5. Juli
De 5. Juli is de 186. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner, oder de 187. Dag, wenn en Schaltjohr is.
| Juli | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat passeert is
[ännern | Bornkood ännern]Politik un Sellschop
[ännern | Bornkood ännern]- 907: In de Slacht vun Pressborg sleit Ungarn en bayerisch Heer.
- 1436: Mit’n Freden vun Iglau endt de Kriege mit de Hussiten. Kaiser Sigismund warrt as König vun Böhmen anerkennt.
- 1778: Preuß’sche un sass’sche Truppen dringt na’t habsborgsch Böhmen vör. Anfang vun den Bayerischen Arffolgkrieg.
- 1811: De Kongress vun Venezuela beslutt as eerstet süüdamerikaansch Land sien Unafhangigkeit vun Spanien.
- 1832: In’n Düütschen Bund warrt dat Dregen vun politisch Afteken verboden. Dat teelt sünners op dat Swatt-Root-Gold as Teken för natschonalen Sinn.
- 1865: De Englänner William Booth grünnt de Heelsarmee.
- 1884: Ünner Mitwarken vun Gustav Nachtigal warrt Togo düütsch Schuulrebeet ünner de Beteken Togoland.
- 1908: In de Swiez warrt en Volksinitiativ för’t Verbood vun Absinth annahmen.
- 1933: De Düütsche Zentrumspartei löst sik as letzte börgerliche Partei op, na dem se vun de NSDAP verfolgt un terroriseert weer.
- 1950: De Knesset verafscheed dat Torüchkehrgesett, dat all Juden op de Welt dat Recht tosteiht, na Israel intowannern.
- 1962: Algerien verklort sik unafhangig vun Frankriek.
- 1975: De Republiek Kap Verde warrt vun Portugal unafhangig.
- 1991: Nelson Mandela warrt in Durban eenstimmig to’n Präsidenten vun’n Afrikaanschen Natschonalkongress (ANC) wählt.
Weertschop
[ännern | Bornkood ännern]- 2004: De Allianz AG övernimmt den gröttsten britschen Bedriever Four Seasons Group vun privaten Öllershemen.
Kultur, Kunst un Bowark
[ännern | Bornkood ännern]- 1854: In Philadelphia verbrennt bi en Füer in’n Peale's Museum de beropen „Schachtörk“.
- 1855: De Operette La Nuit blanche vun Jacques Offenbach warrt in Paris ooropföhrt.
- 1946: De moderne Bikini warrt vörstellt.
- 1954: De Lastwagenkutscher Elvis Presley nimmt in’n Sun Studio in Memphis en oll’t Bluesleed op un fangt dormit sien Karriere an.
Wetenschoppen un Technik
[ännern | Bornkood ännern]- 1687: De Philosophiae Naturalis Principia Mathematica vun Isaac Newton warrt publik maakt.
- 1951: William Shockley finnt den Bipolartransister ut.
- 1996: Dat Schaap Dolly, dat eerste Söögdeert, wat klont wurrn is, wurrd in Schottland boren.
- 2006: En Britsch kriggt in’n Öller vun 62 Johr en Kind na en künstlich Befruchten.
Katastrophen
[ännern | Bornkood ännern]- 1970: Bi Toronto stört en Douglas DC-8 af. All 108 Minschen kummt üm.
Boren
[ännern | Bornkood ännern]- 1535: Étienne de Silhouette, franzöösch Politiker un Finanzminister.
- 1717: Peter III., König vun Portugal.
- 1745: Carl Arnold Kortum, düütsch Dokter un Schriever.
- 1764: János Lavotta, ungarsch Komponist.
- 1817: Carl Vogt, düütsch Mediziner, Zooloog, Geoloog un Polarforscher.
- 1820: William John Macquorn Rankine, britsch hysiker un Ingenieur.
- 1853: Cecil Rhodes, Grünner vun den Staat Rhodesien.
- 1857: Clara Zetkin, düütsch Politikerin un Froenrechtlerin.
- 1860: Albert Döderlein, düütsch Froendokter.
- 1879: Dwight Filley Davis, US-amerikaansch Tennisspeler un Grünner vun’n Davis-Cup († 1945)
- 1886: Felix Timmermans, nedderlännsch Dichter un Maler.
- 1889: Jean Cocteau, franzöösch Schriever, Speelbaas un Maler
- 1891: John Howard Northrop, US-amerikaansch Chemiker un Nobelpriesdräger († 1987)
- 1900: Bernard Jan Alfrink, nedderlannsch Kardinal († 1987)
- 1904: Milburn Stone, US-amerikaansch Schauspeler († 1980)
- 1911: Georges Pompidou, franzöösch Politiker un Staatspräsident († 1974)
- 1927: Karl-Emil Schade, Paster un plattdüütsch Bibelöversetter († 2007)
- 1934: Péter Dely, ungaarsch Schachspeler († 2012)
- 1936: Piet Fransen, nedderlannsch Footballnatschonalspeler († 2015)
- 1936: James Alexander Mirrlees, britisch Ökonom un Nobelpriesdräger († 2018)
- 1937: Anke Fuchs, düütsch Politikerin un Bundsministerin
- 1937: Jo de Roo, nedderlannsch Radrennfohrer
- 1946: Gerardus ’t Hooft, nedderlannsch Physiker un Nobelpriesdräger
- 1950: Huey Lewis, US-amerikaansch Musiker, Singer, Produzent un Ledermaker
- 1957: Carlo Thränhardt, düütsch Lichtathlet
- 1962: Ralf Komorr, düütsch Schauspeler
- 1974: Marcio Amoroso, brasiliansch Footballspeler
- 1977: Nicolas Kiefer, düütsch Tennisspeler
Storven
[ännern | Bornkood ännern]- 1044: Sámuel Aba, König vun Ungarn.
- 1676: Carl Gustav Wrangel, sweedsch Heerföhrer un Staatsmann (* 1613)
- 1708: Carlo IV. Gonzaga, Hertog vun Mantua.
- 1826: Joseph-Louis Proust, franzöösch Chemiker.
- 1833: Joseph Nicéphore Nièpce, een vun de Utfinners vun de Fotographie.
- 1851: Giovanni Scudieri, italiensch Architekt.
- 1901: Hermann Pohle, düütsch Maler (* 1831)
- 1906: Paul Karl Ludwig Drude, düütsch Physiker.
- 1925: Hjalmar Borgstrøm, norwegsch Komponist.
- 1925: Otto Lummer, düütsch Physiker.
- 1948: Georges Bernanos, franzöösch Schriever
- 1966: George de Hevesy, ungaarsch Chemiker un Nobelpriesdräger (* 1885)
- 1966: Fritz Lau, plattdüütsch Schriever (* 1872)
- 1969: Walter Gropius, düütsch-US-amerikaansch Architekt
- 1969: Wilhelm Backhaus, Düütsch Pianist.
- 1983: Hennes Weisweiler, düütsch Footballtrainer.
- 1995: Herbert Müller, düütsch Kommunalpolitiker un Heimatforscher (* 1926)
- 2006: Herbert Baack, düütsch Politiker un Bundsdagsafordneter (* 1921)
- 2014: Norbert Böhlke, düütsch Politiker un Landdagsafordneter vun Neddersassen (* 1955)
- 2015: Yōichirō Nambu, japaansch-US-amerikaansch Physiker un Nobelpriesdräger (* 1921)
- 2024: Raphaël Géminiani, franzöösch Radrennfohrer (* 1925)
- 2024: Vic Seixas, US-amerikaansch Tennisspeler (* 1923)