Floot

Vun Wikipedia

Wenn dat Water vun’t Meer wegen de Tied stiegt, denn is Floot. Wenn dat Water al wedder weglööpt, denn is Ebb. Wenn de Sünn, de Maand un de Eer bi Vullmaand un niegen Maand op een Reeg sitt, denn is de Floot besünners hooch, dor seggt de Lüüd denn Springfloot to. Aver wenn de Maand just dwars von Sünn un Eer steiht, twee Weeken later, denn is de Floot besünners nedrig, un dat is denn de Nippfloot.

De Strom van de Floot is bannig stark, in en Priel im Watt kunn de mehr as 20 km/h gau löpen. Sünd al vele Lüüd, de in’t Watt nich oppasst hebben, nich wedder trüchkamen.

De Floot is nich överall gliek hooch. In de Ostsee stiegt de Floot kene 30 cm över Normalnull, aver in de Noordsee steeg se 1 oder 2 m - in’n Atlantik över den mittelatlantischen Rüch blots 50 cm. Aver an de Küst, besünners wo dat eng warrt in een Bucht oder een Stroom as to’n Bispill de Elv, dor kann de Floot bannig hooch sien. Wo de Elv un de Werser in de Noordsee lööpt is de Floot veer Meter hooch, de Springfloot söss. Un ok in Hamborg kannst all wat vun Ebb un Floot marken, as in all de Flüss un Strööm, de keen Sparrwark hebbt, to’n Bispill in’n Amazonas, in de Thems, in de Elv, in de Werser, in de Wümm un in de Eems. De Engelsche Kanal is ok so een enget Nadelöhr, un dor is de Floot bit to 12 m hooch, un in Fundy Bay ok 15 m.

Aver am meesten bang sünd de Lüüd an de Küst wenn en Stormfloot kummt. Dat is nich blots de Floot, de Wind drückt dat Water in de Buchten un in de Flüss. En Stormfloot kann 3 bit 5 m höher sien as en normale Floot un denn kunn de Lüüd blots beden, dat de Diek hollen doot. An de Noordsee is al veel Land afsapen: in de eerste un twete Groote Manndränke 1219 un 1362, aver ok in Hamborg (1962). Dat Land in Hamborg harrn de Lüüd wedder trüch kregen, aver an de Noordsee is veel wegspöölt worrn, to’n Bispill de Insel Strand un dat Karkspeel Rungholt. Ok hüüt vertellt de Lüüd noch vun Städer un Dörpen, de afsapen sünd un vun Kirchtürm op den Grund vun de See, wo de Klocken anfangen to bimmeln wenn en Stormfloot kummt.