Huusflege
| Huusflege; Huusfleeg | ||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Systematik | ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| Wetenschoplich Naam | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Musca domestica | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Linnaeus, 1758 |
De Huusflege oder Huusfleeg (Musca domestica; lat. musca „Flege“, domesticus „vun’t Huus“) is en Flege ut de Familie vun de Echten Flegen (Muscidae).
Kennteken[ännern | Bornkood ännern]
Dat Lief lett just na de annern Echten Flegen. As Mundwarktüüch hett de Huusflege en Suugrüssel un kann door mit lecken un sugen. Adulte Huusflegen weert sess bit seven Millimeters lang. Dat Lief is grau mit veer Striepen langs de Bost. An’e Unnersieten is se wat geel, Arms un Föhlsprieten sünd swatt, un dat Lief sitt vull mit Haare. Se hett rode Facettenogen. Bi de Seken is dat Lief en beten grötter un de Ogen staht en beten wieter vun’nanner af as bi de Heken. In’e Roh sünd de Flunken in en engen Winkel afspreet. Vun’t Utsehn könnt se mit de Stallflegen dör’annersmeten weern.
Wo se vorkamen deit[ännern | Bornkood ännern]
Musca domestica is meist up de ganze Welt tohuse. Bloß in’e Wöösten, um den Pol umto un in’e hogen Barge is se nich antodrepen. Meist leevt se nich wietaf vun’n Minschen, vunwegen, datt dat dor an’n meisten to freten gifft. For de Forschung un as Foder for de Deerter weert Huusflegen ok tücht‘.
Wie se leven deit[ännern | Bornkood ännern]
De Huusflege leevt 6 bit hen to 42 Dage. Dat hangt vun de Temperatur un vun dat Freten af. Meist leevt de Seken en beten länger, as de Heken. De beste Temperatur liggt twuschen 20 un 25 °C. Wenn se unner 15 °C liggt, geiht dat los, un de Deerter könnt sik minner rögen. Vundeswegen sünd de meisten Huusflegen ok in’n Sommer togange. Flegen könnt se mit en Snelligkeit vun bi 2,9 Meters in’e Sekunne (bi 10 km/h). De Flunken slaht se dor in’e Sekunne bi 180-330 mol.[1] Flegen könnt Bottersüer röken as en Henwies up Rottels, un ok for Schiete hefft se en Neese. An de Endle’e vun de Fööt sitt Chemorezepters an, dor könnt se Zucker mit smecken. Ehre Eier leggt se af in Rottels un in Schiete, wo de Budden in freten doot. De adulten Flegen suugt an all Fleetstoffe, wo se sik vun nehren könnt. Ok dröge Stoffe nehmt se sik vor, wenn de in Water uptolösen sünd, un gaht dor mit ehr Spee bi, as an Zucker.
Wie se wassen un riepen doot[ännern | Bornkood ännern]
De Huusflegen maakt en kumplette Metamorphose dör. Dor höört veer Phasen to: Ei, dree Stopen as Budde, Poppe un adulte Flege. In’n Sommer leggt de Flege en poormol twuschen 150 un 400 Eier in’n Afstand vun dree bit veer Dage. Wenn allens goot steiht, könnt se so bit hen to 15 Generatschonen in’t Johr tostanne bringen. De Budden bruukt 12 bit 25 Stunnen, ehr dat se ut de Eier utkruupt. Se hefft keen Kopp un keen Been un weert bit hen to 12 mms groot. Nadem se ut de Poppen utkrapen sünd, paart se sik al dree Dage later un sünd praat to’n Eierleggen. Wenn dat sunnerlich goot steiht, kann dat in man bloß 7 Dage passeern, datt ut dat Ei en Flege wurrn is. In’n Döörsnitt duert dat avers 3 bit 4 Weken.
De Huusflege driggt Krankheiten over[ännern | Bornkood ännern]
Huusflegen weert allgemeen as Untüüch ankeken. Ofschoonst se sik putzen doot, deent se doch as Vekters for de Utlösers vun Krankheiten. So dreegt se allerhand Infektschoonskrankheiten over, as Roden Loop, Typhus, Cholera, Salmonellosen, Kinnerlahmte, Klauenrott u. a. Datt se Süken over dreegt, hangt tosamen mit ehr Freten, sunnerlich, datt se sik up Schiete vun Minschen un Deerter störten doot, un ok Sweet un Mateerje versmaht se nich. Fudderhen laat se ehre Budden Aas freten un leggt dor ehre Eier an af.[2]
Flegenbudden as Proteinbringer[ännern | Bornkood ännern]
Hen un wenn weert de Budden vun Huusflegen tücht, um Deerter to fodern. De Budden treedt denn an de Stell vun Fischmehl un sünd en eiwittrieke Kost for de Deerter. Grundlaag for de Buddentucht is Blood ut Slachthüser.[3] AgriProtein hett for düsse Idee 2013 den Innovatschoonspries for Afrika kregen.[4]
Literatur[ännern | Bornkood ännern]
- Jason H. Byrd, James L. Castner: Forensic Entomology. The Utility of Arthropods in Legal Investigations. Taylor & Francis Group, LLC 2010, ISBN 978-0-8493-9215-3.
- Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Rutg.): Spezielle Zoologie, Teil 1. Gustav Fischer Verlag, Jena 1996, ISBN 3-437-20515-3.
Belege[ännern | Bornkood ännern]
- ↑ Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Rutg.), Spezielle Zoologie, Teil 1, Gustav Fischer Verlag, Jena, 1996, Siete 629
- ↑ Katharina Schmitt, Forensische Entomologie – Die Entwicklung nekrophager Insekten zur Bestimmung der Leichenliegezeit, 2010, Online=benecke.com
- ↑ AgriProtein's managing director sees maggots as next protein alternative
- ↑ Innovation Prize for Africa Winner Uses Flies and Waste to Make Food
