Sidney Bechet
Sidney Bechet (* 14. Mai 1897 in New Orleans; † 14. Mai 1959 in Paris) weer en kreoolsch Sopransaxophonist un Klarinettist. Bechet weer neben Jelly Roll Morton un Louis Armstrong en vun de wichtigst Solisten vun den fröhen Jazz. As Jazzmusiker ut New Orleans wurr he vör allen in Frankriek populär, wo he sück weniger den Rassismus utsett seech as in de USA.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Sidney Bechet weer Söhn vun en Schooster, de geern Musik muuch. He broch sück dat Klarinettspelen mit 6 Johren up dat Instrument vun sien öllere Bröer Leonard (later Teendokter un Basuunist) sülvst bi. He nehm ok in‘ Tuusch tegen Tabak Lektschonen bi de Klarinettisten Lorenzo Tio un George Bacquet (de „Stammvaders“ vun dat New Orleans-Klarinettenspeel), de hüm aber nah eegen Wöör relativ wenig nützt hebbt (he kunn nie richtig Noten lesen). Anstäe vun dat hett he dör Tokieken un Tohören de verscheedensten Instrumente lehrt, to’n Bispeel bi sien Vörbild, den Kornettisten Freddie Keppard, mit de he 1911 speel. 1913 speel he mit Louis Armstrong (de he för en Reklame-Engagement anhüürt hett), 1914 mit Clarence Williams up en Tour dör Warenhüüs in Texas, 1916 mit King Oliver un 1917 in Chicago, u. a. mit Keppard. All 1919 weer he in New York un hett en Europatour mit dat Southern Syncopated Orchestra vun Will Marion Cook makt.[1] In London hett he sück sien eerst Sopransaxophon toleggt (un hett den Clown Grock bibrocht, wu man dat Instrument speelen dee) un geev en Galavörstellung in‘ Buckingham Palace. 1920 speel he in Paris in dat Apollo in Montmartre un gung denn nah London, wo he wegen en an sück harmlos Fruengeschichte, de hüm aber en Anklaag wegen Belästigung (Assault Charge) inbrocht hett, utwiest wurr. 1921/2 tour he dör de USA un sloot Früenschap mit Bessie Smith. 1923 bit 1925 weer he meest in New York. Eerst Schallplatten-Upnahmen hett he 1923 mit Clarence Williams’ Blue Five, in disse Besetten tietwielig gemeensam mit Louis Armstrong, de he all siet sien Kindheit ut New Orleans kennen dee, makt. He hett Bluessingerinnen begleit, speel in‘ Vaudeville (wo „hot specialities“ fraagt weern) un speel ok 1924 in Duke Ellingtons Orchester[2].
Up en nee Europatournee 1925 is Bechet in dat Orchester vun de Revue nègre uptreden, mit de Josephine Baker ehrn Dörbröök beleev - se demonstreer eerstmals in Europa den Charleston in dat Pariser Théâtre des Champs-Élysées. Se sünd denn wieder dör Belgien tourt, wo Josephine Baker de Revue togunsten vun de Folies Bergère verlaaten hett, Russland, wo Bechet in Moskau Früendschap mit Tommy Ladnier slooten hett, un, Düütschland, wo he in Berlin in dat Haus Vaterland an‘ Potsdamer Platz speel. 1928 weer he in Paris, kreeg aber all nah elf Maand Arger, as bi en Striet ünner Musikers versehentlich en Fru ut Frankriek, dör en Striekschööt verletzt wurr. Bechet wurr to 15 Maand Gefängnis veroordeelt, wo he elf Maand van afseeten hett, un wurr dornah ut dat Land verwiest. He is dornah nah Berlin gahn. 1930 is he in de düütsch Film Einbrecher (mit Lilian Harvey un Willy Fritsch) to hörrn, aber meest nicht o sehn. Dornah wurr he vun Noble Sissle in de USA verplicht.
1932 speel Bechet mit sien eegen New Orleans Feetwarmers in dat Savoy Ballroom in New York. Dorbi entstunnen hervorragend Upnahmen mit Ladnier, mit de he während de Depression 1933/34 vörövergahnd en Sniederladen harr. 1934 bit 1938 speel he weer bi Sissle, mit de he ok Upnahmen makt hett. 1937 hett en nee Chance sehn, in‘ insettend New Orleans Jazz Revival un speel 1938 mit eegen Kapellen in’ Nicks. 1938 harr he en Hit mit George Gershwins „Summertime“, hett Upnahmen makt för Hugues Panassie (Panassie Sessions mit Ladnier un Mezz Mezzrow) un af 1939 för Blue Note, de, vun Wedderstandssender in‘ Tweeten Weltkrieg verbreedt, völ to sien Beliebtheit in Frankriek bidragen hebbt. Tüschen 1938 un 1942 nehm he völ för dat RCA-Sublabel Bluebird up (Bluebird Sessions mit Ladnier u. a.). 1939 speel he mit Jelly Roll Morton sien New Orleans Jazzmen, mit Ladnier un mit dat Quintett vun Meade Lux Lewis, 1940 mit Armstrong un mit Earl Hines. 1941 hett he Soloupnahmen makt, speel mit Vic Dickenson (as ok 1943), mit Henry Red Allen un in‘ Trio mit Willie „The Lion“ Smith. Völ Geld keem rin dör Tantiemen un Bechet kunn sück en Huus in Brooklyn koopen. 1946/7 hett he Upnahmen för dat Label vun Mezzrow King Jazz makt. In de 1940er Johren weer he regelmaatig mit den Gitarristen Eddie Condon in New York City to hören, wo he an mehreren vun de sien Town Hall Concerts deelnehm. 1945 hett he versöcht, en Band mit den New-Orleans-Veteranen Bunk Johnson to grünnen, wat aber an de sien Alkoholprobleme scheitert is[3]. Bechet hett ok versöcht, en Musikschool to grünnen, harr aber blots man een Schöler (Bob Wilber).
As he nah dat Festival International 1949 de Jazz för hüm överraschend groot Resonanz in Paris funn, bleev he dor. Sien Platten wurrn in Frankriek Massenerfolge (1950 wurr sien millionst Plaat verköfft), buterdem weern de Vöroordeelen dor weniger as in de USA. De existenzialistisch Jöögd in Frankriek hett Sidney Bechet as „Le Dieu“ („den Gott“) verehrt. Sien vibratoriek Saxophonspeel un sien Kompositschonen Petite fleur un Dans la rue d’Antibes hebbt hüm en breed Publikum bekanntmakt.
He formeer um sück de Sidney Bechet All Stars mit Guy Longnon (Trompet), Jean-Louis Durand (Basuun), Charlie Lewis (Piano), Alf „Totole” Masselier (Bass), Armand Molinetti (Slagtüüch) un James Campbell (Gesang); he sülvst speel Sopransaxophon oder Klarinette, beid in seltener Perfektion. In disse Formation wurrn in Paris an‘ 21. Januar 1952 (Vogue #520121) elf Titel inspeelt, dorünner ok sien Eegenkompositschoon Petite Fleur (lüttje Blööm ). Se wurr 1959 en weltwieten Hit mit bit 1961 över 10 Millionen verköfft Platten. Ok hüüd gehört dat Leed noch to dat Repertoire vun Jazzbands, so to’n Bispeel bi Chris Barber. Bechet speel mit de jung traditionalistisch Jazzbands vun Claude Luter (t.B. in‘ Olympia 1954) un André Reweliotty un Amerikaners in Paris as Lil Hardin Armstrong un Zutty Singleton. 1955 wurr sien Ballettmusik The night is a witch in Brüssel upführt. He hett ok in franzöösch Filmen vun de Reeg Noire mitwarkt. Sien letzt Upträe weer up de Weltutstellung in Brüssel. He is an sien 62. Gebortsdag an Lungenkrebs in en Pariser Klinik storven, Duusende hebbt hüm dat letzte Geleit geven. Sein Graff is in Garches, en Vöroort vun Paris. In de franzöösch Kuroort Juan-les-Pins, wo he toletzt fakender speelt hett, is en Büst vun hüm to sehn.
1951 hett Bechet in Antibes in darte Ehe sein old Leev, de Düütsch Elisabeth Ziegler, mit de Mistinguett as Trootüüch, heiraadt. He harr een Söhn Daniel (* 1954) mit Jacqueline Peraldi.
Sidney Bechet weer en vun de technisch versiertesten Musiker vun de Ära vun de New Orleans Jazz. As Klarinettist un Saxophonist wurr he to’n Vörbild för völ anner Jazzmusiker, to’n Bispeel Johnny Hodges (den Bechet um 1924 engageert un ünnerricht hett), Buster Bailey un Jimmie Noone (den Bechet in New Orleans as Teen ünnerricht hett, ofschons de twee Johr öller weer). Dat Sopransaxophon is hüüd noch stark mit sien Naam verbunnen.
Berühmte Upnahmen vun Bechet sünd neben Petite fleur de eerst Upnahm vun Summertime (George Gershwin) för Blue Note (1938) un Weary Blues mit Mezz Mezzrow un Cousin Joe.
Sonstiges
[ännern | Bornkood ännern]Sien Diskographie is vull vun Kuriosa, t.B. Les oignons 1953 mit överraschenden Pausen. Lang för dat Upkommen vun den Latin Jazz hett Bechet all Rumbas un Merengues bruukt. 1941 ünnernehm he en fröh Experiment in Overdubbing för RCA, as he up en Upnahm vun Sheik of Araby all söss Instrumente sülvst speelt (Klarinette, Sopransaxophon, Tenorsaxophon, Piano, Bass un Slagtüüch), 1965 vun RCA Victor up Bechet of New Orleans nee herutbrocht. .
In Frankriek hett he völ Upnahmen för dat Vogue Label vun Charles Delaunay makt, de sien Liner Notes en wichtig Born sünd
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]1968 wurr he in de Down Beat Jazz Hall of Fame wählt. Sidney Bechet wurr in de American Jazz Hall of Fame upnommen un 1983 wurr he ok in de Big Band and Jazz Hall of Fame upnommen.
Diskografie (Utwahl)
[ännern | Bornkood ännern]- Port of Harlem Jazzmen, 1939
- Jazz Nocturne Vol. 5, 1945
- Jazz Nocturne Vol. 6, 1945
- Jazz Nocturne Vol. 10, 1945
- Jazz Nocturne Vol. 11, 1945
- Jazz Nocturne Vol. 12, 1945
- Giants of Jazz, 1949
- Sidney Bechet's Blue Note Jazzmen, 1950
- Immortal Performances, 1952
- New Orleans Style, Old and New, 1952
- Olympia concert, Paris (live), 1954
- Back to Memphis, 1956
- Creole Reeds, 1956
- Grand Master of the Soprano Sax and Clarinet, 1956
- When a Soprano needs a Piano, 1957
- Parisian Encounter, 1958
- Brussels Fair '58 (live), 1958
- The fabulous Sidney Bechet, 1958
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Sidney Bechet: Treat it gentle 1960 (deutsch Petite fleur. Erinnerungen eines begnadeten Jazzmusikers. Luchterhand Literaturverlag, Hamburg 1992 mit Diskografie von Wallbaum (274 S.), as ok Alle Kinder Gottes tragen eine Krone, Sanssouci Verlag 1961); ISBN 978-3-630-71054-9
- Sidney Bechet: Wie kann man einen Vertrag spielen? Über Musikaner, die Menschen und die Musikindustrie als Kreativitätskiller (28 S.), Der Grüne Zweig 214, Löhrbach 2000, ISBN 978-3-922708-33-9
- Arrigo Polillo Jazz. Piper, München 1994
- John Chilton: Sidney Bechet, the Wizard of Jazz. Macmillan, London 1987
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- Sidney Bechet in de Katlog vun de Deutsche Nationalbibliothek
- Internettpräsenz vun de Sidney Bechet Society
- Bio bi Redhotjazz
- Bio vun Scott Yanow
- Personennaamdatei
Borns un Anmarkungen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Dor full he bi en Konzert in de Royal Philharmony in London den Dirigenten Ernest Ansermet up, de en Kritik in de Revue Romande 1919 schreev, weer afdruck in Wolbers (Hrsg.) Thats Jazz, Darmstadt 1988. Een vun eersten Jazzkritiken.
- ↑ Collier Duke Ellington, Knaur, S.97ff. Nah Collier blots in‘ Sömmer 1924. Ellington weer begeistert vun sien Speel. Nah Collier weer he en vun de eerst New-Orleans-Musiker, de Ellington hört hett, un somit weer dat Engagement vun Bechet ok wichtig för de Entwicklung vun de Band.
- ↑ Hentoff schrifft ([1]) dat Bechet sück bi de sien Solo in dat Savoy-Cafe in Boston in de eerste Rieg sett hett, mit en lang Rieg vun Cognacglöös, de he jedesmal nah Johnson smeeten hett, wenn de en falschen Toon drapen dee