Dierk Anton Witte

Vun Wikipedia

Dierk Anton Witte (in all Urkunnen blot man Dietrich Anton Witte; * 3. März 1667 in Veern; † 15. Februar 1742 in Imßen, Land Wusten) weer en lutherschen Pastor, Proovst un Frund un Kenner vun de Freesche Spraak[1]. He keem an'n 3. Juni 1694 na Imßen an de Bartelmees-Kark un is dor bleven bit up sien Dood. Sunnerlich for dat Wusterfreesch is he wichtig, vunwegen datt he een vun blot man twee Wöerlisten verfaat' hett, de dat in düsse Spraken hüdigendags noch gifft. Düsse List is mit de Hand schreven un liggt hüdigendags in de Königliche Bibliothek in Kopenhagen. Vunwegen datt sien Pastorenhuus 1715 afbrennt is[2], is an to nehmen, datt de List eerst later schreven wurrn is. In Weddewarden geev dat um 1740 rum noch en poor ole Lüde, de Freesch mit'nanner snacken döen. Witte weer as Pastor vun Imßen ok for Weddewarden tostännig. He hett dor denn en lüttjet Freeschet Wöerbook tohopenstellt un harr sik ok vornahmen, en freesche Grammatik to schrieven. Um 1770 rum weern düsse Collectanea verlaren gahn un numms wüss, wo se afbleven weern. De Wöerlist (dat „Wöerbook“) düker eerst gegen 1900 wedder up, as dat in de Bökeree in Kopenhagen funnen wurrn is.[3] Dierk Anton Witte is in de Karken in Imßen begraven.

Vun Witte stammt de eenzigste Satz, de bit up düssen Dag in Wusterfreesch överlevert is. He schrifft up de sesste Siete vun de Handschrift in Kopenhagen:

Kma wit hart ick will di wit tell

Up Platt heet dat: „Kumm man her, ik will di wat vertellen“

Kiek ok bi[ännern | Bornkood ännern]

Belege[ännern | Bornkood ännern]

  1. Bi Möllencamp warrt S. 59 ut Altes und Neues aus den Herzögthümern Bremen und Verden ziteert:„Er besaß eine große Stärke in der alten Friesischen Sprache“
  2. Möllencamp, S. 63
  3. To de ganze Saak kiek bi Möllencamp, S.57ff

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

Borns[ännern | Bornkood ännern]

  • Dietrich Anton Witte: Einige Wurst Friesische Wörter (Handschrift), Königliche Bibliothek Kopenhagen, Ny Kgl. Saml. 171

Sekundärliteratur[ännern | Bornkood ännern]

  • Möllencamp, Rudolf: Die friesischen Sprachdenkmale des Landes Wursten. Bremerhaven 1968.
  • von der Osten, G.: Geschichte des Landes Wursten, 1922² (tweete Uplage von Robert Wiebalck)