Stoder Geestplatt
Stoder Geestplatt is de plattdüütsche Dialekt, de op de Stoder Geest snackt warrt.
De gröttsten Öörd in dit Rebeed sünd Bremervöör un Zeben. Stood sülvst liggt an de Noordkant von dat Rebeed. As Stadtdialekt kann dat Stoder Platt nich direkt to dat Stoder Geestplatt torekent warrn, höört aver ok nich direkt to dat Platt von de Elvmaschen in’n Noorden von Stood.
Von Stood ut na Westen sünd Hammah un Burweg an de Grenz na de Dialekten von de Elvmaschen. Denn is de Oost de Grenz na de Dialekten in’n Landkreis Cuxhoben. Genau fastleggen laat sik de Grenzen von dat Stoder Geestplatt narms. Ok Öörd op de linke Sied von de Oost hebbt faken noch Kennteken von dat Stoder Geestplatt un jüstso kummt dat vör, dat bi Öörd op de rechte Sied welk von de Kennteken fehlt. De grobe Grenz folgt denn de Oost bet na’n Rand von’t Düvelsmoor. Ok de Moordörper üm Bremervöör rüm hebbt en Reeg Kennteken von dat Stoder Geestplatt. Dat Rebeed to beide Sieden von de Meh-Au kann ok mit to’t Stoder Geestplatt tellt warrn. De Grenz na Süden löppt so op halven Weg twischen Zeben un Rodenborg langs. Denn geiht de Lien wedder an de Oost ran un bi Hassbossel langs bi Nindörp an de Eest. De Dialekten güntsied köönt in dissen Afsnidd to dat Heidjer Platt tellt warrn. Twischen Nindörp un Elv grenzt de Dialekt an dat Ollanner Platt. De Stadt Buxthu liggt op de Grenz un kann jüst as Stood as Stadtdialekt nich fast to een Dialekt rekent warrn. Von dor an bet Stood is de Elv denn de Grenz.
Dat Stoder Geestplatt grenzt sik as Dialekt nich stark von de Dialekten von de Ümgegend af un dat gifft keen Isoglossen, bi de seggt warrn kunn, dat de nu jüst de Grenzen von dat Stoder Geestplatt wiest. Ok wenn dat en ganze Reeg Kennteken gifft, de för dat Stoder Geestplatt typisch sünd, gifft dat keeneen Kennteken, dat för all Öörd in dat ganze Rebeed gellt.
Typische Kennteken sünd:
- -eld-/-elt- warrt to -ild-/-ilt- (Gild för Geld, Wilt för Welt; in enkelte Öörd warrt dor ok ü von: Güld för Geld)
- -eer- warrt to -öör- (wöör för weer)
- -öör- warrt to -üür- (Wüür för Wöör)
- -olt- warrt to -ult- (Hult för Holt, Sult för Solt)
- kamen is kommen bleven
- na Süden twischen Zeben un Buxthu is ok de up/op-Isogloss groff mit de Dialektgrenz övereen