht. Gering Lohn, bannig Koldheit, lang Maand komplett Dunkelheit, ständig Gefahr, sekere Trüggkehr ungewiss. Ehre un Anerkennung in' Erfolgsfall. Ernest Shackleton (1874−1922), Born: in Julian Watkins, The 100 Greatest Advertisements, S. 1[243] }}
Ziteert Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Alexander, Caroline, Endurance, Bloomsbury Publishing, London, 1998 ISBN 0-7475-4123-X
- Amundsen, Roald, The South Pole, Vol. II, Verlag John Murray, London, 1912 (afroopen an’ 15. November 2010)
- Barczewski, Stephanie, Antarctic Destinies, Hambledon Continuum, London, 2007, ISBN 978-1-84725-192-3
- Cherry-Gerard, Apsley, The worst Journey in the World, Vol. I, Verlag Constable & Co., London, 1922 (afroopen an’ 6. Januar 2010)
- Crane, David, Scott of the Antarctic, Verlag Harper Collins, London, 2005, ISBN 0007150687
- Fiennes, Ranulph, Captain Scott, Hodder & Stoughton, London, 2003, ISBN 0-340-82697-5
- Fisher, Margery and James, Shackleton, James Barrie Books, London, 1957
- Hayes, J. Gordon, The Conquest of the South Pole, Verlag Thornton Butterworth, London, 1932
- Heacox, Kim, Shackleton – The Antarctic Challenge, National Geographic, Washington D.C., 1999, ISBN 0792275365
- Huntford, Roland, Shackleton, Verlag Hodder & Stoughton, London, 1985, ISBN 0340250070
- Jones, Max, The Last Great Quest, Oxford University Press, Oxford, 2003, ISBN 0-19-280483-9
- Kimmel, Elizabeth Cody, Ice Story– Shackleton’s Lost Expedition, Clarion Books, New York, 1999, ISBN 0395915244
- Knowles, Elizabeth (Herutgeverin), Oxford Dictionary of Quotations, Oxford University Press, Oxford, 2009, ISBN 0199237174
- Markham, Clements, The Lands of Silence, University Press, Cambridge, 1921 (afroopen an’ 4. Januar 2010)
- Marr, James, Into the Frozen South, Verlag Cassell & Co., London, 1923 (afroopen an’ 25. November 2010)
- Mawson, Douglas, The Home of the Blizzard, Vol. I|Verlag William Heinemann, London, 1915 (afroopen an’ 26. Mai 2010)
- Mill, Hugh Robert, The Life of Sir Ernest Shackleton, Verlag William Heinemann, London, 1923 (afroopen an’ 30. Dezember 2011)
- Mills, Leif: Frank Wild, Verlag Caedmon of Whitby, Whitby, 1999, ISBN 0905355482
- Murphy, Shane et al., Mit der Endurance in die Antarktis, Verlag DuMont, Ostfilden, 2001, ISBN 3770158709
- Owen, Russell, The Antartic Ocean, Verlag Whittlesey House, New York, 1941 (afroopen an’ 30. Dezember 2011)
- Perkins, Dennis, Leading at the Edge, Verlag Mcgraw-Hill, New York, 2000, ISBN 0814405436
- Preston, Diana, A First Rate Trategy, Verlag Constable & Co., London, 1997 (afroopen an’ 30. Dezember 2011), ISBN 0094795304
- Riffenburgh, Beau: Nimrod, Berlin Verlag, Berlin, 2006, ISBN 3-82700530-2
- Savours, Ann, The Voyages oft he Discovery, Verlag Catham Publishing, London, 2001, ISBN 1-86176-149-X
- Scott, Robert Falcon, The Voyage of the Discovery, Vol. II, Verlag Macmillan, London, 1905 (afroopen an’ 31. Dezember 2011)
- Shackleton, Ernest et al., The Antarctic Book, Verlag William Heinemann, London, 1909 (afroopen an’ 31. Dezember 2011)
- Shackleton, Ernest, The Heart of the Antarctic, Verlag William Heinemann, London, 1910 (afroopen an’ 31. Dezember 2011)
- Shackleton, Ernest, South, Verlag Macmillan, New York, 1920 (afroopen an’ 31. Dezember 2011)
- Tyler-Lewis, Kelly, The Lost Men, Verlag Bloomsbury Publishing, London, 2006, ISBN 9780747579724
- Watkins, Julian, The 100 Greatest Advertisements, Verlag Dover Publications, Mineola, 1959 (afroopen an’ 31. Dezember 2011), ISBN 978-0486205403
- Wild, Frank, Shackleton’s Last Voyage, Verlag Cassell & Co., London, 1923 (afroopen an’ 31. Dezember 2011)
- Wilson, Edward Adrian, Diary of the Discovery Expedition, Verlag Blandford Press, London, 1975, ISBN 0-7137-0431-4
- Wilson, David M., Nimrod Illustrated, Verlag Reardon Publishing, Cheltenham, 2009, ISBN 1873877900
- Worsley, Frank, Shackleton’s Boat Journey, Verlag Pimlico, London, 1999, ISBN 0-7126-6574-9
- Manuskriptsammlung vun dat Scott Polar Research Institute (Akronym: SPRI MS), Universität Cambridge.
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, Titelsiet.
- ↑ a b „Ernest Shackleton dies on antarctic trip“, The New York Times van’ 30. Januar 1922, S. 4 (afroopen an’ 25. Oktober 2011).
- ↑ a b Tyler-Lewis: The Lost Men, S. 12: Nah Inschätzung vun John King Davis (1884–1967), Deelnehmer an Shackletons sien Nimrod-Expeditschoon un in later Johren en vun de bedüüdenst Navigatoren in de Antarktisforschen, hannelt sück dat bi disse Epoche angesichts vun hör technisch Untolänglichkeiten völmehr um de Steentiet vun polar Forschensreisen (ziteert ut John King Davis, High Latitude, University Press, Melbourne 1962, S. 101).
- ↑ Foto vun dat Kilkea House (afroopen an‘ 23. Juni 2010)
- ↑ Ernest Shackleton un sien Geschwister (Foto vun ca. 1890): (v.l.n.r.) Kathleen (1884–1961), Ethel (1878–1935), Clara (1881–1958), Frank (1876–1941), Amy (1875–1953), Ernest, Eleanor (1879–1960), Alice (1872−1938), Gladys (1887–1962) un Helen (1882–1962) (afroopen an‘ 30. Juli 2010).
- ↑ Foto vun Shackleton sien Öllern (afroopen an‘ 24. Juni 2010).
- ↑ Riffenburg, Nimrod, S. 38.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 36.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 4.
- ↑ Foto vun Francis „Frank“ Shackleton (afroopen an‘ 24. Juni 2010)
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 227–228.
- ↑ a b Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 8.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 1.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 6–9.
- ↑ Kimmel, Ice Story, S. 4–5.
- ↑ Hall, Charles Francis: Life with the Esquimaux. Low, Son & Marston, London 1864, Vol. I und Vol. II (afroopen 7. Januar 2010).
- ↑ a b Riffenburgh, Nimrod, S. 44.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 23.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 37.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 43.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 6.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 45. Ziteert Originaldokument: Mrs. J.Q Rowett in‘ Gespräch mit Schriever James Fisher (1912–1970), SPRI MS 1456/75.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 24.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 46.
- ↑ Foto vun de Hoghton Tower (afroopen an‘ 23. Juni 2010)
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 11.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 13–18.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 49.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 43.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 45–48.
- ↑ Carsten Egeberg Borchgrevink, Informatschonen up southpole.com (afroopen an‘ 20. Dezember 2011). Dissen Anspröök kunn Borchgrevink nich endgültig geltend maaken. Man nimmt an, dat dat antarktische Fastland all dör John Davis oder Edward Bransfield eerstmals betreden wurrn is.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 57.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 49–50.
- ↑ Foto vun de Tantallon Castle (afroopen an‘ 20. Dezember 2011)
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 20–23.
- ↑ Foto vun de Tintagel Castle (afroopen an‘ 20. Dezember 2011)
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 54. Bi dat Book hannelt sück dat um dat Wark O.H.M.S. An illustrated record of the voyage of S.S. >Tintagel Castle<.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 76. Ziteert Originaldokument: J.A. Hussey in en Breef an Hugh Robert Mill van‘ 27. Juli 1922, SPRI MS 100/49/1–5.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 25–30.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 42.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton S. 54–55. Sien letzt Fohrten in‘ Deenst vun de Hannelsmarine ünnernehm Shackleton jeweils as Dart Offizier in‘ Oktober 1900 an Bord vun de Gaika un in‘ Januar 1901 up de Carisbrooke Castle.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 19–20.
- ↑ Savours, The Voyages of the Discovery, S. 9.
- ↑ Fiennes, Captain Scott, S. 35.
- ↑ Crane, Scott of the Antarctic, S. 171–172.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 23.
- ↑ Wilson, Diary of the Discovery Expedition, S. 111.
- ↑ Wilson, Diary of the Discovery Expedition, S. 115–118.
- ↑ Fiennes, Captain Scott, S. 78.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 76.
- ↑ Fiennes, Captain Scott, S. 83.
- ↑ Wilson, Nimrod Illustrated, S. 9. Scott harr as Teel en geographische Breedt vun minnst 85°S vörgeven.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 58.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 117: En deroort schlechte Wahl hett dat nich mehr geven, siet Richard Francis Burton tosommen mit John Hanning Speke to‘n Tanganjikasee upbraken is
- ↑ Scott, The Voyage of the Discovery, Vol. II, S. 93.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 153.
- ↑ Crane, Scott of the Antarctic, S. 214–215. Neeere Bereken up Grundlaag vun Shackleton sien Fotografien un Wilsons Teken hebbt ergeven, dat se mögelkerwies blots 82°11' reckt hemm.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 110.
- ↑ Crane, Scott of the Antarctic, S. 205.
- ↑ Preston, A First Rate Tragedy, S. 65–66.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 143–144.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 156. Zitiertes Originaldokument: SPRI MS 232/2.
- ↑ Scott, The Voyage of the Discovery, Vol. II, S. 127–128.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 105.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 114–118.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 118. Ziteert Originaldokument: Louis Bernacchi, Daagbookindrag van‘ 6. November 1902, SPRI MS 353/3.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 123: Nah de Utsaag vun Albert Armitage (Notiz an Hugh Robert Mill van‘ 24. Mai 1924) harr Shackleton hüm anvertroot, dat Scott den an en Mörgen as Idiot beschimpt harr. Doruphen harr Shackleton antwoort:Na goot, Du bist de blödeste Idiot vun allen, un jedes Mal, wenn Du dat wagst, so mit mi to snacken, kriegst Du dat torüch. Ziteert Originaldokument: SPRI MS 367/1.
- ↑ Preston, A First Rate Tragedy, S. 68. Ziteert Originaldokument: Albert Armitage in en Notiz an Hugh Robert Mill van‘ 24. Mai 1924, SPRI MS 367/1.
- ↑ Scott, The Voyage of the Discovery, Vol. II, S. 85 un S. 90.
- ↑ Crane, Scott of the Antarctic, S. 310.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 143−144.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 126. Ziteert Originaldokument: Charles Reginald Ford in en Breef an de Schrieverin Margery Fisher (1913–1992) van‘ 12. Januar 1956, SPRI MS 1456/78.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 78–80.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 119−120.
- ↑ a b Riffenburgh, Nimrod, S. 130.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 131.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 84.
- ↑ a b Fisher, Shackelton, S. 26: Shackleton un Mill hebbt sück bi de Discovery-Expeditschoon kennen un schätzen lernt. Mill hett hüm as Ozeanograph un Meteoroloog bi de vörbereitend Arbeiten för dat wetenschaplich Programm vun de Expeditschoon ünnerstütt un hett Shackleton in dat Ünnersöken vun Meerwater ünnerwiest. As de Discovery Madeira reckt harr, weer Mill sien Upgaav erfüllt un he gung weer nah England torüch.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 124−128.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 87, S. 91 und und S. 93.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 97–98.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 136−142.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 99.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 143.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 148−149.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 105.
- ↑ Ernest Shackleton (1907), A new british antartic expedition, Geographical Journal 29 (3), S. 329–333 (afroopen an‘ 17. Februar 2011).
- ↑ Crane, Scott of the Antarctic, S. 392–393: Scott sülvst betekent de Arbeiten vun sien leiten Geographen Charles Royds as grauenhaft un schlampig.
- ↑ De Ergevnisse vun de zoologisch Forschensarbeiten wurrn in dat folgend Wark tosommendragen: James Murray, Reports of the Scientific Investigations - Britisch Antarctic Expedition 1907-9, William Heinemann, London 1910, Vol. I und Vol. II.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 175−176.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 144.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 161. Ziteert Originaldokument: Breef vun Ernest Shackleton an Robert Falcon Scott van‘ 17. Mai 1907, SPRI MS 1537/2/15/21.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 197.
- ↑ Shackleton, The Heart of the Antarctic, S. 47.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 210. Ziteert Originaldokument: Arthur Harbord in‘ Gespräch mit James Fisher an‘ 9. Juni 1956, SPRI MS 1456/70.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 304. Ziteert ut en Breef vun Robert Falcon Scott an John Scott Keltie (1840–1927), leiten Geograph vun de RGS, van‘ 28. März 1908.
- ↑ Shackleton, The Heart of the Antarctic, S. 52–56.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 248. Ziteert Originaldokument: Philip Brocklehurst in‘ Gespräch mit James Fisher van‘ 16. Dezember 1955, SPRI MS 1456/95.
- ↑ Mills, Frank Wild, S. 72.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 306–307. Ziteert Originaldokument: Indrag in Ernest Shackleton sien Expeditschoonsdaagbook van‘ 9. Januar 1909, SPRI MS 1537/3/6.
- ↑ Mills, Frank Wild, S. 82– 90.
- ↑ Markham, The Lands of Silence, S. 479: Nah Meenen vun Markham weer de Shackleton kalkuleert Bedarf an Levensmiddel vun vörnherin ahn Twiefel in de Menge nich utreckend
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 336. Ziteert Originaldokument: Indrag in dat Expeditschoosndaagbook vun Frank Wild, van‘ 31. Januar 1909, SPRI MS 944/1.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 233–238.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 321. Ziteert Originaldokument: Tannat William Edgeworth David, Narrative, in Ernest Henry Shackletons The Heart of the Antarctic, S. 309-311.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 300.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 272.
- ↑ The London Gazette Nr. 28321, S. 9763 vom 24. Dezember 1909.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 168.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 251. Ziteert ut en Breef vun John Scott Keltie an Cuthbert Bayes (de de Medaille makt hett) van‘ 19. April 1909.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 379.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 161.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 395. Ziteert Originaldokument: Breef vun Roald Amundsen an John Scott Keltie van‘ 25. März 1909, SPRI MS 1456/16.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 376.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 298–299.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 314–315.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 351–352.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 312.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 184.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 282: An‘ 6. Juni 1910 kolporteert de Toronto Star en Expeditschoonsreis vun Shackleton tosommen mit den kanaadschen Generalgouverneur Albert Grey to dat Utforschen vun de Hudson Bay.
- ↑ Riffenburgh, Nimrod, S. 393.
- ↑ Mawson, The Home of the Blizzard, Vol. I, S. xv.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 278–279: An Bord vun de RMS Lusitania up den Weg nah New York hett Shackleton in‘ März 1910 tegenöver Reportern de Hoopen ütert, all 1911 mit en wiedere Expeditschoon anfangen to können.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 367.
- ↑ Shackleton, South, S. vii.
- ↑ The Times, 29. Dezember 1913, S. 6 (afroopen an‘ 21. Dezember 2010): Ick hebb mi de Freeheit nommen, de Expeditschoon „The Imperial Trans-Antartic Expedition“ to nömmen, wiel ick föhl, dat nich allen de Minschen vun disse [britisch] Inseln, sonnern uns Angehörigen in all Länner ünner den Union Jack bereit sünd, de Dörführen vun dat gesamt Forschensprogramm, den mien Kameraden u nick sülvst verplicht sünd, to ünnerstütten.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 195.
- ↑ Shackleton, South, S. vii–xv.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 375–377.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 198.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 306 und 316: De Daily Mail hett in hör Utgaav van‘ 10. Januar 1920 de Gesamtkösten up etwa £ 80.000 (in 2009: etwa 2,85 Mio. €) instuuft. Mackintosh weer dwungen, in Australien wiedere Investoren antowarben, um dat Expeditschonsschipp Aurora utrüsten to können.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 308.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 386.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 312.
- ↑ Alexander, Endurance, S. 16.
- ↑ Shackleton, South, S. xiv. Shackleton kreeg blots een Stünn nah sien Angebot en Telegramm vun de Admiralität mit een eenzig Wort: Wiedermaken
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 324–325.
- ↑ Shackleton, South, S. 29–30.
- ↑ Shackleton, South, S. 36.
- ↑ Shackleton, South, S. 63–66.
- ↑ Shackleton, South, S. 74.
- ↑ Shackleton, South, S. 75–76.
- ↑ Shackleton, South, S. 99.
- ↑ Shackleton, South, S. 95.
- ↑ Shackleton, South, S. 107.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 366.
- ↑ Shackleton, South, S. 122–123.
- ↑ Perkins, Leading at the Edge, S. 36.
- ↑ Heacox, Shackleton – The Antarctic Challenge, S. 136.
- ↑ Murphy et al., Mit der Endurance in die Antarktis, S. 196–197: Shackleton hett in sien Book South dit Foto mit All safe! All well! betitelt (kiek S. 242). As sück aber herutstellt hett, harr Frank Hurley disse Nitrozelluloseupnahm verännert, um de Rettung an‘ 30. August 1916 dortostellen. In Wirklichkeit wurr dat Foto an Ostersönndag (24. April 1916) bi de Affohrt vun de James Caird maakt.
- ↑ Shackleton, South, S. 158–160.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 475–476 und S. 656.
- ↑ Shackleton, South, S. 164–165.: Nipp und nau Tosommenstellung vun de Nehrensmiddel.
- ↑ Alexander, Endurance, S. 137.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 226.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 574.
- ↑ Shackleton, South, S. 182.
- ↑ Worsley, Shackleton's Boat Journey, S. 211–212.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 386.
- ↑ Murphy et al., Mit der Endurance in die Antarktis, S. 209: Perce Blackborow leeg mit froren Than in de Schuulhütt. Frank Hurley, de dit Foto an‘ 10. Mai 1916 maakt hett, hett dat de bunteste un ungepflegteste Ansammlung, de je up en Plaat projizeert wurr.
- ↑ Alexander, Endurance, S. 166–169 und S. 182–195.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 634–641.
- ↑ Alexander, Endurance, S. 192
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 653.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 649.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 658–659.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 661–663.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 257.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 671–672.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 439–440.
- ↑ a b Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 292.
- ↑ a b c Fisher,Shackleton, S. 441–446.
- ↑ a b c Huntford, Shackleton, S. 684.
- ↑ Huntford, Shackleton, S. 687.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 476–478.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 277.
- ↑ Wild, Shackleton's Last Voyage, S. 65.
- ↑ a b Alexander, Endurance, S. 193.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 481–483.
- ↑ Wild, Shackleton's Last Voyage, S. 176.
- ↑ Lot Description 224, Christie’s London, 18. April 2000 (afroopen an‘ 6. Januar 2010).
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 278–279.
- ↑ P2002/28/908, Foto vun Shackleton sien upbahrt Sarg. Scott Polar Research Institute (SPRI) (afroopen an‘ 19. Februar 2010).
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 280.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 485.
- ↑ Jones, The Last Great Quest, S. 295–296.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 481 (Foto), 486–487. Lutyens Entwurf wurr vun den engelsch Bildhauer Charles Jagger (1885–1934) as bronzen Statue umsett. Oorsprünglich sull de Statue as Denkmal up en Sockel freestahnd upstellt wurrn. Wiel sück aber in London kien passend Stäe dorför finnen lett, nehm man dat Angebot vun de Royal Geographical Society an, de Statue in en Fassadennische an dat Hööftbowark vun de Sellschopp uptostellen.
- ↑ Barczewski, Antarctic Destinies, S. 209.
- ↑ Dat Book wurr in den düütschen Spraakruum ünner den Titel 635 Tage im Eis: Die Shackleton-Expedition, Goldmann Verlag 2000, herutbrocht.
- ↑ a b Barczewski, Antarctic Destinies, S. 282.
- ↑ Fiennes, Captain Scott, S. 482.
- ↑ Barczewski, Antarctic Destinies, S. 283.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 123. Ziteert Originaldokument: Jameson Adams in‘ Gespräch mit James Fisher van 5. Oktober 1955, SPRI MS 1456/63.
- ↑ a b Barczewski, Antarctic Destinies, S. 294–295.
- ↑ The Commonwealth Trans-Antarctic Expedition 1956-1958, Zeitblick Nr. 23, Mai/Juni 2007 (afroopen an‘ 14. Januar 2010).
- ↑ Ranulph Fiennes, Transglobe Expedition – The Antarctic (afroopen an‘ 14. Januar 2010).
- ↑ Reinhold Messner, Panorama Antarktis (afroopen an‘ 14. Januar 2010).
- ↑ Arved Fuchs, Shackleton 2000 (afroopen an‘ 8. Januar 2010).
- ↑ „Shackleton Centenary Expedition“ (afroopen an‘ 21. Februar 2011).
- ↑ The Shackleton Memorial Library, Scott Polar Research Institute (SPRI), University of Cambridge, Lensfield Road, Cambridge CB2 1ER (afroopen an’ 2. November 2010).
- ↑ Shackleton Autumn School, Athy Heritage Centre-Museum (afroopen an‘ 5. Januar 2010).
- ↑ Shackleton's Expedition Base, New Zealand Antarctic Heritage Trust, Christchurch (afroopen an‘ 7. Januar 2010).
- ↑ Cherry-Garrard, The worst Journey in the World, Vol. I, S. viii.
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 250–251.
- ↑ Ernest Henry Shackleton as Freemüerer. Websteed vun de Grand Lodge of British Columbia and Yukon (afroopen an’ 3. September 2010).
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 199.
- ↑ Scott, The Voyage of the Discovery, Vol. II, S. 308.
- ↑ Shackleton-Inlet, topographisch Koort up de Websteed vun dat United States Geological Survey (afroopen an’ 31. Dezember 2011). Dat Inlet (in de Koort baben rechts) markeert de Münn vun den Nimrod-Gletscher in dat Ross-Schelfies.
- ↑ Mount Shackleton, Foto vun dan Barg up de Websteed vun de James Caird Society (afroopen an’ 31. Dezember 2011).
- ↑ Mount Shackleton (in’ Achtergrund) in British Columbia, Kanada (afroopen an’ 17. Juni 2010).
- ↑ Mawson, The Home of the Blizzard, Vol. I, S. 79.
- ↑ Shackleton-Schelfeis, Satellitenupnahm vun de Iestafel up de Websteed vun dat National Snow and Ice Data Center (afroopen an’ 31. Dezember 2011).
- ↑ Shackleton-Gletscher, Foto vun den Gletscher up rosssea.info (afroopen an’ 18. März 2010).
- ↑ Shackleton Range, topographisch Koort up de Websteed vun de United States Geological Survey (afroopen an’ 17. Juni 2010).
- ↑ Low-Lattitude Antarctic Gazetteer – Series 2 (afroopen an’ 24. Januar 2010).
- ↑ Geographisch Objekte, de nah Ernest Shackleton nömmt sünd, Informatschonen up GeoNames.com (afroopen an’ 6. Oktober 2011).
- ↑ T. S. Eliot, The Waste Land, Zeile 359–365 (afroopen an’ 20. Mai 2010)
- ↑ Shackleton, South, S. 211.
- ↑ Hall Caine, The Woman Thou Gavest Me, J. B. Lippincott, Philadelphia & London 1913 (afroopen an’ 24. November 2010).
- ↑ W. B. Maxwell, Spinster of this Parish, Gosset & Dunlap, New York 1922 (afroopen an’ 24. November 2010).
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 252.
- ↑ Shackleton et al., The Antarctic Book, S. 21–22.
- ↑ Shackleton et al., The Antarctic Book, S. 25.
- ↑ Marr, Into the Frozen South, „Publisher’s Note“.
- ↑ a b Some Antarctic Nicknames, The Antarctic Circle, Websteed vun Robert B. Stephenson (Jaffrey, New Hampshire, USA) (afroopen an' 6. Januar 2010).
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 221.
- ↑ Mill, The Life of Sir Ernest Shackleton, S. 162.
- ↑ Foto vun de Wachsfigur vun Ernest Shackleton bi Madame Tussauds (afroopen an' 14. September 2010).
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 275.
- ↑ Mawson, The Home of the Blizzard, Vol. I, S. 243–244.
- ↑ Sites associated with Sir Ernest Shackleton, The Antarctic Circle, Websteed vun Robert B. Stephenson (Jaffrey, New Hampshire, USA) (afropen an’ 15. Januar 2012).
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 291–295.
- ↑ The Cherry Tree 2/2006 S. 2–3 (afropen an’ 6. Januar 2010).
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 485–486.
- ↑ Emily Shackletons Grab in Coldwaltham, West Sussex (afropen an’ 29. Juni 2010).
- ↑ Fisher, Shackleton, S. 480–481.
- ↑ Rücksiet vun Shackleton sein Graffsteen (afropen an’ 28. Juni 2011).
- ↑ „From beekeeper to world explorer“, Interview mit Sir Edmund Hillary van’ 16. November 1991 in San Francisco (afropen an’ 11. Januar 2011).
- ↑ Internet Movie Data Base (imdb.de), Ernest Shackleton (Rull) (afropen an’ 6. Januar 2010).
- ↑ Frank Bossert, EUREKA (afropen an’ 15. Januar 2010).
- ↑ Shackleton liebte Whisky. In: Polar News van’ 22. Dezember 2009 (afropen an’ 30. August 2010).
- ↑ Ernest Shackletons Whisky in Antarktis entdeckt. In: Welt Online van’ 6. April 2010 (afropen an’ 16. August 2010).
- ↑ The Antartic Circle: De bipp un nau born vun dat villicht berühmteste Shackleton-Zitat is nich klor. Immer weer wurr seggt, Shackleton harr 1912 oder 1913 en gliekluudend Anzeige in de London Times oder en anner britisch Blatt in' Vörfeld vun de Endurance-Expeditschoon schalt. Dat kunn bither aber nich beleggt wurrn. (afroopen an' 16. November 2010).
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- DNB Katalog
- James Caird Society, umfaatend Websteed över Leven un Wark vun Ernest Shackleton (engelsch)
- Ernest Shackleton, düütschspraakig Websteed vun Christian Wirth mit Informatschonen un Fotos to de Endurance-Expeditschoon
- Personennaamdatei