Maximilian II. (HRR)

Kaiser Maximilian II.

Maximilian II. (* 31. Juli 1527 in Wien; † 12. Oktober 1576 in Regensborg, ok Maximilian de Anner[e]), ut dat Huus Habsborg weer Kaiser vun dat Hillge Röömsche Riek un Erzhartog vun Öösterriek vun 1564 bit 1576. An'n 14. Mai 1562 weer he al in Prag to'n König vun Böhmen kröönt wurrn. In datsülvige Johr is he in Frankfort an'n Main an'n 24. November to'n Röömsch-düütschen König wählt wurrn. An'n 16. Juli 1563 folg denn de Krönung to'n König vun Ungarn un Kroatien. Nadem sien Vadder Ferdinand I. sturven weer, is he an'n 25. Juli 1564 Kaiser vun dat Hillige Röömsche Riek wurrn. Vun den Anfang vun siene Herrschop an hett he sik for den Protestantismus intresseert un is ok mit protestantsche Försten tohopenkamen. Man as he Kaiser weern wull, hett he en Bekenntnis afleggt to'n röömsch-kathoolschen Gloven. In de Karkenpolitik hett he dat, just so, as sien Vadder, dor up afsehn, över den Striet mank de Konfesschonen weg to kamen. Man dor is nix vun wurrn. Alltohopen hett he sik sülms ankeken as en Kaiser, de den Augsborger Religionsfreden bewohren woll. Ok as Herrscher in allerhand Deele vun Öösterriek hett he dat so maakt. To siene Tied speel de Protestantismus dor de grottste Rull. De eenzigste grottere Krieg unner siene Herrschop weer dat, as de Krieg gegen dat Osmaansche Riek wedder los gung. Man mit den Freden vun Adrianopel sünd de Feende torüchkamen up den Status quo ante. In Italien un annerwegens hett dat bannigen Striet mit den spaanschen Twieg vun de Habsborgers geven.

Kinnertied un Jöögd

Maximilian weer de öllste Söhn vun Kaiser Ferdinand I.. Siene Mudder weer Anna vun Böhmen un Ungarn. En Onkél na den Vadder siene Siet hen weer Karl V., na Muddern ehre Siet weer de Onkel König Ludwig II. vun Böhmen un Ungarn. Ölben vun siene Bröder un Sustern hefft de Kinnerjohre overleevt. Dor höört de Bröder Ferdinand II. (later Landbaas vun de Vörlannen un vun Tirol) un Karl II. (later Landbaas in Krain, Steiermark un Kärnten) to. De ollere Suster Elisabeth hett later König Sigismund II. August vun Polen heiraat'. Later is ok de annere Suster Katharina de Fro vun düssen König wurrn. De Suster Anna hett Bayern sien Hartog Albrecht V. heiraat'. Ok de annern Sustern sund, na de Aart vun de Hochtiedspolitik vun dat Huus Habsborg an Mannslüde ut den Hoochadel verheiraat' wurrn.

Wat he vun den Protestantismus holen hett

An den Hoff in Wien weer dat Klima to düsse Tied fründlich mit de Protestanten. Deele vun den Adel hefft dor for sorgt. In de Johre na den Rieksdag vun Regensborg is Maximilian sien Interesse an den Protestantismus noch grotter wurrn. Toeerst weer de man noch nich so to sehn, man dat änner sik vunwegen dat Inwarken vun sien Hoffprediger Johann Sebastian Pfauser up siene Ansichten. Maximilian hett aflaten vun allens, wat schier kathoolsch weer, hett evangeelsche Böker lesen un woll dat Avendmahl nich up kathoolsche Aart innehmen. Gegen sien Vadder over hett he eenmol ütert, dat weer Götzendeeneree un maakde keen Sinn, wenn een de Hilligen verehren dö.. Wat dat mit Maximilian sien Gloven würklich up sik harr, dor is veel over snackt wurrn. Dat is seggt wurrrn, dat hannel sik um en „Kompromisskatholizismus“ oder um en christlich-humanistischen Gloven na de Aart vun Erasmus vun Rotterdam. Wat he sülms seggt hett, dutt an, dat he meen, he stunn over de Konfesschonen. „nich den Paavst sien, nich evangeelsch, en Christenminsch.“ An un for sik weer he dor nich so wiet vun sien Vadder mit af, de ok unner Erasmus sien Infloot stunn. Jedenfalls hett Maximilian sik nie nich kloor afwennt vun den kathoolschen Gloven.

Wahlspröök

Maximilian sien Wahlspröök heet: Providebit Deus: Gott warrt vörsehn.

Kinner

Maximilian hett 1548 siene Cousine Maria vun Spanien (1528–1603), freet. Se weer de Dochter vun Kaiser Karl V.:

• Anna (1549–1580), Königin vun Spanien ∞ 1570 König Philipp II. vun Spanien, Söhn vun den röömsch-düütschen Kaiser Karl V. un den siene Fro Isabella vun Portugal
• Ferdinand (1551–1552)
• Rudolf II. (1552–1612), röömsch-düütschen Kaiser
• Ernst (III.) (1553–1595), Stattholler in de Nedderlannen * Elisabeth (1554–1592), Königin vun Frankriek ∞ 1570 König Karl IX. vun Frankriek
• Maria (1555–1556)
• Matthias (1557–1619), röömsch-düütschen Kaiser
• N.N. (*/† en Söhn, de an'n 20. Oktober 1557 dood up'e Welt kamen is)
• Maximilian III. (1558–1618), Hoochmeester vun den Düütschen Orden
• Albrecht VII. (1559–1621), Viezkönig vun Portugal un Stattholler vun de spaanschen Nedderlannen
• Wenzel (1561–1578), Grootprior vun den Orden vun de Johanniters in Kastilien
• Frederik (1562–1563)
• Maria (*/† 1564)
• Karl (1565–1566)
• Margarethe (1567–1633), Nonne in'n Descalzas Reales Madrid
• Eleonore (1568–1580)

Literatur

• Volker Bibl: Kaiser Maximilians II. Erklärung vom 18. August 1568 über die Ertheilung der Religions – Concession. In: Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung 20 (1899), S. 638 ff.
• Viktor Bibl: Maximilian II. der rätselhafte Kaiser – ein Zeitbild. Hellerau bei Dresden, 1929.
• Grete Mecenseffy: Maximilian II. in neuer Sicht in: Jahrbuch der Gesellschaft für die Geschichte des Protestantismus in Österreich 92 (1976), S. 42–53.
• Friedrich Edelmayer (Rutg.): Kaiser Maximilian II. Kultur und Politik im 16. Jahrhundert. Oldenbourg, München 1992, ISBN 3-486-55932-X.
• Andreas Edel: Der Kaiser und Kurpfalz. Eine Studie zu den Grundelementen politischen Handelns bei Maximilian II. (1564–1576). Vandenhoeck & Ruprecht, Chöttingen 1997, ISBN 3-525-36051-7.
• Paula Sutter Fichtner: Emperor Maximilian II. Yale Univ. Press, New Haven, Conn. u. a. 2001, ISBN 0-300-08527-3.
• Richard Reifenscheid: Die Habsburger in Lebensbildern, Piper Verlag 2007, ISBN 978-3-492-24753-5

Weblenken

Maximilian II.. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Belege

Vörgänger	Amt	Nafolger
Ferdinand I.	Röömsch-düütschen Kaiser 1564-1576	Rudolf II.

Kaisers vun dat Hillige Röömsche Riek vun de Reformatschoon af an

Maximilian I.  | Karl V.  | Ferdinand I. | Maximilian II. | Rudolf II. | Matthias | Ferdinand II. | Ferdinand III. | Leopold I. | Joseph I. | Karl VI. | Karl VII.  | Franz I. Stephan | Joseph II. | Leopold II. | Franz II.