Peter Falk

Vun Wikipedia
Peter Falk (1967)

Peter Michael Falk (* 16. September 1927 in New York City; † 23. Juni 2011 in Beverly Hills, Kalifornien) weer en US-amerikaanschen Schauspeler un Filmproduzent, de dör sien Hööftrull in de Krimireeg Columbo weltwiet to Ansehn kamen is.

Leven un Wark[ännern | Bornkood ännern]

Kinnertiet un Jöögd[ännern | Bornkood ännern]

Falk is in New York boren un dor in en Veerdel opwossen, dat vun italieensche Inwannerers prägt weer. Verkehrterwies hett man em dorüm faken as AMerikaner mit italieensche Wörteln dorstellt. In Wohrheit aver stamm sien Mudder Madeline Haukhauser ut Russland un sien Vadder Michael Falk keem ut Polen[1]. Sien Öllern hebbt en Laden för Kledaasch bedreven. Se weern Jöden, man nich sünners religiös. Na egen Utkunft hett sik Falk na sien Bar Mizwa in’t Öller vun 13 Johren nicht mehr mit de Religion befaat.

As Falk dree Johr oolt weer, hett man in sien Recht Oog en Tumor faststellt, dat dorophen dör en Glasoog uttuuscht warrn müss. Dat weer later een vun sien Markentekens. Op de Highschool gell Falk as Sportlich. He weer en go’en Baseball- un Basketballspeler, weer Klassenspreker un hett en bannig go’en Afsluss maakt. Mit Twölf Johren hett he sien eersten Insichten op de Theaterbühn hatt, as he bi dat Stück The Pirates of Penzance mitspeelt hett.

Na sien Schooltiet wüss he toeerst nich recht, wat he doon wull. En Korte Tiet hett he op en College tobröcht, hett sik denn bi de Navy bewarven, wo se em aver nich hebben wullen vunwegen sien Ogenbehinnern. He is denn 18 Maanden lang as Kööksch bi de Hannelsmarine to See föhrt. Denn hett he aver beslaten, en solide Utbilln to maken. He hett mit den Bachelor of Arts in de Literatur- un Politikwetenschoppen afslaten as ok mit den Master of Public Administration. He wull den bi’n US-Geheemdeenst CIA arbeiten, is dor aver 1953 mit den Grund aflehnt worrnn, he harr sik mehrere Maanden lang in Europa in en „kommunistisch Land“ (Jugoslawien) ophollen. Dat weer en för de Tiet tyypsche Reakschoon, de de politische Stimmung in de USA wiel de McCarthy-Ära weddergifft. Opletzt hett he in Hartford, Connecticut, en Arbeit bi en Finanzbehöörd annahmen. Dor hett he na de Arbeit in en Laientheatergrupp mitspeelt.

Anfang as Schauspeler[ännern | Bornkood ännern]

Sien Intresse an de Schauspeleree is wossen un so hett he ok Ünnerricht nahmen. De Schoolmeestersche weer vun sien Talent övertüügt un hett em den Raat geven, sien Arbeit to künnigen. He güng denn na New York torüch un hett dor in Off-Boradway-Stücken un lütte Feernsehprodukschonen mitspeelt. Sien eersten Verdrag för’t Kino bi Columbia Pictures is wedder wegen sien „Behinnern“ aflehnt worrn. De Studioleider Harry Cohn meen dorto, dat he för de glieke Gaasch ok en Schauspelerler mit twee Ogen hebben künn. Bi de Firma Warner Brothers hett Falk 1958 denn doch sien eerste lütte Kinorull kregen.

In’t Johr 1960 hett he denn sien langjohrige Bruut, de Pianistin Alyce Mayo, heiraat. Dat glieke Johr speel he sien eerste gröttere Rull in den Kriminalfilm Murder, Inc. 1961 speel he in Frank Capra sien letzten Kinofilm Pocketful of Miracles mit. För beide Rullen weer he as Best Nevendorsteller för den Oscar vörslahn. Vun doran weer Falk jümmer fakener op de Lienwand to sehn, man he speel ok wieter Theater. Sien eerste Rull in en Feernsehreeg kreeg he 1965 in The Trials of O’Brien, de he ok sülvst ok mitproduzeert hett. Ofschoonst de Kritiken good weern, keem de Reeg bi de Tokiekers aver nich so an. Na 22 Folgen is de Reeg instellt worrn.

Columbo[ännern | Bornkood ännern]

De Rull, de em weltbekannt maakt hett, hett Falk 1968 to’n eersten mol speelt. Dat weer in den Feernsehfilm Prescription: Murder, de so veel Spood harr, dat 1970 de Pilotfilm för en Reeg ünner den Titel Columbo produzeert worrn is. 1971 is dat denn mit de Feernsehreeg losgahn. Falk weer sik woll doröver kloor, dat he dormit Gefohr lopen de, op een Rull fastleggt to warrn, un hett sik bewusst üm Rullen in annere Genres möht.

Liekers is de Lieutenant (in de düütschen Faten de Inspekter) Columbo sien Markenteken worrn. Twüschen 1971 un 1978 sünd för NBC jeed Johr söss Episoden produzeert worrn, 45 alltohopen. Falk hett de Rull dorbi op sik tosneden – mit sien lütten Grött vun 1,68 m, den Trenchcoat, den ollen Peugeot, den Basset, den he blots „Dog“ nömen de, den lichten Spraakfehler un dat Schraagleggen vun’n Kopp, wat he jümmer den maken de, wenn he den Bösen mit de letzten Karnfraag överföhren de un de he jümmer mit „Just one more thing“ inleiden de. Columbo is in de Reeg nie mit sien Vornaam optgreden. Wenn Reporters em fragen deen, hett he bloots antert : „Lieutenant“. Man in een Episood ut de eersten Staffel is op sien Deenstmark eenmol kort de Vörnaam Frank to sehn.

As de Reeg jümmer mehr Spood harr, hett Falk denn ok jümmer högere Gaaschen foddert. Bito weer he för sien Lunen bi de Dreiharbeiten bekannt. Beides hett den Senner NBC dortö bröcht, de Reeg wedder intostellen.

In’t Johr 1977 hett sik Falk denn vun sien Ehfro scheedt, mit de he en Dochter harr un en tweete adopteert hett. He hett denn de 23 Johren jüngere Schauspelersche Shera Danese heiraat, de he bi’t Dreihn vun en Columbo-Folg drapen harr. Mit ehr weer he bit to sien Dood tohopen.

De Filmspeelbaas Wim Wenders hett Falk 1987 na Düütschland holt. In Wenders sien Film Der Himmel über Berlin hett he sik sülvst speelt. Bi de Dreiharbeiten is he jümmers as „Inspektor Columbo“ ansproken worrn. 1989 keem he unvermodens in disse Rull wedder op’n Bildschirm torüch. Dat Kunzept weer dat glieke as in de 1970er Johren, man ditmol harrn de Folgen de Läng vun Feernsehfilmen. Mit de Reeg keem ok de Spood torüch. Tosamen hett Columbo in’n Verloop vun 35 Johren 69 Fäll opkloort.

Krankheit un Dood[ännern | Bornkood ännern]

Peter Falk bi en Interview (2007)

In’t Johr 2007 is bekannt worrn, dat Peter Falk an de Alzheimer-Krankheit lieden de[2]. Dorüm stünn 2009 de Fraag an, wat för en en Vörmund insett warrn schüll oder nich. Een vun sien Dokters hett faststellt, dat sien Demenz düütlich gauer weer un meen, dat dat villicht dör de Gaav vun Narkotika bi en Reeg vun Behanneln vun sien Tähn utlöst ween künn. To de Tiet künn sik Falk nich mol mehr an sien Rull as Columbo besinnen. In’n Juni 2009 is sien Fro dör en Gericht as Vörmund insett worrn. Ok sien Adoptivdochter harr en Andrag dorop stellt[3][4]. In de Nacht vun’n 23. Juni 2011 is he in’t Öller vun 83 Johren in sien Huus in Beverly Hills doodbleven. As Oorsaak weern en Kreisloopstillstand un en Lungensweer faststellt blangen den Alzheimer. He weer in Los Angeles an’t Westwood Village Memorial Park Cemetery bisett.

Filmografie (Utwahl)[ännern | Bornkood ännern]

Johr Titel Synchroonsnacker
1958 Wind Across the Everglades
dt.: Sumpf unter den Füßen
Erik Jelde
1960 Murder, Inc.
dt.: Unterwelt
Helmut Wildt
1960 The Secret of the Purple Reef  
1961 Pocketful of Miracles
dt.: Die unteren Zehntausend
Wolfgang Gruner
1962 Pressure Point
dt.: Die Sprache der Gewalt
 
1963 The Balcony
dt.: Der Balkon
 
1964 Robin and the 7 Hoods
dt.: Sieben gegen Chicago
Peer Schmidt
1965 The Great Race
dt.: Das große Rennen um die Welt
Wolfgang Gruner
1965-66 The Trials of O’Brien  
1966 Penelope Herbert Stass
1967 Luv
dt.: Versuch’s doch mal mit meiner Frau
Klaus Schwarzkopf
1967 Too Many Thieves
dt.: Brillanten-Razzia
Herbert Stass
1968 Prescription: Murder, Feernsehn
dt.: Mord nach Rezept
Uwe Friedrichsen
1968 Lo sbarco di Anzio
dt.: Schlacht um Anzio
Rolf Boysen
1969 Gli intoccabili
dt.: Die Unschlagbaren
Horst Sachtleben
1969 Castle Keep
dt.: Das Schloß in den Ardennen
Herbert Stass
1970 Husbands
dt.: Ehemänner
Klaus Schwarzkopf
1974 A Woman Under the Influence
dt.: Eine Frau unter Einfluß
Uwe Friedrichsen
1976 Murder by Death
dt.: Eine Leiche zum Dessert
Harald Juhnke
1976 Mikey and Nicky
dt.: Mikey und Nicky
 
1978 The Cheap Detective
dt.: Der Schmalspurschnüffler
Harald Juhnke
1978 The Brink’s Job
dt.: Das große Dings bei Brinks
Horst Sachtleben
1979 The In-Laws
dt.: Zwei in Teufels Küche
Klaus Schwarzkopf
1981 …All the Marbles
dt.: Harry läßt die Puppen tanzen
Uwe Friedrichsen
1986 Big Trouble
dt.: Sterben… und leben lassen
Klaus Schwarzkopf
1987 Der Himmel über Berlin  
1987 The Princess Bride
dt.: Die Braut des Prinzen
Klaus Schwarzkopf
1989 Cookie
dt.: Cookie – Die Tochter des Paten
Klaus Schwarzkopf
1990 In the Spirit
dt.: Ein Köder für den Killer
Claus Biederstädt
1990 Tune in Tomorrow
dt.: Julia und ihre Liebhaber
Wolfgang Völz
1995 Roommates
dt.: Familien-Bande
Friedrich W. Bauschulte
2000 Lakeboat  
2001 Corky Romano
dt.: Mr. Undercover
Wolfgang Völz
2002 Undisputed
dt.: Undisputed – Sieg ohne Ruhm
Peter Gröger
1971-2003 Columbo, Feernsehreeg Klaus Schwarzkopf
Claus Biederstädt
Horst Sachtleben u. a.
2005 Checking Out
dt.: Checking out – Alles nach meinen Regeln
Horst Sachtleben
2005 The Thing About My Folks
dt.: Reine Familiensache
Horst Sachtleben
2007 Three Days to Vegas  
2009 American Cowslip  

Utteken[ännern | Bornkood ännern]

Falk is för sien Filmrullen mit 19 Filmpriesen ehrt worrn – aleen fiefmol mit den Emmy. För wietere twintig Priesen weer he nomineert, dorünner ok tweemol för den Oscar in de Kategorie Best Nevendorsteller. Wunnen hett he ünner annern:

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

  • Armin Block / Stefan Fuchs: Columbo – Das große Buch für Fans. Alles über den dienstältesten Fernsehinspektor der Welt, Schwarzkopf & Schwarzkopf, Berlin 1998, ISBN 978-3-89602-167-0
  • Peter Falk: Just One More Thing – Stories From My Life, Carroll & Graf, 2007, ISBN 978-0-7867-1939-6
  • Michael Striss: "Columbo - Der Mann der vielen Fragen. Analyse und Deutung einer Kultfigur", 2007, ISBN 978-3-8334-8040-9

Borns[ännern | Bornkood ännern]

  1. Arthur Marx. Talk with Falk. Rutkamen: Nov/Dez 1997
  2. jdl/dpa: Peter Falk leidet an Alzheimer. In: Spiegel Online vun’n 16. Dezember 2008.
  3. A. McCartney: 'Columbo' Actor Peter Falk Placed In Conservatorship. In: The Huffington Post Online, vun’n 1. Juni 2009.
  4. jjc/AP: Columbo-Star Falk unter Vormundschaft gestellt. In: Spiegel Online vun’n 2. Juni 2009.

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

Peter Falk. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.