Newton-Skala

Vun Wikipedia

De Newton-Skala is en histoorsche Temperatur-Skala, de üm 1700 rüm vun Isaac Newton utfunnen worrn is.

As sik Newton mit dat Feld vun de Warms befaten de, hett he en qualitätive Temperaturskala utklamüstert, de twintig Stopen harr vun „kole Luft in’n Winter“ bit „hitte Kahlen in’t Kökenfüür“. Disse Indeelen weer nich akkerat un teemlich groff, so dat ok Newton sülvst dormit nich recht tofreden wesen is. Man, em weer de Warmsutdehnen bekannt, also de Egenoort, dat Stoffen mehr Ruum innehmen doot, wenn man jem warm oder hitt maken deit. Also hett he en Fatt mit Lienööl nahmen un den Ünnerscheed vun’t Volumen utmeten betogen op de fröheren Skalenpunkten. Twüschen de Temperaturen vun’n smölten Snee un kaken Water hett he dorbi en Volumenünnerscheed vun 7,25 % faststellt.

He hett denn opletzt den Nullpunkt vun sien Skala bi smölten Snee sett (Smöltpunkt, 0 °C) un defineer kaken Water as den 33. Grad (Kaakpunkt, 100 °C) un hett dormit de glieken Betogspunkten bruukt, de ok för de Celsius-Skala gellt. Man, de Afstännen vun de Grad-Skala weern anners sett: En Ünnerscheed vun een Grad Newton (1 °N) is ruchweg so veel as dree Grad Celsius (3 °C).

Ümreken[ännern | Bornkood ännern]

Översicht över de Temperaturskalen
Skala Kelvin Celsius Fahrenheit Rankine Delisle Newton Réaumur Rømer
Eenheit Kelvin Grad Celsius Grad Fahrenheit Grad Rankine Grad Delisle Grad Newton Grad Réaumur Grad Rømer
Eenheitenteken K °C °F °Ra, °R °De, °D °N °Ré, °Re, °R °Rø
eerste Betogspunkt F1 T0
= 0 K
(H2O)
= 0 °C
TSchm(H2O)
= 32 °F*
T0
= 0 °Ra
TSchm(H2O)
= 150 °De
TSchm(H2O)
= 0 °N
TSchm(H2O)
= 0 °Ré
TSchm(H2O)
= 7,5 °Rø
tweete Betogspunkt F2 Tt(H2O)
= 273,16 K
(H2O)
= 100 °C
TKaak(H2O)
= 212 °F*
TKaak(H2O)
= 0 °De
TKaak(H2O)
= 33 °N
TKaak(H2O)
= 80 °Ré
TKaak(H2O)
= 60 °Rø
Skalenintervall (F2−F1) / 273,16 (F2−F1) / 100 (F2−F1) / 180* 1 °Ra = 1 °F (F1−F2) / 150 (F2−F1) / 33 (F2−F1) / 80 (F2−F1) / 52,5
Utfinner William Thomson („Lord Kelvin“) Anders Celsius Daniel Fahrenheit William Rankine Joseph-Nicolas Delisle Isaac Newton René-Antoine Ferchault de Réaumur Ole Rømer
Johr vun’t Inföhren 1848 1742 1714 1859 1732 1700 1730 1701
Rebeet, woneem de Skala begäng is weltwiet (SI-Einheit) weltwiet USA, Jamaika USA Russland (19.Jhd.) Westeuropa bit 19. Jhd.

* De Angaven för de Fahrenheit-Skala beschrievt de Definitschoon as se vundaag gellt. Na de oorsprünglichen Definitschoon dör Fahrenheit weer de Temperatur vun en Küllmischen vun Ies, Water un Salmiak oder Seesolt (−17,8 °C = 0 °F) un de „Lieftemperatur vun’n gesunnen Minschen“ (35,6 °C = 96 °F) as Fixpunkten bruukt mit (F2−F1) / 96 Skalendeelen.


Ümreken twüschen Temperaturskalen
na \ vun Kelvin-Skala (K) Celsius-Skala (°C) Réaumur-Skala (°Ré) Fahrenheit-Skala (°F)
TKelvin = TK = + 273,15 = T · 1,25 + 273,15 = (TF + 459,67) ÷ 1,8
= TK − 273,15 = = T · 1,25 = (TF − 32) ÷ 1,8
TRéaumur = (TK − 273,15) · 0,8 = · 0,8 = T = (TF − 32) ÷ 2,25
TFahrenheit = TK · 1,8 − 459,67 = · 1,8 + 32 = T · 2,25 + 32 = TF
TRankine = TK · 1,8 = · 1,8 + 491,67 = T · 2,25 + 491,67 = TF + 459,67
TRømer = (TK − 273,15) · 21/40 + 7,5 = · 21/40 + 7,5 = T · 21/32 + 7,5 = (TF − 32) · 7/24 + 7,5
TDelisle = (373,15 − TK) · 1,5 = (100 − ) · 1,5 = (80 − T) · 1,875 = (212 − TF) · 5/6
TNewton = (TK − 273,15) · 0,33 = · 0,33 = T · 0,4125 = (TF − 32) · 11/60
na \ vun Rankine-Skala (°Ra) Rømer-Skala (°Rø) Delisle-Skala (°De) Newton-Skala (°N)
TKelvin = TRa ÷ 1,8 = (T − 7,5) · 40/21 + 273,15 = 373,15 − TDe · 2/3 = TN · 100/33 + 273,15
= TRa ÷ 1,8 − 273,15 = (T − 7,5) · 40/21 = 100 − TDe · 2/3 = TN · 100/33
TRéaumur = TRa ÷ 2,25 - 218,52 = (T − 7,5) · 32/21 = 80 − TDe · 8/15 = TN · 80/33
TFahrenheit = TRa − 459,67 = (T − 7,5) · 24/7 + 32 = 212 − TDe · 1,2 = TN · 60/11 + 32
TRankine = TRa = (T − 7,5) · 24/7 + 491,67 = 671,67 − TDe · 1,2 = TN · 60/11 + 491,67
TRømer = (TRa − 491,67) · 7/24 + 7,5 = T = 60 − TDe · 0,35 = TN · 35/22 + 7,5
TDelisle = (671,67 − TRa) · 5/6 = (60 − T) · 20/7 = TDe = (33 − TN) ÷ 0,22
TNewton = (TRa − 491,67) · 11/60 = (T − 7,5) · 22/35 = 33 − TDe · 0,22 = TN
Eenige Temperaturweerten in de verscheeden Skalen
Meetwert \ Skala Fahrenheit* Rankine Réaumur Celsius Kelvin
middlere Bavenflachtemperatur vun de Sünn 10 430 °F 10 890 °Ra 4 622 °R 5 777 °C 6 050 K
Smöltpunkt vun Iesen 2 795 °F 3 255 °Ra 1 228 °R 1 535 °C 1 808 K
Smöltpunkt vun Blie 621,43 °F 1081,10 °Ra 261,97 °R 327,46 °C 600,61 K
Kaakpunkt vun Water 212 °F 671,67 °Ra 80 °R 100 °C 373,15 K
hööchste buten meten Lufttemperatur 136,04 °F 595,71 °Ra 46,24 °R 57,80 °C 330,95 K
Lieftemperatur vun’n Minschen na Fahrenheit 96 °F 555,67 °Ra 28,44 °R 35,56 °C 308,71 K
Tripelpunkt vun Water 32,02 °F 491,69 °Ra 0,01 °R 0,01 °C 273,16 K
Klaampunkt vun Water 32 °F 491,67 °Ra 0 °R 0 °C 273,15 K
sietste Temperatur in Danzig, Winter 1708/09 0 °F 459,67 °Ra −14,22 °R −17,78 °C 255,37 K
Smöltpunkt vun Quecksülver −37,89 °F 421,78 °Ra −31,06 °R −38,83 °C 234,32 K
sietste buten meten Lufttemperatur −130,90 °F 328,77 °Ra −72,40 °R −90,50 °C 182,65 K
Klaampunkt vun Ethanol −173,92 °F 285,75 °Ra −91,52 °R −114,40 °C 158,75 K
Kaakpunkt vun Stickstoff −320,44 °F 139,23 °Ra −156,64 °R −195,80 °C 77,35 K
afsluut Nullpunkt −459,67 °F 0 °Ra −218,52 °R −273,15 °C 0 K

* De Angaven för de Fahrenheit-Skala beteht sik op de oosprüngliche Definitschoon, de nich nipp un nau mit de hüütige Definitschoon vun de Fahrenheit-Skala övereenstimmt.