The Godfather (Film)

Vun Wikipedia
Filmdaten
Plattdüütsch Titel:
Originaltitel: The Godfather
Düütsch Titel: Der Pate
Produkschoonsland: USA
Johr vun’t Rutkamen: 1972
Läng: 175 Minuten
Originalspraak: Engelsch
Italieensch
Öllersfreegaav in Düütschland: FSK 16
Filmkru
Speelbaas: Francis Ford Coppola
Dreihbook: Mario Puzo
Francis Ford Coppola
Produkschoon: Gray Frederickson
Albert S. Ruddy
Musik: Nino Rota
Kamera: Gordon Willis
Snitt: William Reynolds
Peter Zinner
Szenenbild: Dean Tavoularis
Kledaasch: Anna Hill Johnstone
Dorstellers

The Godfather (op plattdüütsch so veel as „De Paat“; dt. Titel: Der Pate) is en US-amerikaansch Filmdrama ut dat Johr 1972, de op den gliek nöömten Roman vun Mario Puzo baseert. Speelbaas weer Francis Ford Coppola, de tosamen mit Puzo ok dat Dreihbook schreven hett. De Hööftrullen weern mit Marlon Brando un Al Pacino besett. De Film harr utermatig veel Spood un warrt allgemeen to de bedüdensten Warken vun de Filmhistorie rekent.

De Film weer de eerste vun en Trilogie. In The Godfather Part II (1974) un The Godfather Part III (1990) warrt de Geschicht wietervertellt. In Rüchblennen warrt deelwies ok de Vörgeschicht vun de Corleones behannelt.

Inholt[ännern | Bornkood ännern]

De Geschicht fangt 1946: Don Vito Corleone is een vun de mächtigsten Mafiabasen vun New York City. He richt en grote Hochtiet ut för sien Dochter Constanzia, man wiel de Gäst sik in’n Goorn mit Eten un Dansen vergnöögt, dröpt he sik in’t Huus mit Liddmaten vun de „Familie“. Se wiest em den Respekt un nütt mitünner ok de Gelegenheit, üm verschedene Anliggen vörtodrägen, bi de dat üm dat erpressen vun Geld geiht oder üm’t Torüchbetahlen, wenn een wat andoon weer. Don Vito kann all disse Anliggen afwickeln, vunwegen dat de tallrieke Lüüd kennt, de he ünner sien Kontroll hett. Un em maakt dat ok nix ut, wenn dat dorbi mol groff togeiht. So warrt to’n Bispeel de Filmproduzent Woltz övertüügt, dat Don Vitos Patensöhn Johnny Fontane de Hööftrull in sien ne’en Film kriggt, dordör, dat Don Vito sien Afkaat Tom Hagen Woltz sien leefst Peerd den Kopp afsnieden un em nachts in’t Bett leggen deit.

Na’t Enn vun’n tweeten Weltkrieg breedt sik in New York de Drogenhannel jümmer mehr ut. As he vun den Drogenhännler Sollozzo en Anbott to’n Tosamenarbeiten kriggt, lehnt Don Vito af, vun wegen dat he mit dat smuddige Drogengewarf nix an’n Hoot hebben will. Dat he sien utermatig go’en Kuntakte in de Politik un Weertschop de annern Mafiafamilien nich för den Drogenhannel to Go’e kamen laten will, laat de annern Basen nich eenfach so op sik sitten. De Mackers vun Solozzo veröövt en Anslag op Don Vito, den de aver swoor besehrt överleevt. To’n Wraak fangt sien Söhn Santino dorophen an, de Verantwoortlichen an de Siet to maken. Sien jüngsten Söhn, Michael, de mit dat Mafialeven bit dorhen nix to kriegen harr, bedeeligt sik doran. He lockt Solozzo un den korrupten Polizeioffizeer McCluskey in en Fall un schütt jem dood.

Michael mutt sik dorna eerstmol torüchtehn un neiht na Sizilien ut. Dor dröpt he de söte Apollonia, de he heiraten deit, ofschoonst in New York sien Fründin Kay op em töövt. Intwüschen is Don Vito wedder gesund, man he hett en sworen Stand in den Machtstriet twüschen de Mafia-Familien. He will Freden, man de annern Basen nehmt em dat jümmer noch krumm, dat he jem nich in’n Drogenhanneln ünnerstütten deit. Mit Hülp vun sien Swager Carlo warrt Santino in en Fall lockt un doodschaten. Ok Michael sien Versteek in Sizilien warrt priesgeven. En Autobomb, de em todacht weer, flüggt in de Luft, as sien Fro Apollonia dormit losföhren deit. Michael geiht dorophen torüch na New York un övernimmt dat Regeer in de Familie. As Don Vito eenige Tiet later an en Hartslag doodbleven is, geiht nu Michael an’t Wark, de annern Mafiabasen torüchtobetahlen, wat se sien Familie andoon hebbt. In en vigelienschen Plaan lett he all de Basen vun de annern Familien ümbringen, jüst so as ok de Liddmaten ut de egenen Familie, de jem verraat hebbt.

Achtergrund[ännern | Bornkood ännern]

Corleone is een vun de veropensten Mafia-Öörd op Sizilien. Ünner den Naam Don Vito weer inst de siziliaansche Mafiabaas Vito Cascio Ferro bekannt. Dat Vörbild vör den Anslag op Don Vito weer de Moord vun Francesco Scalice, Baas vun de Gambino-Familie, de an’n 17. Juni 1957 vör en Aaftstand in de 2380 Arthur Avenue in New York City doodschaten worrn is.

In den Film warrt de Appelsien as Vörteken vun den Dood wiest. So rullt Appelsienen över de Straat, as Don Vito anschaten warrt. Un later, as he an’n Hartslag doodblifft, hett he en Stück Appelsien in’n Mund. In dissen eersten Film ut de Reeg sütt dat noch na Tofall ut, in de beiden annern Filmen warrt de Appelsien aver mit Bedacht insett.

Produkschoon[ännern | Bornkood ännern]

Vörbereiden[ännern | Bornkood ännern]

De Verlehfirma Paramount hett de Rechten an Puzo sien Roman The Godfather för 12.500 US-Dollars köfft. To de Tiet steek de US-amerikaansche Filmwelt in en Krise, also müss de Arbeit an den Film en Spood warrn. Dat Studio hett Kuntakt opnahmen to mööglichst bekannte Speelbasen as Peter Yates, Richard Brooks un Constantin Costa-Gavras, de den Stoff aver all nich anfaten wulln. Dorna is de Wahl denn op den dormols 31-johrigen Francis Ford Coppola, de vörher eerst dree Filmen alleen dreiht harr.[1] Anfang vun de 1970er Johren füngen de Vörarbeiten an un weern toeerst vun ünnerscheedlcihe Opfaten prägt. Coppola weer eerst nich so dull an’n Film intresseert, vunwegen dat he vörher lüttrere Filmen na europääsch Vörbild dreiht harr, wiel dat Studio en Film mit vele Stars in’n Sinn harr, de ut finanzielle Grünnen in de Nutiet spelen schüll. Opletzt wull de Speelbaas en epische Ümsetten vun dat Wark, de sik aver över de hele eerste Hälft vun’t 20. Johrhunnert hentehn schüll.[2]

Influss vun de Mafia[ännern | Bornkood ännern]

De Mafia – dat Hööftthema vun’t Wark – wull en Verfilmen toeerst hinnern. So wull man den Produzent Albert S. Ruddy bang maken, as man em de Schiev vun sien Auto tweischaten hett. Bito föhl sik de Entertainer Frank Sinatra dör de Figur Johnny Fontaine angrepen, so dat he tosamen mit Sammy Davis Jr. op en Versnatalten 600.000 US-Dollar insammeln de, üm de Produkschoon to hinnern.[3] Un ok de Italian-American Civil Rights League, en Organisatschoon mit dat Teel, gegen dat Vöroordeel antogahn, dat all Italieners Mafiosi weern, hett nich veel vun dat Projekt hollen. Präsident vun de Organisatschoon weer Joseph Colombo, de ironischerwies sülvst en mächtigen Mafioso weer. Un sülvst de Filmgewerkschoppen wullen de Arbeit eerst denn ünnerstütten, wenn dat Woort „Mafia“ ut den helen Film streken weer.[4] Ruddy harr dorto seggt, dat dat Woort Mafia blots eenmol in dat Dreihbook vörkeem. He harr dat streken un künn denn dreihn.[3]

Vele Mafiosi schüllt later seggt hebben, dat de Film, de de Mafia in en teemlich positiv Licht wisen de, nipp un nau jemehr Levensgeföhl drapen harr. En Fackmann för organiseert Verbreken hett Coppola sien Film as den „besten Warfspot, de je för de Mafia dreiht worrn is“ betekent.[5]

Besetten[ännern | Bornkood ännern]

Ok bi de Utwahl vun de Dorstellers weern sik dat Studio un de Speelbaas nich eens. Coppola bestünn dorop, dat Al Pacino den Paten Michael Corleone spelen schüll, wat dat Studio aver nich wull. Paramount harr Robert Reford för de Rull vörsehn, de in’n Gegensatz to Pacino al en grötteren Naam in de Filmwelt harr. Dorto keem, dat Al Pcino bi Testopnahmen för sien Rull vun de Verantwoortlichen meist vör de Döör sett weer, vunwegen dat he jem to sacht un torüchhollern spelen de.[6] Pacino geev later an, he harr de Szeen lachhaftig funnen, se harr em gor nich rutfoddert.

De Basen vun’t Studio weern jüst so ok nich mit Marlon Brando inverstahn. Dat wichtigste Argument weer de lütte Ünnerscheed in’t Öller twüschen den Don un sien Filmsöhnen: Brando weer blots 16 Johren öller as Pacino un Caan. He schien vör de Rull ok sülvst veel to jung. Brando weer he to de Tiet man jüst eerst 47 Johren oolt, wiel Don Vito in’n Roman aver as veel öller dorstellt weer. Butendem harr Paramount mit Brando faken al Problemen hatt, vunwegen dat he bi fröhere Arbeit faken to laat to de Dreiharbeiten kamen un ok bannig egen weer.[2][7] Opletzt kreeg he de Rull doch, nadem Laurence Olivier ut gesundheitliche Grünnen utscheedt weer. Ok Frank Sinatra harr Intresse Don Vito to spelen, weer aver aflehnt.[6]

Dreiharbeiten[ännern | Bornkood ännern]

De Kark San Nicolò in Savoca, woneem de Hochtiet vun Michael un Apollonia dreiht weer.

De Dreiharbeiten güngen vun’n 29. März bit to’n 6. August 1971.[8] Dorför weer en Budget vun ruchweg 6&Mio. US-Dollar vörsehn, wat en Verdeenst vun Coppola weer. Produzent Albert S. Ruddy wull toeerst blots 2,5 Mio. US-Dollar praat stellen.[9]

In de oorsprünglichen Heimatstadt Corleone kann aver nich dreiht warrn, vunwegen dat de Oort to de Tiet nich mehr as en Lüütstadt ut 1950er Johren utseshn de. An de Steed hett man sik lütte Städer as Forza d’Agrò un Savoca in de sizilianischen Provinz Messina utsöcht. In Savoca steiht de Trokark vun Michael un Apollonia as ok de Bar Vitelli vun Apollonia ehrn Vadder, woneem de Hochtiet fiert warrt.[10]

Finanziell Spood[ännern | Bornkood ännern]

De Film lööp in de USA an’n 15. März 1972 toeerst in söss Kinos in New York City an un speel bit to’n Sünndag, den 19. März al üm un bi 416.000 US_Dollar in.[11][8] Mit all Opföhren tohopen, hett de Film 245 Millionen Dollar inspeelt, dorvun 110 Millionen in’t Utland. Meten an sien Budget vun söss Millionen Dollar weer de Film also en groten finanziellen Spood[11] un hett Paramount vör den Ruin bewohrt.[12]

Kritiken[ännern | Bornkood ännern]

De Kritikers in de USA un in Europa weern vun den Film gröttstendeels düchtig andoon.

  • Roger Ebert schreev in de Chicago Sun-Times, dat de Film fesseln de, ofschoonst he meist dree Stünnen duer – un dat so wirksom, dat he sik nienich beielen mutt.[13]
  • De Filmkritikersche Pauline Kael loov de Spannung, de in de Drapens bi de düsteren Ünnerwelt liggt. Man harr den Indruck, dat dit geheeme Leen sien egene Poesie vun de Angst harr, för de Mannslüüd (un villicht ok för de utslatenen Fronslüüd) wohrhaftiger as de lichte Welt buten.[14]
  • Dat Lexikon vun’n internatschonalen Film oordeel över dat Wark as gewaltigen Gansterfilm, de de tietgenöss’schen Problemen vun de USA dörsichtig maken de un in warfwirksome Verpakcung as perfekte Ünnerhollen anbeden deit. De överlange Film weer nich ahn nau wieste gresige Szenen, weer aver vör allen sehnsweert wegen dat brillante Speel vun de Hööftdorstellers un weer ok intressant as Ut’neensetten mit de sellschopplichen Ümstännen.[15]
  • Ulrich Behrens beschrifft The Godfather as en wegwiesen Film. Dat harr de Gööd vun en Shakespeare, woans Coppola mit den exzellenten Al Pacino as traagschen Held de egendömliche Welt vun de Mafia opdecken de, ehr Bröök un Gegensätzlichkeiten, ehr Weertsystem un de sünnere Legalität buten de normalen Strukturen, as ok de Verbinnen twüschen staatlie Legalität un dat Mafia-System dorstellen un verkloren deit. Coppola harr as Eerste disse Welt inszeneert, un weer dorin bit hüüt vun keen anneren Film, de na The Godfather keem inhalt worrn.[16]

Utteken[ännern | Bornkood ännern]

The Godfather weer en utermatig spoodrieken Film, wat sik ok in de tallrieken Priesen un Nomineren wiest. Dat Wark is alltohopen för meist föfftig Filmpriesen vörslahn wesen, dorünner alleen ölven mol för den Oscar. Uttekent weer he mit tosamen dörtig Priesen un verschedene Kategorien. Ünner annern schüll Marlon Brando mit den Oscar as Best Schauspeler uttekent warrn. Man, Brando hett den Pries nich annehmen wullt ut Protest gegen den Ümgang mit de Indianers in de USA. An sien Steed hett de indiaansche Aktivistin Sacheen Littlefeather bi de Oscarvergaav en Solidaritätsverkloren vun Brando mit den American Indian Movement verlest. Liekers warrt disse Oscar wieter Brando tospraken.[17][12] Wunnen hett de Film ünner annern:

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

Borns[ännern | Bornkood ännern]

  1. moviereporter.net, afropen an’n 1. Januar 2009
  2. a b Die Welt an’n 30. Juni 2008, afropen an’n 1. Januar 2009
  3. a b Hamburger Abendblatt an’n 22. Juli 1972, afropen an’n 1. Januar 2009
  4. wasistwas.de, afropen an’n 1. Januar 2008
  5. Kinofenster.de, afropen an’n 31. Dezember 2008
  6. a b Shooting The Godfather: Billerstreck vun’n Guardian, afropen an’n 4. Januar 2009
  7. splashmovies.de, afropen an’n 1. Januar 2009
  8. a b IMDb.com, afropen an’n 2. Januar 2009
  9. wissen.de, afropen an’n 2. Januar 2009
  10. The Godfather: Shooting Locations auf jgeoff.com, afropen an’n 4. Januar 2009
  11. a b The Godfather op boxofficemojo.com, afropen an’n 3. Januar 2009
  12. a b http://www.the-fan.net/brando/film/025.shtml
  13. rogerebert.suntimes.com, afropen an’n 2. Januar 2009
  14. ut Toby Young: Pauline Kael ut den Guardian 1991, afropen an’n 2. Januar 2008
  15. Kritik in’t Lexikon vun’n internatschonale Film, afropen an’n 2. Januar 2008
  16. Ulrich Behrens auf follow-me-now.de, afropen an’n 2. Januar 2009
  17. ProSieben.de, afropen an’n 31. Dezember 2008

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]