Zum Inhalt springen

Rømer-Skala

Vun Wikipedia
(wiederwiest vun Grad Rømer)

De Rømer-Skala is en histoorsch Temperatur-Skala, de as Vörlöper för de Fahrenheit- un Celsius-Skalen ansehn warrt. Utklamüstert weer se 1701 vun den däänschen Astronom Ole Rømer (1644-1710). Temperaturen, de na disse Skala meten warrt, warrt in Grad Rømer (Afk.: °Rø) angeven.

De Nullpunkt vun de Rømer-Skala warrt över den Smöltpunkt vun Soltlaak defineert. As tweeten Referenzpunkt vun de Skala hett Rømer den Kaakpunkt vun Water nütt un den op 60 °Rø fastleggt. De Weerten dortwüschen hett he linear in Grad ünnerdeelt un interpoleert. Na disse Indelen hett Ies en Smöltpunkt vun 7,5 °Rø.

Daniel Gabriel Fahrenheit is vun Rømers Arbeit wies worrn un hett em 1708 besöcht. De Idee vun de beiden Referenzpunkten (Kaak- un Smöltpunkt vun sünnere Stoffen) hett he övernahmen un sik to’n Teel sett, de Skala beter to maken. Dorut hett he 1724 sien Fahrenheit-Skala entwickelt. Ok Anders Celsius hett de Idee övernahmen un för sien Celsius-Skala nütt.

Översicht över de Temperaturskalen
Skala Kelvin Celsius Fahrenheit Rankine Delisle Newton Réaumur Rømer
Eenheit Kelvin Grad Celsius Grad Fahrenheit Grad Rankine Grad Delisle Grad Newton Grad Réaumur Grad Rømer
Eenheitenteken K °C °F °Ra, °R °De, °D °N °Ré, °Re, °R °Rø
eerste Betogspunkt F1 T0
= 0 K
(H2O)
= 0 °C
TSchm(H2O)
= 32 °F*
T0
= 0 °Ra
TSchm(H2O)
= 150 °De
TSchm(H2O)
= 0 °N
TSchm(H2O)
= 0 °Ré
TSchm(H2O)
= 7,5 °Rø
tweete Betogspunkt F2 Tt(H2O)
= 273,16 K
(H2O)
= 100 °C
TKaak(H2O)
= 212 °F*
TKaak(H2O)
= 0 °De
TKaak(H2O)
= 33 °N
TKaak(H2O)
= 80 °Ré
TKaak(H2O)
= 60 °Rø
Skalenintervall (F2−F1) / 273,16 (F2−F1) / 100 (F2−F1) / 180* 1 °Ra = 1 °F (F1−F2) / 150 (F2−F1) / 33 (F2−F1) / 80 (F2−F1) / 52,5
Utfinner William Thomson („Lord Kelvin“) Anders Celsius Daniel Fahrenheit William Rankine Joseph-Nicolas Delisle Isaac Newton René-Antoine Ferchault de Réaumur Ole Rømer
Johr vun’t Inföhren 1848 1742 1714 1859 1732 1700 1730 1701
Rebeet, woneem de Skala begäng is weltwiet (SI-Einheit) weltwiet USA, Jamaika USA Russland (19.Jhd.) Westeuropa bit 19. Jhd.

* De Angaven för de Fahrenheit-Skala beschrievt de Definitschoon as se vundaag gellt. Na de oorsprünglichen Definitschoon dör Fahrenheit weer de Temperatur vun en Küllmischen vun Ies, Water un Salmiak oder Seesolt (−17,8 °C = 0 °F) un de „Lieftemperatur vun’n gesunnen Minschen“ (35,6 °C = 96 °F) as Fixpunkten bruukt mit (F2−F1) / 96 Skalendeelen.


Ümreken twüschen Temperaturskalen
na \ vun Kelvin-Skala (K) Celsius-Skala (°C) Réaumur-Skala (°Ré) Fahrenheit-Skala (°F)
TKelvin = TK = + 273,15 = T · 1,25 + 273,15 = (TF + 459,67) ÷ 1,8
= TK − 273,15 = = T · 1,25 = (TF − 32) ÷ 1,8
TRéaumur = (TK − 273,15) · 0,8 = · 0,8 = T = (TF − 32) ÷ 2,25
TFahrenheit = TK · 1,8 − 459,67 = · 1,8 + 32 = T · 2,25 + 32 = TF
TRankine = TK · 1,8 = · 1,8 + 491,67 = T · 2,25 + 491,67 = TF + 459,67
TRømer = (TK − 273,15) · 21/40 + 7,5 = · 21/40 + 7,5 = T · 21/32 + 7,5 = (TF − 32) · 7/24 + 7,5
TDelisle = (373,15 − TK) · 1,5 = (100 − ) · 1,5 = (80 − T) · 1,875 = (212 − TF) · 5/6
TNewton = (TK − 273,15) · 0,33 = · 0,33 = T · 0,4125 = (TF − 32) · 11/60
na \ vun Rankine-Skala (°Ra) Rømer-Skala (°Rø) Delisle-Skala (°De) Newton-Skala (°N)
TKelvin = TRa ÷ 1,8 = (T − 7,5) · 40/21 + 273,15 = 373,15 − TDe · 2/3 = TN · 100/33 + 273,15
= TRa ÷ 1,8 − 273,15 = (T − 7,5) · 40/21 = 100 − TDe · 2/3 = TN · 100/33
TRéaumur = TRa ÷ 2,25 - 218,52 = (T − 7,5) · 32/21 = 80 − TDe · 8/15 = TN · 80/33
TFahrenheit = TRa − 459,67 = (T − 7,5) · 24/7 + 32 = 212 − TDe · 1,2 = TN · 60/11 + 32
TRankine = TRa = (T − 7,5) · 24/7 + 491,67 = 671,67 − TDe · 1,2 = TN · 60/11 + 491,67
TRømer = (TRa − 491,67) · 7/24 + 7,5 = T = 60 − TDe · 0,35 = TN · 35/22 + 7,5
TDelisle = (671,67 − TRa) · 5/6 = (60 − T) · 20/7 = TDe = (33 − TN) ÷ 0,22
TNewton = (TRa − 491,67) · 11/60 = (T − 7,5) · 22/35 = 33 − TDe · 0,22 = TN


Eenige Temperaturweerten in de verscheeden Skalen
Meetwert \ Skala Fahrenheit* Rankine Réaumur Celsius Kelvin
middlere Bavenflachtemperatur vun de Sünn 10 430 °F 10 890 °Ra 4 622 °R 5 777 °C 6 050 K
Smöltpunkt vun Iesen 2 795 °F 3 255 °Ra 1 228 °R 1 535 °C 1 808 K
Smöltpunkt vun Blie 621,43 °F 1081,10 °Ra 261,97 °R 327,46 °C 600,61 K
Kaakpunkt vun Water 212 °F 671,67 °Ra 80 °R 100 °C 373,15 K
hööchste buten meten Lufttemperatur 136,04 °F 595,71 °Ra 46,24 °R 57,80 °C 330,95 K
Lieftemperatur vun’n Minschen na Fahrenheit 96 °F 555,67 °Ra 28,44 °R 35,56 °C 308,71 K
Tripelpunkt vun Water 32,02 °F 491,69 °Ra 0,01 °R 0,01 °C 273,16 K
Klaampunkt vun Water 32 °F 491,67 °Ra 0 °R 0 °C 273,15 K
sietste Temperatur in Danzig, Winter 1708/09 0 °F 459,67 °Ra −14,22 °R −17,78 °C 255,37 K
Smöltpunkt vun Quecksülver −37,89 °F 421,78 °Ra −31,06 °R −38,83 °C 234,32 K
sietste buten meten Lufttemperatur −130,90 °F 328,77 °Ra −72,40 °R −90,50 °C 182,65 K
Klaampunkt vun Ethanol −173,92 °F 285,75 °Ra −91,52 °R −114,40 °C 158,75 K
Kaakpunkt vun Stickstoff −320,44 °F 139,23 °Ra −156,64 °R −195,80 °C 77,35 K
afsluut Nullpunkt −459,67 °F 0 °Ra −218,52 °R −273,15 °C 0 K

* De Angaven för de Fahrenheit-Skala beteht sik op de oosprüngliche Definitschoon, de nich nipp un nau mit de hüütige Definitschoon vun de Fahrenheit-Skala övereenstimmt.