Demeter (Mythologie)
 |
 |
Demeter (Δημήτηρ) is een Göddin ut de greeksche Mythologie. Se is een vun de twolf Olympiers. Tostännig is se för de Fruchtborkeit vun de Eer, vun dat Koorn, vun de Saat un vun de Johrstieden. As een dree-enig Göddin lett se sik sehn mol as Jungfru, mol as Mudder un mol as ole Fru. De latiensche Naam vun Demeter is Ceres. Ökelnaams sünd „Despoina“ (De dat Seggen hett), „Daeira“ (Göddin), „Garstmudder“, „De up de Eer wies is“, „De in de See wies is“ un „Öbermaat“.
Familie
[ännern | Bornkood ännern]So as dat in de Ilias vun Homer vertellt warrt, is Zeus de Broder vun Demeter un ok ehr Leevsten. De Titanen Kronos un Rhea sünd ehr Ollern ween. Bröder un Sustern sünd Hestia, Poseidon, Zeus, Hera un Hades. Tohopen mit ehren Broder-Leevsten Zeus hett se een Dochter harrt, de warrt eenmal Persephone nömmt un een anner mal Kore. Denn gifft dat ok noch eenen Söhn. Sien Naam is Zagreus-Dionysos (ok Iakchos). Anner Schrievers seggt, dat ok Pluto vun ehr afstammen deit.
Teken
[ännern | Bornkood ännern]Demeter warrt tomeist afbillt mit een Wetenahr un mit een Mohnbloom. Ehr Deerter sünd dat Swien un de Delfin, wo se up rieden deit. To’n Teken, dat se regeern deit, hett se de Dubbelex in’e Hand. Besunners bi de Amazonen un up de Insel Kreta weer düsse Dubbelex een Teken in’n Gottsdeenst.
De Johrstieden
[ännern | Bornkood ännern]Dat warrt vertellt, Hades hett een Fru söcht un he hett sik mit Zeus afsnackt, datt Demeter ehr Dochter Kore woll passen dö. Dor hett Hades Kore röövt un mit sik nahmen nah de Ünnerwelt. Zeus harr em vördem wiest, wo de Deern steken dö un harr just an de Steed een Hyazinth ut’e Eer kamen laten.
Demeter hett weent vunwegen ehr Dochter un hett ehr allerwegens söcht, man se konn ehr nich finnen. Dor weer se so trorig, dor hett se de Planten dat Wassen verbaden. De Bööm dröffen keen Frücht mehr dregen un de Deerter keen Kinner mehr kriegen. Bloß de ole Baubo hett ehr up anner Gedanken bröcht. As de Minschen denn nich mehr leben konnen un dootgüngen, dor sünd de annern olympschen Gödder bange wurrn un hefft Hades tosett, datt he Kore freelaten möss. Dor hett sik Demeter so öber höögt, dat se de Eer foorts wedder fruchtbar maakt hett. Negen Maanden jedet Jahr draff Kore bi ehr Mudder up de Eer tobringen, man dree Maanden mutt se wedder in de Unnerwelt torüch. Dor heet se denn Persephone.
Gottsdeenst för Demeter
[ännern | Bornkood ännern]Dat öllst Standbild vun Demeter kummt ut de „Swarte Höhl“ in Phigalia in de Kuntrei vun Arkadien. Dor hett se eenen Peerkopp un driggt een swart Heuken. Slangen vun de Gorgonen slängelt sik üm ehren Kopp ümto. Een Duuv un een Delfin sünd dor bi. In Mykene geev dat al in dat 13. Johrhunnert vör Christus eenen Gottsdeenst för Demeter. In ganz Grekenland geev dat een Fest to Ehren vun Demeter. Dat weeren de Thesmophorien. De wichtigst Steed för Demeter ehren Gottsdeenst weer in Eleusis. Dor schall ok een Ingang nah de Ünnerwelt ween hebben. Jedet Johr geev dat dor de Mysterien vun Eleusis. De wurrn fiert Demeter to Ehren un ok vunwegen dat Ankommen vun ehren Söhn Demetrios as de Minschen ehren Redder. Dat Christendom hett vun düssen Kult in Eleusis nix holen un hett den Tempel in dat Johr 396 twei maakt.
Kunst
[ännern | Bornkood ännern]In de Kunst warrt Demeter faken mit ehr Dochter Persephone wiest un mit de ehren Ehmann Hades. Up Vasen un in Reliefs is faken to sehn, wie Persephone ut de Ünnerwelt torüchkummt oder dor wedder dalgeiht. Bi de Analytsch Psychologie vun Carl Gustav Jung warrt Demeter as een besunners düütlich Bild vun den Mudder-Archetyp ankeken.
