Dintenfische
| Dintenfisch(e), Enktvisken | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Systematik | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Wetenschoplich Naam | ||||||||||||||
| Coleoidea | ||||||||||||||
| Bather, 1888 |
De Dintenfisch(e), Enktfisken oder Blackfisch (Coleoidea oder Dibranchiata) sünd en Unnerklass vun de Koppfööt (Cephalopoda). Ehr Lief besteiht ut en „Kasten“ (oder siene Reste) mit Weekdeele dor umto un hett en Dintenbüdel uptowiesen. Mank de Dintenfische kennt elk un een de Echten Dintenfische (Sepiida), de Pieldintenfische (Teuthida) un de Kraken (Octopoda). In de Fackspraak weert Dintenfische ok Coleoiden nömmt. Dintenfische höört to de Weekdeerter un nich to de Fisch mit to (de weert to de Warveldeerter torekent). In de Umgangsspraken un vun de Geschichte her[1] weert faken bloß de Echten Dintenfische (Sepiida) „Dintenfisch“ nömmt. Man se sünd bloß een vun veer Gruppen mank de Teinarm-Dintenfische (Decabrachia), de dat gifft. Fudderhen gifft dat noch Achtarm-Dintenfische (Vampyropoda) mit dree Unnergruppen. To de Dintenfische weert ok de Belemniten (Belemnoidea) torekent, de al utstorven sünd.
Hüdigendags sünd ut de See bi 800 Aarden bekannt, un jummers kaamt noch nee dorto. De ollsten Fundstücke, de seker to de Dintenfische torekent weern könnt, stammt ut dat unnere Karbon vun Noordamerika.
Kennteken
[ännern | Bornkood ännern]
Dintenfische hefft acht oder tein Arms, dor sitt Suugproppens an. Dör de harten Deele vun den „Kasten“, de binnen liggen doot, un ok dör den Dintenbüdel verscheelt sik Dintenfische vun Nautiloideen (Nautiloidea) un Ammoniten (Ammonoidea). Düsse annern Unnerklassen mank de Koppfööt hefft en kalkhaftig Butenskelett. De Dintenbüdel fehlt bi jem.
Kraken hefft en gröttern Dintenbüdel un könnt em fökener achternanner bruken, as Pieldintenfische. Bi Pieldintenfische is de Büdel towielen so lüttjet, datt he bloß eenmol bruukt weern kann un denn is he leddig. Dat is dor al en Henwies up, dat de Dintenfisch sik an un for sik nich toeerst mol achter de Farvwulken versteken will. In Würklichkeit billt de Farv en nich sunnerlich grote Pigmentkoorn-Wulk, de an de Steed steiht, wo vordem de Dintenfisch ween weer, de midderwielen dör Truggstoot wegschaten is. De Angrieper schall nu de Dintenwulk verwesseln mit siene Büte un de Wulken angriepen un dor Tied mit verleern. Dor kann de Dintenfisch denn mitdes utbüxen. Worraftig kann een faken sehn, wie grote Fisch in de Wulken snappt, un dor eerst mit de Pigmnte dör’nanner warvelt un miteens in’n Daak staht. All Dintenfische hefft twee Nieren, en Hart un twee branchiale oder Kemenharten (Vorhööve). Ehr Nervensystem is al in hogen Mate zentral anleggt un billt in’n achtersten Del vun den Kopp en Bregen. Dintenfische sünd düütlich grötter, könnt sik fixer rögen un beter instellen up ehr Umto as all annern Mollusken. Se sünd de intelligentesten Weekdeerter, de dat gifft. Na de Warveldeerter sünd se in dat Deerriek an’n hööchsten organiseert.[2]
Systematik
[ännern | Bornkood ännern]Over-Ornens un Ornens mank de Unnerklass Dintenfische (Coleoidea):
- Overornen Belemniten (Belemnoidea) †
- Overornen Teinarm-Dintenfische (Decabrachia)
- Ornen Echte Dintenfische (Sepiida)
- Ornen Spiralhörner (Spirulida)
- Ornen Dwargdintenfische (Sepiolida)
- Ornen Pieldintenfische (Teuthida)
- Overornen Achtarm-Dintenfische (Vampyropoda)
- Ornen Vampirdintenfische (Vampyromorpha)
- Ornen Kraken (Octopoda)
- Ornen Cirruskraken (Cirroctopoda)
Dintenfische to’n Eten
[ännern | Bornkood ännern]Just, as Fisch, höört de Dintenfische to de Deerter, de vun’n Minschen geern eten weert. An’n leevsten möögt se Echte Dintenfische. Pieldintenfische un Kraken.
Belege
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Tilesius, Verzeichnis verschiedener Fische und Krebse des adriatischen Meerbusens (1796), p. 45; Samuel Schilling, Ausführliche Naturgeschichte des Thier-, Pflanzen- und Mineralreichs vol. 3 (1839), p. 134.
- ↑ Kükenthal, Renner: Leitfaden für das Zoologische Praktikum, VEB Gustav Fischer Verlag; Jena, 1978, S. 159
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Patrizia Jereb und Clyde F. E. Roper: Cephalopods of the World – An Annotated and Illustrated Catalogue of Cephalopod Species Known to Date. Volume 1 Chambered Nautiluses and Sepioids (Nautilidae, Sepiidae, Sepiolidae, Sepiadariidae, Isiosepiidae and Spirulidae). FAO Species Catalogue for Fishery Purposes, No. 4, 1: 1−262, Rom 2005 ISBN 92-5-105383-9
