Simon Eder

Vun Wikipedia
Eder 2023 in Oberhof
Eder 2023 in Oberhof

Simon Eder (* 23. Februar 1983 in Zell am See) is en öösterrieksch Biathlet. Nah Erfolgen in‘n Juniorenberiek start he siet Midden vun de 2000er Johren in’n Weltcup un kunn dor 2009 sien eerst Rennen winnen. He weer mehrmals ünner de best Teihn vun de Weltcupgesamtwertung un wunn söben Medaillen bi Weltmeesterschapen un Olympisch Spelen, fief dorvan mit de Staffel.

Sportlich Loopbahn[ännern | Bornkood ännern]

Anfänge un Erfolge in‘n Juniorenberiek (bit 2004)[ännern | Bornkood ännern]

Simon Eder stammt ut Saalfelden un keem över sien Vader, den Weltcupsieger un sössmaligen Olympiadeelnehmer Alfred Eder, fröh mit den Biathlonsport in Kuntakt.[1] Alfred Eder hett sien Söhn över en Grootdeel vun de sien Loopbahn betrüt; tonächst in’n Nachwuchsberiek, van 2005 bit 2012 as Biathlon-Cheftrainer in’n Öösterrieksch Skiverband (ÖSV), later as privater Övensleiter.[2] Siet 1998 hörrt de för den HSV Saalfelden startend Simon Eder as Kaderathlet den ÖSV an.[3]

Mit 18 Johren wunn Eder bi de Biathlon-Juniorenweltmeesterschapen 2002 de Goldmedaille in dat 15-Kilometer-Eenzelrennen vör de tiegtglieker Michael Rösch un Artjom Jakowlewitsch Gussew. Eder hett bi 20 Schööt 19 mal drapen un wurr to’n eersten öösterriekschen Juniorenweltmeieter.[4] Bit to dat Enn’n vun sien Juniorentiet 2004 hett he in sien Öllersklass wiedere Medaille bi Welt- un Europameesterschapen – dorünner den EM-Titel 2003 in‘n Sprint – haalt un hett mehrere Rennen in’n Junioren-Europacup up sien Naam schreeven. Todem kreeg he in’n Januar 2003 bi den Sprint vun Ruhpolding sien eersten Insatz in‘n Biathlon-Weltcup (dat Rennen muss he aber wegeb Feever upgeven[5]) un stunn in‘n Dezember 2003 as Dart in Obertilliach eerstmals up dat Podium vun en Europacup in’n Utwussenberiek.

Verzögert Upstieg in de Weltcupmannschap (2004 bit 2009)[ännern | Bornkood ännern]

Simon Eder bi Blinkfestivalen 2009

In’n Rückblick hett Eder seggt, in de Johren van 2004 bit 2006 to völ traineert to hemm un weer „in eine Art Burnout gerutscht“.[6] He harr gau Ansluss an de Leistungen vun de Weltcupmannschap herstellen wullt un dat harr de Instellung vörherrscht, dat vör allen hart Training to Spood führen dee.[7] Di Saison 2006/07 is he nah vun Dokters vörslahn twee Maand düern Trainingspause up sien „Grundniveau“ angahn.[6] In dissen Winter keem Eder in sien teihnt Weltcuprennen, en Sprint in dat heimisch Hochfilzen, as 22. to’n eersten Mal in die Punkteränge. Todem qualifizeer he sück för de Weltmeesterschapen 2007 in Antholz, bi de he in dat Eenzel 68. wurr un mit de öösterrieksch Staffel um Daniel Mesotitsch, Friedrich Pinter un Christoph Sumann Rang söss recken dee.

Af de Weltcupsaison 2007/08 tell Eder düersam to de öösterrieksch Weltcupmannschap[8] un hett sück dorin as en vun de starksten Athleten fastsett: 2008 weer he nah mehreren Top-Ten-Ergevnissen 18. vun den Weltcup-Gesamtwertung un somit achter Friedrich Pinter tweetbest Öösterrieker. In dat Folgejohr reck he den 12. Rang in’n Gesamtweltcup un leep in Eenzelrennen ok mehrfack up dat Podest. Eerstmals gelung hüm dat in de Verfolgung vun Antholz in’n Januar 2009, bi de he sück mit en fehlerfree Scheeten vun den 19. Rang in‘n Sprint up Platz 2 achter Björn Ferry verbeter. Kört nahdem he bi de Weltmeesterschapen 2009 mit de Staffel de Sülvermedaille wunnen harr, belegg he in’n März in Trondheim an en Rennweekenenn’n en darten un twee tweete Plätze (jewiels achter Ole Einar Bjørndalen). Bi den Saisonafsluss in Chanty-Mansijsk bleev Eder in‘n Massenstart as eenzig vun de 30 Deelnehmer ahn Fehler un wunn sien eerst Weltcuprennen vör Dominik Landertinger un Bjørndalen.

Besünner Upmarksomkeit kreeg Eder dör sien Scheetinlagen, de 2009 dörsnittlich 18 bit 19 Sekunnen düürn dee, dormit tietwies de flinksten in’n Weltcup weern[9] un hüm – in Anlehnen an den Comichelden, de „schneller als sein eigener Schatten“ zieht – den Ökelnaam Lucky Luke inbroch.[5] Eder seech sück in de Traditschoon vun Athleten as Raphaël Poirée un Michael Rösch, de den Trend „weg von größtmöglicher Sicherheit und hin zu kalkuliertem Risiko“ mitbegrünnnd harrn.[10] Tonächst leeg sien Drapensquote över de Saison sehn bi etwa 80 % wat ehrder dörsnittlich weer.[11] In’n wiederen Verloop vun sien Loopbahn kunn he de aber up bit to 91 % stiegern, wobi he tüschendör (in de Saison 2018/19) de sekerste Schütte in’n gesamten Weltcup weer.[12]

Fastsetten in de internatschonalen Spitze un olympische Staffelmedaillen (2009 bit 2016)[ännern | Bornkood ännern]

Anfungen mit den 12. Platz 2009 reck Eder negen Winter in Reeg Resultate tüschen den 5. un den 15. Rang in‘n Gesamtweltcup, mit Utnahm vun de Saison 2011/12, in de he mehrere Wettkämpe verpassen dee un up Rang 34 keem. In disse Johren leep he beständig up Punkteränge in Eenzel-Weltcuprennen un kreeg 2015 vun Sieden vun de Sportwebsite laola1.at de Toschrieven as „große Konstante“ in dat öösterrieksch Team.[6] 2014 un 2016 fier Eder twee wiedere Eenzel-Weltcupsiege, de he beid in de Verfolgung halen dee, jewiels vun den sössten Platz in’n Sprint kommend: In‘ März 2014 in Oslo hett he all 20 Schieven drapen un wunn mit 20,7 Sekunnen Vörsprung up Björn Ferry; knapp twee Johr later – in‘n Januar 2016 in Ruhpolding – bleev he as eenzig Athlet ut en fief Mann stark Führungsgrupp Martin Fourcade un Johannes Thingnes Bø in dat letzt Scheeten ahn Fehler un wunn vör Fourcade.[13] Dorto keemen över de Johren wiedere Podiumsergevnisse, insbesünnere ok bi de Weltmeesterschapen 2016 in Oslo, bi de Eder in dat 20-Kilometer-Eenzelrennen as ok Dominik Landertinger kien Fehler scheeten dee un achter Martin Fourcade un sien Teamkolleeg Landertinger de Bronzemedaille wunn.

Gemeensam mit Daniel Mesotitsch, Dominik Landertinger un (bit to de sien Rückträe 2014) Christoph Sumann weer Eder bi Grootereignissen dörgahns Liddmaat vun de ÖSV-Staffel, bit 2013 meestens as Startlöper, dornah wesseln de Positschonen. De Mannschap wunn in disse Konstellatschoon in dat olympisch Staffelrennen 2010 vun Vancouver de Sülvermedaille un veer Johr later in Sotschi Bronze. Nah en veerjohrig Paus wunnen de Öödsterrieker in’n Januar 2014 in Ruhpolding todem weer en in en Staffel-Weltcuprennen, wobi de an Positschoon dree loopend Eder de Mannschap mit en „schnelle[n], makellose[n] Stehend-Serie“ in Führung brachte.[14]

Training mit de Biathlonschmiede un Rückkehr to’n ÖSV (siet 2016)[ännern | Bornkood ännern]

Eder bi dat Stahndscheeten (hier 2020 in Oberhof)

All in de Vörbereitung up de Saison 2015/16 traineer Eder trennt vun de Trainingsgrupp vun de Mannlüüd un stattdessen gemeensam mit de vun sien Cousine Sandra Flunger betrüeten ÖSV-Fruen. He hett dat mit de hooch Konkurrenzsituatschoon in dat leistungsstark Mannlüüdteam begrünnd, de dorto führen dee, dat man all in de Vörbereitung de eegen Grenzen övertreeden dee un nich de individuell optimale Trainingsintensität verfolg dee.[15] Todem seech he in Flunger neben sien Vader – de sien Stellung as Cheftrainer 2012 verloren harr – as wichtigste Bezugsperson an.[16] 2016 hett sück Flunger vun den ÖSV trennt un övernehm gemeensam mit Alfred Eder bit 2018 de Leitung vun de vun den Skiverband unafhängigen Trainingsgrupp Biathlonschmiede, de sück mehrere Athleten ansluuten deen, dorünner Simon Eder as eenzig Mann.[17] Bi de Heim-Weltmeesterschapen 2017 in Hochfilzen wunn Eder de eenzige öösterrieksch Eenzelmedaille: In’n Massenstart bleev he ahn Scheetfehler un keem up den darten Platz achter Simon Schempp un Johannes Thingnes Bø, de hüm up de Slussrunn överhalen deen. Todem reck he mit de Staffel an de Siet vun Daniel Mesotitsch, Julian Eberhard un Dominik Landertinger ebenfalls Bronze. In’n Weltcup wunn Eder gemeensam mit Lisa Hauser twee Rennen in de Single-Mixed-Staffel, in‘n März 2017 in Kontiolahti as ok in’n November 2017 in Östersund.

De Biathlonschmiede hett sück nah den Wessel vun Sandra Flunger to den Swiezer Skiverband in‘n Sömmer 2018 uplöst, Simon Eder un de wiederen Athletinnen wurrn weer vull in dat ÖSV-Team integreert, de Mannlüüd wurrn nu vun Ricco Groß traineert.[18] Mit den Rückträe vun Daniel Mesotitschs 2019 wurr Eder to’n erfohrensten Athleten vun de öösterrieksch Weltcupmannschap. Nahdem ok Dominik Landertinger 2020 un Julian Eberhard 2022 hör Loopbahn afslooten harrn, gull he in dat Team as zentrale Führungsfigur un Vörbild för nahfolgende Athleten as den 14 Johr jüngeren Felix Leitner.[19] In‘n Weltcup reck Eder wiederhen Top-10-Ergevnisse un keem ok dörgängig ünner de vördere 30 in de Gesamtwertung, dorbi hulp ok wiederhen sien goot Scheeten, de Quote leeg bi etwa 90 %.[12] Nah de Fastnahm vun mehreren, dorünner ok öösterrieksch, Skilanglöper as Folge vun de Dopingrazzien bi de Nordischn Ski-WM 2019 (Operation Aderlass) hett Eder in en Interview mit dat Daagblatt Die Presse seggt, dat ok hüm in de Vergangenheit Doping anboden wurrn weer, wat he sofort bi dat Bundeskriminalamt anzeigt harr.[20] Later hett Eder, de sück all 2017 för hartere Dopingstrafen gegen den russischen Verband utspraaken harr, sien Motivation to dat Bekanntmaaken vun de Vorgänge dormit begrünnd, he harr – jüst as Routinier – wiesen wullt, dat in’n öösterriekschen Biathlon sauber arbeit wurr.[21]

In de Weltcupsaison 2018/19 kunn Eder veermal up dat Podest kommen. In den Gesamtweltcup keem he up Rang 8. In de folgend Saison reck he blots Rang 24, he hett aber ok nich all Rennen bestreeden. Ok in de Saison 2020/21 keem Eder in Eenzelrennen nich up dat Podest, hett aber all Rennen mitmaakt un weer ok faken ünner de best Teihn. In Gesamtweltcup keem he in dissen Winter up Rang 15. 2021 wunn Eder bi de Weltmeesterschapen up de Pokljuka gemeensam mit Dunja Zdouc, Lisa Hauser un David Komatz de Sülvermedaille in de Mixed-Staffel, wiels he in den WM-Massenstart bit to’n letzten Anstieg in de Slussrunn um de Medaillen kämpen dee, aber letztlich bi den Sieg vun Sturla Holm Lægreid up den 4. Platz keem.[22] Ok mit 40 Johren weer he in’n Winter 2022/23 regelmatig de bestplatzeert Öösterrieker in’n Weltcup.[23] Bi de Weltmeesterschapen 2023 keem he mit de Mixed-Staffel up den 4. Platz.

In de Saison |2023/24 weer he mit Rang 30 an’t Enn’n immer noch de beste Öösterrieker, ok wenn he nich all Rennen mitmaakt hett. Bi de Biathlon-Weltmeesterschapen 2024 reck he in dat Eenzel Rang 12 (noch vör den Düütschen Roman Rees un mit de Mixed-Staffel reck dat noch vör Rang 6 un mit de Single-Mixed-Staffel gemeensam mit Lisa Hauser noch för den 9. Platz.

Persönliches un Utteknungen[ännern | Bornkood ännern]

Simon Eder is siet 2017 verheiraadt un is Vader vun en Dochter (* 2014).[24] As Linkshänder is he en vun de wenigen Linksschütten in’n Weltcup.[10] Mit Blick up sien Insatz för en dopingfreen Sport luut sien Motto: „Run fast, shoot clean. Shoot fast, run clean.“[25] (engelsch]] för: „Laufe schnell, schieße sauber (fehlerfrei). Schieße schnell, laufe sauber.“).

2009 wurr Eder dat Sülvern Ehrenteeken för Verdeenste um de Republiek Öösterriek verleeht.[26]

Weblinks[ännern | Bornkood ännern]

Simon Eder. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkeld Nahwiesen[ännern | Bornkood ännern]

  1. Silke Burgsteiner: Ein Leben für den Biathlon-Sport. In: Platzhirsch. März 2018, S. 10–12. Sandra Flunger – di Nichte vun Alfred Eder un Cousine vun Simon Eder as ok latere ÖSV-Fruentrainerin – geev an, se harr mit Simon de Wettkämpe vun Alfred Eder in’n Gorden mit en Holtgewehr nahstellt.
  2. Henriette Werner: "Viele Punkte gehören geändert" up laola1.at, 16. Februar 2014.
  3. Steckbrief vun Simon Eder up oesv.at, afropen an’n 19. Mai 2020.
  4. Biathlon: Erstmals Gold für Österreich bei Junioren-WM. In: Der Standard. 2. Februar 2002.
  5. a b Christoph Nister: „Wie Phoenix aus der Asche“. In: Kronen Zeitung. 12. Januar 2019.
  6. a b c Christoph Nister: Simon Eder: "Ich war respektlos" up laola1.at. 11. März 2015, afropen an’n 19. Mai 2020.
  7. Mit der neuen Munition wieder gut in Schuss. In: Kurier. 8. Dezember 2017, S. 16. Afropen via PressReader. „Das Problem war, dass du dir als junger Sportler denkst und auch jeder dir sagt: Du musst trainieren. Es war einfach eine andere Zeit. Damals war man noch der Meinung: Wer am härtesten trainiert, der ist auch der Erfolgreichste.“
  8. To Anfang vun den Winter 2007/08 wurr Eder noch in‘n A-Kader vun den ÖSV führt un somit nich in de höhgergestellt Natschonalmannschap, de he eerst af 2008 nhörrn dee, vgl. Die nordischen ÖSV-Kader 2007/08 (In: Wiener Zeitung. 7. Mai 2007) un Biathlon-Nationalkader Österreichs bekanntgegeben (up biathlon-online.de, van’n 10. Mai 2008).
  9. Das Leben ist eine schwarze Scheibe. In: Kleine Zeitung. 10. Dezember 2009, S. 63. Afropen via PressReader.
  10. a b Giulio Gasparin: Alles mit links. In: Biathlonworld. Nummer 48/2018, S. 84–87.
  11. Viktoria Franke: Simon Eder im Interview: "So ein guter Schütze bin ich gar nicht" up biathlon-online.de. 5. September 2009, afropen an’n 19. Mai 2020. „Wobei ich sagen muss, dass ich dieses Bild des fehlerfreien Schützen, das die Medien von mir haben, eigentlich gar nicht verstehen kann. Meine Trefferquote im letzten Jahr war nur bei 80 %, […]“
  12. a b IBU Biathlon Guide 2019/20, S. 374–375.
  13. Simon Eder triumphiert in Ruhpolding. In: Der Standard. 9. Januar 2016.
  14. Biathlon: Herren-Staffel gewinnt in Ruhpolding. In: Die Presse. 9. Januar 2014.
  15. Christoph Nister: Neue Helden braucht das Land up laola1.at. 4. Dezember 2015, afropen an’n 20. Mai 2020.
  16. Training mit den Frauen beflügelte Eder. In: Salzburger Nachrichten. 11. Januar 2016, S. 19. Afropen via PressReader.
  17. Abseits des ÖSV-Mainstreams. sportv2.orf.at. 7. Februar 2017, afropen an’n 18. Mai 2020.
  18. Ein ideales Paar gibt die Zielrichtung vor. In: Salzburger Nachrichten. 5. Dezember 2018, S. 17. Afropen via PressReader.
  19. Rene Mersol: Simon Eder: Das Zugpferd hat noch viel PS up laola1.at. 11. Januar 2023. Afropen an’n 17. April 2023.
  20. Biathleten Eder wurde vor einiger Zeit „etwas angeboten“ up sport.orf.at. 6. März 2019, afropen an’n 20. Mai 2020. Vgl. Christoph Gastinger: Biathlet Simon Eder: "Doping? Auch mir wurde etwas angeboten". In: Die Presse. 5. März 2019.
  21. Roman Stelzl: Biathlon-Routinier Eder: „Es ist zehn Jahre zu wenig passiert“. In: Tiroler Tageszeitung. Zuletzt aktualisiert am 18. Dezember 2019.
  22. Eder schrammt an Traumfinish vorbei up sport.orf.at. 21. Februar 2021.
  23. Eder schießt sich in Rekordbücher up sport.orf.at. 19. März 2023. Afropen an‘n 17. April 2023.
  24. Eders besonderer Talisman am Geburtstag. In: Salzburger Nachrichten. 23. Februar 2018, S. 22. Afropen via PressReader.
  25. Simon Eder, Porträt up atomic.com, afropen an’n 17. März 2019.
  26. Liste der Träger des Ehrenzeichens für Verdienste um die Republik Österreich. Afropen an’n 9. Dezember 2015.