Yukon (Stroom)

Vun Wikipedia
Yukon
Laag Kanada, USA
De Yukon in’n Noorden vun Noordamerika un dat Rebeet ut dat he sien Water kriggt (beisch)
Stroomsystem Yukon
Läng 3.185 km
Afströömrebeed 854.700 km²
Born Marsh Lake (op 645 m över de See)
Münn in de Beringsee (op 0 m över de See)
Water je Sekunn 6.430 m³/s
Waterkenntall US1416412
linke Blangenströöm Takhini River, White River, Charley River, Birch Creek, Beaver Creek, Tanana River, Yuki River, Nowitna River, Innoko River, Reindeer River, Khotol River
rechte Blangenströöm Teslin River, Big Salmon River, Little Salmon River, Pelly River, Stewart River, Klondike River, Porcupine River, Hadweenzic River, Tozitna River, Melozitna River, Chandalar River, Koyukuk River, Nulato River, Atchuelinguk River, Andreafsky River
Seen Lake Laberge
Yukon in de Yukon-Charley Rivers National Preserve

De Yukon is en Stroom, de sien Born in’t kanaadsche Territorium Yukon hett un in’n US-Bundsstaat Alaska in de Beringsee fleet. De Naam kummt ut de Spraak Gwich’in vun de Gwich’in-Indianers un bedüüd Groot Stroom. Mit 3185 Kilometer Läng is de Yukon de tweetlängste Stroom, de dör Kanada löppt un de föfftlängste Stroom vun ganz Noordamerika.

Geografie[ännern | Bornkood ännern]

De Born vun’n Yukon liggt in de Felsenbargen in’n Noorden vun Kanada, so wat 200 Kilometer oosten de Waterkant vun’n Pazifik an de Grenz vun dat Territorium Yukon un Britisch-Kolumbien. As Utgangspunkt warrt mehrst de Llewellyn-Gletscher an’t Süüdenn vun’n Atlin-See ansehn. De Punkt, vun den an de Stroom Yukon nöömt warrt, is de Stell in’n Noordwesten vun’n Marsh-See, an de de Stroom wedder rutfleet.

So wat 30 Kilometer achter den Marsh-See fleet de Yukon dör den smalen, üm un bi twee Kilometer langen Miles-Canyon un warrt denn in’n Schwatka-See staut.

De Staumuer vun’n See liggt in’n Süden vun de Binnenstadt vun Whitehorse, de Hööftstadt vun dat Territorium Yukon. In de Floten sünd ok de schümenden gaufleten Stellen in’n Stroom ünnergahn, de an wille Schimmels erinnern deen un vun de de Stadt ehren Naam afharr. De Stausee is na den US-Offizier Frederik Schwatka nöömt, de 1883 mit en Flott den Böverloop vun’n Stroom utforsch. Vele geograafsche Namen in de Gegend stammt vun em.

De nächsten 700 Kilometer twischen Whitehorse un Dawson City sünd hüüt vör allen touristisch vun Bedüden. So wat 20 Kilometer noorden vun Whitehorse fleet de Yukon dör den Laberge-See. De nächste Afsnitt bet to de Münn vun’n Teslin is as Thirty Mile Section bekannt. He is as Naturdenkmal utwiest.

Bet Carmacks, wat mit 391 Inwahners de gröttste Oort twischen Whithehorse un Dawson City is, münnt de Blangenströöm Big Salmon River un Little Salmon River, de vun Oosten kaamt, in den Yukon. En poor Kilometer achter Carmacks liggt de Fief Fingers. Veer Felsen deelt den Stroom in fief Finger, de för de Raddampers in’t 19. un 20. Johrhunnert en groot Hinnernis weren, över dat se mit Winnen un Stahlrepen röver müssen. Dör Sprengungen is dat nu keen so groot Problem mehr.

Bi Fort Selkirk fleet de Pelly den Yukon to.

In Dawson City fleet de Yukon mit den ut Goldgrävertieden beröhmten Klondike tohoop.

Op den 141. Längengrad liggt de Grenz vun Kanada un de USA. En poor Kilometer nerrn liggt Eagle, en olen Posten ut de Tieden vun’n Goldruusch, de hüüt 150 Inwahners hett.

15 Kilometer wieder liggt dat Yukon-Charley-Schutzrebeet, wo de Stroom Charley tofleet. Dat Yukon-Flats-Wildschutzrebeet, wat dat drüddgröttste Schutzrebeet in de USA is, liggt nochmal 30 Kilometer wieder.

In’t Yukon-Delta fleet de Stroom in de Beringsee.