Ivo Braak
Johannes Edmund „Ivo“ Braak (Schrieversnaam ok Boje Braak; * 12. September 1906 in Marn; † 10. August 1991 in Kiel) weer en plattdüütschen Schriever un Perfesser.
Braak is 1906 as Söhn vun en Obergerichtssekretär in Marn boren. He güng in Marn ok na Volks- un Realschool. Vun 1922 af an weer he op de Staatliche Bildungsanstalt in Plön un hett 1926 sien Abitur maakt. He hett düütsche un plattdüütsche Philologie in Kiel, Wien un Hamborg studeert un 1930 bi Otto Mensing in Kiel sien Dokter maakt. Denn het he bet 1932 noch wedder Pädagogik an de Pädagogische Akademie in Kiel studeert un weer 1932 bet 1935 Schoolmeester an’e Volksschool. 1935 hett he as Dozent an de Pädagogische Hoochschool in Kiel anfungen un is 1938 an de Pädagogische Hoochschool na Ollnborg gahn. Vun 1939 bet 1945 weer he Soldaat. In de eersten Johren na’n Krieg bet 1948 weer he bi de Schauspeleree in Itzehoe. Denn is he aver wedder an de Pädagogische Hoochschool in Flensborg anfungen. Dor weer he vun 1949 af an Perfesser un siet 1953 ok Viezdirekter. 1960 keem he na de Pädagogische Hoochschool in Kiel un weer dor vun 1961 bet 1967 Rekter. In Kiel is he bet 1973 bleven, as he in Pension gahn is. He weer ok Mitbegrünner vun dat Institut för nedderdüütsche Spraak in Bremen.
Braak hett ok för’n NDR un för Radio Bremen arbeidt un dor Stücken spraken un ok plattdüütsche Dramen schreven un inszeneert. He hett sik dorbi, liekes as Hinnerk Kruus in siene Kortgeschichten, ok mit aktuelle Themen so as de Schuld in de NS-Tiet uteneensett, to’n Bispeel in Tein Jahr un dree Daag (1954).
Priesen
[ännern | Bornkood ännern]1974 hett Braak för sien Wark dat Bundsverdeenstkrüüz an’n Bann kregen.
Warken
[ännern | Bornkood ännern]Böker un Stücken
[ännern | Bornkood ännern]- Sluderi. Een ernsthaftig Spill in veer Optög. Probst, Marne 1929, toeerst opföhrt Nedderdüütsche Bühn Kiel, 13. Dezember 1930
- Dat Spill von de hilligen dree Könige. Int Plattdütsche överdragen von Ivo Braak. (vun Felix Timmermans) Mahnke, Veern 1933, toeerst opföhrt 29. November 1933
- Klatsch. Drei Masken, Berlin 1933, toeerst opföhrt Landstheater Ollnborg 1933
- Trutz, blanke Hans! En eernsthaftig Spill ut unse Tied in een Törn, Mahnke, Veern 1939, toeerst opföhrt Nedderdüütsche Bühn Kiel (1940?)
- De Schörtenjäger. Kommedi in dree Optög, Mahnke, Veern 1941, toeerst opföhrt Nedderdüütsche Bühn Kiel, 8. Oktober 1941
- To Schipp in’t Wunnerland. Wihnachtsspill in 5 Biller, Veern 1947, toeerst opföhrt Nedderdüütsch Theater Bremen, 1946
- Wo sünd wi to Huus? Drama in 5 Akten, Mahnke, Veern 1948, toeerst opföhrt 1949
- Drievsand. Drama in vier Akten, Mahnke, Veern 1952, toeerst opföhrt Nedderdüütsche Bühn Flensborg 9. Oktober 1952
- Tein Jahr un dree Daag. Eernsthaft Spill in dree Akten, Mahnke, Veern 1954, toeerst opföhrt Nedderdüütsche Bühn Glückstadt 5. Juni 1955
- Niederdeutsch in Schleswig-Holstein. Hirt, Kiel 1956 (Wegweiser für die Lehrerfortbildung)
- Niederdeutsch in der Schule. Hirt, Kiel 1958 (Wegweiser für die Lehrerfortbildung)
- Peter Schampanjer. Kumedie in veer Törns, Mahnke, Veern 1962, toeerst opföhrt Nedderdüütsche Bühn Kiel, 25. Oktober 1962
- De in Düstern plöögt ... Stück in neun Bildern, Mahnke, Veern 1977, toeerst opföhrt 19. November 1978 Nedderdüütsche Bühn Flensborg
- Tieden. Roman in veer Törns, Husum-Druck- und Verl.-Ges., Husum 1981
- Droombild. Een eernsthaftig Spill, Mahnke, Veern 1983, toeerst opföhrt 23. Oktober 1983 Nedderdüütsche Bühn Flensborg
- Ivo Braak vertellt Döntjes. Jung, Kiel 1984
- Ivo Braak vertellt Geschichten von Stadt un Land. Jung, Kiel 1985
- Ivo Braak vertellt noch mal Geschichen von Stadt un Land. Jung, Kiel 1986
- Droombild. Dat Spill vun Klaas u. Tille. Jung, Kiel 1987, ISBN 3-923525-41-9
- Kummedi op’t Stoppelfeld. Kummedi in 3 Törns, Mahnke, Veern 1987
- Ivo Braak vertellt von fröher. Jung, Kiel 1988, ISBN 3-923525-53-2
- Verlorn Tieden. Eernsthaftig Speel in twee Törns, Vertriebsstelle u. Verl. Dt. Bühnenschriftsteller u. Bühnenkomponisten, Norderstedt 1989
- Ivo Braak vertellt Geschichen von Wiehnachen. Jung, Kiel 1990, ISBN 3-923525-70-2
- Ivo Braak vertellt gediegene Geschichten. Jung, Kiel 1991
- Nobiskroog. (mit Nobiskroog, Verlorn Tieden, Öwergang), Eernsthaftig Spill in een Törn, Vertriebsstelle u. Verl. Dt. Bühnenschriftsteller u. Bühnenkomponisten, Norderstedt 1994
Platten
[ännern | Bornkood ännern]- Klaus Groth: „Heisterkrog“ und Gedichte. LP, Schuster, Leer 1966
- Willem Wisser: Plattdeutsche Volksmärchen, Schwänke und Legenden. LP, Schuster, Leer 1966
- Min Moderspraak: Niederdeutsche Gedichte von Klaus Groth bis zur Gegenwart. (mit Irmgard Harder un Günther Dockerill), LP, Eckert, Kiel 1970
- Plattdeutsche Weihnachtsgeschichten. LP, Eckert, Kiel 1974
- Hinnerk Kruus [u. a.]: Plattdütsche Döntjes, vertellt von Professor Ivo Braak, LP, Eckert, Kiel 1976
- Hermann Claudius: Aschenputtel. Ein plattdeutsches Märchen. un Gedichte. LP, Verlag SH Buchkontor, Kiel 1978
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- Ivo Braak in de Datenbank Die niederdeutsche Literatur (hoogdüütsch)