Louis Couperus

Vun Wikipedia
Louis Couperus (1917)

Louis Marie Anne Couperus (* 10. Juni 1863 in Den Haag; † 16. Juli 1923 in De Steeg) is en nedderlannschen Schriever ween.

Leven[ännern | Bornkood ännern]

Louis Couperus is in Den Haag as jüngsten vun ölben Kinner to Welt kamen. Siene Öllern hefft dor in de Mauritskade 11 (hüdigendags Nr. 41) wahnt. Nich wiet af is de Oranjekaserne ween. Sien Vadder weer de Herr Ricus Couperus, en pensioneerten Richter in dat vörmolige Nedderlannsch-Indien. Siene Mudder is de Jumfer Catharina Geertruida Reynst ween. Louis Marie Anne Couperus hett sien Naam kregen na de dree lüttjen Susters, de vör siene Geboort sturven sünd. 1872 is he mit siene Öllern na Batavia in Nedderlannsch-Indien hentagen. Dor hefft se up dat Goot Tjicoppo in Buitenzorg wahnt. 1878 sünd se wedder torüchkamen in de Nedderlannen. Dor hefft se an de Nassaukade 4 wahnt (eene Gracht, later tosmeten un umdöfft in Nassauplein). 1881 füng he an un studeer Nedderlannsch. Dat Studium hett he 1886 afslaten. 1884 sünd siene Öllern in de Surinamestraat 20 umtrocken. Dor hett he 1886 sien Wark „Orchideeën“ schreven.

Eline Vere[ännern | Bornkood ännern]

Surinamestaat 20

1888 is sien Roman Eline Vere as Feuilleton in dat Dagblatt „Het Vaderland“ rutkamen. De Lüde hefft em dat direktemang ut’e Hand reten. Vördem harr he al twee Bundsel Gedichte rutkamen laten, de avers meist gor nich bekannt wurrn weern. De Dichter Willem Kloos harr dormols en ganz negative Rezenschoon schreven un Couperus den Raatslag geven, he scholl sien Glück man annerwegens söken, as just in de Dichtkunst.

Hochtied un Reisen[ännern | Bornkood ännern]

Nadem he eerst en Tied in Paris tobröcht hett, hett he 1891 siene Nichte Elisabeth Baud freet. Ehre Grootmudder un Couperus sien Vadder sünd Broer un Suster ween. Kort na de Hochtied gung dat los un dat Ehpaar Couperus hett Reisen maakt un en ganze Reeg vun Länner besöcht: Dat gung na Italien, Frankriek, Düütschland, England, Nedderlannsch-Indien, Spanien un Japan. In Frankriek hett he sik för en Tied lang in Nizza daallaten un dor as Schriever arbeit’. Den Eersten Weltkrieg möss he in de Nedderlannen aftöven. Dor is denn ok „Eline Vere“ as Theaterstück upföhrt wurrn.

Torüch in de Nedderlannen un Dood[ännern | Bornkood ännern]

1923 hett Louis Couperus sik in De Steeg daallaten. Dat liggt nich wiet af vun Rheden. Dor hefft em Frünnen un Bewunnerers en Huus schunken, wo he al in’n Juli 1923 mit 60 Johren an Lungensweer un Blootvergiften sturven is. Kort vördem, an’n 4. Juni, is he noch to’n Ridder in den Orden vun den Nedderlannschen Löwen maakt wurrn. Verbrennt wurrn is he in dat Crematorium Velsen to Driehuis. Unbannig veel Lüde hefft dor deel nahmen. Siene Asche is en Johr later up dat Gräverfeld „Oud Eik en Duinen“ in Den Haag unner eene afbrakene Sule bisett’ wurrn. De Asche vun siene Fro is dor na ehrn Dood 1960 ok henkamen.

Ansehn[ännern | Bornkood ännern]

As he noch leven dö, hett Couperus en internatschonal Ansehn genaten. Siene Warke sünd denn ok in allerhand Spraken oversett wurrn un ok in dat Butenland rutkamen. Oscar Wilde hett em in Acht nahmen, vunwegen datt em Couperus sien „Footsteps of Fate“ (dat is de engelsche Översetten vun den Roman „Noodlot“) gefallen dö.

An’n 9. Mai 1923 hett namiddags Klock 3 en Fierstunne statt funnen vunwegen sien 60. Geboortsdag. Dormols is he in „Kleykamp sien Kunstsaal“ to’n Ridder vun den Nedderlannschen Löwen beropen wurrn.

Ofschoonst dat Ansehn for Couperus sien Wark al to siene Leevtied torüchlopen dö un dat na sien Dood een Tied lang so utseeg, as wenn he vergeten weern scholl, hett dat, sunnerlich for siene Romaans jummers wedder Interesse geven. Dor hefft en Reeg vun Biographien över Couperus ehr Deel to bidragen un ok, datt siene Böker för Film un Feernsehn torecht maakt wurrn sünd. Dat Rutkamen vun en wat gröttere Biographie vun Frédéric Bastet in de 1980er Johre hett dor för sorgt, datt Couperus wedder heel un Deel Interesse funnen hett un datt siene Person to’n eersten Mol vun en gröttern Krink de Ehr geven wurrn is.

1993 is de Louis Couperus Genootschap grünnt wurrn. Se schall Leevhebbers vun Couperus siene Warke tohopenbringen un en wetenschopplich Unnersöken vun Leven un Wark vun den Schriever in Gang bringen. De Sellschop gifft de TiedschriftArabesken“ rut.

Zitaat[ännern | Bornkood ännern]

  • 'Zoo ik iéts ben, ben ik een Hagenaar...'

(up Platt: „Wenn ik man wat bün, bün ik en Haagschen“)

Utteknungen[ännern | Bornkood ännern]

Bibliografie[ännern | Bornkood ännern]

Standbild vun Louis Couperus an dat Lange Voorhout in 's-Gravenhage.
Louis Couperus in de Surinamestraat
Foto: P.L. van Till
  • 1884 - Een lent van vaerzen (Gedichte)
  • 1886 - Orchideeën (Gedichte)
  • 1889 - Eline Vere
  • 1890 - Noodlot
  • 1892 - Extaze. Een boek van geluk
  • 1892 - Eene illuzie
  • 1893 - Majesteit
  • 1894 - Reis-impressies
  • 1895 - Wereldvrede
  • 1895 - Williswinde
  • 1896 - Hooge troeven
  • 1896 - De verzoeking van den H. Antonius
  • 1897 - Metamorfoze
  • 1898 - Psyche
  • 1899 - Fidessa
  • 1900 - Langs lijnen van geleidelijkheid
  • 1900 - De stille kracht
  • 1901 - Babel
  • 1901 - De boeken der kleine zielen. De kleine zielen
  • 1902 - De boeken der kleine zielen. Het late leven
  • 1902 - De boeken der kleine zielen. Zielenschemering
  • 1903 - De boeken der kleine zielen. Het heilige weten
  • 1902 - Over lichtende drempels
  • 1903 - God en goden
  • 1904 - Dionyzos
  • 1905 - De berg van licht
  • 1906 - Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan ...
  • 1908 - Aan den weg der vreugde
  • 1910 - Van en over mijzelf en anderen. Eerste bundel
  • 1914 - Van en over mijzelf en anderen. Tweede bundel
  • 1916 - Van en over mijzelf en anderen. Derde bundel
  • 1917 - Van en over mijzelf en anderen. Vierde bundel
  • 1911 - Antieke verhalen, van goden en keizers, van dichters en hetaeren
  • 1911 - Korte arabesken
  • 1911 - Antiek toerisme. Roman uit Oud-Egypte
  • 1911 - De zwaluwen neêr gestreken ...
  • 1912 - Schimmen van schoonheid
  • 1912 - Uit blanke steden onder blauwe lucht. Eerste bundel
  • 1913 - Uit blanke steden onder blauwe lucht. Tweede bundel
  • 1913 - Herakles
  • 1915 - Van en over alles en iedereen
  • 1915 - De ongelukkige
  • 1917 - De komedianten
  • 1917 - Jan en Florence
  • 1917 - Wreede portretten
  • 1918 - Der dingen ziel
  • 1918 - Brieven van den nutteloozen toeschouwer
  • 1918 - Legende, mythe en fantazie
  • 1918 - De verliefde ezel
  • 1919 - De ode
  • 1919 - Xerxes of de hoogmoed
  • 1920 - Iskander. De roman van Alexander den Groote
  • 1920 - Lucrezia
  • 1921 - Met Louis Couperus in Afrika
  • 1922 - Het zwevende schaakbord
  • 1923 - Oostwaarts
  • 1923 - Proza. Eerste bundel
  • 1924 - Proza. Tweede bundel
  • 1925 - Proza. Derde bundel
  • 1924 - Het snoer der ontferming
  • 1925 - Nippon

Över Louis Couperus[ännern | Bornkood ännern]

Dat gift allerhand Studien över Louis Couperus. De Standardbiographie is van Frédéric Bastet:

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]