9. März
Utsehn
De 9. März is in’n Gregoriaanschen Klenner de 68. Dag. In Schaltjohren is dat de 69. Dag.
März | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat an dissen Dag passeert is
[ännern | Bornkood ännern]Politik un Gesellschap
[ännern | Bornkood ännern]- 1152: Friedrich I. Barbarossa warrt to’n König von dat Hillig Röömsche Riek kröönt.
- 1522: Mit een Wusteten in de Fastentiet fangt in Zürich de Reformatschoon vun Ulrich Zwingli an
- 1796: Napoléon Bonaparte heirad Joséphine de Beauharnais.
- 1831: De franzöösch König Louis Philippe grünnt de Frömmenlegion.
- 1900: De düütsche Rieksdag beslutt dat Fleeschbekiekengesett.
- 1945: De USA griept in’n Tweeten Weltkrieg de japansch Hööftstadt Tokio mit Napalm-Bomben an.
- 1963: In Afghanistan tredt de Premierminister Mohammad Daud torüch.
- 1996: Jorge Fernando Branco de Sampaio warrt Staatspräsident von Portugal.
- 2004: Imdulis Emsis warrt nieg Ministerpräsident von Lettland.
Kunst, Kultur un Bowark
[ännern | Bornkood ännern]- 1839: De Oper Il Bravo von Saverio Mercadante warrt in Mailand ooropföhrt.
- 1849: De Oper Die lustigen Weiber von Windsor von Otto Nicolai warrt in Berlin ooropföhrt.
- 1930: De Oper Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny von Kurt Weill warrt in Leipzig ooropföhrt.
- 1984: Na veerunhalf Johren Botiet warrt Ne’e Staatsgalerie Stuttgart apen maakt.
Wetenschoppen un Technik
[ännern | Bornkood ännern]- 1931: Ernst Ruska test dat eerste Elektronenmikroskop, woför he 1986 den Physik-Nobelpries kregen hett.
Katastrophen
[ännern | Bornkood ännern]- 1976: Bi en Seelbahnunglück in dat italiensch Cavalese starvt 42 Minschen.
Boren
[ännern | Bornkood ännern]- 1285: Go-Nijo, 94. Kaiser von Japan
- 1451: Amerigo Vespucci, italiensch Seefahrer un Opdecker († 1512)
- 1564: David Fabricius, düütsch Astronom un Kartograf († 1617)
- 1734: Francisco Bayeu, spaansch Maler vun den Klassizismus († 1795)
- 1750: Johann Friedrich August Tischbein, düütsch Maler
- 1838: Heinrich Lanz, düütsch Utfinner un Maaker von Land- un Togmaschienen.
- 1852: Hieronim Derdowsczi, kaschuubsch Schriever († 1902)
- 1856: Hermann Iseke, düütsch Dichter
- 1871: Emil Rosenow, düütsch Schriever
- 1890: Wjatscheslaw Michailowitsch Molotow, sowjetsch Politiker
- 1900: Howard Hathaway Aiken, US-amerikaansch Rekner-Pioneer
- 1908: Francesco Camusso, italieensch Radrennfohrer († 1995)
- 1909: Herschel Evans, US-amerikaansch Jazzmusiker († 1939)
- 1923: Walter Kohn, US-amerikaansch Physiker un Nobelpriesdräger († 2016)
- 1924: Klaus Immer, düütsch Politiker un Bundsdagsafordneter († 2022)
- 1924: Peter Scholl-Latour, düütsch Journalist († 2014)
- 1930: Ornette Coleman, US-amerikaansch Jazzmusiker un Komponist († 2015)
- 1934: Juri Gagarin, sowjetsch Kosmonaut († 1968)
- 1942: John Cale, britisch Rockmusiker
- 1943: Robert James Fischer, US-amerikaansch Schachspeler un -weltmeester († 2008)
- 1944: Werner Hans Schmidt, düütsch Grafiker un Breefmarkenkünstler
- 1945: Katja Ebstein, düütsch Singerin
- 1946: Bernd Hölzenbein, düütsch Footballnatschonalspeler († 2024)
- 1953: Anna Henkel-Grönemeyer, düütsch Schauspelerin
- 1954: Gildardo García, kolumbiaansch Schachspeler († 2021)
- 1959: Takaaki Kajita, Japaansch Physiker un Nobelpriesdräger
- 1959: Ronny Van Holen, belgisch Radrennfohrer
- 1964: Juliette Binoche, franzöösch Schauspelerin
- 1968: Youri Djorkaeff, franzöösch Footballnatschonalspeler
- 1975: Roy Makaay, nedderlannsch Footballnatschonalspeler
Storven
[ännern | Bornkood ännern]- 1851: Hans Christian Ørsted, däänsch Physiker un Chemiker
- 1888: Willem I., düütsch Kaiser un König von Preußen
- 1902: Hermann Allmers, noorddüütsch Schriever (* 1821)
- 1918: Frank Wedekind, düütsch Schriever un Schauspeler
- 1929: Friedrich Freudenthal, plattdüütsch Schriever (* 1849)
- 1943: Franz Krumm, düütsch Footballnatschonalspeler (* 1909)
- 1974: Earl Wilbur Sutherland, US-amerikaansch Physioloog un Nobelpriesdräger
- 1976: Hans Sutor, düütsch Footballnatschonalspeler (* 1895)
- 1981: Max Delbrück, düütsch-amerikaansch Biophysiker un Nobelpriesdräger
- 1988: Kurt Georg Kiesinger, düütsch Politiker un Bundskanzler (* 1904)
- 1990: Ernst Söhl, plattdüütsch Schriever (* 1901)
- 1992: Menachim Begin, israelsch Politiker un Nobelpriesdräger
- 2021: Len Skeat, britisch Jazzmusiker (* 1937)