Johannes Paul II.
.jpg)
Johannes Paul II., mit börgerlichen Namen Karol Józef Wojtyła (* 18. Mai 1920 in Wadowice bi Krakau, Polen; † 2. April 2005 in den Vatikan) weer vun 1978 bet 2005 de Bischop vun Rom un somit Paapst vun de Kathoolsche Kark un de Staatsböverste vun den Vatikan.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Karol Wojtyła weer boren an den 18. Mai 1920 in de Lüttstadt Wadowice as Söhn vun en fröheren k.u.k. Offizier. To de Tied vun Karol sien Geburt weer de Vader noch Snieder. Siene Moder starv as Karol 9 Johr ool weer. Karol weer en goden Schöler un treed 1934 en Theatergrupp bi. He schreev sik 1938 för en Studium vun de Philosophie un Literatur an de Jagiellonsche Universität in Krakau in, nodem he un sien Vader in'n Sommer no Krakau togen sünd. 1941 starv sien Vader. Wadowice un Krakau, twee Öörd, de bet to de düütsche Besetten in den Tweden Weltorlog stark dör de juudsche Kultur beinflusst weren, hebbt sien positiv Instellen to dat Jödendom präägt. Wojtyłas Intressen weren al in jenne Tied wiet opfächert; groot weer sien Engagement in dat rhapsodische Theater. In de Tied vun de düütsche Besetten sett he siene Studien foort, weer denn aver för Arbeid in en Steenbruch un in en Chemiefabrik dwangsverplicht. 1942 treed he dat Ünnergrundseminar vun de Arzbisdom Krakau bi un hett Toflucht bi Arzbischop Adam Stefan Sapieha funnen. Bet 1943 arbeid he in dat Experimental-Theater „Studio 38“ mit.
An den 1. November 1946 worr he to en Preester wieht un promoveer in de twee toern Johr op Anwiesen vun Kardinal Sapieha in Rom över de Theologie un Mystik vun den hilligen Johannes vun't Krüüz. In'n Juni 1949 sloot he sien Philosophie-Dissertatschoon af. No Afsluss vun dat Doktorat arbeid he bi de Studentenkark St. Florian, wo he gau för siene Predigten bekannt weer. Karol güng trüch no Polen un promoveer bet 1949 ok in Theologie. Dorop leet he sik vun dat Preesteramt beurlauben üm to habiliteern. 1954 kreeg he en Lehropdrag an de kathoolsche Universität vun Lublin. An den 28. September 1958 wöör he Wiehbischop vun Krakau. Wojtyła nehm aktiv an dat Twede Vatikansche Konzil deel; sien Intresse leeg dorbi op de Religionsfreeheit (Dignitatis humanae) un en to de Tied passen Verkündigen vun de Karkenlehr (Gaudium et Spes). 1964 folg he Kardinal Sapieha in dat Amt vun den Arzbischop vun Krakau. Sien Episkopat in Krakau weer vör allen dör en „sacht“ Konfrontatschoon mit de kommunistisch Regeren vun Polen präägt. Sien Beharren op den Bo vun en Kark in de nee grünnte Arbeiderstadt Nowa Huta un siene Predigten, in de he faken dat fre'e Utöven vun de Religion för alle Polen foddert hett, wies em as Gegner vun den Kommunismus ut, de sik nich bang laten möök.
De Kardinalswöörd kreeg he an den 26. Juni 1967. In dat Johr 1974 besöök he Düütschland un heel mit Kardinal Julius Döpfner en Versöhnensgottsdeenst in dat fröhere KZ Dachau af. An den 16. Oktober 1978 wöör he bi dat Konklave in de Sixtinisch Kapell as Nofolger vun den an den 28. September 1978 storvenen Johannes Paul I. to'n Paapst wählt. Dormit weer he de eerste nichtitaliensche Paapst siet den Nedderlänner Hadrian VI. († 1523). In de ersten Johren vun sien Pontifikat stunn dat Beharren op de Religionsfreeheit un en dormit verbunnene Konfrontatschoon mit de kommunistisch Regerens in Oosteuropa in den Vördergrund. De poolsche Parteileiden kunn en Pastoralreis in de Heimat op Grund vun de Popularität vun den Krakauer nich verhinnern. Vun den 2. Juni bet 10. Juni 1979 besöök he dat eerste Maal as Paapst sien Heimatland Polen. Wiedere Reisen in de Johren 1979 un 1980 güngen no Mexiko, Zentralafrika un Oostasien. Ok siene Bischopberopen hebbt för Opsehn sorgt. So beroop he den juudschen Konvertiten Jean-Marie Lustiger to'n Arzbischop vun Paris. Ok dat Beropen vun to'n Bispeel Wolfgang Haas in Chur un later in Liechtensteen, Joachim Meisner in Köln, Hans Hermann Groër in Wien, Kurt Krenn in St. Pölten hebbt för Konflikten sorgt.
An den 13. Mai 1981 hett de törksche Rechtsextremist Mehmet Ali Ağça op den Petersplatz in Rom en Attendaat op Johannes Paul II. veröövt. De Paapst wöör dorbi dör dree Kugeln swoor verwunnt. De Drahtteher worrn gau bi den sowjetischen Geheemdeenst KGB vermodt. Dorför gifft dat bet hüüt kenen Bewies, vun wegen, dat Ağça sülvst to keen Tied een Utsaag maakt hett. Noch in dat Krankenbett hett de Paapst sien Attendäter vergeven un later sogor in dat Gefängnis besöökt. De Dag vun dat Attendaat full op den Dag, an den in Fátima de eerste Marienvision optreden is, dorüm schreev Johannes Paul II. sien Redden Maria to un dank eer mit en Wallfohrt in den portugeeschen Wallfahrtsoort. Dorbi bröch he de Kugel, de in sien Buuk steken hett un middewiels in en lütte Kroon infasst worrn weer, de Madonna vun Fátima as Gift dor. De Madonna hett bet hüüt disse Kroon mit de Kugel op den Kopp. In den April 1986 besöök Johannes Paul as eerster Paapst ene Synagoge. Vun den 15. November bet 19. November 1980 besöök he to'n eersten Maal Düütschland. Wiedere Besöken werrn in de Johren 1987 un 1996. An den 27. Oktober 1986 richt de Paapst en gemeen Beed vun de Weltreligionen för den Frieden in Assisi ut. An den 1. Dezember 1989 besöök de dormalige Generalsekretär vun de KPdSU Michail Gorbatschow den Paapst in den Vatikan. In dat Johr 1994 hett he sien enngüllig Nee to dat Froonpreesterdom bekräftigt. In den März 2000 besöök he de Holocaust-Gedenksteed Yad Vaschem in Israel un beed an de Klagenmuer. In den Mai 2001 hett he in Damaskus in Syrien as eersten Paapst ene Moschee betreden.
Papst Johannes Paul II. hett in siene Amtstied al 473 Hilligspreken vörnahmen. De Tahl vun alle vun siene Vörgänger in de vörigen 400 Johr hilligsprakenen Personen is blots circa halv so hooch. He spreek ok de italiensche Kinnerdoktersch Gianna Beretta Molla as ene vun wenigen verheiraten Froon hillig.
Siet welke Johr lidd Paapst Johannes Paul II. an de Parkinson-Krankheit. He is middewiels no Pius IX. de längst regeren Paapst in de Historie.
An den 24. März 2004 kreeg Johannes Paul II. den uterorntlichen Karlspries vun de Stadt Aken, de em in Rom övergeven worrn is.
Johannes Paul II. weer Ehrenliddmaat vun de Vereen FC Schalke 04 - en in siene Historie stark vun poolschen Inwannerers prägten Verein in dat Bisdom Essen.
Warken
[ännern | Bornkood ännern]Reisen, Ökumeen un interreligiös Dialog
[ännern | Bornkood ännern]De Amtstied vun Johannes Paul II. is präägt vun dat Apnen vun de Kark no buten. En sünnerlich Begehr vun de Paapst is de „Ökumeen“, sünnerlich mit de orthodoxen Karken, aver ok de interreligiöse Dialog mit dat Jödendom un den Islam. Sichtboren Utdruck vun dit Möhen weer vör allen dat eerste Weltbeedsdrapen vun de Religionen 1986 in Assisi, dat sietdem an verscheden Öört nochmals afholen worrn is. Sien Besöök in de Synagoge vun Rom gillt as de eerste vun en Paapst siet Petrus.
Op de annere Siet hett Paapst Johannes Paul II. en grote Tahl vun Lehrentscheiden drapen, de in de westeuropääsche un noordamerikaansche Kark för heftige Kontroversen sorgt hebbt, so dat an den 17. April 2003 apentlich maakte Dokument Ecclesia de Eucharistia, in den he dat Verbott, de Eucharistie tosamen mit Vertreder vun annere Konfesschonen to fiern, bestätigte. Ok dat vun de Kongregatschoon för de Glövenslehr verfaate un vun Johannes Paul II. bestätigte Schreven Dominus Jesus, in de de Evangelsche Kark de Rang as gliekberechtigten Partner vun de kathoolsche Kark nich tostannen warrt, wöör sünnerlich in dat konfesschonell mischte Düütschland heftig kritiseert.
Karkendisziplin un Moral
[ännern | Bornkood ännern]Johannes Paul II. verseggt sik lieks as siene Vörgänger, dat ümstredene Zölibat för Preester optoheven.
In sien Apostolisch Schreven Ordinatio Sacerdotalis geev he bekannt, dat dat för de Kark nich mööglich is, Froon to Preestern to wiehen.
Ok in Fragen vun de Sexualmoral hett he de fröheren Lehrmenen nich afännert. In sien Enzyklika Evangelium Vitae bestätigt he dat dat gegen de Moral is, in den Slechtsakt (künstlich Verhüten) oder in de Fruchtborkeit (Sterilisatschoon) intogriepen.
Weltpolitik
[ännern | Bornkood ännern]Al in sien eerste Enzyklika hett Johannes Paul II. verkünnt: "De Weg vun de Kark is de Minsch" un möök sik för de Minschenrechten stark.
In de Tied vun sien Pontifikat fallt ok de Neddergang vun den Warschauer Pakt. Johannes Paul II. warrt en groten Andeel an dat Demokratiseern vun sien Heimatland Polen toschreven. De apene Parteinahm för de antikommunistische Gewerkschaft Solidarność weer en wesentlichen Bidrag to dat Enn vun den Sozialismus in Polen.
Sien mea culpa in den März 2002 vör sien Israelbesöök, de Bidd üm Vergeven för de Verbreken, de kathoolsche Christen Jöden un annere Nich-Christen andoon hebbt, wöör as en historischen Akt betekent. Vör den drütten Golforlog in dat Johr 2003 hett de Paapst mehrmals un heftig to'n Utdruck bröcht, dat he strikt gegen den Orlog is.
Gesundheitlich Problemen
[ännern | Bornkood ännern]Johannes Paul, de bi sien Wahl de jüngste Paapst siet Pius IX. weer, weer to Beginn vun sien Amtstied en relativ jungen Mann in gode gesundheitliche Verfaat. Anners as annere Paapsten vör em dreev he in disse Tied noch aktiv Sport, he swemmt un föhr Ski. No mehr as 25 Jahren op den Hilligen Stohl, twee Mordanslääg, vun de een em swoor verwunnt hett, un mehrmaligen Verdacht op Krebs hett sik sien Gesundheitstostand stark verslechtert.
No den Mordanslag an den 13. Mai 1981 wöör he 20 Daag lang in de Gemelli-Klinik behannelt. An den 20. Juni 1981 weer he nochmals wegen de Schusswunnen in de Klinik bröcht, an den 5. August opereert un an den 14. August weer entlaten.
An den 15. Juli 1992 wöör em en goodoordigen Tumor ut den Dickdarm wegmaakt. An den 29. April 1994 hett he sik den Böverschenkel bi en Störten in sien Badstuuv broken un hett sietdem en künstlich Hüftleed.
In dat Johr 2005 hett sik de Gesundheitstostand vun Johannes Paul II. stark verslechtert un an’n 2. April 2005 is he storven. Upfolgt wurr he vun Benedikt XVI., wat vörmals de Vörsitter vun de Globenskongregatschoon, Joseph Kardinal Ratzinger, weer.
An' 27. April 2014 is he dör Paapst Franziskus hillig spraken wurrn.
Warken
[ännern | Bornkood ännern]- Liebe und Verantwortung, Über Sexualität (1960), ISBN 3-466-20218-3, deutsche Neuausgabe Kleinhain 2007 (Verlag St. Josef), ISBN 978-3-901853-14-2
- Auf, lasst uns gehen!, Mai 2004, ISBN 3-89897-045-0
- Versöhnung zwischen den Welten, Im Gespräch mit den Religionen, Mai 2004, ISBN 3-87996-590-0
- Erinnerung und Identität - Gespräche an der Schwelle zwischen den Jahrtausenden, 2005
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- George Weigel, Zeuge der Hoffnung, ISBN 3-506-79723-9, Paapst-Biographie
- Andreas Englisch, Johannes Paul II., ISBN 3-550-07576-6
| Vörgänger | Amt | Nafolger |
| Johannes Paul I. | Paapst 1978 - 2005 |
Benedikt XVI. |
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
- kathoolsche Kark in Düütschland: Johannes Paul II. (hoochdüütsch)