Plantenwöpsen

Plantenwöpsen
Een Aart mank de Echten Blattwöpsen (Tenthredinidae)
Systematik
Domään: Eukaryota ahn Rang: Veelzellers (Metazoa) Afdeel: Geweevdeerter (Eumetazoa) Ünnerafdeel: Tweesiedendeerter (Bilateria) ahn Rang: Ehrdermünner (Protostomia) Böverstamm: Huututtreckers (Ecdysozoa) Stamm: Liddfööt (Arthopoda) Ünnerstamm: Tracheendeerter (Tracheata) Böverklass: Sessfööt (Hexapoda) Klass: Insekten (Insecta) Böverornen: Neeflunken (Neoptera) Ornen: Huudflunken (Hymenoptera)
Wetenschoplich Naam
Symphyta
Gerstaecker, 1867

Plantenwöpsen (Symphyta) sünd in de Traditschoon vun de Biologie een vun de beiden Unnerornens vun de Huudflunken (Hymenoptera). Dor höört bi 9.000 Aarden to, sowiet de al bekannt sünd. Gegen de Kneepwöpsen (Apocrita) over, is bi jem dat Achterlief nich inkarvt ("Wöpsenkneep"). Bi de Kneepwöpsen gifft dat ok veel mehr Aarden. De Plantenwöpsen sünd avers keen Grupp vun Verwandte (Klade), man se faat de ollerhaftigeren Huudflunken as en Paraphylum tohopen. Meist vertehrt se Planten oder Nektar; bloß man de bi 90 Aarden vun de Orussidae leevt as Parasitoide un freet de Budden vun annere Insekten. Bi de Orussidae hannelt sik dat um de Sustergrupp vun de Kneepwöpsen. Se könnt as Lidd in de Evolutschoon vun de Plantenwöpsen na de Kneepwöpsen hen ankeken weern.

De Budden vun de Plantenwöpsen leevt meist up Planten un laat na de Rupen vun de Bottervagels. Se weert ok „Morsrupen“ nömmt. Plantenwöpsen leevt sunnerlich in Gemarken mit en matig Klima. In Middeleuropa gifft dat bi 800 Aarden, dormank allerhand Aarden, de as Untüüch ankeken weert. De meisten Plantenwöpsen bruukt bestimmte Planten as Weert un könnt bloß man dor up leven. De Eier weert bi de meisten Aarden in dat Geweev vun de Planten rin afleggt.

Systematik

To de Plantenwöpsen weert düsse Familien torekent:

• Blattwöpsenhaftige (Tenthredinoidea)
  • Echte Blattwöpsen (Tenthredinidae)
  • Buschhornblattwöpsen (Diprionidae)
  • Bössenhornblattwöpsen (Argidae)
  • Küülhornblattwöpsen (Cimbicidae)
  • Blasticotomidae
  • Pergidae
• Pamphilioidea
  • Spinnblattwöpsen (Pamphiliidae)
  • Megalodontesidae
• Halmwöpsenhaftige (Cephoidea)
  • Halmwöpsen (Cephidae)
• Holtwöpsenhaftige (Siricoidea)
  • Holtwöpsen (Siricidae)
  • Anaxyelidae
• Orussoidea
  • Orussidae
• Xyeloidea
  • Xyelidae
• Xiphydrioidea
  • Swertwöpsen (Xiphydriidae)

Literatur

• Wolfgang Schedl: Hymenoptera, Unterordnung Symphyta: Pflanzenwespen, Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2016, ISBN 978-3-11-085790-0.

Weblenken

Plantenwöpsen. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Blank, S.M., Groll, E.K., Liston, A.D., Prous, M. & Taeger, A. 2012: ECatSym - Electronic World Catalog of Symphyta (Insecta, Hymenoptera). Program version 4.0 beta, data version 39 (18. Dezember 2012). Digital Entomological Information, Müncheberg.