Wladimir Alexandrowitsch Schatalow

Wladimir Alexandrowitsch Schatalow (russisch:Владимир Александрович Шаталов, wetenschaplich Transliteratschoon Vladimir Aleksandrovič Šatalov; * 8. Dezember 1927 in Petropawlowsk, Nordkasachstan, Kasachische SSR; † 15. Juni 2021) weer en sowjeetsch Kosmonaut vun russisch Natschonalität.

Leven

Luftstrietkräfte

Nahdem Wladimir Schatalow de Hoochschool vun de Luftstrietkräfte in Katschinsk 1949 spoodriek afslooten harr, hett he de Militärakademie vun de Luftstrietkräfte in Monino besöcht, de he 1956 mit Utteknung afslooten hett. Ansluutend deen he in de sowjeetsch Luftstrietkräfte.

Kosmonautentätigkeit

Utwahl un Utbillen

In den Loop vun dat Johr 1962 hett Schatalow dat Utwahlverfahren för de tweet militärische Grupp vun de sowjeetsch Kosmonauten dörloopen. An‘ 8. Januar 1963 wurr he as Kosmonautenanwärter annommen. De Afslussprüfung in‘ Januar 1965 bestunn he as en vun de veer besten vun de 15 Kandidaten.

Ersatz: Woschod 3

Af März 1965 traineer Schatalow för dat Kommando vun Woschod 3, mit den de Langtietrekord vun Wostok 3 vun 5 up 15 Daag verbetert wurrn sull. De Nomineeren vun Schatalow un Beregowoi as mögelk Woschod-Kommandanten is bi de Liddmaaten vun de eerst Kosmonautengrupp, vun de noch nich all Mann flaagen weer, up Wedderstand stött. De plaant Langtietfloog vun Woschod 3 wurr immer weer verschaaven un letztendlich nie nich dörführt.

Maandprogramm

In‘ Dezember 1966 wurr de Trainingsgruppen vun de sowjeetsch ümorganiseert. Schatalow kunn dorup hapen, as Ersatz-Kommandant vun en vun de eerst bemannt Flüüg vun dat nee Sojus-Ruumschipp nomineert to wurrn. Nah den Afstörrt Sojus 1 un den Dood vun den Piloten Wladimir Komarow wurr dat Projekt rutzögert.

Ersatz: Sojus 3

Eerst in‘ Oktober 1968 funn mit Sojus 3 de nächste bemannt Ruumfloog statt, weer blots mit en eenzigen Kosmonauten as Besatten. Schatalow weer dorbi Ersatzmann för Beregowoi.

Erst Floog: Sojus 4

In‘ Januar 1969 keem Schatalow to sien eersten Insatz, he weer as Besatten för de Mission Sojus 4 nomineert wurrn. As Roopteeken harr Schatalow den Stroom Amur wählt.

Nahdem en Startversöök an‘ 13. Januar wegen to leeg Temperaturen (-24 °C) afbraken wurr, gelung de Start an den Dag dorup. Weer en Dag later is Sojus 5 mit dree Mann Besatten start. Nah en Rendezvous in de Eerdumloopbahn stüer Schatalow sien Ruumschip to de eerst Kopplung vun twee bemannt Ruumfohrtüüg. En wieder Eerstleistung weer dat Umstiegen vun Jelissejew un Chrunow vun Sojus 5 to Sojus 4. Somit lann Sojus 4 mit nu dree Mann an Bord, wiels Sojus 5 mit den Kosmonauten Boris Walentinowitsch Wolynow ebenfalls ahn Probleme to de Eer torüch keem. Trotz de Koll vun -30 °C un 60 bit 80 cm Schnee harrn de Landesysteme good funktschooniert.

Dat weer de eerste wirklich fehlerfree Mission in dat Sojus-Programm. Schatalow harr dorbi in‘ Gegensatz to Beregowoi bi Sojus 3 en inwandfree Leistung wiest. All Manöver harr he mit en Minimum an Drievstoffverbruuk dörführt.

Tweet Floog:Sojus 6/7/8

Nah den spoodriek Düppelfloog vun Sojus 4 un Sojus 5 weer nu en Dreefackfloog mit Sojus 6, Sojus 7 un Sojus 8 plaant. Sojus 7 un Sojus 8 sullen koppeln. In‘ Ünnerscheed to Sojus 4/5 weer kien Umstieg plaant. Nee weer, dat dat Kopplungsmanöver vun en dart Ruumschipp ut filmt wurrn sull.

Wiel de oorsprünglich vörsehn Andrijan Nikolajew in‘ Training nich övertüügen kunn, is Schatalow in‘ August 1969 nahrückt un wurr in‘ September as Kommandant vun Sojus 8 nomineert. As Bordingenieur wurr hüm Alexei Jelissejew todeelt, mit de he all bi Sojus 4/5 tosommenarbeit harr.

Schatalow keem as tweet nah Komarow to sien tweeten Ruumfloog as Kommandant. In‘ Gegensatz to Komarow hett he bi sien tweet Floog en anner Roopteken as bi den ersten Insatz wählt:Granit. Schatalow wurr Kommandant vun den Ruumschippverband un buterdem Ersatzkommandant vun Sojus 6 un Sojus 7.

Schatalow hett sück wiels de Vörbereiten för en manuellen Anfloog utspraaken, um Drievstoff intosporen, kunn sück aber nich dörsetten, de Anfloog sull automatisch dörführt wurrn.

Schatalow un Jelissejew sünd an‘ 13. Oktober 1969 mit Sojus 8 start, nahdem Sojus 6 un Sojus 7 all in’t All flagen weern. Rendezvous verleep toeerst ahn Probleme, doch as hör Ruumschipp blots noch 1 km vun Sojus 7 entfeernt weer, hett dat Annäherungssystem Igla verseggt. Weil aber nichts över Entfernung un Bewegung vun de Ruumscheep bekannt weer, weer en Annäherung per Handstüerung swoor un riskant. Schatalow hett tüschen den 14. Un 16. Oktober mehrere Versöök ünnernommen, en Annäherung un Kopplung to recken, bleev aber ahn Spood.

Nah de Lannen an‘ 16. Oktober weer Schatalow mit knapp 8 Daag in’t All der erfohrenste sowjeetsch Kosmonaut, aber 16 US-Astronauten harr mehr Floogtiet uptowiesen.

Dart Floog: Sojus 10

Nahdem dat Rennen to’n Maand togusten vun de USA entscheeden weer, hett sück de Sowjetunion um Ruumstatschoonen in de Erdumloopbahn konzentreert. Dat eerst Exemplar dorför weer Saljut 1.

Schatalow weer siet April 1970 as Kommandant vun en Saljut-Crew vörsehn, sien Floogingenieure weern Pazajew un Wolkow. In‘ Februar 1971 rück Schatalow as Kommandant vun de eerst Mannschap nah. He hett dorbi Schonin ersett, de dör sien Alkoholprobleme nich mehr dragbar weer. In‘ Gegensatz to de sonstig Praxis wurr aber nich de ganze Mannschap uttuuscht, so dat Schatalow Schonin sien Bordingenieure Jelissejew un Nikolai Rukawischnikow övernehm. Somit weer Schatalow to’n darten Mal to en Mission tosommen mit Jelissejew indeelt.

Schatalow, Jelissejew un Rukawischnikow sünd mit dat Ruumschipp Sojus 10 an‘ 22. April 1971 to de Ruumstatschoon Saljut 1 flagen, de dree Daag vörher in’t All schaaten wurrn weer. Dat Rendezvous mit de Ruumstatschoon leep eerst weer problemlos, aber denn hett dat automatische Annäherungssystem weer mal verseggt. Ditmal kunn aber ut Handstüern torüchgreepen wurrn, un Schatalow führ de eerste Kopplung vun en Ruumschipp an en Ruumstatschoon dör.

Wiel de Kosmonauten kien Instrumentenunterstütten to dat Ermitteln vun de Positschoon un Annäherungsgeschwindigkeit harrn, is de Kopplung aber nich in den richtigen Winkel passeert. En Umstiegen in de Ruumstatschoon dör de Luuk weer dordör nich mögelk, un dat Afkoppen weer ok eerst nah mehreren Versöök spoodriek. Bedingt dör de Umloopbahn weer in disse Daag en Lannen in de Sowjetunion blots nachts mögelk, so dat man överleggen dee, up en annern Kontinent daal to gahn. Schatalow kunn aber de Floogleiden dorvan övertüügen, dat de Utrichten vun de Ruumschipp liekers korrekt mögelk weer. De Lannen weer denn an‘ 24. April 1971 um 23.40 Uhr GMT, 25. April Oortstiet, kört vör Sünnupgang.

För Schatalow un Jelissejew weer dit jewiels de darte Floog, un dann binnerhalv vun blots twee Johren. Bi Sojus 4 un Sojus 5 weern se getrennt start un gemeensam land, un den Floog vun Sojus 8 harrn se gemeensam maakt. De sowjeetsch Ruumfohrt harr en wesentlich gröttere Utwahl an Ruumfohrer, un so weer dat selten, dat Kosmonauten mehrfack to’n Insatz keemen. Eerst 1978 sull mit Pjotr Iljitsch Klimuk de nächste Kosmonaut en darten Ruumfloog maaken.

Nah de Ruumflüüg

Nah sien Rückkehr hett Schatalow versöcht, mehr Infloot bi de Utbillen un Utwahl vun de Kosmonauten to kriegen. Sien Teel weer dat, Stellvertreeder vun Nikolai Kamanin to wurrn, worto he an‘ 25. Juni 1971, wiels den Fllog vun Sojus 11, nömmt wurr. As de Sojus-Mannschap aber bi de Rückkehr to Dood keem, is Kamanin an‘ 8. Juli 1971 torüchtreeden un hett sien Funktschoon an Schatalow överdraagen.

Af 3. Januar 1987 wurr Schatalow as Nahfolger vun Georgi Beregowoi Baas vun dat Juri-Gagarin-Kosmonautentrainingszentrum un bleev dat bit to’n 19. September 1991. An‘ 21. Mai 1992 is Wladimir Schatalow in den Rang vun en Generalleutnant vun de Luftwappen ut den aktiven Militärdeenst utscheeden.

Wiedere Tätigkeiten

Van 1971 bit 1991 weer Schatalow Liddmaat vun de sowjeetsch Staatskommission för bemannte Ruumfohrt. He is Schriever un Co-Schriever vun mehreren Böker to den Beriek Ruumfohrt.

Ehrungen (Utwahl)

• Tweefack Held der Sowjetunion: 22. Januar 1969 un 22. Oktober 1969
• Dreefack Dräger vun den Leninorden: 22. Januar 1969, 30. April 1971 un 15. Januar 1976
• Fleegerkosmonaut vun de Sowjetunion (1969)
• Staatspries vun de UdSSR (1971)
• Orden vun de Oktoberrevolutschoon (1982)

Buterdem kreeg Schatalow wiedere Utteknungen ut Bulgarien, de DDR, Kuba, de Mongolei, Öösterriek, Syrien, de Tschechoslowakei un Vietnam.

De Krater Shatalov up de Maandrücksiet is nah hüm nömmt.

Privates

Schatalow weer verheiraadt un harr twee Kinner. Schatalow weer bit to sien Dood de öldst noch leven Kosmonaut.

Literatur

• Peter Stache: Raumfahrer von A bis Z; Militärverlag der Deutschen Demokratischen Republik, Berlin [Ost], 1988; ISBN = 3-327-00527-3

Weblenken

• spacefacts.de: Körtbiografie
• Encyclopedia Astronautica: Biografie (engelsch)