Zum Inhalt springen

Eestland

Vun Wikipedia
(wiederwiest vun Estland)
Eesti Vabariik
Flagg vun Republiek Eestland Wapen vun Republiek Eestland
(Flagg) (Wapen)
Wahlspröök: keen Motto
Natschonalhymne: Mu isamaa, mu õnn ja rõõm
Woneem liggt Republiek Eestland
Hööftstadt Tallinn
59° 26′ N, 24° 46′ E
Gröttste Stadt Tallinn
Amtsspraak Eestnisch
Regeren
Präsident
Republiek
Kersti Kaljulaid
Unafhängigkeit
vun de UdSSR

24. Februar 1918
20. August 1991

Grött
 • Allens
 • Water (%)
 
45.227 km²
4,56 %
Inwahnertall
 • 2007 afschätzt
 • 2000 Tellt
 • Inwahnerdicht
 
1.342.409
1.376.743
29/km²
Geldsoort Euro (EUR)
BBP 26,85 Milliarden $ (2007)

21.860 $ je Kopp

Tietzoon
 • Sommertiet
OET (UTC+2)

OEST (UTC+3)

Internet-TLD .ee
ISO 3166 EE
Vörwahl +372

Eestland is en lütte Republiek, de in’n Noordoosten vun Europa an’e Oostsee liggt (Baltikum). Navers sünd Finnland, Russland un Lettland. De Hööftstadt is Tallinn (up Platt: Revel).

Amts- un Natschonalspraak is Eestnisch. Eestensch is ene finno-ugrische Spraak un warrt vun bi 70 % vun de Inwahners snackt. De gröttste Deel vun de annern 30 % snackt Russ’sch. De eestnische Dialekt vun’n Süden un dorbi besünners dat Võro warrt faken as egene Spraak ansehn. Võro warrt vun üm un bi 70.000 Lüüd vör allen in dat Amt Võru snackt.

Na Tallen vun dat eestnische Butenministerium vun 2007 sett sik de Inwahners vun Eestland so tohoop:

Ethnie Inwahners %
Esten 921.062 68,6
Russen 344.280 25,6
Ukrainers 28.158 2,1
Wittrussen 16.134 1,2
Finnen 11.035 0,8
Tataren 2.487 0,2
Letten 2.216 0,2
Polen 2.077 0,2
Litauers 2.077 0,2
Juden 1.900 0,1
Düütsche 1.900 0,1
Annere 9.084 0,7

De Andeel vun Russen is vör allen in de Tiet na 1940, as dat Land Deel vun de Sowjetunion weer, hoochgahn, as de Sowjetunion Lüüd in Eestland ansiedelt hett. De Andeel vun Düütsche (Düütschbalten) un vun Sweden weer fröher veel höger. Düütsche un Sweden hebbt dat Land verlaten un sünd verdreven worrn, as de Sowjetunion de Macht övernehm.

Kulturelle Autonomie

[ännern | Bornkood ännern]

De Republiek Eestland hett 1918 de Minnerheiten in dat Land kulturelle Autonomie tokennt. Dit Recht is 1925 in dat Gesett över kulturelle Autonomie för natschonale Minnerheiten fastsett worrn. Dat Gesett verlööv dat Inrichten vun Kultur- un Lehrinstituten, de vun en wählten Kulturraat överkeken warrt. Dorför kemen de Russen, Düütschen, Sweden un Juden in Fraag un annere Minnerheiten mit mehr as 3000 Lüüd, de al siet lange Tiet mit Eestland verbunnen weren. Blot de Düütschen un Juden hebbt so’n Kulturraat opricht, ehrdat dat Gesett mit de Besatten dör de Sowjets utsett worrn is. Eestland hett dit Gesett 1993 wedder nee in Kraft sett. 2005 hebbt de Ingrier en Raat insett un kulturelle Autonomie tokennt kregen, 2007 de eestnischen Sweden.

Dat Christendom na Eestland bröcht hett de Düütsche Orden in dat 13. Johrhunnert. Eestland hett temlich glieks in de Johren 1520 de Reformatschoon mitmaakt un is evangeelsch-luthersch worrn. Aver ok de orthodoxe Kark hett Foot faat. Vör allen mit den Instroom vun Russen in de Sowjettiet hett de orthodoxe Kark mehr Toloop kregen.

De luthersche Kark hett bi 180.000 Liddmaten in 165 Gemeenden, de eestnische apostoolsch-orthodoxe Kark 59 Gemeenden mit 20.000 Liddmaten un de eestnische orthodoxe Kark 30 Gemeenden mit 150.000 Liddmaten. Dat gifft ok 11 Gemeenden vun Ooltorthodoxe. Denn gifft dat noch 83 Gemeenden vun Baptisten (6000 Liddmaten), 15 vun Methodisten, 15 vun de Söventen-Dags-Adventisten un 5 vun de kathoolsche Kark. Juden gifft dat so bi 3000 mit blot ene Synagoog in ganz Eestland. 70.000 Lüüd in Eestland seggt vun sik, dat se Atheisten sünd.

Theologie warrt an de Universität Dorpat un an dree annere Hoochscholen lehrt.

De Verfaten is demokraatsch, de Traditschoon is vun’e Hansetied präägt.

Ämter vun Eestland

De Staat is indeelt in 15 Ämter, de wedder in alltohoop 227 Gemenen indeelt sünd. De Gemenen wedder bestaht ut alltohoop 47 Städer, 9 Marktöörd, 173 lüttjere Marktöörd un 4430 Dörper.

Tallinn