Dicksnavelseekuut

Dicksnavelseekuut; Dicksnavellumme

Klass:	Vagels (Aves)
Ornen:	Tüütvagels (Charadriiformes)
Familie:	Alkenvagels (Alcidae)
Geslecht:	Seekuten (Uria)

Wetenschoplich Naam

Uria lomvia

(Linnaeus, 1758)

De Dicksnavelseekuut oder Dicksnavellumme (Uria lomvia) is en Seevagel ut de Ornen vun de Tüütvagels (Charadriiformes) un de Familie vun de Alkenvagels (Alcidae). Se is tohuse in grote Deele vun dat nöördliche Asien, Noordamerika un Europa. Dor hannelt sik dat um en groten Alkenvagel bi, de en beten steviger boot is, as de Seekuut Se hett ok en gröttern Kopp un en dickern Hals. An Land steiht se liekup oder liggt up’n Buuk. Hüdigendags weert twee Unneraarden gellen laten, de sik vun de Gene her nich groot verscheelt.^[1]

Kennteken

De Dicksnavelseekuut lett in ehr Leven un Utsehn en beten, as de Seekuut. Man se hett en dickern Snavel mit en witten Striepen un is boven up dunker swattbruun. In’n Döörsnitt is se en beten grötter, as de Seekuut. De Flunken sünd man lüttjet. De Föte sünd lang mit dree korte Töhn dor an. De dannige Snavel loppt na dat Enne hen spitz to. He is leiswatt mit en witten Striepen an den Uppersnavel, langs den Mundspleet. De Tung is geel. Dicksnavelseekuten swemmt bannig hooch up dat Water, de Steert warrt nich in’t Water dükert. Se hefft dor ehre Last mit, in’e Luft to kamen un lannen doot se nie nich up platten Grund. De Vagel warrt 42 bit 48 cm lang over’t Lief. Siene Flunken kann he bi 75 cm wiet ut’neenspannen. Wegen deit he twuschen 750 un 1480 g.

Wie de Dicksnavelseekuut leven deit

Wat se fritt

Düsse Aart vun de Seekuten brott in grote Kolonien an steile Felsküsten. Dor leevt se woll tohopen mit den Seekuut, man se krüüzt sik dor nich mit. Um in’e Luft to kamen, bruukt de Vagel up dat Water en bannigen Anloop. Man wenn he eenmol in’e Luft is, kann he wiete Strecken ohne Pause flegen. Freten deit he lüttje Fisch vun 5 bit 15 cm, Kreefte (sunnerlich Krill), Sniggen, Musseln un Dintenfische. Se dükert vun boven up dat Water in Gruppen vun 20 bit 200 Vagels na ehr Freten un sluukt de Büte meist al unner Water hendal.

Wie se sik vermehren deit

Dat Seken leggt in’n Mai- oder Junimaand een Ei up en Felsensull. De Form vun en Beer sorgt dor fot, datt dat nich wegrullen un afstörten deit. Brott warrt dor 30 bit 36 Dage up. De Jungen weert fodert mit lüttje Fische. Beide Olen bringt de in’n Snavel ran. Na 18 bit 25 Dage roopt de Olen un lockt de Jungvagels de Klippen hendal. Se jumpt runner un weert vun den Wind en beten afbremst, ehrder, datt se up dat Water fallt. Flegen könnt se eerst, wenn se annerthal Maande oold sünd. Al in’n Juli treckt se af na de Winterquarteere.

Wo se vorkamen un leven doot

De Dicksnavelseekuut brott an Steilküsten in Noordrussland, Noordkanada, Alaska, Gröönland, Iesland, in dat nöördliche Norwegen, up de russ’schen Eilannen, up Spitzbargen, an de See vun Ochotsk, un ok up Sachalin un Hokkaido.

Bestand

De Bestand in’n Noordatlantik hett um de Wenn vun dat Johrdusend rum bi 6,6 Mio. Paare legen, de dor brott hefft. For den Pazifik is de Tahl up 4,5 Mio. Paare taxeert wurrn.^[2]

In Europa bröödt de meisten Dicksnavelseekuten up Iesland mit 341.000 bit 861.000 Paare, up Spitzbargen mit 850.000 Paare, un up Gröönland mit 350.000 bit 400.000 Paare.^[3] In’n Norden vun den europääschen Deel vun Russland bröödt bi 250.000 bit 500.000 Paare. In’n Norden vun Norwegen hefft de Vagels to’n eersten Mol in’t Johr 1964 Kinner uptagen. Midderwielen bröödt dor 1000 bit 2000 Paare.^[4]

Unneraarden

Dree Unneraarden weert gellen laten, man een is al utstorven:

U. l. lomvia (Linnaeus, 1758) – dat is de Nominatform – Kanada, Russland, Noordeuropa
U. l. arra (Pallas, 1811) – Kanada, Alaska, Russland, Japan
† U. l. affinis (Marsh, 1870) – USA, utstorven in’t late Pleistozän,

Carl von Linné hett de Dicksnavelseekuut 1758 beschreven as as Alca lomvia.

Kiek ok bi

List vun Vagels, mit allerhand plattdüütsche Vagelnaams un Naams ut de Naberspraken
Projekt: Deerternaams up Platt

Literatur

Peter H. Barthel, Paschalis Dougalis: Was fliegt denn da? Der Klassiker. (Alle Vogelarten Europas in 1700 Farbbildern). Kosmos, Stuttgart 2006, ISBN 3-440-09977-6.
Hans-Günther Bauer, Einhard Bezzel, Wolfgang Fiedler (Rutg.): Das Kompendium der Vögel Mitteleuropas. Alles über Biologie, Gefährdung und Schutz. Band 1: Nonpasseriformes – Nichtsperlingsvögel. 2. Uplage, eenmol ganz dörgahn, Aula-Verlag, Wiebelsheim 2005, ISBN 3-89104-647-2.
Anthony J. Gaston, Ian L. Jones: The Auks (= Bird Families of the World. Bd. 4 (recte 5)). Oxford University Press, Oxford u. a. 1998, ISBN 0-19-854032-9.
Bernhard Grzimek: Grzimeks Tierleben. Deutscher Taschenbuch Verlag GmbH & Co.KG, München 1968.

Belege

↑ Bauer et al., S. 569
↑ Bauer et al., S. 569
↑ Bauer et al., S. 569
↑ Bauer et al., S. 569

Weblenken

Dicksnavelseekuut. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

[1] Bauer et al., S. 569

[2] Bauer et al., S. 569

[3] Bauer et al., S. 569

[4] Bauer et al., S. 569

[1]

[2]

[3]

[4]