Liechtensteen

Vun Wikipedia
Liechtenstein
Flagg vun Liechtensteen Wapen vun Liechtensteen
(Flagg) (Wapen)
Wahlspröök: Für Gott, Fürst und Vaterland

(För Gott, Först un Vaderland)

Natschonalhymne: Oben am jungen Rhein

(Baven an de jonge Rhien)

Woneem liggt Liechtensteen
Hööftstadt Vaduz
47° 8′ N, 9° 31′ E
Gröttste Stadt Schaan
Amtsspraak Düütsch
Regeren
Först van Liechtensteen
Konstitutschonelle Erfmonarchie
Hans-Adam II.
Grött
 • Allens
 • Water (%)
 
160,475 km²
 %
Inwahnertall
 • 2010-12-31 Tellt
 • Inwahnerdicht
 
36.157
221/km²
Geldsoort 1 Swiezer Franken = 100 Rappen (SFr)
BBP 3.250 Milliarden $ (2008)

91.697 $ je Kopp

Tietzoon
 • Sommertiet
Middeleuropääsche Tiet (UTC+1)

Middeleuropääsche Sommertiet (UTC+2)

Internet-TLD .li
ISO 3166 FL
Vörwahl +423

Liechtensteen , amtelich Förstendom Liechtensteen, is 'n Binnenstaat in Middeleuropa un 'n konstitutschonelle Erfmonarchie op demokratsch-parlamentarsche Grundlaag. De Eigenständigkeit liggt bi de Lüe un ook bi de Landförst. Dat Alpenland Liechtensteen grenst westelich an de Swiez un ostelich an Öösterriek un is in twee Regionen un elve Gemeenen opdeilt. Liechtensteen is met sauwat bi 36.000 Inwohners de lüttjeste Staat in de düütsche Spraakruum. De Höftstad un de Sitt van de Först is Vaduz, de grotste Oord is Schaan. De sterk kultivierte Noorden, dat Opperland, un de minderer bewirtschappte Süüden, de Onnerland, wiesen de Landschapp van de Förstendom.

Dat Förstendom word met de Gründung van de Rhienbund, in de Jahr 1806, faktisch unafhänglich, un is sied de Införung van 'n Tollkontrakt in de Jahr 1923 sterk met de Swiez verbunden. De Förstenmonarchie is Medeglied van de Vereente Natschonen un de Europääsche Wirtschappsruum, aver nich in de Europääsche Union.

Geographie[ännern | Bornkood ännern]

Liechtensteen is 'n an de Rhien liggende Binnenstaat in de Alpen. Dat Förstendom is van de swiezer Kantonen St. Gallen in de West, Graubünden in de Süüd un in de Oost van de östenrieksche Bundsland Vorarlberg umgewen. Siene politsche Staatsgrenz tau de Swiez in de West is gliek de Loop van de Rhien. De süüdeliche un osteliche Grenz is dör de Alpen-Hoochbargen un de Rätikon präägt. De Grenz tau Öösterriek löppt höftsächlich op de Bargenkamm. Dat Förstendom is de enzige Alpenstaat, de kompleet in de Alpen liggt. Liechtensteen is bineben Usbekistan de enzige Staat, de bloot van Binnenstaaten umgewen is.

Lüe[ännern | Bornkood ännern]

Umme bi twee Driddel van de Inwohners sien boren Liechtensteener (65,8 %); ein Fiefdel (20,1 %) van de Wohnlüe kümmt ut de anneren düütsche Spraakruum (10,8 % ut de Swiez, 5,9 % ut Öösterriek un 3,4 % ut Düütschland), folgt van 3,3 % ut Italien un ut de vormalige Jugoslawien, 2,6 % sien ut de Türkei un 4,8 % kümmen ut annere Lannen. Rund 90 Natschonalitäten lewen ständig in Liechtensteen.

Spraak[ännern | Bornkood ännern]

De Liechtensteener spreken 'n alemannsche Dialekt van de Hoochdüütsch. Dat Hoochalemannsch ward ook in de Naverkantonen Graubünden un St. Gallen un ook in de östenriekse Vorarlberg sproken.

Schrift- un Medienspraak is aver Hoochdüütsch. Liechtensteen is de enzige Staat met Düütsch as alleeniger Amtsspraak.

Staat[ännern | Bornkood ännern]

De Verfaten is demokraatsch. De Vertreden na buten liggt bi de Swiez.

Belangrieke Gemeenden[ännern | Bornkood ännern]

Onnerland[ännern | Bornkood ännern]

  • Ruggell Ruggell (1.966 Inw.)
  • Schellenberg Schellenberg (1.018 Inw.)
  • Gamprin Gamprin (1.583 Inw.)
  • Eschen Eschen (4.201 Inw.)
  • Mauren Mauren (3.884 Inw.)

Opperland[ännern | Bornkood ännern]

  • Schaan Schaan (5.788 Inw.)
  • Planken Planken (422 Inw.)
  • Vaduz Vaduz (5.204 Inw.)
  • Triesenberg Triesenberg (2.511 Inw.)
  • Triesen Triesen (4.806 Inw.)
  • Balzers Balzers (4.511 Inw.)

Weblinks[ännern | Bornkood ännern]

(Alle Sieden op Hoochdüütsch)