Emanuel Lasker

Emanuel Lasker 1929

Emanuel Lasker (* 24. Dezember 1868 in Berlinchen, Neumark; † 11. Januar 1941 in New York) weer en düütsch Schachspeler, Mathematiker un Philosoph. He weer de tweete offizielle un togliek de bitlang eenzig düütsch Schachweltmeester. He kunn disse Positschoon över en Tietruum vun 27 Johren (1894 bit 1921) beholln un dormit länger as jeder anner Dräger vun dissen Titel.

Leven

Kindheit

Lasker weer de jüngste Söhn vun den jöödschen Kantor Adolf Lasker un de sien Fru Rosalie Israelssohn. He harr twee Süsters, Theophila un Amalia, un een Bröer, Bertold. 1879 hett Lasker Berlinchen un keem to sien Bröer Bertold Lasker nah Berlin, wo Bertold Medizin studeer. Emanuel besöch dor dat Gymnasium. As Twalfjohriger hett he vun sien Bröer dat Schachspeel lernt, dat hüm allerdings nah Ansicht vun sien Öllern to düchtig vun sien Schoolplichten afhull. 1887 hebbt se hüm dorum up dat Gymnasium in Landsberg an der Warthe schickt, wo he 1888 sien Abitur afleggen dee. Sien Bröer Bertold, blangenbi ok en gooden Schachspeler, weer van 1894 bit 1903 mit de Schrieverin Else Lasker-Schüler verheiraadt.

Schachspeler un Student

1889 fung Lasker an, Mathematik in Berlin to studeeren, aber een Johr dorup is he all nah Chöttingen wesselt. Noch in dat sülvige Johr fung sien internatschonale Schachkarriere an, as he dat Hööftturnier vun Breslau winnen kunn. 1890 wunn he tosommen mit sien Bröer en Meesterturnier in Berlin un wunn gegen Henry Edward Bird in en Wettkamp in Liverpool mit 8,5:3,5 (+7, −2, =3; söben Siege, twee Verluste un dree Unentschieden). 1891 hett he sück entslooten, sien Studium to ünnerbreeken un as Beropsspeler nah London to gahn. Dor fier he en Völtall vun Erfolgen in Turnieren un Wettkämp, ünner annern hett he Joseph Henry Blackburne mit 8:2 (+6, −0, =4) besiegt. Van 1892 bit 1893 geev he en Schachblatt, den London Chess Fortnightly, herut. 1893 folg he den Weltmeester Wilhelm Steinitz över den Atlantik un nehm sien nee Wahnsitz in New York City. Ok dor gelung hüm dat, grooten Indruck up dat schachinteresseert Publikum to maaken. Nah wiederen Erfolgen in Wettkämpen un Turniersiegen Laskers in de nee Welt funnen sück genögend Geldgever in den USA un Kanada, um en Weltmeisterschaftskamp mit Wilhelm Steinitz to veranstalten.

Steinitz (links) un Lasker (rechts) wiels hör Weltmeesterschapskamp 1894.

Weltmeisterschaftskämpe Lasker – Steinitz

Van' 15. März bit to' 26. Mai 1894 funn de Wettstriet um den Titel statt. Mit 10 Siegen bi 5 Nedderlagen un 4 Unentschieden wurr Lasker överleegen de tweet offiziell Schachweltmeester. He speel in dissen Wettstriet nich besünners spektakulär, hett aber de Swachheit vun sien Gegner, de all den Tipp vun sien Karriere överschreeden harr, bannig effizient ut. In sien eerst Turnier as Weltmeester in Hastings 1895 muss he aber den Amerikaner Harry Nelson Pillsbury den Sieg överlaaten. In dat sülvige Johr keem sien eerst Schachbook Common sense in chess (Gesund Minschenverstand in' Schach) herut, dat up Vördrääg beruhen dee, de he in engelsch Schachclubs hollen harr.

Lasker hett bit 1896 överwiegend in de USA leevt. He geev Steinitz 1896/1897 en Revanchewettkamp in Moskau, de he noch düütlicher mit 10 Siegen, 2 Nedderlagen un 5 Unentschieden wunn. Denn truck he sück bit 1899 vun' Schach torüch, um sien Studium in Heidelbarg un Berlin forttosetten. 1900 kreeg he sien Doktertitel (Dr. phil. (Mathematik)) an de Universität Erlangen mit sien Dissertatschoon Über Reihen auf der Convergenzgrenze (verapenlicht 1901).

Emanuel Lasker 1895

Weltmeester

1899 övernehm Lasker de Redaktschoon vun dat Düütsch Schachblatt un behull de ok nah sien Översiedeln 1902 nah New York. Dor hett he plaant, en akdeemsch Loopbahn intoslahn. Dat harr he all siet sientPromotschoon vör, aber sien Versöök, en Stäe an Universitäten in Düütschland un England (Manchester) to kriegen, sünd fehlslahn. Ok de Columbia University in New York nehm hüm nich an. Lasker weer also dwungen, sück starker as Beropsschachspeler to verdingen. 1904 geev he de Redaktschoon vun dat Düütsch Schachblatt up un hett dat Lasker's Chess Magazine grünnd, dat in New York rutkeem. Lasker sien vergevens Bemühungen um en akadeemsch Anstellung al Mathematiker hebbt dorto führt, dat he sück in disse Tiet mehr de Philosophie towennen dee. 1907 keem in New York sien eerst philosophische Schrift sowohl up Engelsch, as ok up Düütsch herut: Struggle un Kampf. In dat sülvig Johr hett he eerstmals siet 1897 sien Weltmeestertitel verteedigt: Verscheeden amerikaansch Klubs weern Gastgever vun de unglieken Kamp, de van 26. Januar bit to'n 6. April utdragen wurr. Lasker wunn tegen den US-amerikaansch Meester un Winner vun völ internatschonal Turnieren Frank James Marshall ahn overhoopt en Partie verloren to hemm, överleegen mit 11,5:3,5 (+8, −0, =7).

1908 kehr he nah Düütschland torüch un nehm sein Wahnsitt in Berlin. Van' 17. August bit 30. November 1908 speel he tegen sein Old Rivalen Siegbert Tarrasch en Wettkamp um de Weltmeesterschap, de 1892 en Herutfordern vun de dormals noch unbekannten Lasker aflehnt harr. De Wettkamp funn in Düsseldörp un München statt, Lasker wunn düütlich mit 10,5:5,5 (+8, −3, =5). Sien Tietschrift Lasker’s Chess Magazine geev he in' Januar 1909 up. 1910 speel he den woll spannendsten Wettkamp in sien Leven. De Öösterrieker Carl Schlechter harr Lasker herutfordert un wies hüm mit den utgleeken Endstand (5:5; +1, −1, =8), dat he en würdiger Herutforderer weer. Lasker leeg bit to de letzte Partie torüch un kunn den Titel eerst dör en Sieg in de 10. Partie retten. Speelöörd weern Wien un Berlin. De öösterrieksch Schriever Thomas Glavinic hett dissen Wettkamp mit sien Roman Carl Haffners Liebe zum Unentschieden (Berlin, 1998) en literarisch Denkmal sett. In dat sülvig Johr hett Lasker sien Titel ok tegen den poolsch-franzööschen Meester Dawid Janowski verteedigt. Överleegen wunn he den Wettkamp, utricht van' 8. November bit 8. Dezember in Berlin, mit 9,5:1,5 (+8, −0, =3). Neben de Schriever Thomas Glavinic erwähnt noch en anner Schriever, Stefan Zweig, Lasker in en vun sien Warken. In de Schachnovelle stellt he den fiktschonalen Protagonisten vun sien Wark in een Reeg mit Aljechin, Capablanca, Tartakower, Lasker un Bogoljubow.

An' 1. März 1911 hett Lasker in Berlin de Schrieverin Martha Cohn heiraadt. In dat sülvig Johr kreeg he eerstmals en Herutfordern vun den jungen Kubaner José Raúl Capablanca to en Weltmeesterschapskamp, doch disse as ok de folgend Verhandlungen mit Akiba Rubinstein över en Match sünd in de Folgetiet scheitert. Nich toletzt ünner den Indruck vun dat Schicksal vun de in noor finanziellen Verhältnissen storven Vörgänger Wilhelm Steinitz hett Lasker vun sien Herutforderers hooch Wettkampinsatzen, de de aber faken nich upbringen kunnen. He hett ok Versöök unnernommen, för de Partien vun sein Wettkämpe dat Oorheverrecht to beansprööken un sück dat alleenig Publikatschoonsrecht vortobehollen, kunn dat aber nie nich dörsetten.

1913 hett he en Landhuus in Thyrow bi Trebbin süüdlich vun Berlin köfft un hett sück in disse Tiet ok as Buer versöcht. Wiels he aber nich besünners praktisch veranlaagt weer, harr he up dit Rebeet kien Spood.

Van' 21. April bit 22. Mai 1914 funn in St. Petersburg een vun de bedüüdenst Turniere in de Schachhistorie statt. Tonächst hebbt 11 Meesters en Runnenturnier speelt, dat vun Capablanca (8 Punkte) vör Lasker, Tarrasch (jeweils 6,5), Aljechin un Marshall (jeweils 6) wunnen wurr. Disse fiev Spelers sünd denn noch mal düppelrundig tegen'nanner antreden, wobi de tovör reckt Punkt mitnommen wurrn. In dit Finale hett Lasker dat schafft dör energisch Speel, den Vörsprung vun Capablanca uptohalen. Ut 8 Partien hett he noch söben Punkte halt 7 Punkte (6 Siege, 2 Remis), keem dormit up all tosommen up 13,5 Punkte un wurr Turniersieger vör Capablanca, de up 13 Punkte keem. In dat Turnierbook schreev Lasker sien Rivale Tarrasch, dat dat Antrittsgeld vun över 4000 Rubeln, dat Lasker vun de Organisatoren kreegen harr, angesichts vun sien wiest Leistung nich to hooch ween weer.

Dör den Utgang vun den Eersten Weltkrieg hett he sien in Kriegsanleihen investeert Vermögen verloren. Lasker harr sück, as völ düütsch Jöden, patriotisch wiest un sogor 1916 en Broschüre mit den Titel Die Selbsttäuschungen unserer Feinde verapenlicht, in de he de Kriegsgegner vun Düütschland kritiseeren dee. In de Nahkriegstiet hett sück Lasker starker mit de Philosophie befaat und geev 1919 sien Hööftwark Die Philosophie des Unvollendbar herut.

En nee Versöök vun Capablanca, mit Lasker um de Weltmeesterschap to spelen, scheiter 1920 ut finanziellen Grünnen. Lasker weer bereit, freewillig up den Titel to verzichten un hüm an Capablanca to övergeven. Toletzt funn denn dochh noch en Wettkamp van' 15. März bit 28. April 1921 in Havanna statt. Lasker muss dat ungewohnt dat tropisch Klima uthollen un hett den Kamp nah 14 Partien bi den Stand vun 5:9 (+0, −4, =10) upgeven. Capablanca wurr nee Weltmeester, nahdem Lasker dissen Titel 27 Johr lang dragen harr.

Letzte groot Spood un Rücktoog vun't Schach

Lasker wunn 1923 in Mährisch-Ostrau un 1924 in New York twee bannig stark besett Turniere. Dat New Yorker Turnier gellt as en vun de bedüüdensten överhoopt in de Historie vun dat Schach. Dor speel Emanuel Lasker ok de beid eenzig beid Turnierpartien gegen sien Namensvedder Edward Lasker. In een vun disse Partien hull Emanuel Lasker en Endspeel mit [[Toorn-Lichtfiguren-Endspeel#Toorn un Buer gegen Peerd|Peerd gegen Toorn un Buer]] remis, wat as en vun de gröttsten Defensivleistungen in sien Karriere gellt. In dat dübbelrundig Turnier hett Weltmeester Capablanca den Exweltmeester mit 1½:½ slahn, doch Emanuel Lasker wunn dat Turnier in dat Öller vun 55 Johren, un zwar mit 16 Punkten ut 20 Partien mit 1½ Punkten Vörsprung vör Capablanca mit 14½ Punkten un mit 4 Punkten Vörsprung up den tokünftigen Weltmeester Aljechin. 1925 hett he Capablanca in Moskau, wo he Tweet achter Efim Bogoljubow wurr, nochmals um een halben Punkt överhalt. Dat Moskauer Turnier sull nu för lang Tiet dat Enn' vun Lasker sien Schachkarriere bedüüden. In dat sülvig Johr keem sien Lehrbuch des Schachspiels herut, in dat he ünner annern de Verdeensten vun sien Vörgänger Steinitz um dat Utforschen vun dat Positschoonsspeel wüürdigen dee. Dat Book enthollt tallriek philosophisch Exkurse un tellt hüüd to de Klassikers vun de Schachliteratur. Buterdem hett he tosommen mit sien Bröer Bertold en vun sien machologischen Philosophie inspireert expressionistisch Drama, Vom Menschen die Geschichte verapenlicht, dat allerdings kien Spood up de Bühn harr. Siet 1926 hett he sück mehr mit dat Go-Speel befaat, dat he all siet 1910 intensiv pleeg. He gull bald as en Konkurrent vun den besten dormaligen düütschen Go-Speler, den Berliner Felix Dueball, de he 1930 in en Turnierpartie, deren Notatschoon erhollen is, besiegen kunn. Neben Go wurr ok dat Bridge-Speel en Betätigungsfeld för Lasker. Buterdem gull he as good Poker-Speler. 1927 hett he in Berlin en Schule für Verstandesspiele grünnd. In disse Tiet hett he ok dat Brettspeel Laska, en Variante vun dat Daamspeel, un de Lasker-Möhlen utfunnen. 1929 keem sien Book Das verständige Kartenspiel herut, 1931 Das Bridgespiel, Das Skatspiel un Brettspiele der Völker. 1932 hett Lasker sein Afscheed vun dat Schach ankünnigt un plaan, sück nu ganz mit Bridge to befaaten.

Swoor Tieden in't Exil un weer Schachspelen

Emanuel Lasker, 1933

De repressive antisemitisch Politik, de de Machtgriepen vun de Natschonalsozialisten Anfang 1933 in Düütschland mit sück broch, hebbt Lasker un sien Frau in de Flucht slahn. Nah eenjohrigen Upenholt in den Nedderlannen truck dat Ehepoor 1934 nah London. Lasker nehm nu sien Schachtätigkeit weer up, wiel he sonst nich to Geld kommen kunn. Neben dat Schrieven för Schachspalten geev he vermehrt Simultanvörstellungen un nehm 1934 in Zürich an en internatschonal Turnier deel, bi dat he up den fievten Platz keem. .

1935het hüm de Akademie der Wissenschaften in Moskau in de Sowjetunion inlaaden. De Inlaaden enthull ünner annern en stännig Liddmaatschap in de Akademie. Lasker nehm an un gung nah Moskau. Sien Levensünnerholt verdeen he offiziell an en mathematisch Institut, sien Hööftwirken bestunn aber in dat Schachtraining mit sowjeetsch Meesterspelers un allgemeen Populariseeren (Simultanreisen etc.) vun dat Schach in den UdSSR. Bi dat bannig stark besett internatschonal Turnier vun Moskau 1935 kemm he up den darten, bi dat Moskauer Turnier 1936 up den sössten Platz. Sien letzt internatschonal Turnier speel he 1936 in Nottingham. Hier hebbt Capablanca un Botwinnik gemeensam mit je 10 ut 14 wunnen, den darten Platze hebbt sück Reuben Fine, Samuel Reshevsky un Weltmeester Euwe mit je 9½ deelt, Aljechin belegg Platz 6 mit 9 un Samuel Flohr un Emanuel Lasker hebbt sück Platz 7 mit je 8½ Punkten deelt. Gegen de dree Eersten hett de 67-johrig Lasker twee Punkte haalt. 1937 schreev he in de Sowjetunion de Vertellsels Wie Wanja Meister wurde, de eerst 2001 in dat düütsch Original rutkeem. Tovör keem 1973 en russisch Översetten herut.

Besörgt över de immer starker wurrn Gewalt wiels den Grooten Terror hett Lasker 1937 en Gelegenheit bruukt, um de UdSSR to verlaaten. Nah en Besöök bi sien Steefdochter in New York bleeven de Laskers in den USA. 1938 wurr hüm un sien Ehefru de düütsch Staatsbörgerschap aferkannt. De materiell noorste Tiet hett dat Ehepaar in den letzten Levensafsnitt vun Lasker dörleevt. Enn' 1940 wurr Lasker krank, mit Anfang vun dat nee Johr wurr he in dat Mount Sinai Hospital in New York inleefert. Trotz en Bloodspenn vun sien Früend Joseph Platz is he an' 11. Januar 1941 storven. Sien Graff befind sück up den Karkhoff Beth Olom in Queens.

An' 6. Mai 2008 wurr Emanuel Lasker in de Hall of Fame vun den Düütschen Sport upnommen.

Leistungen

Stil

Lasker sien Speelstil weer pragmatisch un kämperisch; Aljechin hett hüm in dat Turnierbook, New York 1927, as „unübertroffenen Turnierkämpfer“ betekent. He gull as Speler mit anspröökloos Anspeelvörbereitung, hett aber man minn Fehlers maakt un kunn schlechtere Stellungen besünners goot verteidigen. In't Endspeel weer Lasker to sien Tiet nich to överdrapen. Sien Verteidigungsküste weern völ Schachmeesters en Radsel, up dat se in hör Vertwiefeln verscheeden „Antwoorten“ to geven wussen: För Tarrasch harr Lasker schlicht Glück, Réti funn Laskers Spiel psychologisch. Mangels endüüdig eegen Utsaagen vun Lasker wurrd in dissen Tosommenhang faken en Satz ut de Biographie vun Hannak ziteert: (Lasker) hat nicht der wissenschaftlich richtige Zug, sondern immer nur der für den konkreten Gegner unangenehmste Zug interessiert. Dit Verdikt is sietdem tooi mit de Naam vun Lasker verbunnen, ofschons in letzt Tiet vör allen vun Robert Hübner Versöök ünnernommen wurrn to verkloren, wieso dat to de Tiet to sückse undifferenzeerten Oordeelen kommen dee. Hübner seggt, dat dat up Meesterebene blots en ganz lütten Speelruum för psychologische Överleegen gifft un nich stellungsgemäße Tüüg in de Regel wiedderleggt wurrn. Bi Réti, de gegen Lasker meest chancenloos weer, is dornah vun en Projektschoon vun sien eegen Ängste uttogahn.

As Bispeel för Lasker sien angeblich psychologischen Stil wurrd faken sien Partie tegen Capablanca bi dat Turnier in St. Petersburg 1914 anführt. De Partie muss he unbedingt winnen, um noch Turniersieger wurrn to können. To de Överraschen vun sien Gegner wähl Lasker de as harmlos gellend Spaansch Aftuuschvariante. Capablanca weer dorup nich instellt un hett de Partie verloren.

Schachlich Achterlaatenschapen

Nah Lasker sünd mehrere Anspeelvarianten nömmt:

• De Lasker-Verteidigung in dat Aflehnt Daamgambit entsteiht nah de Toogfolg 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 Sf6 4.Lg5 Le7 5.e3 0-0 6.Sf3 h6 7.Lh4 Se4.
• In' Evans-Gambit de Variante 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Lc4 Lc5 4.b4 Lxb4 5.c3 La5 6.d4 d6 7.0-0 Lb6 8.dxe5 dxe5 9.Dxd8+ Sxd8 10.Sxe5 Le6. Dorbi verschafft sück Swaart dör Rückgaav vun den Mehrbuern en solide Stellung, wat gegen Angreepsspeler ok psychologisch vun Vördeel is. Nahdem Lasker disse Verteidigung empfahlen harr, wurr dat Evans-Gambit in de Turnierpraxis blots noch selten anwendt.
• In Albins Gegengambit geev he en Anspeelfall sien Naam.

Laskers hööchst historsch Elo-Tall weer 2878 in' Mai 1894. he leeg in 292 verscheeden Maanden, also knapp 25 Johr lang, up Platz 1 vun de Weltranglist. Dat eerste Mal weer dat in' Juni 1890, dat letzte Mal in' Dezember 1926.

Mathematiker un Philosoph

Lasker weer ok Mathematiker un Philosoph. 1900 hett he promoveer he an de Universität Erlangen över unendliche Reegen. De Dissertatschon drocht den Titel Ueber Reihen auf der Convergenzgrenze (26 Sieden). 1905 hett he in de Tietschrift Mathematische Annalen (Band 60, S. 20–116) en bedüüdend mathematisch Arbeit to de Theorie vun de Moduln un Ideale verapenlicht, de later vun Emmy Noether wiederentwickelt wurr. Lasker weer mit Albert Einstein bekannt un hett mit hüm över physikaalsch Probleme disputeert. Dorbi stell Lasker die Konstanz vun de Luchtgeschwindigkeit in' Vakuum in Fraag. Trotz hör ünnerscheedlich Meenungen in disse Fraag schreev Einstein för de 1952 rutgeeven Lasker-Biographie vun Jacques Hannak en Geleitwoort, in dat he Lasker as en vun de interessantst Minschen beteken de, de he in sien laat Johren kennenlernt harr.

Lasker sien eerste philosophisch Arbeit keem 1907 in New York in en engelsch (Struggle) un en düütsch Utgaav (Kampf) herut. Dorin schrifft Lasker över en „Wetenschap vun den Kamp“, de he Machologie nömmt. Dorbi treckt he Prinzipien ut dat Schachspeel un överdrocht dat up anner Levensberieken. De Schrift wurr 2001 mit en Nahwoort vun Lothar Schmid nahdruckt (ISBN 3-935035-08-X). Sien Theorien führ Lasker later in twee umfangrieker Warken (Das Begreifen der Welt, 1913, un Die Philosophie des Unvollendbar, 1919) wieder ut. De Böker wurrn aber vun de Fachwelt meest nich beacht. Dormit weer Lasker nich tofräe, wiel he hoopt harr, dat hüm sien philosophisch Arbeiten en langer anhollen Roop as sien schachlich Leistungen indragen deen. Ofschons he up Empfehlung vn Paul Natorp Liddmaat vun de Kant-Sellschopp wurr, gull Lasker up dat Rebeet vun de Philosophie tietlevens as „Autodidakt und Außenseiter“ (Ulrich Sieg). 1965 hett hüm Georg Klaus as en Vörlöper vun de Speeltheorie betekent (Deutsche Zeitschrift für Philosophie Band 13, Seiten 976–988).

Kört vör sien Dood hett he noch en politisch Schrift (The Community of the Future, 1940) verapenlicht, in de he sück mit sollschoplich Problemen befaat hett. Um de Arbeitslosigkeit to bekämpen sleiht he ünner annern de Bildung vun Genossenschapen un nee Utbillensinrichtungen vör.

Theoretiker un Utfinner vun anner Spelen

Lasker hett sück mit völ anner Spelen as Theoretiker un Utfinner befaat. Bi de Brettspelen hett he dat Möhlen-Speel dordör to reformeeren versöcht, dat he jeden Speker teihn (statt negen) Steens geev un hüm to’n Anfang de Wahl leet, entweder en nee Steen intosetten oder en all sett Steen to trecken. Dat Daam-Speel hett he to dat Speel Laska wiederentwickelt, bi dat – ünner annern – slahn Steens nich vun dat Brett wegnommen wurrn, sonnern ünner den Steen, de slahn deiht mit nommen wurrn; sleiht also een Steen mehrfach, kann he ganze ‚Toorns‘ mit sück führen; well aber so en ‚Toorn‘-Steen sleiht, dröfft aber blots den böversten Steen ‚mitnehmen‘, so dat de ‚Rest-Toorn‘ ok de Partei wesseln kann; dat Speel entwickelt en ganz neeoordigen Charakter. Ok mit Kortenspelen (vör allen Poker) hett he sück theoretisch befaat un dorto ok schreven.

Warken

Titelblatt vun en Utgaav vun Lasker's Chess Magazine (1904–1907)

Monographien (Utwahl)

• Common sense in chess [dt. Gesunder Menschenverstand im Schach], 1895
• Kampf, Verlag für Berlin-Brandenburg, 2001
• Der internationale Schachkongress zu St. Petersburg 1909, 1909
• Das Begreifen der Welt, 1913
• Die Philosophie des Unvollendbar, 1919
• Lehrbuch des Schachspiels, 1925
• Das verständige Kartenspiel, 1929
• Brettspiele der Völker, 1931

Endspeelstudie

Lasker komponeer eenig Endspeelstudien, deren berühmteste en systematisch Manöver wiest, dat hüüd ünner de Naam Lasker-Manöver bekannt ist.

Emanuel Lasker
Deutsches Wochenschach, 1890

Witt treckt un winnt gewinnt

Lösung:

1. Kb7 Tb2+
2. Ka7 Tc2
3. Th5+ Ka4
4. Kb6 Tb2+
5. Ka6 Tc2
6. Th4+ Ka3
7. Kb6 Tb2+
8. Ka5 Tc2
9. Th3+ Ka2 (oder 9…Kb2)
10. Txh2 Fesselung, Opfer Txh2
11. c8D gewinnt

Turnier- un Wettkampergevnisse

Johr	Turnier	Oort	Ergevnis/Punktetall	Rang
1889	Hööftturnier A	Breslau	8/9 (+7–0=2)	1. Platz
	Hööftturnier Siegergrupp	Breslau	4/6 (+4–2=0)	1.–2. Platz
	Meesterturnier	Amsterdam	6/8 (+5–1=2)	2. Platz
	Wettkamp mit Curt von Bardeleben	Berlin	2,5/4 (+2–1=1)	Lasker winnt mit 2,5–1,5
1889/90	Wettkamp mit Jacques Mieses	Leipzig	6,5/8 (+5–0=3)	Lasker winnt mit 6,5–1,5
1890	Wettkamp mit Henry Edward Bird	Liverpool	8,5/12 (+7–2=3)	Lasker winnt mit 8,5–3,5
	Wettkamp mit Nicholas Theodore Miniati	Manchester	4/5 (+3–0=2)	Lasker winnt mit 4–1
	Meesterturnier	Berlin	5,5/7 (+5–1=1)	1.–2. Platz (mit Bertold Lasker)
	Meesterturnier	Graz	4/6 (+3–1=2)	3. Platz
	Wettkamp mit Berthold Englisch	Wien	3,5/5 (+2–0=3)	Lasker winnt mit 3,5–1,5
1892	Kongress vun de British Chess Association (BCA)	London	9/11 (+8–1=2)	1. Platz
	Meesterturnier	London	6,5/8 (+5–0=3)	1. Platz
	Wettkamp mit Joseph Henry Blackburne	London	8/10 (+6–0=4)	Lasker winnt mit 8–2
	Wettkamp mit Henry Edward Bird	Newcastle	5/5 (+5–0=0)	Lasker winnt mit 5–0
1892/93	Wettkamp mit Jackson Whipps Showalter	Kokomo un Logansport	6,5/9 (+6–2=1)	Lasker winnt mit 6,5–2,5
1893	Wettkamp mit Celso Golmayo Zúpide	Havanna	2,5/3 (+2–0=1)	Lasker winnt mit 2,5–0,5
	Wettkamp mit Andrés Clemente Vázquez	Havanna	3/3 (+3–0=0)	Lasker winnt mit 3–0
	Internatschonales Turnier	New York City	13/13 (+13–0=0)	1. Platz
1894	Wettkamp um de Weltmeesterschap tegen Wilhelm Steinitz	New York City/Philadelphia/Montreal	12/19 (+10–5=4)	Lasker winnt mit 12–7 un wurr Weltmeester
1895	Internatschonales Turnier	Hastings	15,5/21 (+14–2=3)	3. Platz
1895/96	Internatschonales Turnier	Sankt Petersburg	11,5/18 (+8–3=7)	1. Platz
1896	Internatschonales Turnier	Nürnbarg	13,5/18 (+12–3=3)	1. Platz
1896/97	Revanchewettkamp um de Weltmeesterschap tegen Wilhelm Steinitz	Moskau	12,5/17 (+10–2=5)	Lasker winnt mit 12,5–4,5
1899	Internatschonales Turnier	London	22,5/27 (+19–1=7)	1. Platz
1900	Internatschonales Turnier	Paris	14,5/16 (+14–1=1)	1. Platz
1901	Körtwettkamp mit Dawid Janowski	Manchester	1,5/2 (+1–0=1)	Lasker winnt mit 1,5–0,5
1904	Internatschonales Turnier	Cambridge Springs	11/15 (+9–2=4)	2.–3. Platz (mit Dawid Janowski)
1906	Meesterturnier	Trenton Falls	5/6 (+4–0=2)	1. Platz
1907	Wettkamp um de Weltmeesterschap tegen Frank James Marshall	New York City, Philadelphia, Washington, Baltimore, Chicago un Memphis	11,5/15 (+8–0=7)	Lasker winnt mit 11,5–3,5
1908	Wettkamp um die Weltmeesterscha tegen Siegbert Tarrasch	Düsseldörp un München	10,5/16 (+8–3=5)	Lasker winnt mit 10,5–5,5
1909	Wettkamp mit Abraham Speijer	Amsterdam	2,5/3 (+2–0=1)	Lasker winnt mit 2,5–0,5
	Internatschonales Turnier	Sankt Petersburg	14,5/18 (+13–2=3)	1.–2. Platz (mit Akiba Rubinstein)
	1. Wettkamp mit Dawid Janowski	Paris	2/4 (+2–2=0)	Lasker remis mit 2–2
	2. Wettkamp mit Dawid Janowski	Paris	8/10 (+7–1=2)	Lasker winnt mit 8–2
1910	Wettkamp um de Weltmeesterschap tegen Carl Schlechter	Wien un Berlin	5/10 (+1–1=8)	Lasker verteidigt sien Titel dör en Unentscheeden (5–5).
	Wettkamp um de Weltmeesterschap tegen Dawid Janowski	Berlin	9,5/11 (+8–0=3)	Lasker winnt 9,5–1,5
1914	Internatschonales Turnier	Sankt Petersburg	13,5/18 (+10–1=7)	1. Platz
1916	Wettkamp mit Siegbert Tarrasch	Berlin	5,5/6 (+5–0=1)	Lasker winnt mit 5,5–0,5
1918	Internatschonales Turnier	Berlin	4,5/6 (+3–0=3)	1. Platz
1921	Wettkamp um de Weltmeesterschap tegen José Raúl Capablanca	Havanna	5/14 (+0–4=10)	Lasker geev den Wettkamp bi de Stand vun 5–9 up (dat wurr up söss Gewinnpartien speelt), Capablanca wurr nee Weltmeester.
1923	Internatschonales Turnier	Mährisch-Ostrau	10,5/13 (+8–0=5)	1. Platz
1924	Internatschonales Turnier	New York City	16/20 (+13–1=6)	1. Platz
1925	Internatschonales Turnier	Moskau	14/20 (+10–2=8)	2. Platz
1934	Internatschonales Turnier	Zürich	10/15 (+9–4=2)	5. Platz
1935	Internatschonales Turnier	Moskau	12,5/19 (+6–0=13)	3. Platz
1936	Internatschonales Turnier	Moskau	8/18 (+3–5=10)	6. Platz
	Internatschonales Turnier	Nottingham	8,5/14 (+6–3=5)	7.–8. Platz (mit Salo Flohr)
1940	Wettkamp mit Frank James Marshall	New York City	0,5/2 (+0–1=1)	Bi den Stand vun 1,5–0,5 för Marshall afbraken.

Emanuel Lasker Sellschopp

De Emanuel Lasker Gesellschaft wurr an’ 11. Januar 2001 in Potsdam grünnd. Se befaat sück mit dat Wirken vun Lasker, aber ok anner Themen vun de Schachgeschichte un Schachkultur.

Literatur

• Michael Dreyer, Ulrich Sieg (Hrsg.): Emanuel Lasker – Schach, Philosophie, Wissenschaft. Philo, Berlin/Wien 2001 ISBN 3-8257-0216-2
• Michael Ehn: Lasker–Schlechter 1910, Neue Fakten aus Wiener Quellen. SchachReport 1995/8 S. 71–74, 1995/9 S. 69–72
• Richard Forster, Stefan Hansen, Michael Negele (Hrsg. im Auftrag der Emanuel Lasker Gesellschaft Berlin): Emanuel Lasker: Denker, Weltenbürger, Schachweltmeister. Exzelsior-Verlag, Berlin 2009, 1079 Seiten. ISBN 978-3-935800-05-1
• Bernd Gräfrath: Ketzer, Dilettanten und Genies: Grenzgänger der Philosophie, Hamburg: Junius, 1993, ISBN 3-88506-227-5, darin Das Leben als Optimierungsproblem: Emanuel Laskers "Philosophie des Unvollendbar", S. 133-159.
• Jacques Hannak: Emanuel Lasker: Biographie eines Schachweltmeisters. Siegfried Engelhardt Verlag, Berlin, 1952
• Robert Hübner: Emanuel Laskers Stilbegriff. ChessBase Magazin Nr.93, April 2003, Seite 14-19
• Robert Hübner: Der Wettkampf Lasker–Schlechter. Schach 1999, Heft 5 Seite 39-47, Heft 6 Seite 49-60, Heft 8 Seite 53-66, Heft 10 Seite 36-47, Heft 11 Seite 53-61
• Robert Hübner: Der Weltmeisterschaftskampf Lasker–Steinitz 1894 und weitere Zweikämpfe Laskers. Edition Marco, Berlin 2008, ISBN 978-3-924833-56-5
• Elke-Vera Kotowski (Hrsg.): Emanuel Lasker: homo ludens, homo politicus. Verlag für Berlin-Brandenburg, Potsdam 2003, ISBN 3-935035-15-2
• Isaak und Wladimir Linder: Das Schachgenie Lasker. Sportverlag Berlin, 1991, ISBN 3-328-00399-1
• Ludwig Rellstab (Hrsg.), Weltgeschichte des Schachs. Lieferung 11: Dr. Emanuel Lasker 573 Partien, Wildhagen, Hamburg 1958
• Ken Whyld (Hrsg.): The Collected Games of Emanuel Lasker. Czech Republic/Nottingham 1998, ISBN 1-901034-02-X

Weblenken

Emanuel Lasker. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• DNB-Katalog
• Emanuel Lasker Sellschop
• Egbert Meissenburg över Emanuel Lasker In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 13, Duncker & Humblot, Berlin 1982, S. 650–652.
• Emanuel Lasker in dat Zentraal Verteeken vun digitaliseert Drucke
• 50 entscheenden Positschonen ut sien Partien
• Lasker und Tarrasch
• Wiedere Kompositschonen vun Emanuel Lasker up den PDB-Server
• Personennaamdatei