Angeln (Volk)
De Angeln weern an un for sik tohuse in de Landschop Angeln.
Fröhgeschicht
[ännern | Bornkood ännern]De Landschop Angeln is van fröh her för de Bewohners interessant wesen. De ersten Bewiese dorför finnen wi in de Landschop: af un too kann man noch Gräver ut fröhere Tiden seen, de Lüüt hem dacht, dat weren Gräver vun Reesen. In Wohrheit sind dat Gravsteens voun Lüüt, de in de Tiid vun 3500 bit 3000 vör Christus levt hem.
Hüttodaags finnt man af un too noch Steenbiils un annere Warktüügs ut Steen, wenn man as Buer sien Feller plöögt. De fröhen Bewohners harrn allns, wat man för en goode Leven brukt: frische Water in de Landschop, Rehwild un wille Schwiens, Fasaans und villicht ok Höhner. Fisch geev dat in de Schlie, in de Oostsee un de lütten Seen (Sankelmarker See, Holmark See un Südensee) und wiss ook in de Treene un Treßsee.
De ganze Kraam ut fröhere Tiden kann man sik in Sleswig in Slott Gottorp ankieken. Beröömt sin de Fundstükke vun dat Thorsbarger Moor (un vun Haithabu, dat is awer op Schwansen).
Utwannern na England
[ännern | Bornkood ännern]Twischen 350 un 500 naa Christus hem sik veele vun de domaaligen Angeliter tosamen mit de Sassen op de Weg naa England mookt un dor een Tiedlang een goode Leeven hatt. Domols weer England ünner de Angelsassen de Middelpunkt för de Kultur in Europa, dat kann man ok annerswo nahlesen.
Jüten kaamt in dat leddige Land
[ännern | Bornkood ännern]In de Twischentied sind de Jüten vun de Halfinsel Jütland tosamen mit annere Menschen in dat leere Angeln komen un sin door bleewen. De kreegen ganz fix mit, dat man door god leeven kunn. Un een por vun de Angeliter hem sik wiss ook al een beeten vun Jütlaand ankeeken.
Na den tweeten Weltkrieg
[ännern | Bornkood ännern]Naa de groote Weltkrieg sind 1945 veel Oostpreußen na Sleswig-Holsteen kamen un door geern bleven. De Angeliter hüüttodaags het veele Vöörvadders, dat weern fröher Seefohrers (Wikinger), Buern, Jagerslüüd, Fischers un ok Touristen. De moderne Angeliter het sien Heimaat leev,he treckt nich geern weg, noch nich mool naa Niemünster un eerst recht nich naa Hamborg. Veele Angeliter köön noch Plattdütsch snacken un sind aktiv in de Angeliter Heimotvereen oder in een vun de Jagervereens. De Angeliters sin gastfründlich un apen föör anne Kulturen. De meisten Angeliter verstaan Dänisch; un Hochdütsch köön se ok noch.