1. Juli
Utsehn
De 1. Juli is de 182. Dag in’n Gregoriaanchen Klenner. In Schaltjohren is dat de 183. Dag.
Juli | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat an dissen Dag passeert is
[ännern | Bornkood ännern]Politik un Sellschop
[ännern | Bornkood ännern]- 69: Vespasian warrt Kaiser vun Rom
- 1523: De eersten beiden Martelers vun de Reformatschoon, Johann van Esschen un Hendrik Vos weert in Brüssel up’n Groden Markt up’n Brandstapel verbrennt
- 1618: Ferdinand II. ut dat Huus Habsborg, König vun Böhmen un latern Erzhartog vun Öösterriek un Kaiser vun dat Hillge Röömsche Riek, warrt in Preßborg kröönt to’n König vun Ungarn.
- 1863: De Slacht von Gettysburg fangt an, de in den amerikaanschen Börgerkrieg de Wennen bringt.
- 1863: In de nedderlannsche Kolonie Surinam warrt de Slaveree afschafft.
- 1867: De Verfaten von’n Norddüütschen Bund gellt nu.
- 1899: De Sportvereen TSG 1899 Hoffenheim warrt grünnt.
- 1916: In den Eersten Weltkrieg geiht dat los mit de Slacht an de Somme. Bi 1,8 Mio britsche, düütsche un franzöösche Suldaten weert an’e Siet maakt oder verwunnt. De Allieerten winnt en beten Land.
- 1937: Irland verklaart sik to een Republiek.
- 1945: In dat sowjetsch besette Rebeet warrt de Volkspolizei inführt.
- 1959: Heinrich Lübke warrt nee Bundspräsident
- 1962: Ruanda warrt unafhängig vun Belgien
- 1969: Gustav Heinemann warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 1974: Walter Scheel warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 1979: Karl Carstens warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 1984: Richard von Weizsäcker warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 1984: In Liechtensteen warrt mit knappe Meerheit dat Waahl- und Stimmrecht för de Frun besloten.
- 1994: Roman Herzog warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 1988: As eerste Düütsche warrt Manfred Wörner Generalsekretär von de NATO.
- 1991: De Warschauer Pakt lööst sik offiziell op.
- 1993: In Düütschland gifft dat nu fief-stellige Postleettallen.
- 1999: Johannes Rau warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 2004: Horst Köhler warrt nieg Bunnspräsident vun Düütschland.
- 2005: De düütsche Bunnsgrenzschutz warrt nu Bunnspolizei nöömt.
Weertschap
[ännern | Bornkood ännern]- 1835: In Gütersloh grünnt Carl Bertelsmann den C. Bertelsmann Verlag.
- 1877: In Düütschland pedd dat Patentgesetz in Kraft.
- 1979: De Firma Sony bringt den Walkman op den Markt.
Kunst, Kultur un Bowark
[ännern | Bornkood ännern]- 1989: In Berlin finnt de eerste Love Parade statt.
- 2000: De 16 km lang Öresundbrügg twüschen Malmö un Kopenhagen warrt openmaakt.
Wetenschoppen un Technik
[ännern | Bornkood ännern]- 1980: In Düütschland gifft dat af nu Videotext.
- 2004: No söben Johr kummt de Ruumsond Cassini-Huygens in sien Ümlopbaan üm den Saturn an.
Katastrophen
[ännern | Bornkood ännern]- 1867: Bi’t Inbreken von een Schacht in de Steenköhlengruuv Neue Fundgrube in Lugau/Erzgebirge kommt 101 Barglüüd üm.
- 2002: Över Überlingen an'n Boddensee stööt in 11.000 m Höög een DHL-Flugtüch un een russ’sch Passagierflugtüch tohopen. Al 71 Minschen dorin kommt üm.
Boren
[ännern | Bornkood ännern]- 1646: Gottfried Wilhelm Leibniz, düütsch Philosoph († 1716)
- 1804: George Sand, franzöösch Schrieverin († 1876)
- 1808: Henry Doubleday, engelsch Entomoloog, Ornitholoog un Lepidopteroloog († 1875)
- 1818: Ignaz Semmelweis, österrieksch Doktor un Hygiene-Pionier
- 1840: Robert Stawell Ball, irisch Astronom († 1913)
- 1850: Minna Schrader, plattdüütsche Schrieverske († 1902)
- 1899: Charles Laughton, britsch/US-amerikaansch Schauspeler († 1962)
- 1902: William Wyler, Swiez-US-amerikaanisch Speelbaas un Filmproduzent († 1981)
- 1905: Peter Tobaben, düütsch Politiker († 1972)
- 1907: Fabian von Schlabrendorff, Jurist as ok Offizier un Wedderstandskämper († 1980)
- 1920: Harold Sakata, US-amerikaansch Schauspeler un Gewichtheber († 1982)
- 1926: Robert William Fogel, US-amerikaansch Ökonom un Nobelpriesdräger († 2013)
- 1929: Gerald Maurice Edelman, US-amerikaansch Mediziner, Molekularbioloog un Nobelpriesdräger († 2014)
- 1936: Dieter Möhn, düütschen Germanist mit Swaarpunkt up’t Plattdüütsche
- 1941: Alfred Goodman Gilman, US-amerikaansch Pharmakoloog un Nobelpriesdräger († 2015)
- 1941: Myron Samuel Scholes, kanaadsch Wertschapswetenschapler un Nobelpriesdräger
- 1942: Geneviève Bujold, kanaadsche Schauspelersche
- 1943: Martin Lüttge, düütsch Schauspeler un Speelbaas († 2017)
- 1944: Johan Bontekoe, nedderlannsch Swemmsportler († 2006)
- 1945: Deborah Harry, US-amerikaansch Singerin un Leederschrieverin
- 1946: Stefan Aust, düütschen Journalist, Baasredakteur von dat Norichtenheft Der Spiegel
- 1948: Katja Ebbinghaus, düütsch Tennisspelerin
- 1952: Dan Aykroyd, kanaadisch Schauspeler und Dreihbookschriever
- 1956: Alan Ruck, US-amerikaansch Schauspeler
- 1956: Gregg Leonard Semenza, US-amerikaansch Padiater un Nobelpriesdräger
- 1961: Diana Spencer, de Prince Charles heiraat hett un ok Lady Di nöömt wörr
- 1963: Ihar Schaljasouski, sowjeetsch-wittrussisch Iesflinklöper († 2021)
- 1986: Agnes Monica, indoneesch Singerin, Songwriterin un Schauspelerin
- 1995: Lena Häcki, Swiezer Biathletin
Storven
[ännern | Bornkood ännern]- 1523: Johann van Esschen un Hendrik Vos, de beiden eersten Martelers vun de Reformatschoon
- 1782: Charles Watson-Wentworth, 2. Marquess of Rockingham, britisch Politiker un Premierminister (* 1730)
- 1784: Wilhelm Friedemann Bach, düütsch Muskant un Komponist (* 1710)
- 1896: Harriet Beecher-Stowe, US-amerikaansch Schrieversche (* 1811)
- 1971: Sir William Lawrence Bragg, britschen Physiker un Nobelpriesdräger
- 1983: Erich Juskowiak, düütsch Footballnatschonalspeler (* 1926)
- 1991: Michael Landon, US-amerikaansch Schauspeler
- 1997: Robert Mitchum, US-amerikaansch Schauspeler
- 1997: Gerd Wiltfang, düütsch Springrieder (* 1946)
- 1999: Sylvia Sidney, US-amerikaansch Schauspelerin (* 1910)
- 2000: Walter Matthau, US-amerikaansch Schauspeler
- 2004: Marlon Brando, US-amerikaansch Schauspeler
- 2012: Alan Goodwin Poindexter, US-amerikaansch Astronaut (* 1961)
- 2012: Margot Werner, öösterrieksch Singersche un Dansersche (* 1937)
- 2018: Gianfranco Petris, italieensch Footballnatschonalspeler (* 1936)
- 2021: Juri Rafaelowitsch Dochojan, russischen Schachsspeler (* 1964)
- 2024: Gilbert Desmet, belgisch Radrennfohrer (* 1931)