Ära (Geologie)
| Chronostratigrafie | Geochronologie |
|---|---|
| Äonothem | Äon |
| Ärathem | Ära |
| System | Periood |
| Serie | Epoch |
| Stoop | Öller |
Dat Äras oder Eerdtietöller is en Begreep ut de Geologie oder nipp un nau ut de Geochronologie un betekent Ünnereenheiten vun de Äonen. Dat sünd also Tietafsnitten, de vele Johrmillionen vun de Eerdhistorie tohopenfaat. De gliekbüden Eenheit in de Chronostratigrafie is dat Ärathem.
Elk Ära warrt geochronoloogsch in fienere Systemen ünnerdeelt, de Perioden, Epochen un de Öller. In de Chronostratigrafie warrt dorför de Eenheiten System, Serie un Stoop bruukt.
Indelen
[ännern | Bornkood ännern]De ruchweg 4,55 Milliarden Johren, de siet Tostannenkamen vun de Eer vergahn sünd, künnt ut astronoomsch-geoloogsche Sicht in veer Äonen ünnerdeelt warrn. Disse Indelen richt sik na dat System vun de Internatschonale Stratigrafische Kommischoon. Man, woveel Äonen dat nu nipp un nau sünd, is ümstreden un warrt vun verscheeden Schrievers ok ünnerscheedlich angeven. De Kreisloop vun de Stenen oder de Platentektonik löpt aver tyypschwies in Zyklen vun üm un bi 200 Johren af, so dat sik de fröhen Tostännen op de Eer blots noch an bannig wenige Rebeden vun de Eer afleiden laat.
Praktisch kann blots för dat jüngste Äon, dat Phanerozoikum, enigermaten seker en fien Indelen vörnahmen warrn. Dat Phanerozoikum is för 542 Millionen Johren mit dat Kambrium anfungen. All Äonen, de dorvör liggen doot, weern fröher eenfach blots as dat Präkambrium (Kryptozoikum) tosamenfaat. Disse Tiet warrt vundaag in wietere dree Äonen ünnerdeelt, na dat wat op sünners olle Kratonen bi Ünnersöken rutfunnen worrn is. Dat jüngste Äon vun’t Präkambrium is dat Proterozoikum un dorför weer dat Archaikum, de beid ok noch mol in verscheeden Äras ünnerdeelt warrt. Dorför noch leeg dat Hadaikum.
Dat Phanerozoikum besteiht ut dree Eerdtietöller un reckt bit in de Nutiet:
- Känozoikum (Eerdneetiet)
- Mesozoikum (Eerdmiddelöller)
- Paläozoikum (Eerdöllerdom)
Kiek ok
[ännern | Bornkood ännern]Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Andreas Braun: Das Karbon: Nicht nur Steinkohle. Biologie in unserer Zeit 32(5), S. 286–293 (2002), ISSN 0045-205X
- Wighart von Koenigswald: Das Quartär: Klima und Tierwelt im Eiszeitalter Mitteleuropas. Biologie in unserer Zeit 34(3), S. 151–158 (2004), ISSN 0045-205X
- Ernst Probst: Deutschland in der Urzeit. C. Bertelsmann, München 1986.
- Ernst Probst: Rekorde der Urzeit. C. Bertelsmann, München 1992.