De Keunigin von Honolulu
De Keunigin von Honolulu is en plattdüütsch Volksstück von Gorch Fock ut dat Johr 1913. Dat is en Kummedie un en Singspeel.
Dat Stück is 1916 an dat Thalia Theater in Hamborg toeerst opföhrt worrn. Na 1950 stünn dat Stück en poor Johr lang op’n Speelplaan von dat Ohnsorg-Theater.
De Keunigin von Honolulu weer en Opdragsarbeid, de Fock in’n November 1913 schreven hett. Von de eerste Version mit veer Akten sünd blots noch Fragmenten nableven.[1] De ne’e Version von dat Stück, de Günther Siegmund schreven hett un de siet de Johren 1960 opföhrt warrt, besteiht ut dree Akten. Verdreven warrt dat Stück von’n Verlag Karl Mahnke ut Veern. Dat gifft 16 Rullen, 11 Mannslüüd un 5 Froonslüüd.
Wo dat üm geiht
[ännern | Bornkood ännern]Üm 1910 verdrievt sik söss Matrosen de Tied in de Havenbar „De Keunigin von Honolulu“ in’n Hambörger Stadtdeel St. Pauli. De Kröger Krischon, de Krischon Honolulu nöömt warrt, is fröher sülvs to See föhrt un arbeidt ok woll as Hüür- un Slaapbaas. De söss Matrosen drammt, dat de Hüürbaas jem nu bald maal wedder en ne’e Hüür vermiddeln schall, aver opstunns warrt keen Matrosen söcht. De söss Matrosen ünnerhoolt sik mit Klöönsnack, Musik oder Krischon, de Everföhrer Jonni un de nu al grootworrn Weetdeern Lieschen sorgt för gode Luun.
Denn kummt de Matroos Scharli dorto mit de Naricht, dat in’n Haven en amerikaansche Luxusjacht inlopen is. De Jacht hett den sülven Naam as de Bar: „The Queen of Honolulu“. De Besitter, en wat spleenigen Milljonär William Thompson, söcht acht Matrosen för en Weltreis, de ok na Honolulu föhren schall. Dat is keen Fraag, dat de söss Matrosen versöökt, de Hüür to kriegen. As de Kröger mitkriggt, dat de Fohrt ok na sien leev Honolulu geiht, övergifft he de Bar an sien Fründ, den Everföhrer Jonni Wiedenbüx, un lett sik anhüern. Lieschen treckt sik Mannskledaasch an un will ok mit op grote Fohrt. Dor passt blots nich to, dat de Milljonär Froonslüüd nich utstahn kann – aver dat kunn sik ja ännern.
Opföhrungen
[ännern | Bornkood ännern]Dat Stück schull al 1914 opföhrt warrn, aver dor is toeerst nix na kamen, nadem de Eerste Weltkrieg utbraken weer.[2] Eerst an’n 18. September 1916 is dat Stück denn in dat Thalia Theater dör de Sellschop för dramatische Kunst ünner Richard Ohnsorg as Speelbaas toeerst opföhrt worrn. Se weer Deel von en Gedenkfier för Gorch Fock, de en poor Maand vörher in de Slacht an’t Skagerrak op See bleven is.[3]
Na’n Tweten Weltkrieg is De Keunigin von Honolulu in dat Ohnsorg-Theater opföhrt worrn. Dat eerste Maal in de Speeltied 1950/1951, denn 1965/1966 un 1975/1976 in de ne’e Version von Günther Siegmund mit Musik von Walther Bullerdiek. De Version von 1975/1976, bi de Günther Siegmund ok Speelbaas weer, is för dat Feernsehn opnahmen worrn un bi’n NDR lopen. Later is dat Stück op Video un DVD rutkamen. Tosätzlich is en Version op Schallplatt rutgeven worrn.
Schauspelers in de Speeltied 1965/66:
- Krischon Honolulu: Otto Lüthje
- Doris: Erna Raupach-Petersen
- Fränzi: Christa Wehling
- Senta: Ulla Mahrt
- Lieschen: Heidi Mahler
- William Thompson: Jochen Schenck
- Hannes Meier: Karl-Heinz Kreienbaum
- Dokter: Rudolf Möller
- Jan: Heinz Lanker
- Tetje: Edgar Bessen
- Scharli: Heini Kaufeld
- Hollander: Rolf Bohnsack
- Jens: Günther Siegmund
- Jonni Wiedenbüx: Werner Riepel
- Antje: Hilde Sicks
- Konsulaatsbeamten: Hanno Thurau.
Schauspelers in de Speeltied 1975/76: Hilde Sicks, Heidi Mahler, Jens Scheiblich, Jürgen Pooch, Werner Riepel, Edgar Bessen.[4]
Höörspelen
[ännern | Bornkood ännern]- 1926: Die Königin von Honolulu - Speelbaas: Hans Böttcher, mit Richard Ohnsorg (Krischan Honolulu), Elsa Walther (Doris), Edith Scholz (Fränzi), Edith Künzel (Senta), Aline Bußmann (Lieschen), Hermann Möller (Hannes Meier), Hans Langmaack (Jonny Wiedebüx), Hannah Ullrich (Antje), Paul Möhring (Dokter Albertroß) un annere – Twee Maal op Platt Live in’t Radio överdragen (nich optekent) an’n 29. Juni 1926 un an’n 21. August 1926 (Schauspelers deelwies anners) – Produzent: Nordische Rundfunk AG (NORAG)
- 1967: De Keunigin von Honolulu – Speelbaas: Günther Siegmund. De Schauspelers sünd to’n groten Deel de sülven as bi de Feernseh-Version von 1966 (kiek baven). Tosätzlich weer Rudolf Kinau (jüngeren Broder von Gorch Fock) hier de Verteller. Toeerst utstrahlt an’n 9. Oktober 1967 - Produzent: Noorddüütsch Rundfunk (NDR). Dat Toondokument is noch bewohrt.
Rezension
[ännern | Bornkood ännern]Fock sülvs hett sien Wark as ehrder swack estemeert.[1]
Albrecht Janssen hett 1920 in de Literaturtiedschrift Das literarische Echo schreven: «Gorch Fock wandelt in "seiner Königin von Honolulu" alte ausgetretene Wege, und obwohl sein lustiges Stück uns zum herzhaften Lachen reizt, literarische Qualitäten sucht man hier vergebens.»[5]
Footnoten
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ a b Aline Bussmann (Rutgever), Gorch Fock: Tagebuchblätter und Gedichte: Sterne überm Meer / Gorch Fock. Glogau, Hamborg 1917, Sied 40
- ↑ Ulf-Thomas Lesle: Das niederdeutsche Theater: von «völkischer Not» zum Literaturtrost. Christians, 1986, Sied 101
- ↑ Friedrich W. Michelsen: Gorch Fock. Buske, Hamborg 1984, ISBN 3-87118-659-7, Sied 33
- ↑ Jürgen Köhlert u. Jutta Duhn-Heitzmann: Das Ohnsorg-Theater. Chronik eines fröhlichen Hauses. Rasch und Röhring, Hamborg 1990, ISBN 3-89136-373-7
- ↑ Deutsch-Österreichische Literatur-Gesellschaft: Das literarische Echo. Monatsschrift für Literaturfreunde, Band 22. F. Fontane & co., 1920, Sied 1015