Lüttjen Manteldreger
| Lüttje Manteldreger, Lütje Manteldrager;
Heringsmeev | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||
| Systematik | ||||||||||
| ||||||||||
| Wetenschoplich Naam | ||||||||||
| Larus fuscus | ||||||||||
| (Linnaeus, 1758) |
De Lüttje Manteldreger (Larus fuscus), up Hoochdüütsch Heringsmöwe, is en Vagel ut de Familie vun de Möwen (Laridae). Bröden deit he vun Iesland nah Osten to, over grote Deele vun de Küsten in Europa hen, bit na Sibirien. Düsse Möwe is up de Uppersiete dunkerer, as de Kobbe. Mit de is se nich so noh verwandt, as dat fröher annahmen wurrn is. Neeger steiht se sik mit de Steppenmöwe. Bi den Lüttjen Manteldreger hannelt sik dat um en Treckvagel. Je mehr in’n Norden he siedelt, um so wieter treckt he. Over Winter steiht he to’n Deel in de Tropen in Afrika un Asien. De Vagels, de in Westeuropa bröden doot, blievt in’n Winter al in Frankriek an’n Atlantik oder an de Middellannsche See.
Kennteken
[ännern | Bornkood ännern]Dat Lief vun den Lüttjen Manteldreger is bi 49 – 57 cm lang. Dor is he lüttjer mit, as en Kobbe. De Snavel is länger, smaller un ducht wat spitzer. He is bi 40 bit 58 mm lang. De Flunken laat bi’n Flegen man lang un small, sunnerlich an de Armflunken. De Flunken sünd bi 368 un 456 mm lang, utspannt liggt se beide twuschen 118 un 158 cm. Wegen deit de Möwe twuschen 450 un 1300 g. Heken un Seken verscheelt sik vun’n Utsehn her nich groot. De Heken sünd avers wat grötter. Junge Manteldregers kriegt in Westeuropa dat Fedderkleed un de Farven vun de Olen, wenn se in’n veerten Winter sünd.
Wo he vorkamen deit
[ännern | Bornkood ännern]Bröden deit de Lüttje Manteldreger in’n Westen vun de Paläarktis an de Küsten vun de matigen un subpolaren Zonen in Europa, in’n Norden vun Russland un in Sibirien sien Westen. Dor is he in Iesland, up de Färöers un Grootbritannien bi to finnen, un in’n Süden bit in’n Norden vun Spanien un Portugal. Na Osten to is he bit up de Tamyrhalfinsel to finnen, hen un wenn brott he ok in Senegambien, wo he anners bloß in’n Winter steiht.[1]
Wie he wannern deit
[ännern | Bornkood ännern]Bi düssen Treckvagel wannert en Reeg vun Populatschonen ut’n Norden over de weg, de mehr in’n Süden staht. To’n Deel sünd se dor bit hen to 7.500 km unnerwegens. De Vagels ut Westeuropa staht in’n Winter in’n Noordwesten vun Frankriek, man ok up de Ibeersche Halfinsel bit in de Gemarken vun de Middellannsche See hen. Bit Sardinien un de Apenninhalfinsel hen is se hen un wenn to sehn, un ok an de westafrikaansche Küst bit hen na Nigeria. In lüttjere Gruppen finnt se sik dor langs den Nigerstroom un den Benue bit wiet na dat Binnenland hen. Iesland un de Färöers weert in’n Winter heel un deel verlaten, man jummers mehr Vagels, de mehr in’n Süden bröden doot, blievt dor ok over Winter. Vun de 1930er Johre af an sünd an de Atlantikküst de eersten Vagels mellt wurrn, de sik bit na Noordamerika hen verbiestert harrn. In de tweede Hälft vun dat 20. Johrhunnert sünd dat jummers mehr wurrn un hüdigendags kann een seggen, de Lüttje Manteldreger is dor en jummers noch roren, man midderwielen regelmotigen Wintergast. Sogor bit hen na de Westküst is he dor biestert.[2] In’n Westen fangt de Vagels vun Enne Juni af an un treckt ut ehre Brödelgemarken weg, man dat treckt sik towielen denn doch hen bit November oder Dezembermaand, bit se all wegflagen sünd.[3]
Wo he leven deit
[ännern | Bornkood ännern]
_cropped.jpg)
Tomeist brott de Lüttje Manteldreger an de Küsten, man sunnerlich in Grootbritannien, in Skandinavien un wieter na Osten to gifft dat grote Gemarken in dat Binnenland, an Waters un Moore, wo he antodrepen is. He brott dor, wo de Kobben ok togange sünd, man anners as düsse, mag he sieder Land un högere Planten. Dat is man roor, datt he an hoge Felsküsten bröden deit. Dat lett so, as wenn he hier sunnerlich de Kobben ut’n Weg gahn will.[4][5] Buten de Brödeltied kann en de Lüttjen Manteldregers an’t Water an’e Küsten un in’t Binnenland finnen, an de Münnen vun allerhand Ströme, in Habens un ok in Lagunen in de Tropen. Up Müllbarge is se meist man bloß in lüttjere Tahl antodrepen.
Freten
[ännern | Bornkood ännern]De Lüttje Manteldreger fritt lüttje Fische, sunnerlich atlantschen Hering, man ok Warvellose ut de See, Küken un Eier vun annere Vagels, Aas, Affälle un Bifang vun de Fischeree, lüttje Gnaagdeerter, Mettjen, Insekten un Beeren.[6]
Vergleken mit de Kobben könnt Lüttje Manteldregers leifiger flegen un se sünd mit ehre smallern Flunken ok fixer, wenn se wiet flegen mütt. Fische söökt se ut de Luft in bi 10-12 m Hööchde. In’n Winkel vun 45 ° fluggt de Vagel denn bi 8 m hendaal, denn rüddelt he un bremst dorbi af, ehr he koppheister in’t Water stötten deit. Dor dükert he heel un deel bi unner. Wenn he up Müllbarge togange is, socht he sik dat Freten nich sülms, man he jaagt dat annere Möwen af.[7]
Wie he sik vermehren deit
[ännern | Bornkood ännern]
Normolerwiese bröödt de Lüttjen Manteldregers in Kolonien, hen un wenn tohopen mit Kobben. Utwussen sünd se bestenfalls mit dree Johren. In de Brödelsaison blievt Heken un Seken bi’nanner. Dat kann avers passeern, datt se ok in’t neegste Johr wedder tosamen kaamt, vunwegen, datt se geern an densülvigen Oort bröden doot. Normolerwiese boot se dat Nest up’e Eer, man hen un wenn ok up Hüser un annere Bowarke. Enne April fangt se mit’n Eierleggen an, meist geiht dat eerst in’n Mai richtig los. Se leggt, mit’n Afstand vun twee Dage, twee bit dree Eier. Bröden doot se 26 bit 31 Dage lang. Beide Ollern bröödt mit. Dat duert 35 bit 40 Dage, denn so könnte de Lütten flegen.
Bestand
[ännern | Bornkood ännern]De Bestand in Europa warrt to’n Anfang vun dar 21. Johrhunnert up alltohopen 300.000 bit 350.000 Brödelpaare taxeert. In Grootbritannien gifft dat bi 114.000 Brödelpaare, in Norwegen twuschen 30.000 un 40.000 un in Iesland twuschen 23.000 un 35.000. In Middeleuropa bröödt bi 83.000 bit 103.000 Paare[8], dormank bi 58.500 bit 72.000 Paare in de Nedderlannen un bi 23.000 bit 29.000 Paare in Düütschland.[9] As bi en ganze Reege vun anner Möwenaarden ok, gifft dat im Middeleuropa vun de 1920er Johre af an en groten Towass un de Möwen hefft ok allerhand nee Regionen besiedelt. De Grund liggt dor in, dat de Möwen ehre Brödelplätze beter schuult weert, as vordem, datt minner Eier insammelt weert un nich mehr so veel Jagd up de Vagels utöövt warrt. Bovenhen finnt sik ok mehr to freten for de Möwen.
Kiek ok bi
[ännern | Bornkood ännern]Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Klaus Malling Olsen, Hans Larsson: Gulls of Europe, Asia and North America, Helm Identification Guides, Christopher Helm, London 2003 (korrigierte Neuauflage von 2004), ISBN 978-0-7136-7087-5
- J. M. Collinson, D. T. Parkin, A.G. Knox, G. Sangster, L. Svensson: Species boundaries in the Herring and Lesser Black-backed Gull complex. British Birds 101(7), 2008, S. 340–363.
- Urs N. Glutz von Blotzheim, K. M. Bauer: Handbuch der Vögel Mitteleuropas, Band 8/I, Charadriiformes (3. Teil), Schnepfen-, Möwen- und Alkenvögel, AULA-Verlag, ISBN 3-923527-00-4
- Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal (Hrsg.): Handbook of the Birds of the World. Volume 3: Hoatzin to Auks. Lynx Edicions 1996, ISBN 978-84-87334-20-7, S. 611
- Hans-Günther Bauer, Einhard Bezzel und Wolfgang Fiedler (Hrsg.): Das Kompendium der Vögel Mitteleuropas: Alles über Biologie, Gefährdung und Schutz. Band 1: Nonpasseriformes – Nichtsperlingsvögel, Aula-Verlag Wiebelsheim, Wiesbaden 2005, ISBN 3-89104-647-2
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
Lüttje Manteldreger. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
Belege
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Olsen/Larsson, S. 376f, siehe Literatur
- ↑ Glutz von Blotzheim, S. 634f, siehe Literatur
- ↑ Glutz von Blotzheim, S. 636f, siehe Literatur
- ↑ Glutz v. Blotzheim, S. 639, kiek bi Literatur
- ↑ Del Hoyo et al. (1996), kiek bi Literatur
- ↑ Bauer et al. (2005), S. 615, kiek bi Literatur
- ↑ Glutz von Blotzheim, S. 643, siehe Literatur
- ↑ Bauer et al., S. 613
- ↑ Bauer et al., S. 614