Ümlooptiet

De Ümlooptiet betekent in de Astronomie de Duer, de en Himmelskörper bruukt, üm op sien Ümloopbahn eenmal kumplett üm en Betogspunkt rümtolopen – oder anners utdrückt: Eenmal üm 360° üm dissen Betogspunkt to küseln.

De nipp un naue Tiet hangt dorbi af vun de Wahl vun’n Betogspunkt, as dat dor ünnerscheedliche Mööglichkeiten gifft. Bi de Ümlooptiet vun’n Maand t. B. kann een blots de Bewegen vun em sülvst angeven oder gliekstietig ok noch de Bewegen von de Eer üm de Sünn mitbirekent warrn. De leggt jo in de glieken Tiet ok noch en lütten Weg torüch.

In de Regel warrt för de Ümlooptiet en mööglichst fastet (staatsch) Betogssystem utwählt. Dat is denn tomeist de Steernhimmel, as de Steerns jo fast sünd över lütte Tietduern. Man snackt denn von de sidersche Period (betogen op de Steerns). Oder man gifft de Ümlooptiet in de Ümloopbahn sülvst an, as se sik ut dat Drüdde Keplergesett afleidt. Denn warrt dat anomalistisch Period oder ok Bahnperiod nöömt. So warrt t. B. ok bi de Planeten angeven.

Betogspunkt kann aver ok de schienbare Oort vun de Sünn (synoodsch Period), de Knütten von enkelte Planetenbahnen (drakonitisch Period), de gemeen Sworpunkt vun’t kumplette Sünnsystem oder von twee Körpers dorbinnen (baryzentrisch Period) oder jichtenseen annern Punkt in dat Weltall wesen.