Whig
Whig warrt mehrstiets bruukt as Ökelnaam för de Anhängers vun een vun de twee Parteien in Grootbritannien in de Tiet vun dat late 17. Johrhunnert bit hen nah dat 19. Johrhunnert. De annere Partei weern de Tories. An un for sik is dat beter, wenn een seggt, de Whigs weern keene richtige Partei, man dat weern Lüde, de so in'n Groten un Ganzen öbereen weern in dat, wat se wullen un wat se nich wullen.
De Naam
[ännern | Bornkood ännern]Dat Woort Whig kümmt ut de gäälsche Spraak in Schottland vun dat gäälsche Woort uig . In't 17. Johrhunnert bedüüd dat Schottsche Rebellen un is bruukt wurrn för Lüde, de dorgegen angüngen, dat de kathoolsche James II. up den engelschen Thron keem.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]To de Whigs hören in dat 17. Jhrhunnert Lüde, de dat vördem mit Oliver Cromwell holen harrn un de vun en König un sien Hoff nix weten wullen. Man ok Lüde, de vun Charles II. vör'n Kopp stött wurrn sünd, as he wedder up'n Thron keem, weern dor mank. Later hefft de Whigs de Revolutschoon vun 1688 vörbereit un Willem vun Oranien in't Land hoolt. Alltied weern de Whigs bange, datt de Stuarts torüchkemen up den Thron. Whigs güngen dor vun ut, dat all Macht un Gewalt bi dat Volk liggen schull. Wichtig düch jem, dat dat Volk to allens ja seggen möss, wat en König maken dö. En König harr bloß dat Recht to'n Regeeren, wenn de Lüde achter em stünnen, dachen de Whigs. De Tories meenen annersrum, dat de König gor nich vun dat Volk afhängig weer, man vun Gott up sien Posten stellt weer. Vunwegen dat se alltiet bang weern, dat de Stuarts torüchkemen, söchen de Whigs den Krieg gegen Frankriek. Dat geev ok Whigs, de in düssen unbannig düren Krieg veel Geld verdeent hefft. An un for sik weern de Whigs up de Siet vun de Industriellen, vun de Reformen in Sellschop un Parlament. Butendem setten sik de Whigs dorför in, dat de Slaveree afschafft wurr.
Liberaal Partei
[ännern | Bornkood ännern]De richtige Naam vun de Partei weer The Country Party, de Tories ehr offiziell Naam weer The Court Party. In dat 19. Johrhunnert wurrn düsse Namen ännert. Vun dor af an heten se Liberale Partei (Whigs) un Konservative Partei (Tories).