Lyriden
De Lyriden (ok April-Lyriden) sünd en Meteorstroom, de jeedeen Fröhjohr to bekieken is. De Meteorstroom is al eenige Johrunnerten vör uns Tietreken bekannt wesen. De Naam kummt vun dat Steernbild Lier (lat. Lyra), dat sien Naam vun dat antike Togginstrument Lier hett.
As bi all Meteorströöm, sünd ok de Lyriden an’n besten an’n Morgenhimmel to sehn. Enkelte Steernsnuppen sünd wegen den hogen Radiant aver al af Mitternacht to sehn.
Radiant un Beschrieven
[ännern | Bornkood ännern]De Radiant vun de Lyriden liggt in’t Steernbild Lier, ruchweg 10° wiet weg vun den hellwitten Hööftsteern Wega. Aktiv is de Stroom vun’n 16. bit to’n 25. April. De Radiant hett en Dörmeter vun ruchweg 5° un ännert sien Positschoon jeedeen Dag üm 1,1° na Oosten[1], jüst so veel as de Bahn vun den Kometen, de den Meteorstroom veroorsaken deit, böögt is. An’n Dag vun sien Maximum, an’n 22. April, kamt de Steernsnuppen vun en Steed mit de Rektaszension 18h 04m un de Deklinatschoon +34°. Se fleegt teemlich gau mit en ZHR vun ruchweg 18 Snuppen in de Stünn to Tiet vun’t Maximum. Man, disse Tall warrt in Düütschland kuum mol beobacht.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]De eerste Opteken vun en Beobachten vun de Lyriden kummt ut dat Johr 687 v. Chr ut dat chineessche Wark Zuozhuan. Beobachters ut China harrn vertellt, dat „Steerns as Regen vun’n Himmel fallen deen“[2]. De hüütige hööchst-ZHR liggt bi 18 in de Stünn, man de Aktivität kann ungeregelmatig ok höger utfallen. Dat letzte mol, dat de Tall veel höger utfallen is, weer 1982, as üm un bi 90 Meteoren in de Stünn faststellt worrn sünd. För en poor Minuuten is de Tall sogor op 180 bit 300 Steernsnuppen in de Stünn anwossen. En annern bekannten Utbrook weer 1922 to beobachten, as ruchweg 100 Meteoren in de Stünn tellt weern[2].
De Meteorstroom geiht torüch op den Komeet C/1861 G1 (Thatcher), de ruchweg 415 Johren för en Ümloop üm de Sünn bruukt[3][4]. Wenn de Eer op ehr Bahn de Bahn vun den Komeet krüüzt oder in de Neeg kummt, fleegt lütte Partikels in de Atmosphäär vun de Eer, woneem se ioniseert warrt un vergleiht. Över de Johrteihnten schient sik de Radiant to verlagern, wat wohrschienlich mit Bahnstören vun den Komeet to doon hett. Cuno Hoffmeister hett den Radiant 1940 an de Steed 18:12 / +35° bestimmt[5].
En annere Afkumst hebbt dorgegen de swacken Eta-Lyriden, de üm un bi twee Weken later ut en Radiant to kamen schient, de 10° wieter na Oosten liggt. De gaht torüch op den Komeet C/1983 H1 (IRAS-Araki-Alcock) un hebbt mit de April-Lyriden nix to doon.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- 2012 Meteor Shower viewing guide (engelsch, mit Videoopnahmen vun de Lyriden ut de verleden Johren)
- Lyriden 2012
- Lyriden 2013
Borns
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ namnmeteors.org: List of Meteor Showers
- ↑ a b skyandtelescope.com: April's Lyrid Meteor Shower
- ↑ Meteor Data Center
- ↑ JPL: C/1861 G1 (Thatcher)
- ↑ Cuno Hoffmeister, Datentabell in „Welcher Stern ist das“, p.151, Kosmos-Verlag 1958.