Margaret Thatcher

Margaret Thatcher

Margaret Hilda Thatcher, Baroness Thatcher of Kesteven LG, OM, PC (* 13. Oktober 1925 in Grantham, Lincolnshire as Margaret Hilda Roberts; † 8. April 2013 in London) weer en britisch Politikerin un van 1975 bit 1990 Vörsitterin vun de Konservativen Partei as ok van Mai 1979 bit November 1990 Premierministerin vun dat Vereenigt Königriek. Se weer de eerste Fru in dit Amt un hett dat ahn Ünnerbreken länger as jeder vun hör Vörgänger siet Anfang vun dat 19. Johrhunnert utöövt.

Familie, Studium, Berop

Margaret Thatcher wurr 1925 as dat Jüngere vun twee Deerns boren. Hör Vader Alfred Roberts weer Kolonialwarenhändler, Börgermeester vun hör Gebortsstadt Grantham un weer methodistisch Laienprediger. Hör Moder Beatrice Ethel Stephenson harr Huusschniederin lehrt.

Nahdem se dör en Stipendium de Volksschool in Kesteven un de Deernsböverschool in Grantham besöcht harr, studeer Margaret Roberts Chemie an dat Somerville College in Oxford. Se hett dree Johr lang as Chemikerin arbeit, worbi se ünner annern an dat Utfinnen vun dat Softies mitwarkt hett. 1950 hett se för dat britsch Ünnerhuus kandideert, is aber nich wählt wurrn. 1951 hett se den rieken Ünnernehmer Denis Thatcher heiraadt. Dordör nich mehr up eegen Inkommen anwiest, studeer Margaret Thatcher kört nah hör Heiraat Rechtswetenschap un hett ok för en körten Tiet as Afkaat för Stüerrecht arbeit.

Ut de Ehe mit Denis Thatcher stammen de Twillings Carol un Mark, de an' 15. August 1953 boren wurrn.

Anfang vun hör politisch Karriere

1959 wurr Thatcher as Kandidatin vun de Konservativen in dat Ünnerhuus wählt. 1961 weer se all Parlamentssekretärin in dat Ministerium för Sozialversekerungen. 1970 wurr Thatcher Kultur- un Wetenschapsministerin in dat Kabinett von Edward Heath. In disse Funktschoon wurr se as „Melkröversche“ (milk snatcher) bekannt, wiel se de Gratismelk an Primarscholen afschafft hett.1974 geev dat twee Ünnerhuuswahlen, nahdem bi de eerst Wahl kien klor Verhältnisse togang keemen. Bi de tweet Wahl in' Oktober schaff de Labour Party en klor Mehrheit un de Konservativen keemen in de Oppositschoon. Wenig Maand later is Margaret Thatcher an' 11. Februar 1975 gegen Edward Heath as Parteiführer vun de Konservativen antreden un wunn de Kampafstimmen. De vun hör sülvst geern hört Ökelnaam „Iesern Lady“ (Iron Lady) stammt vun en Kommentar vun Radio Moskau ut dat Johr 1976, nahdem se in en Reed de „bolschewistisch Sowjetunion“ scharp angreepen harr.

Premierministerin

Thatcher gemeensam mit US-Präsident Jimmy Carter in' Dezember 1979

In de Parlamentswahl van' 3. Mai 1979 führ Thatcher de konservative Partei to'n Sieg un wurr een Dag later as Nahfolgerin vun James Callaghan Premierministerin.

De vun hör vertreden Wertschapspolitik (Thatcherismus) harr in' Henblick up de Inflatschoonsbekämpen un Dereguleeren tallriek Gemeensamkeiten mit de vun Ronald Reagan (Reaganomics) in den USA, hett sück aber ok in een of anner Hensicht dorvan ünnerscheeden. Se hett weder as Reagan exzessiv de Staatsutgaven erhöht, noch hett se tominst bit 1987 de Stuern wesentlich rünnerschraven. In hör eerst Legislaturperiood stunn de Inflatschoonsbekämpen in' Vördergrund (Monetarismus). In hör tweet Legislaturperiood gung dat vör allen dorüm, den Infloot vun den Staat un de Gewerkschaften zp de Wertschap torüchtodrängen. Mit den Privatiseeren vun völ Staatsünnernehmen (etwa de British Telecom, British Petroleum (BP), British Airways) un lokaler Versörgensünnernehmen (Drinkwaterversörgen, Elektrizitätsünnernehmen) wurrn de Infloot vun den Staat un de Staatsquote düütlich minneseert.

To en Slötelerlevnis wurr 1984/85 de Laway vun de britisch Bargarbeiter gegen de plaant Sluuten un Privatiseeren vun hör Zechen. De Streik düer een Johr. De Gewerkschaft National Union of Mineworkers (NUM) harr all bald kien Geld mehr un kunn kien Strekkgelder un de Streikkass betallen. Völ Barglüüd harrn dornah Schulden. An' 3. März 1985 stimm en Delegeertenkonferenz vun de NUM toletzt för dat Enn' vun den Arbeitskamp. Dör den „Sieg“ vun Thatcher sunk de Infloot vun de engelsch Gewerkschaften düersam. De Weg för wiedere Reformen as dat Afschaffen vun den Closed Shop (per Gesett vörschreven Dwangsliddmaatschap in Gewerkschaften för Arbeiter vun tallriek Ünnernehmen) un dat Verbot vun de so nömmt Flying Pickets (Streikposten, de nich den bestreikten Bedriev anhörrn) weer nu fre.

Thatcher (Tweete vun rechts) bi den G7-Gipfel in Williamsburg 1983

De Falklandkrieg 1982 gegen Argentinien broch Thatcher en Popularitätsschuuv. In de Folg reep se för den 9. Juni 1983 Ünnerhuuswahlen ut un kunn gröttere Popularität in en Wahlsieg ummünten, worbi se ok vun en Spaltung vun de Labour Party profiteeren kunn.

1984 schaff se ünner dat “I want my money back” den bit hüüd gültigen Britenrabatt up de Bidragsbetallen vun Grottbritannien an de dormalige EG (de hüüdige EU). Dat broch den dormaligen Bundskanzler Helmut Kohl to den Satz, dat he Margaret Thatcher fürchten de „wie der Teufel das Weihwasser“.

An' 12. Oktober 1984 wurr wiels den Parteidag vun de Konservativen in Brighton dör de IRA en Bombenanslag up dat Brighton Hotel veröövt, mit dat Teel Thatcher ümtobringen. Fiev Lüüd keemen to Dood; Hannels- un Industrieminister Norman Tebbit wurr besehrt. In dat sülvig Johr hett se en Verdrag mit de Volksrepubliek China över de Rückgaav vun de Kronkolonie Hongkong ünnerschreeven. 1985 hett hör de Universität Oxford den Ehrendoktertitel ut Protest gegen Strieken in den Bildungsetat verwiegert. De Westland-Affäär, en Striet um de Retten vun den eenzigen britischen Hubschruuverhersteller Westland Helicopters, führ to' Rückträe vun den Minister för Verdefferenden Michael Heseltine un Industrieminister Leon Brittan.

In’ Oktober 1986 führ Thatcher in’ Rahmen vun de so nömmt Big Bang umfangriek Ännern in dat Britisch Bankwesen dör. Disse Dereguleeren wurrd as Oorsaak för den laten Spood vun London as Finanzplatz, aber ok für den Casino-Kapitalismus sehn.

Bi de Ünnerhuuswahl van’ 11. Juni 1987 behullen de Konservativen de Mehrheit; se harrn blots en paar Seeten verloren. Thatcher hör Popularitätskurv fung an daal to gahn, as se 1989 en as ungerecht empfunnen personenbetrucken Stüer inführen dee, de community charge, beter bekannt as poll tax („Koppstüer“). Dat für to bannig Kritik un to deels gewalttätigen Demonstratschonen sogor in besünners konservativ präägt Landsdeelen. Besünners stark weern de Proteste in Schottland, wo de Poll Tax all 1988 probewies inführt wurrn weer.

Thatcher bi en Truppenbesöök up Bermuda an’ 12. April 1990

In’ Prozess vun de Düütsch Weddervereenigen 1989/90 reageer se toeerst strikt aflehnend un bestunn toletzt, nah den Raat vun Fritz Stern, up de Anerkennung vun de Nahkriegsgrenzen dör Düütschland, wat sluutend in den Zwei-plus-Vier-Verdrag faestleggt wurr. Tegenöver Richard von Weizsäcker (Bundspräsident 1984 bit 1994) hett se verklort, dat se sück hör Düütschlandbild in’ Wesentlichen bit 1942 bild un sietdem wenig verännert harr. Thatcher weer en eng Kooperatschoon vun de europääsch Staaten woll wichtig, allerdings hett se immer för en europääschen Superstaat wohrschoot. Se hett dorum ok den 1992 ünnerschreven Verdrag vun Maastricht aflehnt.

1990 wurr se as Parteiführerin vun de Tories vun Michael Heseltine herutfordert, nahdem de kört tovör vun dat Amt vun den Butenminister torüchtreden Geoffrey Howe ehrn Kurs kritiseert un sien Parteifrüenden upfordert harr, hör Konsequenzen to trecken. Völ konservative Afordnete weern bang, dat se mit Thatcher vörnweg de Ünnerhuuswahl in' April 1992 verlesen kunnen. Besünners de umstreeden Koppstüer harr se bi völ Wählers unbeleevt maakt. Dorneben wurrn de Stüersenkungen in' Budget 1988 as ok de Aflehnen vun de europääsch Integratschoon insbesünnere in de Währungspolitik gegen hör vörbrocht. All een Johr tovör harr dat to'n Rückträe vun Finanzminister Nigel Lawson führt.

As se in' eersten Wahlgang in Afwesenheit (se weer an' 19. November 1990 up de KSZE-Gipfel in Paris) dat notwennig Quorum (mindst 15 Perzent mehr as Heseltine) to de Bestätigung in de Parteiführung knapp verfehlen dee, verklor se nah dat Befragen vun all Kabinettsliddmaaten in Eenzelgesprächen an' 22. November 1990 hör Rückträe. John Major wurr dee hör Nahfolger as Parteiführer vun de Tories un Premierminister vun Grootbritannien.

Ehrungen, Ruhstand un Erheven in den Adelsstand

Thatcher bi dat Verlehen vun de Medal of Freedom dör US-Präsident George Bush an' 7. März 1991

Margaret Thatcher wurr 1970 in den Privy Council vun de Königin beropen. Siet 1983 Liddmaat vun de Royal Society (FRS), wurr se in' Juni 1990 in den Order of Merit upnommen. 1995 kreeg se den hööchsten Oorden vun England, den Hosenbandorden. Wieder weer se Ehren- un eenzig weiblich Vollliddmaat vun den ansehn Carlton Club. Siet Februar 2007 steiht in dat Foyer vun dat britisch Parlaments, den Palace of Westminster, en vun den Bildhauer Antony Dufort maakt överlevensgroot Bronzestatue vun Thatcher.

1991 kreeg se vun US-Präsident George Bush Freeheitsmedaille („The Presidential Medal of Freedom“), de hööchste zivile Utteken in den USA. Siet dat Johr 2000 weer Thatcher Ehrenbörger vun de Stadt Danzig.

Bi de britisch Ünnerhuuswahlen 1992 hett se dorvan afsehn, nochmal antotreden. Doruphen wurr se, as bi pensioneert Premierminister begäng, in dat glieker Johr nobiliteert. As Baroness in her own right („Baronin ut eegen Recht“) un Life Peer („Peer up Levenstiet“) truck se an' 30. Juni as Baroness Thatcher of Kesteven, Grafschap Lincolnshire, in dat House of Lords („Böverhuus“) in. Denis Thatcher weer in dat Johr tovör to'n arvlichen Baronet (1st Baronet of Scotney) erhaben wurrn (womit sien Ehefrau all to en „Lady höflichkeitshalver“ upsteeg). Nah hör Rückträe schreev Thatcher hör Memoiren un hett de in twee Bannen rutgeven. In de Medien hett se bannig faken de Arbeit vun hör Nahfolger as to pro-europääsch kritiseert. 1998 hett se den to disse Tiet in London ünner Huusarrest stahn chileensch Ex-Diktator Augusto Pinochet besöcht, wat düchtig kontrovers diskuteert wurr. 2000 un 2001 hett se mehrere Slaganfälle harrt, de ok to düersam Gedächtnisstörungen führen deen.

Liekers reis Thatcher 2004 nochmals in de USA, um an' 11. Juni in Washington an de Truerfier för Ronald Reagan deeltonehmen. Se weer een vun veer Personen, de Reagan persönlich dorum beeden harr, to'n Anlaat vun sien Beerdigung wat to seggen. Wegen hör schlecht Gesundheitstostand weer de Graffreed all en Tiet lang vörher uptekent wurrn un wurr bi de Truerfier över Bildschirme inspeelt.

Mitte 2008 wurr bekannt, dat se ünner fortschreeden Demenz lieden dee. Hör Dochter Carol Thatcher hett de Erkrankung vun hör Moder 2008 in en Book to'n Thema maakt. In de britsch Presse wurr 2008 de Fraag, of Margaret Thatcher nah hör Dood en Staatsbegräbnis kriegen sull, kontrovers diskuteert.

Margaret Thatcher leev toletzt in den Londoner Stadtdeel Belgravia. An' 8. April 2013 is se an de Folgen vun en Slaganfall storven. Se wurr 87 Johr olt.

Kiek ok

• List vun de Premierministers vun Grootbritannien

Literatur

• Gerhard Altmann: Abschied vom Empire. Die innere Dekolonisation Großbritanniens 1945–1985. Wallstein-Verlag, Chöttingen 2005, ISBN 3-89244-870-1
• John Campbell: Margaret Thatcher: Grocer's Daughter to Iron Lady, Vintage Books 2009. ISBN 0-09-954003-7
• Ian Gilmour: Dancing with Dogma: Thatcherite Britain in the Eighties. Simon & Schuster, 1992, ISBN 0-671-71176-8
• Hans-Christoph Schröder: Englische Geschichte. 5. Uplaag. Beck, München 2006, ISBN 3-406-41055-3.
• Margaret Thatcher: Downing Street No. 10. 1. Uplaag. Econ, Düsseldörp u.a. 1993, ISBN 3-430-19066-5.
• Margaret Thatcher; Robin Harris (Herutgever): The Collected Speeches of Margaret Thatcher. HarperCollins 1997. ISBN 0-00-255703-7
• Hugo Young: One of Us: A Biography of Margaret Thatcher, Macmillan, London 1989. ISBN

0-333-34439-1

Weblenken

Margaret Thatcher. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• DNB-Katalog
• Meike Fechner: [http://www.hdg.de/lemo/html/biografien/ThatcherMargaret/index.html Tabellarisch Levensloop vun Margaret Thatcher in’ LeMO (DHM un HdG)
• Offizielle Biographie Margaret Thatchers (englisch)
• Extract from German Unification 1989–1990 – PDF, 5 S., 2,12 MB; vgl. Thatcher's fight against German unity, BBC, 11. September 2009
• Maggie Thatcher und die Wiedervereinigung, einestages/Spiegel Online, 11. September 2009
• Dossier zu Margaret Thatcher vun Spiegel Online

Enkeld Nahwiesen

Premierministers vun Grootbritannien

Robert Walpole | Earl of Wilmington | Henry Pelham | Thomas Pelham-Holles, 1. Duke of Newcastle-upon-Tyne | Duke of Devonshire | Earl of Bute | George Grenville | Marquess of Rockingham | William Pitt | Duke of Grafton | Lord North | Marquess of Rockingham | Earl of Shelburne | Duke of Portland | William Pitt de Jüngere | Henry Addington | William Pitt de Jüngere | Lord Grenville | Spencer Perceval | Earl of Liverpool | George Canning | Viscount Goderich | Duke of Wellington | Earl Grey | Viscount Melbourne | Duke of Wellington | Sir Robert Peel | Viscount Melbourne | Sir Robert Peel | Lord Russell | Earl of Derby | Earl of Aberdeen | Viscount Palmerston | Earl of Derby | Viscount Palmerston | Earl Russell | Earl of Derby | Benjamin Disraeli | William Ewart Gladstone | Benjamin Disraeli | William Ewart Gladstone | Marquess of Salisbury | William Ewart Gladstone | Marquess of Salisbury | William Ewart Gladstone | Archibald Philip Primrose | Marquess of Salisbury | Arthur Balfour | Sir Henry Campbell-Bannerman | Herbert Henry Asquith | David Lloyd George | Andrew Bonar Law | Stanley Baldwin | Ramsay MacDonald | Stanley Baldwin | Ramsay MacDonald | Stanley Baldwin | Neville Chamberlain | Winston Churchill | Clement Attlee | Sir Winston Churchill | Sir Anthony Eden | Harold Macmillan | Sir Alec Douglas-Home | Harold Wilson | Edward Heath | Harold Wilson | James Callaghan | Margaret Thatcher | John Major | Tony Blair | Gordon Brown | David Cameron | Theresa May | Boris Johnson